Lög eða ólög? Sabine Leskopf skrifar 23. ágúst 2023 07:31 „Með lögum skal land vort byggja, en eigi með ólögum eyða.“ Þessi fleygu orð Norðurlandabúa komu upp í hugann þegar afleiðingar mannvonskulaga fyrrum dómsmálaráðherra komu í ljós á dögunum. Hann og þingheimur höfðu verið vöruð við, en eru nú farin að bregðast við eigin afglöpum með því að íhuga „búsetuúrræði með takmörkunum“ eftir að hafa reynt að vísa Svarta-Pétri til sveitarfélaganna án árangurs. Ólögin voru sett án fyrirhyggju og umhyggju þrátt fyrir fögur orð í stjórnarsáttmálanum þar sem áhersla var lögð á: „Kerfi og stofnanir sem meta einstaklingsbundnar aðstæður og hagsmuni eiga að vera skilvirk, laga- og regluverk skýrt og mannúðlegt og framkvæmd fullnægjandi.“ Fyrir utan að ekkert í breytingum á útlendingaólögunum er skilvirkt, skýrt eða mannúðlegt, þá er framkvæmdin í algerri óvissu, ekkert samtal var tekið áður en lögin tóku gildi, engar áætlanir til. Hver var þá tilgangurinn með þessum breytingum? Jú, tilgangurinn er að koma í ljós þó að viss flækjustig séu í ríkisstjórnarsamstarfinu. VG ætlar sér að bæta við á langan lista þeirra verkefna sem ríkið veltir yfir á sveitarfélögin án þess að fjármagna þau, verkefnum sem snúa að þeim sem minnst mega sín og hafa ekki sömu rödd og aðrir, fremst í röðinni er þar fatlað fólk þar sem ríkið er skv. mati Sambands íslenskra sveitarfélaga er komið upp í 10-12 milljarða skuld árlega og nú eiga sem sagt að bætast við umsækjendur um alþjóðlega vernd. Útlendingaandúð á kostnað Íslandsbanka Sjálfstæðisflokkurinn og dómsmálaráðherra núverandi og fyrrverandi leitast við að vinna sér inn athygli og stuðning með elstu brellunni í boxinu að beita fyrir sig útlendingaandúð og bjóða öllum sem eru ósátt með hvaðeina að gera hið útlenda að sökudólgi til að dreifa athygli frá eigin vanrækslu í málaflokki sem flokkurinn hefur stjórnað í áratug, en líka eigin spillingamálum og vandræðagangi eins og sölunni á Íslandsbanka. Hugmynd um fangabúðir kemur þess vegna ekki á óvart, lausn sem dómsmálaráðherra hefur sett fram. En jafnvel þótt slíkt yrði að veruleika, þá tæki það mörg ár í framkvæmd, þannig að það hjálpar engu þeirra sem hent var bókstaflega á götuna algerlega óháð aðstæðum þeirra, án þess einu sinni að taka tillit til þess hvort hægt sé yfirleitt að senda þau úr landi eða ekki, hvað bíði þeirra hér eða erlendis eða til viðkvæmrar stöðu kvenna á flótta. Vandræðagangur forsætisráðherra Forsætisráðherrann vill klárlega leysa málin en opinberar samt örvæntingu sína með því að senda einungis valdar spurningar í flýtimeðferð til lagastofnunar til að fá einungis þaðan þau svör sem henta. Tekin var út fyrir sviga 15. grein laga um félagsaðstoð sveitarfélaga sem segir skýrt að sveitarfélögum er einungis heimild að veita aðstoð með leyfi og endurgreiðslu af hálfu ráðuneytisins. Reyndar liggur fyrir frumvarp um breytingar á þessari grein þar sem kemur fram að þetta sé hvort sem er einungis undantekningartilvik, fyrst og fremst aðstoð til heimferðar. Sem þýðir, eins og Samband íslenskra sveitarfélaga hefur bent á, að vilji ríkisstjórnar sé að þessi grein eigi alls ekki grípa þá einstaklinga sem hér er um að ræða, þar sem óvissa ríkir um lengd dvalar hér. Þannig virðast þingmenn vera töluvert duglegri að fara eftir leiðbeiningum Kafkas en Bíblíunnar þótt sumir haldi öðru fram – a.m.k. hvað varðar 25. kafla Matteusarguðspjalls þar sem sagt er að „Allt sem þér gerðuð einum minna minnstu bræðra, það hafið þér gert mér.