Takk mótþróaþrjóskuröskun! Ástþór Ólafsson skrifar 13. mars 2019 15:09 Góðan daginn, Varðandi mál málana í vikunni fannst mér áhugavert að setja þetta í öðruvísi samhengi en á sér stað í fréttum um þessar mundir. Núna samkvæmt fréttum um að dómsmálaráðherra hafi brotið lög við val á dómaraefni við Landsrétt samkvæmt dómi Mannréttindardómstóls Evrópu. Það vakna margar spurningar við þessa frétt en kannski alveg óháð lagaumhverfinu heldur meira hvar mörkin eru þegar varnarlaus og vel verndaður einstaklingur á í stað. En til að þrenga þetta örlítið niður þá kemur sú spurning upp í hugann er varðar börn sem eru greind með mótþróaþrjóskuröskun. Í því sambandi er hægt að skoða þegar börn beita mótþróa í skólaumhverfinu og mikilli þrjósku við að hlusta ekki á kennarann og fylgja hans fyrirmælum, ítrekað. Vegna þess að með þeirri hegðun er komin forsenda til athugunar á mögulegri greiningu fyrir mótþróaþrjóskuröskun. Í þessu samhengi er áhugavert að skoða Sigríði Andersen og hvort hún nái greiningarviðmiðun fyrir mótþróaþrjóskuröskun í hegðun sinni. Samkvæmt greiningarskilyrðum við mótþróaþrjóskuröskun í DSM fimm greiningarkerfinu er svo hljóðandi; ef einstaklingur uppfyllir fjögur atriði í þessari röð á minnsta kosti sex mánaðar tímabili hefur einstaklingur greiningarviðmiðun við mótþróaþrjóskuröskun. Reiði/pirringur 1. Missir oft stjórn á skapi sínu 2. Er viðkvæm(ur) eða pirrast auðveldlega 3. Er oft reið(ur) og gröm/gramur Þrætugjörn/gjarn – örgrandi hegðun 4. Deilir oft við yfirvaldið eða börn og unglinga, við fullorðna. 5. Sýnir svívirðingu eða neitar að fylgja fyrirmælum frá yfirvaldinu eða reglum 6. Oft vísvitandi pirrar aðra. 7. Kennir oft öðrum um mistök sín og sína misgjörðir Hefnigjörn/gjarn 8. Hefur verið illgjörn/gjarn eða hefnigjörn/gjarn að minnsta kosti tvisvar sinnum seinustu sex mánuðina. Ef litið er til fjögra atriða í þrætugjörn/gjarn – ögrandi hegðun flokknum er augljóslega hægt að segja að Sigríður Andersen uppfyllir greiningarviðmiðun við mótþróaþrjóskuröskun. Á sama tíma uppfyllir hún sömuleiðis atriðið í hefnigjörn/gjarn flokknum. Mér finnst óþarfi að einblína á flokkinn varðandi reiði/pirringur enda þarf að þekkja einstaklinginn töluvert meir en það er alveg hægt að rökræða þau atriði, þrátt fyrir. Ef við veltum fyrir okkur þegar börn í grunnskólum landsins sýna af sér hegðun sem samræmir að minnsta kosti fjögur atriði á minnsta kosti sex mánað tímarbili þá er umsvifalaust greint barnið með mótþróaþrjóskuröskun. Í þessu tilfelli hjá dómsmálaráðherra ættu sálfræðingar eða geðlæknar að vera komnir inn í málið til að athuga með hennar forsendur. En í staðinn fyrir fær hún að hegða sér svona til frambúðar ánþess að einhver inngrip eigi sér stað til að fyrirbyggja og reyna að betrumbæta hegðun hennar, að svo stöddu. Samtímis veltir maður þeirri spurningu fyrir sér hvað mikið af börnum fá ekki að upplifa sjálft sig í sinni hvatvísi og sínu framkvæmdar eðli vegna þess að greiningarformið kemur fljót í kjölfarið. En síðan huggar maður sig við það sem veitir manni hugarró og hughreystingu því greiningar á mótþróaþrjóskuröskun hefur aukist töluvert síðastliðnu árin, þannig við sjáum ekki aðra Sigríði Andersen sem er deiligjörn/gjarnur við yfirvaldið, sýnir svívirðingu eða neitar að fylgja fyrirmælum yfirvalda eða þeirra reglum, vísvítandi pirrar aðra og kennir öðrum um sín mistök og misgjörðir. Að lokum hefur verið illgjörn/gjarn eða hefnigjörn/gjarn að minnsta kosti seinustu sex mánuðina. Með þessu getum við sagt að fólk undir slíkum embættistitli eigi eftir að sýna fylgispekt gagnvart yfirvaldinu, sýna því mikla virðingu, hlusta og fara eftir þeirra fyrirmælum. Við þökkum sálfræðingum og geðlæknum fyrir góð og vel unin störf, þegar að því kemur. Eins og staðan er þá erum við hólpinn! Takk mótþróaþrjóskuröskun! Höfundur er ráðgjafi á skóla- og frístundarsviði hjá Reykjavíkurborg. