Þess vegna viljum við jafnt atkvæðavægi Hanna Katrín Friðriksson, Jón Steindór Valdimarsson, Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir og Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifa 15. október 2020 15:01 Baráttan fyrir jöfnu vægi íslenskra kjósenda hefur staðið lengi. Vægið hefur tekið breytingum en er nú fest í rétt tæplega tvöföldum mun milli þeirra sem vega þyngst og hinna sem vega minnst. Kosningarréttur manna má ekki vera skiptimynt á hinu pólitíska sviði. Atkvæðavægi landsmanna á að vera hið sama hvar sem þeir búa á landinu. Aðeins þannig verða þingmenn raunverulega þingmenn allra landsmanna. Það eykur samkennd, skilning, samstarf og yfirsýn og ýtir undir að þeir vinni að framfaramálum fyrir landið allt. Heildin á að vera það sem þingmenn hafa hugann við. Misvægi atkvæða og kjördæmaskiptingin er saga fortíðar. Saga sem dregur taum sérhagsmuna en ekki hagsmuna heildarinnar. Atlaga að landsbyggðinni? Ef önnur grundvallarréttindi í lýðræðissamfélagi eins og tjáningarfrelsið, rétturinn til réttlátrar málsmeðferðar, trúfrelsi eða önnur sambærileg réttindi væru vegin ójafnt eftir því hvar fólk byggi á landinu efumst við um að það yrði látið kyrrt liggja. Við þykjumst reyndar vita að því yrði mótmælt hástöfum. En hvers vegna er látið líðast að atkvæði, aðgöngumiði hvers og eins að lýðræðinu, vegi ekki jafnt? Ef svarið er að misvægi atkvæða sé í raun uppbót fyrir landsbyggðina, vegna ójafns aðgengis landsbyggðar að stjórnsýslu og þjónustu samanborið við íbúa suðvesturhornsins, þá er okkar svar við því einfalt; fjöldi þingmanna í kjördæmi hefur ekkert með framgang mála er varða kjördæmið að gera. Við í þingflokki Viðreisnar höfum allt kjörtímabilið litið svo á að þrátt fyrir að við séum kjörin í kjördæmum suðvesturhornsins, vegna núverandi kjördæmakerfis, þá látum við okkur málefni landsins alls okkur varða óháð kjördæmum. Það eru hins vegar rótgrónu íhaldsflokkarnir sem hafa ítrekað staðið í vegi fyrir því að við getum tekið þátt í fundum kjördæmanna til dæmis í kjördæmavikum með sveitarfélögum. Þetta er dæmi um úreltan hugsanagang. Í gegnum þingið fara í hverri viku rík hagsmunamál fyrir landsbyggðarkjördæmin en það er ekki hægt að greina mun á atkvæðum þingmanna eftir því hvaðan þeir koma. Mun heldur má greina mun eftir því fyrir hvaða flokk þeir sitja. Það er skylda okkar allra að rýna og taka afstöðu til hagsmunamála byggða landsins. Við trúum því að meta eigi öll mál eftir þeim eina mælikvarða hvort þau leiði til betra samfélags fyrir okkur öll. Þjónar núverandi kerfi hagsmunum landsbyggðar? Þeir sem standa vörð um núverandi fyrirkomulag hljóta að þurfa að svara þeirri einföldu spurningu hvort núverandi fyrirkomulag um misvægi atkvæða þjóni hagsmunum okkar allra, óháð búsetu. Eru landsbyggðarkjördæmin betur sett en ella vegna þessa fyrirkomulags. Eru samgöngumál, virkjanakostir í rammaáætlun, fiskeldismál, byggðamál, velferðarmál, landbúnaðarmál, sjávarútvegsmál, raforkumál, innviðamál og atvinnumál í góðu horfi? Hefur núverandi kerfi skilað skjótari afgreiðslu mála og auknu aðgengi íbúa svæðanna að stjórnsýslunni og skilningi á