“ En eina svarið í stöðunni getur bara verið að bakka með framkvæmd sem er svo illa undirbúin og hefja samtal, skoða hvort breytinga sé þörf á lögunum og hvaða útfærslur geti náðst sátt um. Og ekki henda okkar minnstu bræðrum og systrum út á götu á meðan. Höfundur er borgarfulltrúi Samfylkingarinnar. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Sabine Leskopf Reykjavík Sveitarstjórnarmál Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur Borgarstjórn Hælisleitendur Flóttafólk á Íslandi Mest lesið „Eruð þið sammála lausagöngu katta?“ Sighvatur Björgvinsson Skoðun Hverjir borga leikskólann í Kópavogi? Örn Arnarson Skoðun Fimm staðreyndir fyrir Gunnþór Ingvason Arnar Þór Ingólfsson Skoðun Hvernig meðhöndlum við vanda sem ekki má tala um? Skaðaminnkandi nálgun í fangelsum Margrét Dís Yeoman Skoðun Tökum samtalið Gunnþór Ingvason Skoðun Á flandri í klandri Jens Garðar Helgason Skoðun Ferðaleiðsögn í skjóli ábyrgðar – tími til kominn að endurhugsa nálgunina Guðmundur Björnsson Skoðun „Skömmin þín“ Jokka G. Birnudóttir Skoðun Þegar illfygli leiðir stórmennskubrjálæðing Ole Anton Bieltvedt Skoðun Réttlæti fyrir þjóðina, framfarir fyrir landsbyggðina Guðmundur Ari Sigurjónson Skoðun Skoðun Skoðun Fimm staðreyndir fyrir Gunnþór Ingvason Arnar Þór Ingólfsson skrifar Skoðun Réttlæti byggir ekki á rangfærslum – svar við málflutningi þingflokksformanns Samfylkingar um veiðigjaldafrumvarpið Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Björgun hvala og orðræðan sem máli skiptir Valgerður Árnadóttir,Stefán Yngvi Pétursson,Rósa Líf Darradóttir,Anahita S. Babaei skrifar Skoðun Ferðaleiðsögn í skjóli ábyrgðar – tími til kominn að endurhugsa nálgunina Guðmundur Björnsson skrifar Skoðun Á flandri í klandri Jens Garðar Helgason skrifar Skoðun Átak til að stytta biðlista barna eftir sérfræðiaðstoð Helga Þórðardóttir skrifar Skoðun Hverjir borga leikskólann í Kópavogi? Örn Arnarson skrifar Skoðun Tölvupóstar fjórðu iðnbyltingarinnar Sigurjón Njarðarson skrifar Skoðun „Skömmin þín“ Jokka G. Birnudóttir skrifar Skoðun Tökum samtalið Gunnþór Ingvason skrifar Skoðun „Eruð þið sammála lausagöngu katta?“ Sighvatur Björgvinsson skrifar Skoðun Réttlæti fyrir þjóðina, framfarir fyrir landsbyggðina Guðmundur Ari Sigurjónson skrifar Skoðun Hvernig meðhöndlum við vanda sem ekki má tala um? Skaðaminnkandi nálgun í fangelsum Margrét Dís Yeoman skrifar Skoðun Stuðningur við nýsköpun í menntun: Leið að betra mati Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Þegar illfygli leiðir stórmennskubrjálæðing Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Afruglari Þórður Björn Sigurðsson skrifar Skoðun