Af metnaðarfullum áætlunum Reykjavíkurborgar Óskar J. Sandholt skrifar 25. október 2021 08:01 Nú er rétt ár liðið síðan Reykjavík kynnti fyrst áform sín um að setja aukinn kraft í stafræna umbreytingu á þjónustu og innviðum borgarinnar. Þessi áform voru sett fram og kynnt með Græna planinu sem var lagt fram í fyrra sem viðspyrna vegna fyrirsjáanlegs efnahagssamdráttar. Óháð því er planið metnaðarfull stefna sem setur fram spennandi framtíðarsýn fyrir Reykjavíkinga og í raun landsmenn alla. Í fjárfestingaráætlun borgarinnar var fyrir ári tekið frá fjármagn upp á samtals rúmlega 10 milljarða króna fyrir árin 2021-2023 í stafræna umbreytingu. Það risastóra verkefni hófst í byrjun þessa árs og hafa verið skiptar skoðanir um umfangið og framkvæmdina. Spurningar vöknuðu um það hvort borgin væri að útiloka hugbúnaðar- og tæknifyrirtækin í landinu með því að ráða til sín fjölda fólks sem nauðsynlegur er til að framkvæma svo umfangsmikið verkefni. Það eru eðlilegar áhyggjur þegar um verkefni af þessu tagi er að ræða og af þessari stærðargráðu. Gagnrýnin sem við fengum sneri meðal annars að umfanginu og samtök hugbúnaðarfyrirtækja létu t.d. duglega í sér heyra. Kjörnir fulltrúar höfðu líka spurningar um hvað væri á bakvið þessar háu fjárhæðir og metnaðarfullu áætlanir um umbyltingu á þjónustu og innri starfsemi Reykjavíkurborgar. Væri einhver leið betri og hagkvæmari – fyrir íbúana og aðra notendur þjónustu borgarinnar? Eftir á að hyggja var gott að fá þessa gagnrýni fram svona snemma. Verra hefði verið ef hún hefði mallað undir niðri og valdið kergju á meðal fólks, kollega okkar og bandamanna á þeirri vegferð að nota tækni til að bæta líf fólks og umbreyta mörgu í innri starfsemi okkar. Þess vegna er gott að fá tækifæri til að svara. Svarið við meginspurningunni, um hvort borgin ætli í samkeppni við hugbúnaðarfyrirtækin, er einfaldlega nei. Áætlað er að um fimmtungur fjárhæðarinnar mun fara í launakostnað á árabilinu sem um ræðir. Afgangurinn fer í aðra hluti, meðal annars kaup á ráðgjöf, búnaði, tækni og þjónustu einkaaðila. Við leggjum mikla áherslu á að sem flest fyrirtæki og aðilar á markaði hafi tækifæri til að bjóða í þau innkaup sem framundan eru í þessu verkefni, líka sprotar og lítil og meðalstór fyrirtæki. Af þeim sökum höfum við til dæmis lagt umtalsverða vinnu í að beita nýsköpun í innkaupum og styðjumst við nýjung á því sviði sem gengur undir nafninu DPS. Það dregur úr flækjustigi og gefur fleiri einkaaðilum tækifæri til að taka þátt í þessari spennandi vegferð með okkur. Við höfum aukinheldur úthýst ýmsum stórum rekstrarverkefnum í upplýsingatækni undanfarin misseri til að skerpa fókusinn og reyna að draga úr starfsmannafjölda á móti. Þá er hin spurningin. Er þetta hagkvæm fjárfesting fyrir þau sem greiða útsvar í Reykjavík? Við erum sannfærð um að svo sé. Verkefnið, stafræn umbreyting borgarinnar, snýst um að mæta eðlilegum kröfum borgarbúa og annarra. Fólk hefur ekki lengur þolinmæði fyrir því að þurfa að fylla út prentuð eyðublöð eða vera sent á milli staða með ólíkum opnunartíma til að sækja