vandamálum svæðanna? Hefur meira vægi atkvæða skilað raunverulegum árangri? Svarið við öllu þessu er nei. Gæti hugsast að kjördæmakerfið eins og það er uppbyggt í dag standi einmitt í vegi fyrir framgangi ýmissa framfaramála? Viðheldur það mögulega kyrrstöðu og sérhagsmunum? Hvernig væri veruleikinn ef landið væri eitt kjördæmi og atkvæðavægi jafnt? Gæti verið að slíkt myndi auka á samstöðu og skilning á málefnum hvers landshluta, flýta fyrir afgreiðslu mála og auka á fjölbreytileika á Alþingi? Myndi slíkt kerfi mögulega koma í veg fyrir kjördæmapot og hrossakaup? Um það erum við sannfærð. Mannréttindamál ekki byggðamál Vægi atkvæða er jafnréttis- og mannréttindamál en ekki byggðamál. Hagsmunir landsbyggðar og höfuðborgar eru samofnir enda erum við eitt samfélag. Aðgengi landsbyggðar að stjórnsýslu og þjónustu leiðréttist ekki með því að skerða rétt kjósenda í þéttbýlum kjördæmum. Það er röng nálgun. Betra jafnvægi næst með því að taka stærri og djarfari skref í þá átt að auka á sjálfstæði sveitarfélaga til að ráða meiru um sitt nærumhverfi. Að fela íbúum þeirra svæða að taka í auknum mæli beinar ákvarðanir um eigin hagsmuni. Viðreisn mun samhliða frumvarpi um jafnt atkvæðavægi halda áfram að beita sér fyrir eflingu landsbyggðar og nýrra tækifæra. Það eru gríðarlega mikilvæg verkefni framundan í byggðamálum, svo sem að færa vald til ákvarðanatöku nær fólkinu með eflingu sveitarstjórnarstigsins, að nýta tæknina til að gera fjarvinnu á vegum hins opinbera mögulega um allt land og tryggja að arðurinn af sjávarútvegsauðlindinni sé nýttur til uppbyggingar í heimabyggð. Þessi mikilvægu mál og fjölmörg fleiri munu ekki vinnast með því að viðhalda misskiptingu í kosningakerfinu okkar. Við byggjum ekki réttlátt og samheldið samfélag á þann hátt. Það byggist upp með samstöðu, samvinnu og skilningi á mismunandi þörfum ólíkra svæða. Ekki með misrétti heldur jöfnum tækifærum. Þess vegna viljum við jafna atkvæðisréttinn og lögðum fram frumvarp þess efnis á Alþingi í vikunni. Einn einstaklingur - eitt atkvæði er sjálfsögð og réttlát krafa í okkar lýðræðissamfélagi. Þingflokkur Viðreisnar, Hanna Katrín Friðriksson Jón Steindór Valdimarsson Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mannréttindi Alþingiskosningar 2021 Alþingi Hanna Katrín Friðriksson Jón Steindór Valdimarsson Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir Kjördæmaskipan Mest lesið Hörmulegur atburður í flugstöð Leifs Eiríkssonar Jón Pétursson Skoðun Púslið sem passar ekki Ingibjörg Isaksen Skoðun Forstjórinn stígur fram Örn Pálsson Skoðun Lífsgæði íbúa Mosfellsbæjar skert Regína Ásvaldsdóttir Skoðun Ríkisstofnun forherðist við gagnrýni Björn Ólafsson Skoðun Uppbygging í Grafarvogi eflir hverfið og mætir húsnæðiskrísunni á skynsaman hátt Dóra Björt Guðjónsdóttir Skoðun Börnin á Gaza eru ekki í fríi Bjarni Fritzson,Blær Guðmundsdóttir ,Elías Rúni Þorsteinsson,Elísabet Thoroddsen,Gunnar Helgason,Linda Ólafsdóttir,Lóa Hlín Hjálmtýsdóttir,Yrsa Þöll Gylfadóttir Skoðun Kemur þín háskólagráða úr kornflakes pakka? Davíð Már Sigurðsson Skoðun Hinn óseðjandi Eiríkur Ólafsson Skoðun Kvótaverð, veiðigjald, fjárfesting