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ástþór Ólafsson Mest lesið Stærðfræðikennari sem kann ekki að reikna? (Og getur ekki lært það!) Brynjólfur Þorvarðsson Skoðun Íslendingar greiða sama hlutfall útgjalda í mat og Norðurlöndin Margrét Gísladóttir Skoðun Laxaharmleikur Jóhannes Sturlaugsson Skoðun Lýðræðið í skötulíki! Lilja Rafney Magnúsdóttir Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson Skoðun Ef Veðurstofan spáði vitlausu veðri í 40 ár, væri það bara í lagi? Björn Ólafsson Skoðun Krónan, Nettó, Hagkaup, Bónus - það er kominn tími á formlega sniðgöngu Helen Ólafsdóttir Skoðun Málfrelsi og mörk þess á vettvangi lýðræðisins Helga Vala Helgadóttir Skoðun „Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann Skoðun Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson skrifar Skoðun Laxaharmleikur Jóhannes Sturlaugsson skrifar Skoðun Lýðræðið í skötulíki! Lilja Rafney Magnúsdóttir skrifar Skoðun Stærðfræðikennari sem kann ekki að reikna? (Og getur ekki lært það!) Brynjólfur Þorvarðsson skrifar Skoðun Íslendingar greiða sama hlutfall útgjalda í mat og Norðurlöndin Margrét Gísladóttir skrifar Skoðun Til varnar jafnlaunavottun Magnea Marinósdóttir skrifar Skoðun Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Barnaræninginn Pútín Gunnar Hólmsteinn Ársælsson skrifar Skoðun Um þjóð og ríki Gauti Kristmannsson skrifar Skoðun Málfrelsi og mörk þess á vettvangi lýðræðisins Helga Vala Helgadóttir skrifar Skoðun Sjókvíaeldi á Íslandi fjarstýrt með gervigreind frá Noregi Ingólfur Ásgeirsson skrifar Skoðun „Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann skrifar Skoðun Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson skrifar Skoðun Kjarnorkuákvæðið: Neyðarhemill en ekki léttvægt leikfang popúlista Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Stjórnarandstaðan er vannýtt auðlind Jón Daníelsson skrifar Skoðun Ef Veðurstofan spáði vitlausu veðri í 40 ár, væri það bara í lagi? Björn Ólafsson skrifar Skoðun Hægri sósíalismi Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun 5 ára vegferð að skóla framtíðarinnar – eða ekki! Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Ójafnvægi í jöfnunarkerfinu Anna Sigríður Guðnadóttir,Halla Karen Kristjánsdóttir,Lovísa Jónsdóttir skrifar Skoðun Það sem ekki má segja um það sem enginn vill sjá Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Krónan, Nettó, Hagkaup, Bónus - það er kominn tími á formlega sniðgöngu Helen Ólafsdóttir skrifar Skoðun Löggæslumál og aðstöðuleysi í Búðardal – ákall um viðbragð og aðgerðir Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar Skoðun Listin að verða fullkomlega ósammála sjálfri sér á mettíma Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Þingmenn auðvaldsins Karl Héðinn Kristjánsson skrifar Skoðun Arðgreiðslur í sjávarútvegi: Staðreyndir gegn fullyrðingum Elliði Vignisson skrifar Skoðun Verðugur bandamaður? Steinar Harðarson skrifar Skoðun Við þurfum nýja sýn á stjórnmál okkar - Mamdani-sýn Hlynur Már Vilhjálmsson skrifar Skoðun Sósíalistaflokkurinn heimilislaus - hvað næst? Trausti Breiðfjörð Magnússon skrifar Skoðun Rán um hábjartan dag Guðbergur Egill Eyjólfsson skrifar Skoðun Af hverju er verðbólga ennþá svona há? Ólafur Margeirsson skrifar Sjá meira
Góðan daginn, Varðandi mál málana í vikunni fannst mér áhugavert að setja þetta í öðruvísi samhengi en á sér stað í fréttum um þessar mundir. Núna samkvæmt fréttum um að dómsmálaráðherra hafi brotið lög við val á dómaraefni við Landsrétt samkvæmt dómi Mannréttindardómstóls Evrópu. Það vakna margar spurningar við þessa frétt en kannski alveg óháð lagaumhverfinu heldur meira hvar mörkin eru þegar varnarlaus og vel verndaður einstaklingur á í stað. En til að þrenga þetta örlítið niður þá kemur sú spurning upp í hugann er varðar börn sem eru greind með mótþróaþrjóskuröskun. Í því sambandi er hægt að skoða þegar börn beita mótþróa í skólaumhverfinu og mikilli þrjósku við að hlusta ekki á kennarann og fylgja hans fyrirmælum, ítrekað. Vegna þess að með þeirri hegðun er komin forsenda til athugunar á mögulegri greiningu fyrir mótþróaþrjóskuröskun. Í þessu samhengi er áhugavert að skoða Sigríði Andersen og hvort hún nái greiningarviðmiðun fyrir mótþróaþrjóskuröskun í hegðun sinni. Samkvæmt greiningarskilyrðum við mótþróaþrjóskuröskun í DSM fimm greiningarkerfinu er svo hljóðandi; ef einstaklingur uppfyllir fjögur atriði í þessari röð á minnsta kosti sex mánaðar tímabili hefur einstaklingur greiningarviðmiðun við mótþróaþrjóskuröskun. Reiði/pirringur 1. Missir oft stjórn á skapi sínu 2. Er viðkvæm(ur) eða pirrast auðveldlega 3. Er oft reið(ur) og gröm/gramur Þrætugjörn/gjarn – örgrandi hegðun 4. Deilir oft við yfirvaldið eða börn og unglinga, við fullorðna. 