þjónustu, leyfi eða gögn til borginnar. Það er í raun líka umhverfismál. Tilkoma bankaþjónustu í appi, heilsufarsupplýsinga í gegnum Heilsuveru, einfaldari skattskila og tímapantana á netinu, svo eitthvað sé nefnt hefur gert okkur öll miklu kröfuharðari að þessu leyti. Við viljum sjálf geta sinnt málum eins og innritun í skóla, umsóknum um leyfi til framkvæmda og pöntunum á þjónustu fyrir aðstandendur okkar, þegar okkur hentar. Við viljum ekki vera sett á bið og við viljum vita hvar málin okkar eru stödd í kerfinu hverju sinni. Það er eðlileg krafa. Fyrir mörg þúsund manna vinnustað, þar sem eiginlega allir eiga beinan snertiflöt við borgarbúa á hverjum einasta degi, þá er þetta hins vegar stór áskorun. Við starfsfólk borgarinnar þurfum, rétt eins og ríkið og flest öll fyrirtæki, að breyta því hvernig við vinnum. Við þurfum að taka upp nýja tækni og við þurfum að bæta aðgengi fólks að upplýsingum. Tæknin er samt ekki aðalatriðið hér, heldur er hún tól sem við notum til að ná markmiðum okkar. Aðalatriðið eru þær tugþúsundir notenda sem nýta sér gríðarlega umfangsmikla þjónustu borgarinnar á hverjum degi og upplifun þeirra af þjónustunni. Við köllum þetta áskorun en þetta er líka tækifæri. Ekki bara í að veita Reykvíkingum betri þjónustu og gera líf þeirra léttara á svo ótal marga vegu, heldur líka í að breyta okkar störfum, minnka handavinnu og búa til svigrúm til að nýta þekkingu borgarstarfsmanna í eitthvað verðmætara en að stimpla skjöl og senda tölvupósta. Það er nefnilega þannig að stafræn umbreyting snýst ekki um forritun, tæki eða tól þó allt komi það við sögu. Stafræn umbreyting snýst um bætta þjónustu, aukna hagkvæmni og betri störf. Þetta kostar vissulega sitt en það er lítið í samanburði við hvað breytingarnar munu skila í formi bættra samskipta, þjónustu og ávinnings þeirra sem auðvitað greiða reikninginn á endanum; íbúa borgarinnar. Höfundur er sviðsstjóri Þjónustu- og nýsköpunarsviðs Reykjavíkurborgar. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Reykjavík Stafræn þróun Mest lesið Allt fyrir samansúrrað pólitískt og peningalegt vald? Arnar Þór Jónsson Skoðun Hvers vegna styð ég Magnús Karl í kjöri til rektors Háskóla Íslands? Ingileif Jónsdóttir Skoðun Vopnakaup íslenska ráðamanna Friðrik Erlingsson Skoðun Hegða sér eins og ofdekraðir unglingar Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Gunnar Smári hvað er hann? Birgir Dýrfjörð Skoðun Við mótmælum nýbyggingum í Neðra Breiðholtinu Jökull Þór Sveinsson,Hlynur Ingi Jóhannsson Skoðun Af hverju ættu nemendur að kjósa Magnús Karl sem rektor HÍ? Eygló Sóley Hróðmarsdóttir Löve,Daníel Thor Myer Skoðun Kolbrún Þ. Pálsdóttir – rétti leiðtoginn fyrir Háskóla Íslands Hafliði Ásgeirsson,Eyjólfur Brynjar Eyjólfsson,Þorbjörg St. Þorsteinsdóttir Skoðun Tryggjum framtíð endurnýjanlegrar orku á Íslandi Íris Lind Sæmundsdóttir Skoðun Halldór 15.3.2025 Halldór Skoðun Skoðun Hvers vegna styð ég Magnús Karl í kjöri til rektors Háskóla Íslands? Ingileif Jónsdóttir skrifar Skoðun Allt fyrir samansúrrað pólitískt og peningalegt vald? Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Vopnakaup íslenska ráðamanna Friðrik Erlingsson skrifar Skoðun Samstaðan er óstöðvandi afl Helga Þórey Júlíudóttir skrifar Skoðun Kolbrún Þ. Pálsdóttir – rétti leiðtoginn fyrir Háskóla Íslands Hafliði Ásgeirsson,Eyjólfur Brynjar Eyjólfsson,Þorbjörg St. Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Hegða sér eins og ofdekraðir unglingar Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Af hverju ættu nemendur að kjósa Magnús Karl sem rektor HÍ? Eygló Sóley Hróðmarsdóttir Löve,Daníel Thor Myer skrifar Skoðun Við mótmælum nýbyggingum í Neðra Breiðholtinu Jökull Þór Sveinsson,Hlynur Ingi Jóhannsson skrifar Skoðun Er „sam-búð“ búsetuform 21. aldar og lausn við háum byggingakostnaði? Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Tryggjum framtíð endurnýjanlegrar orku á Íslandi Íris Lind Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Reynsla, framtíðarsýn og kjarkur Silju Báru Anna Helga Jónsdóttir,Sigurður Örn Stefánsson skrifar Skoðun Gunnar Smári hvað er hann? Birgir Dýrfjörð skrifar Skoðun Um Ingibjörgu Gunnarsdóttur – ferill að rektorskjöri Rúnar Unnþórsson,Þórhallur Ingi Halldórsson skrifar Skoðun Ísland er leiðandi ljós og hvatning til fjölmiðla Hrönn Egilsdóttir skrifar Skoðun Forvarnir á ferð Erlingur Sigvaldason skrifar Skoðun Vertu meðbyr mannúðar Birna Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Fegurð sem breytir skólum Einar Mikael Sverrisson skrifar Skoðun Það læra börnin sem fyrir þeim er haft Sigurður Örn Hilmarsson skrifar Skoðun Björn Þorsteinsson as Rector - A visionary leader uniting disciplines and driving innovation Marianne Elisabeth Klinke skrifar Skoðun Verður Frelsið fullveldinu að bráð? Anton Guðmundsson skrifar Skoðun Til rektorsframbjóðenda: Hvað gerir nýr rektor HÍ við Endurmenntun? Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Mataræði í stóra samhengi lífsins Birna Þórisdóttir skrifar Skoðun Hvað varð um loftslagsmálin? Kamma Thordarson skrifar Skoðun Bakpokinn sem þyngist aðeins hjá öðrum Inga Sæland skrifar Skoðun Örlög Íslendinga og u-beygja áhrifamesta fjármálamanns heims Snorri Másson skrifar Skoðun Ég kýs Magnús Karl sem rektor Bylgja Hilmarsdóttir skrifar Skoðun Jóhann Páll: Vertu í liði með náttúrunni ekki gegn henni Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Tífalt hærri vextir, meiri skuldir - menntastefna stjórnvalda? Júlíus Viggó Ólafsson,Vilhjálmur Hilmarsson skrifar Skoðun Lífið gefur engan afslátt Davíð Bergmann skrifar Skoðun Kolbrún Pálsdóttir sem næsti rektor HÍ Árni Guðmundsson skrifar Sjá meira
Nú er rétt ár liðið síðan Reykjavík kynnti fyrst áform sín um að setja aukinn kraft í stafræna umbreytingu á þjónustu og innviðum borgarinnar. Þessi áform voru sett fram og kynnt með Græna planinu sem var lagt fram í fyrra sem viðspyrna vegna fyrirsjáanlegs efnahagssamdráttar. Óháð því er planið metnaðarfull stefna sem setur fram spennandi framtíðarsýn fyrir Reykjavíkinga og í raun landsmenn alla. Í fjárfestingaráætlun borgarinnar var fyrir ári tekið frá fjármagn upp á samtals rúmlega 10 milljarða