og arðsemi í sjávarútvegi Ásgeir Daníelsson Skoðun Skoðun Skoðun Aðför Vinnueftirlits að hagsmunum slasaðra. Steinar Harðarson skrifar Skoðun Þegar þeir sem segjast þjóna þjóðinni ráðast á hana Ágústa Árnadóttir skrifar Skoðun Karlar, piltar og strákar Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Eiga ellilífeyrir og örorkubætur að fylgja launavísitölu? Haukur Arnþórsson skrifar Skoðun Ísland verður að vernda hafið og fiskimiðin frá námuvinnslu á hafsbotni Laura Sólveig Lefort Scheefer,Þorgerður María Þorbjarnardóttir,Árni Finnsson,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir,Belén García Ovide,Huld Hafliðadóttir skrifar Skoðun Nennið þið plís blessaða ríkisstjórn! Derek T. Allen skrifar Skoðun Ertu klár? Jakob Smári Magnússon skrifar Skoðun Kengúrur eða Þorskar: Hver forritar framtíð Íslands? Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Börnin á Gaza eru ekki í fríi Bjarni Fritzson,Blær Guðmundsdóttir ,Elías Rúni Þorsteinsson,Elísabet Thoroddsen,Gunnar Helgason,Linda Ólafsdóttir,Lóa Hlín Hjálmtýsdóttir,Yrsa Þöll Gylfadóttir skrifar Skoðun Mannréttindi fatlaðs fólks - orð og efndir Unnur Helga Óttarsdóttir,Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Brimrót og veðragnýr í alþjóðamálum Árni Þór Sigurðsson skrifar Skoðun Forstjórinn stígur fram Örn Pálsson skrifar Skoðun Lífsgæði íbúa Mosfellsbæjar skert Regína Ásvaldsdóttir skrifar Skoðun Lestur lykillinn að endurhæfingu? Hvað ef lestur væri lykillinn út? Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun Tilvera okkar er undarlegt ferðalag Hópur meðlima No Borders skrifar Skoðun Uppbygging í Grafarvogi eflir hverfið og mætir húsnæðiskrísunni á skynsaman hátt Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Það að þrá börn eða ekki Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Tímanna tákn? Hólmgeir Baldursson skrifar Skoðun Hörmulegur atburður í flugstöð Leifs Eiríkssonar Jón Pétursson skrifar Skoðun Kvótaverð, veiðigjald, fjárfesting og arðsemi í sjávarútvegi Ásgeir Daníelsson skrifar Skoðun Getur Seljaskóli núna orðið símalaus skóli, Jóhanna? Kristín Jónsdóttir skrifar Skoðun Gagnsæi og traust á raforkumarkaði Einar S Einarsson skrifar Skoðun Ef þetta er rétt – hvað er þá rangt? Anna Berg Samúelsdóttir skrifar Skoðun Hvað er þetta MG? Júlíana Magnúsdóttir skrifar Skoðun Sjúkraþyrlu sem allra fyrst, kerfi sem veitir lífsbjörg Gunnar Svanur Einarsson skrifar Skoðun Ríkisstofnun forherðist við gagnrýni Björn Ólafsson skrifar Skoðun Bylting, bóla, bölvun - bull? Brynjólfur Þorvarðsson skrifar Skoðun Eru smáþjóðir stikkfríar? Snæbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Ákall Valdimar Júlíusson skrifar Skoðun Á að leyfa eða halda áfram að banna? Sigurður G. Guðjónsson skrifar Sjá meira