Þjóðkirkja á réttri leið Þórður Guðmundsson skrifar Skoðun Staðreyndir um einfaldara regluverk Guðlaugur Þór Þórðarson skrifar Skoðun Við þurfum hagkvæmu virkjunarkostina Gunnar Guðni Tómasson skrifar Skoðun Falin tækifæri til náms Heiða Ingimarsdóttir skrifar Skoðun Gervigreind í námi: 5 lykilskref fyrir öryggi nemenda Björgmundur Guðmundsson skrifar Skoðun Grein til stuðnings Söngskóla Sigurðar Demetz Sveinn Dúa Hjörleifsson,Eyrún Unnarsdóttir,Elmar GIlbertsson,Álfheiður Guðmundsdóttir,Kristján Jóhannesson skrifar Skoðun „Jákvæð viðbrögð“ um veiðigjaldið? Heimir Örn Árnason skrifar Skoðun Skattgreiðendur látnir borga brúsann Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Nokkur orð um Kúbudeiluna og viðskiptabannið Gylfi Páll Hersir skrifar Skoðun Ráðherrar með reiknivél og leyndarhyggju Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Gróf misbeiting illa fengins valds Örn Sigurðsson skrifar Skoðun Að sækja gullið (okkar) grein 2 Þröstur Friðfinnsson skrifar Skoðun Það verða aðrir þjóðhátíðardagar fyrir okkur en dagar Palestínumanna eru taldir Davíð Aron Routley skrifar Skoðun Pólítískt hugrekki Unnur Hrefna Jóhannsdóttir skrifar Sjá meira
„Með lögum skal land vort byggja, en eigi með ólögum eyða.“ Þessi fleygu orð Norðurlandabúa komu upp í hugann þegar afleiðingar mannvonskulaga fyrrum dómsmálaráðherra komu í ljós á dögunum. Hann og þingheimur höfðu verið vöruð við, en eru nú farin að bregðast við eigin afglöpum með því að íhuga „búsetuúrræði með takmörkunum“ eftir að hafa reynt að vísa Svarta-Pétri til sveitarfélaganna án árangurs. Ólögin voru sett án fyrirhyggju og umhyggju þrátt fyrir fögur orð í stjórnarsáttmálanum þar sem áhersla var lögð á: „Kerfi og stofnanir sem meta einstaklingsbundnar aðstæður og hagsmuni eiga að vera skilvirk, laga- og regluverk skýrt og mannúðlegt og framkvæmd fullnægjandi.“ Fyrir utan að ekkert í breytingum á útlendingaólögunum er skilvirkt, skýrt eða mannúðlegt, þá er framkvæmdin í algerri óvissu, ekkert samtal var tekið áður en lögin tóku gildi, engar áætlanir til. Hver var þá tilgangurinn með þessum breytingum? Jú, tilgangurinn er að koma í ljós þó að viss flækjustig séu í ríkisstjórnarsamstarfinu. VG ætlar sér að bæta við á langan lista þeirra verkefna sem ríkið veltir yfir á sveitarfélögin án þess að fjármagna þau, verkefnum sem snúa að þeim sem minnst mega sín og hafa ekki sömu rödd og aðrir, fremst í röðinni er þar fatlað fólk þar sem ríkið er skv. mati Sambands íslenskra sveitarfélaga er komið upp í 10-12 milljarða skuld árlega og nú eiga sem sagt að bætast við umsækjendur um alþjóðlega vernd. Útlendingaandúð á kostnað Íslandsbanka Sjálfstæðisflokkurinn og dómsmálaráðherra núverandi og fyrrverandi leitast við að vinna sér inn athygli og stuðning með elstu brellunni í boxinu að beita fyrir sig útlendingaandúð og bjóða öllum sem eru ósátt með hvaðeina að gera hið útlenda að sökudólgi til að dreifa athygli frá eigin vanrækslu í málaflokki sem flokkurinn hefur stjórnað í áratug, en líka eigin spillingamálum og vandræðagangi eins og sölunni á Íslandsbanka. Hugmynd