Í hverjum bekk býr rithöfundur – Ísland, land lifandi ævintýra Einar Mikael Sverrisson skrifar 20. febrúar 2025 09:00 Draumasmiðjan á Þingeyri – Ísland, land lifandi ævintýra Í hjarta Vestfjarða, á Þingeyri, kviknaði djörf framtíðarsýn – að gera Ísland að miðpunkti ævintýrasagna fyrir börn um allan heim. Í samstarfi grunnskólans og Draumasmiðjunnar fengu ungir nemendur einstakt tækifæri til að skapa sínar eigin sögur og hanna söguhetjur, sem urðu að leikföngum saumuðum eftir þeirra eigin teikningum. Þetta var ekki bara skapandi verkefni, heldur töfrandi upplifun – augnablik þar sem ímyndunaraflið varð að veruleika. Ímyndaðu þér barn sem sér hugmynd sína lifna við í eigin bók, teikningar sínar breytast í leikfang sem það getur knúsað, og sögur þess eru lesnar fyrir önnur börn. Sjö ára Ásgeir var eitt þessara barna. Hann skrifaði og myndskreytti tíu blaðsíðna ævintýrasögu, Týnda kanína. Hann fékk tækifæri til að lesa upp fyrir leikskólabörnin á leikskólanum á Þingeyri, sem fögnuðu henni af innlifun og gleði. Í skólanum voru að minnsta kosti tíu rithöfundar í mótun – börn sem sköpuðu heilu heimana, teiknuðu, sögðu sögur og lifðu sig inn í þær. Þarna fæddist eitthvað stórkostlegt – ungir höfundar með rödd sem skiptir máli. Af hverju að rækta sagnalistina? Þegar börn fá að skrifa sögur, læra þau að skipuleggja hugsanir sínar, þróa persónur og byggja upp spennandi frásagnir. Þau æfa sig í að koma orðum að hugmyndum sínum, dýpka skilning sinn á tungumálinu og öðlast trú á eigin sköpunarkraft. Sagnalistin kennir þeim að búa til heila heima úr orðum. Í hverjum bekk er rithöfundur – líkt og Ásgeir, Sigrún Eldjárn eða Halldór Laxness. Börn hafa sögur að segja, en þeim þarf að gefa rými og verkfæri til að rækta hæfileika sína og byggja upp sjálfstraust sem skapendur. Hver veit nema næsta stórbrotna íslenska ævintýrið sé þegar að fæðast í skólabekk einhvers staðar á landinu? Ísland – leiðandi kyndill ævintýra á heimsvísu Við byggjum á einni stórbrotnustu sagnahefð heimsins – fornsögum, þjóðsögum og nútíma barnabókmenntum sem hafa mótað þjóðarsál okkar. Hugsum okkur Ísland sem lifandi ævintýraland, þar sem börn og fjölskyldur, íslenskar sem erlendar, ganga um slóðir nýrra og sígildra ævintýra. Hvað ef sögurnar okkar lifðu í leiksýningum, á söfnum, í umhverfinu sem leiða börn og foreldra í gegnum heima íslenskra sagnapersóna? Hvað ef Ísland yrði kyndill sem lýsti veginn fyrir framtíðar rithöfunda barnabókmennta um allan heim? Við eigum þegar okkar eigin ævintýraskáld, eins og Mugg frá Bíldudal sem skrifaði Dimma Limm. En hvernig væri ef við myndum hlúa að nýrri kynslóð rithöfunda sem gætu sett Ísland á kortið sem miðpunkt barnasagna á heimsvísu? Hugsaðu stórt – hvað ef...? Hvernig væri ef ungur nemandi á grunnskólaaldri fengi tækifæri til að skapa sögu sem yrði öðrum innblástur? Hvað ef saga eftir íslenskt barn yrði svo mögnuð að hún yrði þýdd á mörg tungumál og lifði áfram í hjörtum barna um allan heim? Til að þetta verði að veruleika þurfum við að hugsa skrefinu lengra. Við þurfum að rækta skapandi hæfileika barna með markvissri nálgun í skólakerfinu. Sérhæfð námskeið í sagnagerð, myndskreytingum og bókaútgáfu gætu gefið börnum þau verkfæri sem þau þurfa til að láta hugmyndir sínar blómstra. Sköpum framtíðina saman Við skulum hlusta á orðin sem börnin á Þingeyri sögðu sjálf: „Ég get skrifað bók!“, „Ég vil gera fleiri sögur!“, „Sagan mín er alvöru saga!