Baráttan fyrir jöfnu vægi íslenskra kjósenda hefur staðið lengi. Vægið hefur tekið breytingum en er nú fest í rétt tæplega tvöföldum mun milli þeirra sem vega þyngst og hinna sem vega minnst. Kosningarréttur manna má ekki vera skiptimynt á hinu pólitíska sviði. Atkvæðavægi landsmanna á að vera hið sama hvar sem þeir búa á landinu. Aðeins þannig verða þingmenn raunverulega þingmenn allra landsmanna. Það eykur samkennd, skilning, samstarf og yfirsýn og ýtir undir að þeir vinni að framfaramálum fyrir landið allt. Heildin á að vera það sem þingmenn hafa hugann við. Misvægi atkvæða og kjördæmaskiptingin er saga fortíðar. Saga sem dregur taum sérhagsmuna en ekki hagsmuna heildarinnar. Atlaga að landsbyggðinni? Ef önnur grundvallarréttindi í lýðræðissamfélagi eins og tjáningarfrelsið, rétturinn til réttlátrar málsmeðferðar, trúfrelsi eða önnur sambærileg réttindi væru vegin ójafnt eftir því hvar fólk byggi á landinu efumst við um að það yrði látið kyrrt liggja. Við þykjumst reyndar vita að því yrði mótmælt hástöfum. En hvers vegna er látið líðast að atkvæði, aðgöngumiði hvers og eins að lýðræðinu, vegi ekki jafnt? Ef svarið er að misvægi atkvæða sé í raun uppbót fyrir landsbyggðina, vegna ójafns aðgengis landsbyggðar að stjórnsýslu og þjónustu samanborið við íbúa suðvesturhornsins, þá er okkar svar við því einfalt; fjöldi þingmanna í kjördæmi hefur ekkert með framgang mála er varða kjördæmið að gera. Við í þingflokki Viðreisnar höfum allt kjörtímabilið litið svo á að þrátt fyrir að við séum kjörin í kjördæmum suðvesturhornsins, vegna núverandi kjördæmakerfis, þá látum við okkur málefni landsins alls okkur varða óháð kjördæmum. Það eru hins vegar rótgrónu íhaldsflokkarnir sem hafa ítrekað staðið í vegi fyrir því að við getum tekið þátt í fundum kjördæmanna til dæmis í kjördæmavikum með sveitarfélögum. Þetta er dæmi um úreltan hugsanagang. Í gegnum þingið fara í hverri viku rík hagsmunamál fyrir landsbyggðarkjördæmin en það er ekki hægt að greina mun á atkvæðum þingmanna eftir því hvaðan þeir koma. Mun heldur má greina mun eftir því fyrir hvaða flokk þeir sitja. Það er skylda okkar allra að rýna og taka afstöðu til hagsmunamála byggða landsins. Við trúum því að meta eigi öll mál eftir þeim eina mælikvarða hvort þau leiði til betra samfélags fyrir okkur öll. Þjónar núverandi kerfi hagsmunum landsbyggðar? Þeir sem standa vörð um núverandi fyrirkomulag hljóta að þurfa að svara þeirri einföldu spurningu hvort núverandi fyrirkomulag um misvægi atkvæða þjóni hagsmunum okkar allra, óháð búsetu. Eru landsbyggðarkjördæmin betur sett en ella vegna þessa fyrirkomulags. Eru samgöngumál, virkjanakostir í rammaáætlun, fiskeldismál, byggðamál, velferðarmál, landbúnaðarmál, sjávarútvegsmál, raforkumál, innviðamál og atvinnumál í góðu horfi? Hefur núverandi kerfi skilað skjótari afgreiðslu mála og auknu aðgengi íbúa svæðanna að stjórnsýslunni og skilningi á vandamálum svæðanna? Hefur meira vægi atkvæða skilað raunverulegum árangri? Svarið við öllu þessu er nei. Gæti hugsast að kjördæmakerfið eins og það er uppbyggt í dag standi einmitt í vegi fyrir framgangi ýmissa framfaramála? Viðheldur það mögulega kyrrstöðu og sérhagsmunum? Hvernig væri veruleikinn ef landið væri eitt kjördæmi og atkvæðavægi jafnt? Gæti verið að slíkt myndi auka á samstöðu og skilning á málefnum hvers landshluta, flýta fyrir afgreiðslu mála og auka á fjölbreytileika á Alþingi? Myndi slíkt kerfi mögulega koma í veg fyrir kjördæmapot og hrossakaup? Um það erum við