Frá vinnuþræli til ríkisborgara: Ég er innflytjandi sem þið getið ekki losnað við Ian McDonald skrifar 17. júlí 2025 14:01 Það er ótrúlegt að segja þetta upphátt, því þessi ferð hefur verið bæði eins og heil ævi og eins og eitt augnablik. Tíu ár af baráttu, vinnu, sársauka og gleði. Tíu ár af því að reyna að finna mér stað í landi sem var ekki alltaf tilbúið að taka á móti mér. En núna er ég með vegabréfið, kennitöluna, réttindin. Ég er Íslendingur. Löglega, algjörlega og að eilífu. Til ykkar sem hafið alltaf viljað útlendinga burt, sem fylgið rasískum popúlistum og haldið því fram að fólk eins og ég eigi ekki heima hér, þið getið gleymt því. Ég fer ekki neitt. Í augum laganna er ég núna alveg eins og þið. Ég vona að þessi hugsun geri þér illt í maganum. Ég veit hvað sum ykkar hugsið. Ég hef heyrt þetta oft: að við útlendingar komum hingað til að taka störfin ykkar, konurnar ykkar, menninguna ykkar. Ég hef séð athugasemdirnar, fundið kuldann og fyrirlitninguna. Og jú, kannski hef ég „uppfyllt“ þessar neikvæðu staðalímyndir. Ég kom hingað, fékk mér vinnu, kynntist íslenskri konu og varð hér eftir. Ég skapaði mér líf. Ég lifði af. En við skulum tala aðeins um þá „vinnu“ sem ég átti að hafa stolið. Ég vann sextíu tíma á viku, eingöngu á næturvöktum í málmiðju, einn og yfirgefinn, meðan ég bjó í húsi vinnuveitandans. Þetta var ekki vinnan sem einhver annar vildi. Þetta var erfið, einmanaleg og ómannúðleg vinna. Enginn verkalýðsfélagsstuðningur, engin hjálp. Bara vinna, borða, sofa. aftur og aftur. Ég var ekki að lifa, ég var bara að halda mér gangandi. Þegar ég „tók“ íslenska konu þá var það vegna þess að hún sá mig þegar ég var alveg að brotna. Hún sá í gegnum allt og ákvað að hjálpa mér. Hún bjargaði mér og gaf mér nýtt líf. Við urðum ástfangin, og nú eigum við barn saman. Dóttir okkar mun alast upp hér, á stað sem ég get núna kallað heimili. Þetta ár hefur verið ótrúlega tilfinningaþrungið. Ég missti systur mína og stuttu síðar varð ég faðir. Sorg og gleði á sama tíma, það er erfitt að útskýra. Og nú, til viðbótar, er ég orðinn ríkisborgari. Það er yfirþyrmandi og dýrmætt, sérstaklega eftir alla baráttuna. Það að fá ríkisborgararétt var ekki einfalt. Ég bjó hér í sjö ár án þess að stíga á eina tá. Ekki einu sinni hraðasekt. Svo sótti ég um ríkisborgararétt og beið í 18 mánuði áður en umsóknin var tekin til skoðunar. Þá var mér sagt að henni yrði líklega hafnað vegna einhvers óskiljanlegs formsatriðis, einhvers rugls um „hvenær er skóli ekki skóli.“ Þetta var eitthvað sem enginn gat útskýrt almennilega. Ég þurfti að berjast við þetta kerfi í eitt ár til viðbótar, kerfi sem flestir Íslendingar hafa aldrei þurft að hugsa um. Loksins sáu þeir að þetta var fáránlegt og samþykktu umsóknina. En þessi barátta tekur á. Það er þreytandi að þurfa sífellt að sanna að þú eigir rétt á að vera þar sem þú ert þegar þú hefur þegar gefið allt af þér. Einhvern veginn endaði ég líka í stjórn Eflingar, eins stærsta stéttarfélags landsins. Það er eitthvað sem ég hefði aldrei trúað að væri mögulegt þegar ég kom fyrst hingað. En fólkið þar sá mig ekki sem einhvern tákngerving „útlendingsins“, þau sáu mig sem manneskju með reynslu og möguleika. Þau gáfu mér tækifæri, ekki af vorkunn, heldur vegna þess að þau töldu að ég gæti lagt eitthvað af mörkum. Ég vona að ég hafi staðið mig vel til þessa. Ég reyni mitt besta á hverjum degi. Við útlendingar komum ekki hingað til að „taka.