5. Sýnir svívirðingu eða neitar að fylgja fyrirmælum frá yfirvaldinu eða reglum 6. Oft vísvitandi pirrar aðra. 7. Kennir oft öðrum um mistök sín og sína misgjörðir Hefnigjörn/gjarn 8. Hefur verið illgjörn/gjarn eða hefnigjörn/gjarn að minnsta kosti tvisvar sinnum seinustu sex mánuðina. Ef litið er til fjögra atriða í þrætugjörn/gjarn – ögrandi hegðun flokknum er augljóslega hægt að segja að Sigríður Andersen uppfyllir greiningarviðmiðun við mótþróaþrjóskuröskun. Á sama tíma uppfyllir hún sömuleiðis atriðið í hefnigjörn/gjarn flokknum. Mér finnst óþarfi að einblína á flokkinn varðandi reiði/pirringur enda þarf að þekkja einstaklinginn töluvert meir en það er alveg hægt að rökræða þau atriði, þrátt fyrir. Ef við veltum fyrir okkur þegar börn í grunnskólum landsins sýna af sér hegðun sem samræmir að minnsta kosti fjögur atriði á minnsta kosti sex mánað tímarbili þá er umsvifalaust greint barnið með mótþróaþrjóskuröskun. Í þessu tilfelli hjá dómsmálaráðherra ættu sálfræðingar eða geðlæknar að vera komnir inn í málið til að athuga með hennar forsendur. En í staðinn fyrir fær hún að hegða sér svona til frambúðar ánþess að einhver inngrip eigi sér stað til að fyrirbyggja og reyna að betrumbæta hegðun hennar, að svo stöddu. Samtímis veltir maður þeirri spurningu fyrir sér hvað mikið af börnum fá ekki að upplifa sjálft sig í sinni hvatvísi og sínu framkvæmdar eðli vegna þess að greiningarformið kemur fljót í kjölfarið. En síðan huggar maður sig við það sem veitir manni hugarró og hughreystingu því greiningar á mótþróaþrjóskuröskun hefur aukist töluvert síðastliðnu árin, þannig við sjáum ekki aðra Sigríði Andersen sem er deiligjörn/gjarnur við yfirvaldið, sýnir svívirðingu eða neitar að fylgja fyrirmælum yfirvalda eða þeirra reglum, vísvítandi pirrar aðra og kennir öðrum um sín mistök og misgjörðir. Að lokum hefur verið illgjörn/gjarn eða hefnigjörn/gjarn að minnsta kosti seinustu sex mánuðina. Með þessu getum við sagt að fólk undir slíkum embættistitli eigi eftir að sýna fylgispekt gagnvart yfirvaldinu, sýna því mikla virðingu, hlusta og fara eftir þeirra fyrirmælum. Við þökkum sálfræðingum og geðlæknum fyrir góð og vel unin störf, þegar að því kemur. Eins og staðan er þá erum við hólpinn! Takk mótþróaþrjóskuröskun! Höfundur er ráðgjafi á skóla- og frístundarsviði hjá Reykjavíkurborg.
Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson Skoðun
„Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann Skoðun
Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir Skoðun
Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson skrifar
Skoðun Stærðfræðikennari sem kann ekki að reikna? (Og getur ekki lært það!) Brynjólfur Þorvarðsson skrifar
Skoðun Íslendingar greiða sama hlutfall útgjalda í mat og Norðurlöndin Margrét Gísladóttir skrifar
Skoðun Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun „Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann skrifar
Skoðun Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson skrifar
Skoðun Kjarnorkuákvæðið: Neyðarhemill en ekki léttvægt leikfang popúlista Kristinn Karl Brynjarsson skrifar
Skoðun Ójafnvægi í jöfnunarkerfinu Anna Sigríður Guðnadóttir,Halla Karen Kristjánsdóttir,Lovísa Jónsdóttir skrifar
Skoðun Krónan, Nettó, Hagkaup, Bónus - það er kominn tími á formlega sniðgöngu Helen Ólafsdóttir skrifar
Skoðun Löggæslumál og aðstöðuleysi í Búðardal – ákall um viðbragð og aðgerðir Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar
Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson Skoðun
„Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann Skoðun
Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir Skoðun