sannfærð. Mannréttindamál ekki byggðamál Vægi atkvæða er jafnréttis- og mannréttindamál en ekki byggðamál. Hagsmunir landsbyggðar og höfuðborgar eru samofnir enda erum við eitt samfélag. Aðgengi landsbyggðar að stjórnsýslu og þjónustu leiðréttist ekki með því að skerða rétt kjósenda í þéttbýlum kjördæmum. Það er röng nálgun. Betra jafnvægi næst með því að taka stærri og djarfari skref í þá átt að auka á sjálfstæði sveitarfélaga til að ráða meiru um sitt nærumhverfi. Að fela íbúum þeirra svæða að taka í auknum mæli beinar ákvarðanir um eigin hagsmuni. Viðreisn mun samhliða frumvarpi um jafnt atkvæðavægi halda áfram að beita sér fyrir eflingu landsbyggðar og nýrra tækifæra. Það eru gríðarlega mikilvæg verkefni framundan í byggðamálum, svo sem að færa vald til ákvarðanatöku nær fólkinu með eflingu sveitarstjórnarstigsins, að nýta tæknina til að gera fjarvinnu á vegum hins opinbera mögulega um allt land og tryggja að arðurinn af sjávarútvegsauðlindinni sé nýttur til uppbyggingar í heimabyggð. Þessi mikilvægu mál og fjölmörg fleiri munu ekki vinnast með því að viðhalda misskiptingu í kosningakerfinu okkar. Við byggjum ekki réttlátt og samheldið samfélag á þann hátt. Það byggist upp með samstöðu, samvinnu og skilningi á mismunandi þörfum ólíkra svæða. Ekki með misrétti heldur jöfnum tækifærum. Þess vegna viljum við jafna atkvæðisréttinn og lögðum fram frumvarp þess efnis á Alþingi í vikunni. Einn einstaklingur - eitt atkvæði er sjálfsögð og réttlát krafa í okkar lýðræðissamfélagi. Þingflokkur Viðreisnar, Hanna Katrín Friðriksson Jón Steindór Valdimarsson Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir
Uppbygging í Grafarvogi eflir hverfið og mætir húsnæðiskrísunni á skynsaman hátt Dóra Björt Guðjónsdóttir Skoðun
Börnin á Gaza eru ekki í fríi Bjarni Fritzson,Blær Guðmundsdóttir ,Elías Rúni Þorsteinsson,Elísabet Thoroddsen,Gunnar Helgason,Linda Ólafsdóttir,Lóa Hlín Hjálmtýsdóttir,Yrsa Þöll Gylfadóttir Skoðun
Skoðun Ísland verður að vernda hafið og fiskimiðin frá námuvinnslu á hafsbotni Laura Sólveig Lefort Scheefer,Þorgerður María Þorbjarnardóttir,Árni Finnsson,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir,Belén García Ovide,Huld Hafliðadóttir skrifar
Skoðun Börnin á Gaza eru ekki í fríi Bjarni Fritzson,Blær Guðmundsdóttir ,Elías Rúni Þorsteinsson,Elísabet Thoroddsen,Gunnar Helgason,Linda Ólafsdóttir,Lóa Hlín Hjálmtýsdóttir,Yrsa Þöll Gylfadóttir skrifar
Skoðun Mannréttindi fatlaðs fólks - orð og efndir Unnur Helga Óttarsdóttir,Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar
Skoðun Lestur lykillinn að endurhæfingu? Hvað ef lestur væri lykillinn út? Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar
Skoðun Uppbygging í Grafarvogi eflir hverfið og mætir húsnæðiskrísunni á skynsaman hátt Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar
Uppbygging í Grafarvogi eflir hverfið og mætir húsnæðiskrísunni á skynsaman hátt Dóra Björt Guðjónsdóttir Skoðun
Börnin á Gaza eru ekki í fríi Bjarni Fritzson,Blær Guðmundsdóttir ,Elías Rúni Þorsteinsson,Elísabet Thoroddsen,Gunnar Helgason,Linda Ólafsdóttir,Lóa Hlín Hjálmtýsdóttir,Yrsa Þöll Gylfadóttir Skoðun