“ Við komum hingað til að byggja, bæta og leggja okkar af mörkum. Þegar maður flytur inn í hús sem er bilað þá lætur maður ekki bara eins og ekkert sé. Maður byrjar að laga það, vegna þess að það er orðið heimilið manns. Og maður vill að það sé gott. Ísland er heimilið mitt núna. Ekki bara á pappír, heldur í raun. Ég barðist fyrir því, ég vann fyrir því, og ég ætla ekki að þegja til að láta fordómafólk líða betur. Ég ætla ekki að minnka sjálfan mig eða láta sem lítið sé. Ég er hér. Ég er ríkisborgari. Og ég ætla að láta rödd mína heyrast, skipuleggja mig og leggja mitt af mörkum til að byggja betra Ísland. Ísland sem dóttir mín getur verið stolt af að alast upp í. Þannig að já, ég er útlendingurinn sem sum ykkar óttuðust. Ég fékk vinnu. Ég elska konu héðan. Ég gekk í verkalýðsfélag. Ég lærði málið. Ég varð ríkisborgari. Og ég er rétt að byrja. Höfundur er stjórnarmaður hjá Eflingu. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ian McDonald Ríkisborgararéttur Innflytjendamál Mest lesið Er þetta virkilega svarið frá Þjóðkirkjunni? – þegar barn þarf að flýja úr helgidóm Hilmar Kristinsson Skoðun Glerbrotin í ryksugupokanum Kristín Kolbrún Waage Kolbeinsdóttir Skoðun Túrverkir og hitakóf – má ræða það í vinnunni? Já endilega! Katrín Björg Ríkarðsdóttir Skoðun Draghi-skýrslan og veikleikar Íslands Pawel Bartoszek Skoðun Stóriðjutíminn á Íslandi er að renna sitt skeið Guðmundur Franklin Jónsson Skoðun Nokkur orð um sérlausn í flugi Birna Sigrún Hallsdóttir,Hrafnhildur Bragadóttir Skoðun Kína mun ekki bjarga Vesturlöndum að þessu sinni Sæþór Randalsson Skoðun Hvernig léttum við daglega lífið þitt? Einar Geir Þorsteinsson Skoðun Fyrirmyndar forvarnarstefna í Mosfellsbæ Kjartan Helgi Ólafsson Skoðun Átta mýtur klesstar inn í raunveruleikann - hvað er satt og hvað er logið um gervigreindina? Sigvaldi Einarsson Skoðun Skoðun Skoðun Bakslag í opinberri þróunarsamvinnu Gunnar Salvarsson skrifar Skoðun Fyrirmyndar forvarnarstefna í Mosfellsbæ Kjartan Helgi Ólafsson skrifar Skoðun Hvernig léttum við daglega lífið þitt? Einar Geir Þorsteinsson skrifar Skoðun Kína mun ekki bjarga Vesturlöndum að þessu sinni Sæþór Randalsson skrifar Skoðun Er þetta virkilega svarið frá Þjóðkirkjunni? – þegar barn þarf að flýja úr helgidóm Hilmar Kristinsson skrifar Skoðun Átta mýtur klesstar inn í raunveruleikann - hvað er satt og hvað er logið um gervigreindina? Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Glerbrotin í ryksugupokanum Kristín Kolbrún Waage Kolbeinsdóttir skrifar Skoðun Túrverkir og hitakóf – má ræða það í vinnunni? Já endilega! Katrín Björg Ríkarðsdóttir skrifar Skoðun Draghi-skýrslan og veikleikar Íslands Pawel Bartoszek skrifar Skoðun Nokkur orð um sérlausn í flugi Birna Sigrún Hallsdóttir,Hrafnhildur Bragadóttir skrifar Skoðun Geta öll dýrin í skóginum verið vinir? Steinar Bragi Sigurjónsson skrifar Skoðun Iðjuþjálfun í verki Þóra Leósdóttir skrifar Skoðun Mannfræðingar á atvinnumarkaði: opið bréf til íslenskra atvinnuveitenda Elísabet Dröfn Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Íbúðalán Landsbankans og fyrstu kaupendur Helgi Teitur Helgason skrifar Skoðun Að læra íslensku sem annað mál: ný brú milli íslensku og ensku Guðrún Nordal skrifar Skoðun Hamona Benedikt S. Benediktsson skrifar