Meira en minna Logi Einarsson skrifar 22. ágúst 2020 08:00 Samvinna og samhjálp eru meðal þess sem fleytt hefur mannkyninu áfram og skapað því einstaka stöðu í náttúrunni. Við höfum ekki alltaf umgengið hana af nægri virðingu en það er önnur saga. Þau samfélög sem hafa byggt á mestum mannréttindum og jöfnuði skara fram úr öðrum. Þetta er nauðsynlegt að hafa í huga nú þegar við glímum við skæðan veirufaraldur og afleiðingar hans. Ólíkt síðustu kreppu þegar fall krónunnar bitnaði strax á lífskjörum þorra Íslendinga þá leggst þessi þyngst og harðast á einstaka atvinnuvegi og afmarkaðan hóp fólks, sem missir vinnuna með tilheyrandi tekjufalli. Í vor var ríkissjóði beitt, með áður óþekktum hætti, til að verja fyrirtæki fyrir áhrifum Covid-19 faraldursins sem leiddi til algjörs eftirspurnarhruns í mörgum atvinnugreinum. Hugsunin var að þau hefðu bolmagn til að komast í gegnum hremmingarnar, sem enginn vissi hve lengi mundu vara, og væru í startholunum þegar hlutirnir kæmust í eðlilegra horf. Aðgerðirnar hafa vissulega reynst misvel en ríkur samhljómur var í samfélaginu um að grípa þyrfti til stórra almennra aðgerða. Fjármálaráðherra sagði t.d. af því tilefni að ríkisstjórnin hygðist gera meira en minna fyrir fyrirtækin í landinu í þessu skyni. Það er mikið áhyggjuefni að ríkisstjórnin virðist ekki reiðubúin til að verja einstaklinga og heimilin með beinum hætti í nægilega ríkum mæli. Það mun reynast afdrifaríkt; auka ójöfnuð, skapa sundrungu og vega að mikilvægum samfélagslegum stoðum. Mikilvægasta verkefni stjórnvalda næstu misserin er að styðja við efnahagslífið og verja félagslegan stöðugleika. Sköpum störf Í fyrsta lagi þarf að ráðast í umfangsmiklar fjárfestingar og skapa fjölbreytt störf um allt land sem henta fólki af báðum kynjum, ólíkum aldri með mismunandi bakgrunn. Forgangsraða í þágu arðbærra verkefna sem eru í takt við loftlagsmarkmið okkar og gera okkur mögulegt að feta okkur í átt að grænni framtíð. Þá eigum eigum við viðurkenna fjársvelti margra mikilvægra stofnanna undanfarin ár og manna þær með fullnægjandi hætti. Þetta á jafnt við um skóla, heilbrigðisþjónustu lögreglu og margvíslega aðra þjónustu. Slíkt skapar störf og bætir einnig þjónustu við almenning og atvinnulíf í leiðinni. Aðgerðirnar eru skjótvirkar; skapa vinnu og hafa góð áhrif á vellíðan og öryggi fólks. Virkjum hugvitið Í öðru lagi verðum við að greiða aðgengi fólks að menntun. Bæði ungs fólks sem mun bera uppi lífskjör okkar næstu áratugi og einnig gera fólki á öllum aldri mögulegt að sækja sí- og endurmenntun. Það er ekki síst mikilvægt í kvikum heimi þar sem breytingar eiga sér stað á gífurlegum hraða. Samhliða þessu verðum við að styðja mikið betur við nýsköpun fyrirtækja, með það fyrir augum að byggja meira á hugviti, í stað þess að reiða okkur um of á einfalda frumframleiðslu sem byggir á auðlindanýtingu. Þetta er langtímaverkefni sem krefst þolinmæði. Það er skynsamlegt að skjóta fleiri stoðum undir atvinnulífið og minnka þannig áhættuna sem skapast við ýmis konar áföll eins og við upplifum nú. Og beinlínis lífsnauðsyn í þróun þar sem sífellt færri einstaklingar munu standa undir verðmætasköpuninni, vegna lýðfræðilegri breytinga. Verjum tekjur fólks Í þriðja lagi verður að gera allt til að