“ Þessi orð eru ekki bara saklausar barnsraddir – þau eru vitnisburður um það sem er mögulegt þegar við gefum börnum tækifæri til að skapa. Við sáum það í Draumasmiðjunni: Þegar börnum er treyst, þegar þeim er gefið frelsi til að láta hugmyndir sínar fljúga, þá verða þau rithöfundar, listamenn, sögumenn sem geta breytt heiminum. Við skulum ekki láta þetta verða einstakt verkefni í litlum skóla á Vestfjörðum – við skulum gera þetta að stefnu fyrir framtíðina. Hver skóli gæti orðið skapandi miðstöð fyrir unga rithöfunda. Hver bekkur gæti fætt af sér nýjar sögur, ný ævintýri. Ef við trúum á börnin okkar, þá munu þau skapa eitthvað sem lifir áfram – ekki bara fyrir þau sjálf, heldur fyrir komandi kynslóðir. Menningarleg áhrif slíkrar þróunar væru ómetanleg. Með því að efla íslenska barnabókmenntir og skapa nýjan menningararf, gætum við byggt brú milli kynslóða og gert sagnalistina hluta af daglegu lífi. Börn gætu gengið inn í heim sagnanna, upplifað persónur á lifandi og skemmtilegan hátt og fundið sig sjálf í söguheiminum. Ísland er land sagna, land drauma og land sköpunar. Það er kominn tími til að veita börnum okkar verkfæri til að byggja nýja framtíð á þessum grunni. Draumasmiðjan á Þingeyri sýndi okkur eitt: Með réttu umhverfi og hvatningu getur hvert barn orðið sögumaður framtíðarinnar. Við stöndum á tímamótum – nú er tíminn til að endurvekja og efla íslenska sagnahefð, gefa börnum rödd og sköpunarkraftinn til að móta nýja drauma. Ísland á að verða ljósið sem lýsir veginn fyrir framtíðar rithöfunda ævintýra um allan heim. Höfundur er töframaður og rithöfundur Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skóla- og menntamál Ísafjarðarbær Mest lesið Ég þarf ekki að læra íslensku til að búa hérna Halla Hrund Logadóttir Skoðun „Þú þarft ekki að skilja, bara virða“ Hanna Birna Valdimarsdóttir Skoðun Halldór 25.10.2025 Halldór Ósýnilegu bjargráð lögreglumannsins Sigurður Árni Reynisson Skoðun Lífsstílsvísindi og breytingaskeiðið Harpa Lind Hilmarsdóttir Skoðun Stjórnmálaklækir og hræsni Salvör Gullbrá Þórarinsdóttir Skoðun Óttast Þorgerður úrskurð EFTA-dómstólsins? Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Tár, kvár og kvennafrídagurinn Kristína Ösp Steinke Skoðun Er biðin á enda? Halla Thoroddsen Skoðun Hærri skattar á ferðamenn draga úr tekjum ríkissjóðs Þórir Garðarsson Skoðun Skoðun Skoðun Hvað vilja sumarbústaðaeigendur í Grímsnes- og Grafningshreppi? Bergdís Linda Kjartansdóttir skrifar Skoðun Lýðræði og samfélagsmiðlar Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun „Þú þarft ekki að skilja, bara virða“ Hanna Birna Valdimarsdóttir skrifar Skoðun Þetta er ekki tölfræði, heldu líf fólks Sandra B. Franks skrifar Skoðun Stjórnmálaklækir og hræsni Salvör Gullbrá Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Samfélag sem stendur saman Benóný Valur Jakobsson skrifar Skoðun Er biðin á enda? Halla Thoroddsen skrifar Skoðun Lífsstílsvísindi og breytingaskeiðið Harpa Lind Hilmarsdóttir skrifar Skoðun Hærri skattar á ferðamenn draga úr tekjum ríkissjóðs Þórir Garðarsson skrifar Skoðun Ég þarf ekki að læra íslensku til að búa hérna Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Ósýnilegu bjargráð lögreglumannsins Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Allt á einum stað – framtíð stafrænnar þjónustu ríkis og sveitarfélaga Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Óttast Þorgerður úrskurð EFTA-dómstólsins? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Jafnréttisþjóðin sem gleymdi dansinum Brogan Davison,Pétur Ármannsson skrifar Skoðun Hver er að væla? Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Tár, kvár og kvennafrídagurinn Kristína Ösp Steinke skrifar Skoðun Skattaæfingar tengdar landbúnaðarstarfsemi Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar Skoðun Konan - Vinnan - Kjörin í 40 ár Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Rangfærslur og hræðsluáróður meirihluta sveitarstjórnar Grímsnes- og Grafningshrepps í nafni lýðræðis Ragna Ívarsdóttir,Guðrún Margrét Njálsdóttir,Þröstur Sverrisson skrifar Skoðun Íslenskur her og íslensk leyniþjónusta Steingrímur Jónsson skrifar Skoðun Er jafnrétti fyrir allar? Anna Bergþórsdóttir skrifar Skoðun Ættu konur að fara í háskólanám? Lísa Margrét Gunnarsdóttir,Íris Björk Ágústsdóttir skrifar Skoðun Enn einn dagur í baráttunni Ásta F. Flosadóttir skrifar Skoðun Verðmætasköpunarlaust haust Jón Gunnarsson skrifar Skoðun Enginn grunnur fyrir nýju starfsleyfi Ísteka Rósa Líf Darradóttir,Guðrún Scheving Thorsteinsson skrifar Skoðun Krafan sem kvennahreyfingin gleymdi Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun Börn geta ekki beðið – krefjumst tafarlausra aðgerða! Elín H. Hinriksdóttir,Bóas Valdórsson,Árný Ingvarsdóttir,,Anna Lára Steindal,Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Einfaldar lausnir á vaxtamálavanda bankanna Guðmundur Ásgeirsson skrifar Skoðun Sættum okkur ekki við óbreytt ástand - tillögur Sjálfstæðisflokksins um úrbætur Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Hvað er sköpun í skólastarfi? Bryngeir Valdimarsson skrifar Sjá meira
Draumasmiðjan á Þingeyri – Ísland, land lifandi ævintýra Í hjarta Vestfjarða, á Þingeyri, kviknaði djörf framtíðarsýn – að gera Ísland að miðpunkti ævintýrasagna fyrir börn um allan heim. Í samstarfi grunnskólans og Draumasmiðjunnar fengu ungir nemendur einstakt tækifæri til að skapa sínar eigin sögur og hanna söguhetjur, sem urðu að leikföngum saumuðum eftir þeirra eigin teikningum. Þetta var ekki bara skapandi verkefni, heldur töfrandi upplifun – augnablik þar sem ímyndunaraflið varð að veruleika. Ímyndaðu þér barn sem sér hugmynd sína lifna við í eigin bók, teikningar sínar breytast í leikfang sem það getur knúsað, og sögur þess eru lesnar fyrir önnur börn. Sjö ára Ásgeir var eitt þessara barna. Hann skrifaði og myndskreytti tíu blaðsíðna ævintýrasögu, Týnda kanína. Hann fékk tækifæri til að lesa upp fyrir leikskólabörnin á leikskólanum á Þingeyri, sem fögnuðu henni af innlifun og gleði. Í skólanum voru að minnsta kosti tíu rithöfundar í mótun – börn sem sköpuðu heilu heimana, teiknuðu, sögðu sögur og lifðu sig inn í þær. Þarna fæddist eitthvað stórkostlegt – ungir höfundar með rödd sem skiptir máli. Af hverju að rækta sagnalistina? Þegar börn fá að skrifa sögur, læra þau að skipuleggja hugsanir sínar, þróa persónur og byggja upp spennandi frásagnir. Þau æfa sig í að koma orðum að hugmyndum sínum, dýpka skilning sinn á tungumálinu og öðlast trú á eigin sköpunarkraft. Sagnalistin kennir þeim að búa til heila heima úr orðum. Í hverjum bekk er rithöfundur – líkt og Ásgeir, Sigrún Eldjárn eða Halldór Laxness. Börn hafa sögur að segja, en þeim þarf að gefa rými og verkfæri til að rækta hæfileika sína og byggja upp sjálfstraust sem skapendur. Hver veit nema næsta stórbrotna íslenska ævintýrið sé þegar að fæðast í skólabekk einhvers staðar á landinu? Ísland – leiðandi kyndill ævintýra á heimsvísu Við byggjum á einni stórbrotnustu sagnahefð heimsins – fornsögum, þjóðsögum og nútíma barnabókmenntum sem hafa mótað þjóðarsál okkar. Hugsum okkur Ísland sem lifandi ævintýraland, þar sem börn og fjölskyldur, íslenskar sem erlendar, ganga um slóðir nýrra og sígildra ævintýra. Hvað ef sögurnar okkar lifðu í leiksýningum, á söfnum, í umhverfinu