Skoðun Ógn og ofbeldi á vinnustöðum – hvað er til ráða Gísli Níls Einarsson skrifar Skoðun Lesum meira með börnunum okkar Steinn Jóhannsson skrifar Skoðun Kynjajafnrétti á ekki að stöðvast við hurð heilbrigðiskerfisins Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar Skoðun Stóriðjutíminn á Íslandi er að renna sitt skeið Guðmundur Franklin Jónsson skrifar Skoðun Núll mínútur og þrjátíuogeittþúsund Grétar Birgisson skrifar Skoðun Barnvæn borg byggist á traustu leikskólakerfi Stefán Pettersson skrifar Skoðun Kirkjur og kynfræðsla Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Ójöfnuður í fjármögnun nýsköpunarverkefna Elinóra Inga Sigurðardóttir skrifar Skoðun „Dánaraðstoð er viðurkenning á sjálfræði sjúklings og mannlegri reisn” Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Þjóð án máls – hver þegir, hver fær að tala? Guðjón Heiðar Pálsson skrifar Skoðun Hvað vilja sumarbústaðaeigendur í Grímsnes- og Grafningshreppi? Bergdís Linda Kjartansdóttir skrifar Skoðun Lýðræði og samfélagsmiðlar Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun „Þú þarft ekki að skilja, bara virða“ Hanna Birna Valdimarsdóttir skrifar Skoðun Þetta er ekki tölfræði, heldu líf fólks Sandra B. Franks skrifar Sjá meira
Það er ótrúlegt að segja þetta upphátt, því þessi ferð hefur verið bæði eins og heil ævi og eins og eitt augnablik. Tíu ár af baráttu, vinnu, sársauka og gleði. Tíu ár af því að reyna að finna mér stað í landi sem var ekki alltaf tilbúið að taka á móti mér. En núna er ég með vegabréfið, kennitöluna, réttindin. Ég er Íslendingur. Löglega, algjörlega og að eilífu. Til ykkar sem hafið alltaf viljað útlendinga burt, sem fylgið rasískum popúlistum og haldið því fram að fólk eins og ég eigi ekki heima hér, þið getið gleymt því. Ég fer ekki neitt. Í augum laganna er ég núna alveg eins og þið. Ég vona að þessi hugsun geri þér illt í maganum. Ég veit hvað sum ykkar hugsið. Ég hef heyrt þetta oft: að við útlendingar komum hingað til að taka störfin ykkar, konurnar ykkar, menninguna ykkar. Ég hef séð athugasemdirnar, fundið kuldann og fyrirlitninguna. Og jú, kannski hef ég „uppfyllt“ þessar neikvæðu staðalímyndir. Ég kom hingað, fékk mér vinnu, kynntist íslenskri konu og varð hér eftir. Ég skapaði mér líf. Ég lifði af. En við skulum tala aðeins um þá „vinnu“ sem ég átti að hafa stolið. Ég vann sextíu tíma á viku, eingöngu á næturvöktum í málmiðju, einn og yfirgefinn, meðan ég bjó í húsi vinnuveitandans. Þetta var ekki vinnan sem einhver annar vildi. Þetta var erfið, einmanaleg og ómannúðleg vinna. Enginn verkalýðsfélagsstuðningur, engin hjálp. Bara vinna, borða, sofa. aftur og aftur. Ég var ekki að lifa, ég var bara að halda mér gangandi. Þegar ég „tók“ íslenska konu þá var það vegna þess að hún sá mig þegar ég var alveg að brotna. Hún sá í gegnum allt og ákvað að hjálpa mér. Hún bjargaði mér og gaf mér nýtt líf. Við urðum ástfangin, og nú eigum við barn saman. Dóttir okkar mun alast upp hér, á stað sem ég get núna kallað heimili. Þetta ár hefur verið ótrúlega tilfinningaþrungið. Ég missti systur mína og stuttu síðar varð ég faðir. Sorg og gleði á sama tíma, það er erfitt að útskýra. Og nú, til viðbótar, er ég orðinn ríkisborgari. Það er yfirþyrmandi og dýrmætt, sérstaklega eftir alla baráttuna. Það að fá ríkisborgararétt var ekki einfalt. Ég bjó hér í sjö ár án þess að stíga á eina tá. Ekki einu sinni hraðasekt. Svo sótti ég um ríkisborgararétt og beið í 18 mánuði áður en umsóknin var tekin til skoðunar. Þá var mér sagt að henni yrði líklega hafnað vegna einhvers óskiljanlegs formsatriðis, einhvers rugls um „hvenær er skóli ekki skóli.