um fangabúðir kemur þess vegna ekki á óvart, lausn sem dómsmálaráðherra hefur sett fram. En jafnvel þótt slíkt yrði að veruleika, þá tæki það mörg ár í framkvæmd, þannig að það hjálpar engu þeirra sem hent var bókstaflega á götuna algerlega óháð aðstæðum þeirra, án þess einu sinni að taka tillit til þess hvort hægt sé yfirleitt að senda þau úr landi eða ekki, hvað bíði þeirra hér eða erlendis eða til viðkvæmrar stöðu kvenna á flótta. Vandræðagangur forsætisráðherra Forsætisráðherrann vill klárlega leysa málin en opinberar samt örvæntingu sína með því að senda einungis valdar spurningar í flýtimeðferð til lagastofnunar til að fá einungis þaðan þau svör sem henta. Tekin var út fyrir sviga 15. grein laga um félagsaðstoð sveitarfélaga sem segir skýrt að sveitarfélögum er einungis heimild að veita aðstoð með leyfi og endurgreiðslu af hálfu ráðuneytisins. Reyndar liggur fyrir frumvarp um breytingar á þessari grein þar sem kemur fram að þetta sé hvort sem er einungis undantekningartilvik, fyrst og fremst aðstoð til heimferðar. Sem þýðir, eins og Samband íslenskra sveitarfélaga hefur bent á, að vilji ríkisstjórnar sé að þessi grein eigi alls ekki grípa þá einstaklinga sem hér er um að ræða, þar sem óvissa ríkir um lengd dvalar hér. Þannig virðast þingmenn vera töluvert duglegri að fara eftir leiðbeiningum Kafkas en Bíblíunnar þótt sumir haldi öðru fram – a.m.k. hvað varðar 25. kafla Matteusarguðspjalls þar sem sagt er að „Allt sem þér gerðuð einum minna minnstu bræðra, það hafið þér gert mér.“ En eina svarið í stöðunni getur bara verið að bakka með framkvæmd sem er svo illa undirbúin og hefja samtal, skoða hvort breytinga sé þörf á lögunum og hvaða útfærslur geti náðst sátt um. Og ekki henda okkar minnstu bræðrum og systrum út á götu á meðan. Höfundur er borgarfulltrúi Samfylkingarinnar.
Hvernig meðhöndlum við vanda sem ekki má tala um? Skaðaminnkandi nálgun í fangelsum Margrét Dís Yeoman Skoðun
Ferðaleiðsögn í skjóli ábyrgðar – tími til kominn að endurhugsa nálgunina Guðmundur Björnsson Skoðun
Skoðun Réttlæti byggir ekki á rangfærslum – svar við málflutningi þingflokksformanns Samfylkingar um veiðigjaldafrumvarpið Kristinn Karl Brynjarsson skrifar
Skoðun Björgun hvala og orðræðan sem máli skiptir Valgerður Árnadóttir,Stefán Yngvi Pétursson,Rósa Líf Darradóttir,Anahita S. Babaei skrifar
Skoðun Ferðaleiðsögn í skjóli ábyrgðar – tími til kominn að endurhugsa nálgunina Guðmundur Björnsson skrifar
Skoðun Hvernig meðhöndlum við vanda sem ekki má tala um? Skaðaminnkandi nálgun í fangelsum Margrét Dís Yeoman skrifar
Skoðun Grein til stuðnings Söngskóla Sigurðar Demetz Sveinn Dúa Hjörleifsson,Eyrún Unnarsdóttir,Elmar GIlbertsson,Álfheiður Guðmundsdóttir,Kristján Jóhannesson skrifar
Skoðun Það verða aðrir þjóðhátíðardagar fyrir okkur en dagar Palestínumanna eru taldir Davíð Aron Routley skrifar
Hvernig meðhöndlum við vanda sem ekki má tala um? Skaðaminnkandi nálgun í fangelsum Margrét Dís Yeoman Skoðun
Ferðaleiðsögn í skjóli ábyrgðar – tími til kominn að endurhugsa nálgunina Guðmundur Björnsson Skoðun