króna fyrir árin 2021-2023 í stafræna umbreytingu. Það risastóra verkefni hófst í byrjun þessa árs og hafa verið skiptar skoðanir um umfangið og framkvæmdina. Spurningar vöknuðu um það hvort borgin væri að útiloka hugbúnaðar- og tæknifyrirtækin í landinu með því að ráða til sín fjölda fólks sem nauðsynlegur er til að framkvæma svo umfangsmikið verkefni. Það eru eðlilegar áhyggjur þegar um verkefni af þessu tagi er að ræða og af þessari stærðargráðu. Gagnrýnin sem við fengum sneri meðal annars að umfanginu og samtök hugbúnaðarfyrirtækja létu t.d. duglega í sér heyra. Kjörnir fulltrúar höfðu líka spurningar um hvað væri á bakvið þessar háu fjárhæðir og metnaðarfullu áætlanir um umbyltingu á þjónustu og innri starfsemi Reykjavíkurborgar. Væri einhver leið betri og hagkvæmari – fyrir íbúana og aðra notendur þjónustu borgarinnar? Eftir á að hyggja var gott að fá þessa gagnrýni fram svona snemma. Verra hefði verið ef hún hefði mallað undir niðri og valdið kergju á meðal fólks, kollega okkar og bandamanna á þeirri vegferð að nota tækni til að bæta líf fólks og umbreyta mörgu í innri starfsemi okkar. Þess vegna er gott að fá tækifæri til að svara. Svarið við meginspurningunni, um hvort borgin ætli í samkeppni við hugbúnaðarfyrirtækin, er einfaldlega nei. Áætlað er að um fimmtungur fjárhæðarinnar mun fara í launakostnað á árabilinu sem um ræðir. Afgangurinn fer í aðra hluti, meðal annars kaup á ráðgjöf, búnaði, tækni og þjónustu einkaaðila. Við leggjum mikla áherslu á að sem flest fyrirtæki og aðilar á markaði hafi tækifæri til að bjóða í þau innkaup sem framundan eru í þessu verkefni, líka sprotar og lítil og meðalstór fyrirtæki. Af þeim sökum höfum við til dæmis lagt umtalsverða vinnu í að beita nýsköpun í innkaupum og styðjumst við nýjung á því sviði sem gengur undir nafninu DPS. Það dregur úr flækjustigi og gefur fleiri einkaaðilum tækifæri til að taka þátt í þessari spennandi vegferð með okkur. Við höfum aukinheldur úthýst ýmsum stórum rekstrarverkefnum í upplýsingatækni undanfarin misseri til að skerpa fókusinn og reyna að draga úr starfsmannafjölda á móti. Þá er hin spurningin. Er þetta hagkvæm fjárfesting fyrir þau sem greiða útsvar í Reykjavík? Við erum sannfærð um að svo sé. Verkefnið, stafræn umbreyting borgarinnar, snýst um að mæta eðlilegum kröfum borgarbúa og annarra. Fólk hefur ekki lengur þolinmæði fyrir því að þurfa að fylla út prentuð eyðublöð eða vera sent á milli staða með ólíkum opnunartíma til að sækja þjónustu, leyfi eða gögn til borginnar. Það er í raun líka umhverfismál. Tilkoma bankaþjónustu í appi, heilsufarsupplýsinga í gegnum Heilsuveru, einfaldari skattskila og tímapantana á netinu, svo eitthvað sé nefnt hefur gert okkur öll miklu kröfuharðari að þessu leyti. Við viljum sjálf geta sinnt málum eins og innritun í skóla, umsóknum um leyfi til framkvæmda og pöntunum á þjónustu fyrir aðstandendur okkar, þegar okkur hentar. Við viljum ekki vera sett á bið og við viljum vita hvar málin okkar eru stödd í kerfinu hverju sinni. Það er eðlileg krafa. Fyrir mörg þúsund manna vinnustað, þar sem eiginlega