“ Þetta var eitthvað sem enginn gat útskýrt almennilega. Ég þurfti að berjast við þetta kerfi í eitt ár til viðbótar, kerfi sem flestir Íslendingar hafa aldrei þurft að hugsa um. Loksins sáu þeir að þetta var fáránlegt og samþykktu umsóknina. En þessi barátta tekur á. Það er þreytandi að þurfa sífellt að sanna að þú eigir rétt á að vera þar sem þú ert þegar þú hefur þegar gefið allt af þér. Einhvern veginn endaði ég líka í stjórn Eflingar, eins stærsta stéttarfélags landsins. Það er eitthvað sem ég hefði aldrei trúað að væri mögulegt þegar ég kom fyrst hingað. En fólkið þar sá mig ekki sem einhvern tákngerving „útlendingsins“, þau sáu mig sem manneskju með reynslu og möguleika. Þau gáfu mér tækifæri, ekki af vorkunn, heldur vegna þess að þau töldu að ég gæti lagt eitthvað af mörkum. Ég vona að ég hafi staðið mig vel til þessa. Ég reyni mitt besta á hverjum degi. Við útlendingar komum ekki hingað til að „taka.“ Við komum hingað til að byggja, bæta og leggja okkar af mörkum. Þegar maður flytur inn í hús sem er bilað þá lætur maður ekki bara eins og ekkert sé. Maður byrjar að laga það, vegna þess að það er orðið heimilið manns. Og maður vill að það sé gott. Ísland er heimilið mitt núna. Ekki bara á pappír, heldur í raun. Ég barðist fyrir því, ég vann fyrir því, og ég ætla ekki að þegja til að láta fordómafólk líða betur. Ég ætla ekki að minnka sjálfan mig eða láta sem lítið sé. Ég er hér. Ég er ríkisborgari. Og ég ætla að láta rödd mína heyrast, skipuleggja mig og leggja mitt af mörkum til að byggja betra Ísland. Ísland sem dóttir mín getur verið stolt af að alast upp í. Þannig að já, ég er útlendingurinn sem sum ykkar óttuðust. Ég fékk vinnu. Ég elska konu héðan. Ég gekk í verkalýðsfélag. Ég lærði málið. Ég varð ríkisborgari. Og ég er rétt að byrja. Höfundur er stjórnarmaður hjá Eflingu.
Er þetta virkilega svarið frá Þjóðkirkjunni? – þegar barn þarf að flýja úr helgidóm Hilmar Kristinsson Skoðun
Átta mýtur klesstar inn í raunveruleikann - hvað er satt og hvað er logið um gervigreindina? Sigvaldi Einarsson Skoðun
Skoðun Er þetta virkilega svarið frá Þjóðkirkjunni? – þegar barn þarf að flýja úr helgidóm Hilmar Kristinsson skrifar
Skoðun Átta mýtur klesstar inn í raunveruleikann - hvað er satt og hvað er logið um gervigreindina? Sigvaldi Einarsson skrifar
Skoðun Túrverkir og hitakóf – má ræða það í vinnunni? Já endilega! Katrín Björg Ríkarðsdóttir skrifar
Skoðun Mannfræðingar á atvinnumarkaði: opið bréf til íslenskra atvinnuveitenda Elísabet Dröfn Kristjánsdóttir skrifar
Skoðun Kynjajafnrétti á ekki að stöðvast við hurð heilbrigðiskerfisins Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar
Skoðun „Dánaraðstoð er viðurkenning á sjálfræði sjúklings og mannlegri reisn” Ingrid Kuhlman skrifar
Skoðun Hvað vilja sumarbústaðaeigendur í Grímsnes- og Grafningshreppi? Bergdís Linda Kjartansdóttir skrifar
Er þetta virkilega svarið frá Þjóðkirkjunni? – þegar barn þarf að flýja úr helgidóm Hilmar Kristinsson Skoðun
Átta mýtur klesstar inn í raunveruleikann - hvað er satt og hvað er logið um gervigreindina? Sigvaldi Einarsson Skoðun