verja það fólk sem missir samt sem áður vinnuna til lengri eða skemmri tíma. Það verður að hækka grunnatvinnuleysisbætur og lengja tekjutengingu þeirra. Það er nauðsynlegt til að að létta álagi af heimilum, ekki síst börnum sem eru á viðkvæmu þroskaskeiði og í mestri áhættu vegna óvissu og neikvæðra áhrifa. Það er auk þess skynsamlegt til að viðhalda neyslu í samfélaginu og blása þannig í glæður efnahagslífsins. Hlutverk stjórnmála er að varða veginn til meiri hagsældar fyrir allan almenning og gera honum kleift að vaxa á styrkleikum sínum um leið og við bjóðum upp á þéttriðið velferðarnet sem hjálpar þeim sem af ýmsum ástæðum missa tímabundið fótanna. Aðstæðurnar nú krefjast snarpra en yfirvegaðra bragða og markmiðið verður að þessu sinni að vera að gera meira en minna fyrir allt fólk í landinu. Höfundur er þingmaður og formaður Samfylkingarinnar. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Logi Einarsson Alþingi Mest lesið Flokkur fólksins eða flokkun fólksins? Halldóra Lillý Jóhannsdóttir Skoðun Hver ætlar að bera ábyrgð á mannslífi? Sævar Þór Jónsson Skoðun Íslendingar flytja út fisk og líka ofbeldismenn Guðný S. Bjarnadóttir Skoðun Er útlegð á innleið? Reyn Alpha Magnúsdóttir Skoðun Betri nýting á tíma og fjármunum Reykjavíkurborgar 2/3 Magnea Gná Jóhannsdóttir Skoðun Skólarnir lokaðir - myglan vinnur Guðmundur Þórir Sigurðsson Skoðun Horfumst í augu Kristín Thoroddsen Skoðun 30 silfurpeningar dýralækna? 125.000 lítrar af blóði tappaðir af 4088 merum (með valdi), af eiðsvörðum dýralæknum, 2023 Ole Anton Bieltvedt Skoðun Börn á flótta – nýtt líf, nýtt tungumál og nýtt tækifæri í íslenskum grunnskólum Friðþjófur Helgi Karlsson Skoðun Lægjum öldurnar Halla Hrund Logadóttir Skoðun Skoðun Skoðun Er útlegð á innleið? Reyn Alpha Magnúsdóttir skrifar Skoðun Leiðsögundurinn Gaur gerir mig að betri manneskju Þorkell J. Steindal skrifar Skoðun Börn á flótta – nýtt líf, nýtt tungumál og nýtt tækifæri í íslenskum grunnskólum Friðþjófur Helgi Karlsson skrifar Skoðun Skólarnir lokaðir - myglan vinnur Guðmundur Þórir Sigurðsson skrifar Skoðun Flokkur fólksins eða flokkun fólksins? Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Betri nýting á tíma og fjármunum Reykjavíkurborgar 2/3 Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Hver ætlar að bera ábyrgð á mannslífi? Sævar Þór Jónsson skrifar Skoðun Horfumst í augu Kristín Thoroddsen skrifar Skoðun 30 silfurpeningar dýralækna? 125.000 lítrar af blóði tappaðir af 4088 merum (með valdi), af eiðsvörðum dýralæknum, 2023 Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Opið bréf til heilbrigðisráðherra: Iðjuþjálfar – mikilvægur mannauður í geðheilbrigðisþjónustu framtíðarinnar Erna Rut Elvarsdóttir,Lilja Logadóttir, Rebekka Lind Hjaltadóttir,Sandra Dís Sigurðardóttir skrifar Skoðun Saga Israa á Gaza og hvernig hægt er að verða að liði Katrín Harðardóttir,Israa Saed skrifar Skoðun Fordómar frá sálfélagslegu sjónarhorni Sóley Dröfn Davíðsdóttir skrifar Skoðun Er aldur bara tala? Teitur Guðmundsson skrifar Skoðun Íslendingar flytja út fisk og líka ofbeldismenn Guðný S. Bjarnadóttir skrifar Skoðun Iðjuþjálfar í leik- og grunnskólum: Tækifæri í baráttunni gegn agavanda og skólaforðun Hekla Björt Birkisdóttir,Hrefna Dagbjört Arnardóttir,Inga Fríða Guðbjörnsdóttir,Íris Kristrún Kristmundsdóttir skrifar Skoðun Frans páfi kvaddur eða meðtekinn? Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Lægjum öldurnar Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Að hata einhvern sem þú þarft á að halda? Katrín Pétursdóttir skrifar Skoðun Íslenskar pyndingar Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun SFS, Exit og norska leiðin þeirra Jón Kaldal skrifar Skoðun Friður - í framsöguhætti eða viðtengingarhætti? Bryndís Schram skrifar Skoðun Næringarfræði er lykillinn að betri heilsu, viltu vera með? Guðrún Nanna Egilsdóttir skrifar Skoðun Löngu þarft samtal um hóp sem gleymist! Katarzyna Kubiś skrifar Skoðun Menntun fyrir öll – nema okkur Haukur Guðmundsson skrifar Skoðun Það er ekki hægt að loka augunum fyrir þessum veruleika Davíð Bergmann skrifar Skoðun Kirkjugarðsballið: Eiga Íslendingar að mæta þar? Birgir Dýrfjörð skrifar Skoðun Að sækja gullið (okkar) Þröstur Friðfinnsson skrifar Skoðun Til hamingju blaðamenn! Hjálmar Jónsson skrifar Skoðun Stormur í Þjóðleikhúsinu Bubbi Morthens skrifar Skoðun Börn í skugga stríðs Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Sjá meira
Samvinna og samhjálp eru meðal þess sem fleytt hefur mannkyninu áfram og skapað því einstaka stöðu í náttúrunni. Við höfum ekki alltaf umgengið hana af nægri virðingu en það er önnur saga. Þau samfélög sem hafa byggt á mestum mannréttindum og jöfnuði skara fram úr öðrum. Þetta er nauðsynlegt að hafa í huga nú þegar við glímum við skæðan veirufaraldur og afleiðingar hans. Ólíkt síðustu kreppu þegar fall krónunnar bitnaði strax á lífskjörum þorra Íslendinga þá leggst þessi þyngst og harðast á einstaka atvinnuvegi og afmarkaðan hóp fólks, sem missir vinnuna með tilheyrandi tekjufalli. Í vor var ríkissjóði beitt, með áður óþekktum hætti, til að verja fyrirtæki fyrir áhrifum Covid-19 faraldursins sem leiddi til algjörs eftirspurnarhruns í mörgum atvinnugreinum. Hugsunin var að þau hefðu bolmagn til að komast í gegnum hremmingarnar, sem enginn vissi hve lengi mundu vara, og væru í startholunum þegar hlutirnir kæmust í eðlilegra horf. Aðgerðirnar hafa vissulega reynst misvel en ríkur samhljómur var í samfélaginu um að grípa þyrfti til stórra almennra aðgerða. Fjármálaráðherra sagði t.d. af því tilefni að ríkisstjórnin hygðist gera meira en minna fyrir fyrirtækin í landinu í þessu skyni. Það er mikið áhyggjuefni að ríkisstjórnin virðist ekki reiðubúin til að verja einstaklinga og heimilin með beinum hætti í nægilega ríkum mæli. Það mun reynast afdrifaríkt; auka ójöfnuð, skapa sundrungu og vega að mikilvægum samfélagslegum stoðum. Mikilvægasta verkefni stjórnvalda næstu misserin er að styðja við efnahagslífið og verja félagslegan stöðugleika. Sköpum störf Í fyrsta lagi þarf að ráðast í umfangsmiklar fjárfestingar og skapa fjölbreytt störf um allt land sem henta fólki af báðum kynjum, ólíkum aldri með mismunandi bakgrunn. Forgangsraða í þágu arðbærra verkefna sem eru í takt við loftlagsmarkmið okkar og gera okkur mögulegt að feta okkur í átt að grænni framtíð. Þá eigum eigum við viðurkenna fjársvelti margra mikilvægra stofnanna undanfarin ár og manna þær með fullnægjandi hætti. Þetta á jafnt við um skóla, heilbrigðisþjónustu