sem leiða börn og foreldra í gegnum heima íslenskra sagnapersóna? Hvað ef Ísland yrði kyndill sem lýsti veginn fyrir framtíðar rithöfunda barnabókmennta um allan heim? Við eigum þegar okkar eigin ævintýraskáld, eins og Mugg frá Bíldudal sem skrifaði Dimma Limm. En hvernig væri ef við myndum hlúa að nýrri kynslóð rithöfunda sem gætu sett Ísland á kortið sem miðpunkt barnasagna á heimsvísu? Hugsaðu stórt – hvað ef...? Hvernig væri ef ungur nemandi á grunnskólaaldri fengi tækifæri til að skapa sögu sem yrði öðrum innblástur? Hvað ef saga eftir íslenskt barn yrði svo mögnuð að hún yrði þýdd á mörg tungumál og lifði áfram í hjörtum barna um allan heim? Til að þetta verði að veruleika þurfum við að hugsa skrefinu lengra. Við þurfum að rækta skapandi hæfileika barna með markvissri nálgun í skólakerfinu. Sérhæfð námskeið í sagnagerð, myndskreytingum og bókaútgáfu gætu gefið börnum þau verkfæri sem þau þurfa til að láta hugmyndir sínar blómstra. Sköpum framtíðina saman Við skulum hlusta á orðin sem börnin á Þingeyri sögðu sjálf: „Ég get skrifað bók!“, „Ég vil gera fleiri sögur!“, „Sagan mín er alvöru saga!“ Þessi orð eru ekki bara saklausar barnsraddir – þau eru vitnisburður um það sem er mögulegt þegar við gefum börnum tækifæri til að skapa. Við sáum það í Draumasmiðjunni: Þegar börnum er treyst, þegar þeim er gefið frelsi til að láta hugmyndir sínar fljúga, þá verða þau rithöfundar, listamenn, sögumenn sem geta breytt heiminum. Við skulum ekki láta þetta verða einstakt verkefni í litlum skóla á Vestfjörðum – við skulum gera þetta að stefnu fyrir framtíðina. Hver skóli gæti orðið skapandi miðstöð fyrir unga rithöfunda. Hver bekkur gæti fætt af sér nýjar sögur, ný ævintýri. Ef við trúum á börnin okkar, þá munu þau skapa eitthvað sem lifir áfram – ekki bara fyrir þau sjálf, heldur fyrir komandi kynslóðir. Menningarleg áhrif slíkrar þróunar væru ómetanleg. Með því að efla íslenska barnabókmenntir og skapa nýjan menningararf, gætum við byggt brú milli kynslóða og gert sagnalistina hluta af daglegu lífi. Börn gætu gengið inn í heim sagnanna, upplifað persónur á lifandi og skemmtilegan hátt og fundið sig sjálf í söguheiminum. Ísland er land sagna, land drauma og land sköpunar. Það er kominn tími til að veita börnum okkar verkfæri til að byggja nýja framtíð á þessum grunni. Draumasmiðjan á Þingeyri sýndi okkur eitt: Með réttu umhverfi og hvatningu getur hvert barn orðið sögumaður framtíðarinnar. Við stöndum á tímamótum – nú er tíminn til að endurvekja og efla íslenska sagnahefð, gefa börnum rödd og sköpunarkraftinn til að móta nýja drauma. Ísland á að verða ljósið sem lýsir veginn fyrir framtíðar rithöfunda ævintýra um allan heim. Höfundur er töframaður og rithöfundur
Skoðun Hvað vilja sumarbústaðaeigendur í Grímsnes- og Grafningshreppi? Bergdís Linda Kjartansdóttir skrifar
Skoðun Allt á einum stað – framtíð stafrænnar þjónustu ríkis og sveitarfélaga Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar
Skoðun Rangfærslur og hræðsluáróður meirihluta sveitarstjórnar Grímsnes- og Grafningshrepps í nafni lýðræðis Ragna Ívarsdóttir,Guðrún Margrét Njálsdóttir,Þröstur Sverrisson skrifar
Skoðun Enginn grunnur fyrir nýju starfsleyfi Ísteka Rósa Líf Darradóttir,Guðrún Scheving Thorsteinsson skrifar
Skoðun Börn geta ekki beðið – krefjumst tafarlausra aðgerða! Elín H. Hinriksdóttir,Bóas Valdórsson,Árný Ingvarsdóttir,,Anna Lára Steindal,Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar
Skoðun Sættum okkur ekki við óbreytt ástand - tillögur Sjálfstæðisflokksins um úrbætur Diljá Mist Einarsdóttir skrifar