allir eiga beinan snertiflöt við borgarbúa á hverjum einasta degi, þá er þetta hins vegar stór áskorun. Við starfsfólk borgarinnar þurfum, rétt eins og ríkið og flest öll fyrirtæki, að breyta því hvernig við vinnum. Við þurfum að taka upp nýja tækni og við þurfum að bæta aðgengi fólks að upplýsingum. Tæknin er samt ekki aðalatriðið hér, heldur er hún tól sem við notum til að ná markmiðum okkar. Aðalatriðið eru þær tugþúsundir notenda sem nýta sér gríðarlega umfangsmikla þjónustu borgarinnar á hverjum degi og upplifun þeirra af þjónustunni. Við köllum þetta áskorun en þetta er líka tækifæri. Ekki bara í að veita Reykvíkingum betri þjónustu og gera líf þeirra léttara á svo ótal marga vegu, heldur líka í að breyta okkar störfum, minnka handavinnu og búa til svigrúm til að nýta þekkingu borgarstarfsmanna í eitthvað verðmætara en að stimpla skjöl og senda tölvupósta. Það er nefnilega þannig að stafræn umbreyting snýst ekki um forritun, tæki eða tól þó allt komi það við sögu. Stafræn umbreyting snýst um bætta þjónustu, aukna hagkvæmni og betri störf. Þetta kostar vissulega sitt en það er lítið í samanburði við hvað breytingarnar munu skila í formi bættra samskipta, þjónustu og ávinnings þeirra sem auðvitað greiða reikninginn á endanum; íbúa borgarinnar. Höfundur er sviðsstjóri Þjónustu- og nýsköpunarsviðs Reykjavíkurborgar.
Af hverju ættu nemendur að kjósa Magnús Karl sem rektor HÍ? Eygló Sóley Hróðmarsdóttir Löve,Daníel Thor Myer Skoðun
Kolbrún Þ. Pálsdóttir – rétti leiðtoginn fyrir Háskóla Íslands Hafliði Ásgeirsson,Eyjólfur Brynjar Eyjólfsson,Þorbjörg St. Þorsteinsdóttir Skoðun
Skoðun Hvers vegna styð ég Magnús Karl í kjöri til rektors Háskóla Íslands? Ingileif Jónsdóttir skrifar
Skoðun Kolbrún Þ. Pálsdóttir – rétti leiðtoginn fyrir Háskóla Íslands Hafliði Ásgeirsson,Eyjólfur Brynjar Eyjólfsson,Þorbjörg St. Þorsteinsdóttir skrifar
Skoðun Af hverju ættu nemendur að kjósa Magnús Karl sem rektor HÍ? Eygló Sóley Hróðmarsdóttir Löve,Daníel Thor Myer skrifar
Skoðun Við mótmælum nýbyggingum í Neðra Breiðholtinu Jökull Þór Sveinsson,Hlynur Ingi Jóhannsson skrifar
Skoðun Er „sam-búð“ búsetuform 21. aldar og lausn við háum byggingakostnaði? Sara Björg Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Reynsla, framtíðarsýn og kjarkur Silju Báru Anna Helga Jónsdóttir,Sigurður Örn Stefánsson skrifar
Skoðun Um Ingibjörgu Gunnarsdóttur – ferill að rektorskjöri Rúnar Unnþórsson,Þórhallur Ingi Halldórsson skrifar
Skoðun Björn Þorsteinsson as Rector - A visionary leader uniting disciplines and driving innovation Marianne Elisabeth Klinke skrifar
Skoðun Til rektorsframbjóðenda: Hvað gerir nýr rektor HÍ við Endurmenntun? Ólafur Stephensen skrifar
Skoðun Tífalt hærri vextir, meiri skuldir - menntastefna stjórnvalda? Júlíus Viggó Ólafsson,Vilhjálmur Hilmarsson skrifar
Af hverju ættu nemendur að kjósa Magnús Karl sem rektor HÍ? Eygló Sóley Hróðmarsdóttir Löve,Daníel Thor Myer Skoðun
Kolbrún Þ. Pálsdóttir – rétti leiðtoginn fyrir Háskóla Íslands Hafliði Ásgeirsson,Eyjólfur Brynjar Eyjólfsson,Þorbjörg St. Þorsteinsdóttir Skoðun