lögreglu og margvíslega aðra þjónustu. Slíkt skapar störf og bætir einnig þjónustu við almenning og atvinnulíf í leiðinni. Aðgerðirnar eru skjótvirkar; skapa vinnu og hafa góð áhrif á vellíðan og öryggi fólks. Virkjum hugvitið Í öðru lagi verðum við að greiða aðgengi fólks að menntun. Bæði ungs fólks sem mun bera uppi lífskjör okkar næstu áratugi og einnig gera fólki á öllum aldri mögulegt að sækja sí- og endurmenntun. Það er ekki síst mikilvægt í kvikum heimi þar sem breytingar eiga sér stað á gífurlegum hraða. Samhliða þessu verðum við að styðja mikið betur við nýsköpun fyrirtækja, með það fyrir augum að byggja meira á hugviti, í stað þess að reiða okkur um of á einfalda frumframleiðslu sem byggir á auðlindanýtingu. Þetta er langtímaverkefni sem krefst þolinmæði. Það er skynsamlegt að skjóta fleiri stoðum undir atvinnulífið og minnka þannig áhættuna sem skapast við ýmis konar áföll eins og við upplifum nú. Og beinlínis lífsnauðsyn í þróun þar sem sífellt færri einstaklingar munu standa undir verðmætasköpuninni, vegna lýðfræðilegri breytinga. Verjum tekjur fólks Í þriðja lagi verður að gera allt til að verja það fólk sem missir samt sem áður vinnuna til lengri eða skemmri tíma. Það verður að hækka grunnatvinnuleysisbætur og lengja tekjutengingu þeirra. Það er nauðsynlegt til að að létta álagi af heimilum, ekki síst börnum sem eru á viðkvæmu þroskaskeiði og í mestri áhættu vegna óvissu og neikvæðra áhrifa. Það er auk þess skynsamlegt til að viðhalda neyslu í samfélaginu og blása þannig í glæður efnahagslífsins. Hlutverk stjórnmála er að varða veginn til meiri hagsældar fyrir allan almenning og gera honum kleift að vaxa á styrkleikum sínum um leið og við bjóðum upp á þéttriðið velferðarnet sem hjálpar þeim sem af ýmsum ástæðum missa tímabundið fótanna. Aðstæðurnar nú krefjast snarpra en yfirvegaðra bragða og markmiðið verður að þessu sinni að vera að gera meira en minna fyrir allt fólk í landinu. Höfundur er þingmaður og formaður Samfylkingarinnar.
30 silfurpeningar dýralækna? 125.000 lítrar af blóði tappaðir af 4088 merum (með valdi), af eiðsvörðum dýralæknum, 2023 Ole Anton Bieltvedt Skoðun
Börn á flótta – nýtt líf, nýtt tungumál og nýtt tækifæri í íslenskum grunnskólum Friðþjófur Helgi Karlsson Skoðun
Skoðun Börn á flótta – nýtt líf, nýtt tungumál og nýtt tækifæri í íslenskum grunnskólum Friðþjófur Helgi Karlsson skrifar
Skoðun 30 silfurpeningar dýralækna? 125.000 lítrar af blóði tappaðir af 4088 merum (með valdi), af eiðsvörðum dýralæknum, 2023 Ole Anton Bieltvedt skrifar
Skoðun Opið bréf til heilbrigðisráðherra: Iðjuþjálfar – mikilvægur mannauður í geðheilbrigðisþjónustu framtíðarinnar Erna Rut Elvarsdóttir,Lilja Logadóttir, Rebekka Lind Hjaltadóttir,Sandra Dís Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Iðjuþjálfar í leik- og grunnskólum: Tækifæri í baráttunni gegn agavanda og skólaforðun Hekla Björt Birkisdóttir,Hrefna Dagbjört Arnardóttir,Inga Fríða Guðbjörnsdóttir,Íris Kristrún Kristmundsdóttir skrifar
30 silfurpeningar dýralækna? 125.000 lítrar af blóði tappaðir af 4088 merum (með valdi), af eiðsvörðum dýralæknum, 2023 Ole Anton Bieltvedt Skoðun
Börn á flótta – nýtt líf, nýtt tungumál og nýtt tækifæri í íslenskum grunnskólum Friðþjófur Helgi Karlsson Skoðun