Litla Rússland #2 Sigurjón Þórðarson skrifar 21. júní 2023 08:01 Ísland er ríkt af auðlindum eins og Rússland sem lengi vel taldist til vinaþjóða Íslendinga. Líkt og Rússar þá eru Íslendingar hálfgerð fórnarlömb stjórnmálaelítu og auðróna landsins. Elítan þjónar fyrst og fremst fámennri stétt auðmanna og flokksgæðinga, sem eru að sölsa undir sig auðlindir landsins og draga til sín bróðurpartinn af verðmætasköpun þjóðarinnar. Makríllinn og Pútín Hvernig í ósköpunum gat ákvörðun sem tekin var á grundvelli fiskverndar árið 2010 leitt af sér að þeir sem fengu í aðalrétt úthlutað tugum milljarða króna veiðirétti endurgjaldslaust fái til viðbótar eftirrétt upp á um 2 milljarða króna í formi skaðabóta frá íslenskum skattgreiðendum? Svona rugl gæti ekki einu sinni gerst í Rússlandi Pútíns. Það er ekki úr vegi að rifja það upp, að Makríllinn gerðist bjargvættur þjóðarinnar eftir efnahagshrunið 2008 og flæddi inn í landhelgina í stríðum straumi. Í fyrstu veiddist hann aðeins sem meðafli á síldveiðum hjá uppsjávarflotanum djúpt austur af landinu. Hann var nær alfarið veiddur til bræðslu og þar réð mestu hjá stórútgerðinni, að veiða sem mest magn óháð verðmætasköpun, til að áskotnast veiðireynslu ef til kvótasetningar kæmi. Magnveiði var sett í algeran forgang frekar en vinnsla og verðmætasköpun. Til þess annars vegar að sporna gegn sóun verðmæta og stuðla að veiðum til manneldis og hins vegar að tryggja veiðar smærri báta á grunnslóðinni sem makríllinn var farinn að gera sig heimakominn á, var sett reglugerð af þáverandi sjávarútvegsráðherra. Reglugerðin tryggði skipum sem stunduðu línu-, handfæra- og vinnsluskipum litla sneið af þeim heildarafla sem íslensk skip máttu veiða af makríl ár hvert. Reglugerðin var mikill þyrnir í augum LÍÚ forvera SFS og ákváðu útgerðir að fara í mál við ríkið á lagatæknilegum forsendum, en afar ósanngjörnum grundvelli. Útgerðirnar töpuðu málinu í héraðsdómi, en niðurstöðu málsins var snúið við í Hæstarétti. Árni Kolbeinsson, fyrrum hæstaréttardómari, var kallaður aftur til starfa í þessu tiltekna máli, þrátt fyrir vanhæfi. Nægir þar að nefna að sonur hans hafði verið framkvæmdastjóri LÍÚ og SFS, auk þess sem hann hafði verið ráðuneytisstjóri í sjávarútvegsráðuneyti Halldórs Ásgrímssonar og tekið þar þátt í að móta regluverkið. Hvers vegna tapaði ríkið málinu, þar sem augljóslega var verið að dæma gegn hagsmunum þjóðarinnar á grundvelli lagatæknilegra þátta? Svarið við þeirri spurningu snýr ekki einungis að vali á dómurum, heldur ekki síður með því að skoða hverjir voru sjávarútvegsráðherrar á meðan á málaferlunum stóð. Má þar nefna m.a. merkismennina þá Kristján Þór Júlíusson og Sigurð Inga Jóhannsson. Svari nú hver fyrir sig hvort þessir menn séu þekktir fyrir það á sínum stjórnmálaferli að setja heildarhagsmuni þjóðarinnar framar sérhagsmunum stórútgerðarinnar. „Lærdómur“ ríkisstjórnar Katrínar Allir sem vildu gátu fylgst með stórundarlegri leiksýningu í Hæstarétti og Alþingis, sem var eitthvað á þá leið að vegna lagatæknilegra mistaka við úthlutun Makrílskvótans árið 2010, þá væri afar brýnt að mati Kristjáns Þórs sjávarútvegsráðherra að setja makrílinn inn í gjafakvótakerfið – hvernig er hægt að bjóða uppa á svona farsa? Engu að síður var það gert með hraði á Alþingi vorið 2019. Áður hafði makrílnum verið úthlutað til eins árs í senn á grundvelli reglugerðar. Með því að setja makrílinn inn í braskkerfið á þessum tímapunkti, þá myndaðist reikningsgrundvöllur sem nýttur var til að rökstyðja miklu hærri skaðabótagreiðslur af hálfu ríkisins en ella. Ekki þarf að koma á óvart að núverandi matvælaráðherra, sem virðist vera haldin einhvers konar kvótaæði, hafi stutt málið á sínum tíma. Það kom ekki heldur til greina hjá ráðandi stjórnmálaöflum að leigja út veiðiheimildir til hæstbjóðandi og ekki mátti heyra á það minnst að setja lítinn hluta í útleigu til stórútgerðarinnar. Þó ekki væri til annars en að eiga eitthvað upp í milljarða króna skaðabótakröfur. Þegar upp er staðið þá er almenningur í síðasta sæti hjá stjórnmálaelítunni. Íslenskir skattgreiðendur skulu borga skaðabætur fyrir vanhæfni ráðamanna. Ef veislutertan fer ekki óskert á silfurfat auðmanna þá skal almenningur borga! Höfundur er varaþingmaður Flokks fólksins. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Sigurjón Þórðarson Flokkur fólksins Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur Mest lesið Orkunýlendan Ísland? Bjarni Jónsson Skoðun Látum þá hlæja því þeir tapa hvort sem er Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun Ríkisstjórnin seilist í sjóði erfiðisvinnufólks Jóhann Páll Jóhannsson Skoðun Fjárfesting í háskólum Magnús Karl Magnússon Skoðun Þar sem náttúran tapar Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir Skoðun Gætum við verið betri hvert við annað? Jakob Frímann Magnússon Skoðun Skortur á serótónín Gunnar Dan Wiium Skoðun Samrýmist það samfélagslegri ábyrgð ef fyrirtæki þitt er aðili að Viðskiptaráði? Andri Snær Magnason Skoðun Ef Trump tapar kosningunum… Jun Þór Morikawa Skoðun Ég vil ekki þennan veruleika Hólmfríður Ásta Hjaltadóttir Skoðun Skoðun Skoðun Gætum við verið betri hvert við annað? Jakob Frímann Magnússon skrifar Skoðun Ríkisstjórnin seilist í sjóði erfiðisvinnufólks Jóhann Páll Jóhannsson skrifar Skoðun Þar sem náttúran tapar Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Fjárfesting í háskólum Magnús Karl Magnússon skrifar Skoðun Orkunýlendan Ísland? Bjarni Jónsson skrifar Skoðun Ég vil ekki þennan veruleika Hólmfríður Ásta Hjaltadóttir skrifar Skoðun Grímulaus grænþvottur Dofri Hermannsson skrifar Skoðun Samrýmist það samfélagslegri ábyrgð ef fyrirtæki þitt er aðili að Viðskiptaráði? Andri Snær Magnason skrifar Skoðun Skortur á serótónín Gunnar Dan Wiium skrifar Skoðun Þegar sorgin bankar upp á Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Látum þá hlæja því þeir tapa hvort sem er Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar Skoðun Alzheimer - mennska og mildi Ragnheiður Ríkharðsdóttir skrifar Skoðun Lýðheilsa bætt um 64 milljarða Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Er krónan að valda átökum á milli kynslóða? Guðmundur Ragnarsson skrifar Skoðun Varhugaverð þróun í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Guðrún Margrét Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Bóf-ar(ion)? Gunnar Hólmsteinn Ársælsson skrifar Skoðun Þetta er ekki allt að koma með fjárlagafrumvarpinu Eyjólfur Ármannsson skrifar Skoðun Ómarktæk skoðanakönnun Marinó G. Njálsson skrifar Skoðun Ef Trump tapar kosningunum… Jun Þór Morikawa skrifar Skoðun Viðskiptaþvinganir gegn Ísrael Steinunn Þóra Árnadóttir skrifar Skoðun Áherslur ráðherra skipta máli Heimir Örn Árnason skrifar Skoðun Snúum hjólunum áfram Andrés Ingi Jónsson skrifar Skoðun Búðu til pláss – fyrir öll börn Birna Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Davíð Oddsson stendur ekki við eigin ritsjórnarstefnu - Þolir og birtir ekki gagnrýni á eigin skrif Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Framlengjum séreignarleiðina til að vernda heimilin Vilhjálmur Hilmarsson skrifar Skoðun Líf án ótta og gjöfin í andlegri vakningu Birna Guðný Björnsdóttir skrifar Skoðun Kenningar úr gildi svo að kirkjan þarf að komast á annað stig Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Dansaðu vindur Berglind Ósk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Þessi stórskrítnu norm í óbarnvænu samfélagi Sólveig María Svavarsdóttir skrifar Skoðun Um vaxtahækkanir og verð á hveiti Haukur Skúlason skrifar Sjá meira
Ísland er ríkt af auðlindum eins og Rússland sem lengi vel taldist til vinaþjóða Íslendinga. Líkt og Rússar þá eru Íslendingar hálfgerð fórnarlömb stjórnmálaelítu og auðróna landsins. Elítan þjónar fyrst og fremst fámennri stétt auðmanna og flokksgæðinga, sem eru að sölsa undir sig auðlindir landsins og draga til sín bróðurpartinn af verðmætasköpun þjóðarinnar. Makríllinn og Pútín Hvernig í ósköpunum gat ákvörðun sem tekin var á grundvelli fiskverndar árið 2010 leitt af sér að þeir sem fengu í aðalrétt úthlutað tugum milljarða króna veiðirétti endurgjaldslaust fái til viðbótar eftirrétt upp á um 2 milljarða króna í formi skaðabóta frá íslenskum skattgreiðendum? Svona rugl gæti ekki einu sinni gerst í Rússlandi Pútíns. Það er ekki úr vegi að rifja það upp, að Makríllinn gerðist bjargvættur þjóðarinnar eftir efnahagshrunið 2008 og flæddi inn í landhelgina í stríðum straumi. Í fyrstu veiddist hann aðeins sem meðafli á síldveiðum hjá uppsjávarflotanum djúpt austur af landinu. Hann var nær alfarið veiddur til bræðslu og þar réð mestu hjá stórútgerðinni, að veiða sem mest magn óháð verðmætasköpun, til að áskotnast veiðireynslu ef til kvótasetningar kæmi. Magnveiði var sett í algeran forgang frekar en vinnsla og verðmætasköpun. Til þess annars vegar að sporna gegn sóun verðmæta og stuðla að veiðum til manneldis og hins vegar að tryggja veiðar smærri báta á grunnslóðinni sem makríllinn var farinn að gera sig heimakominn á, var sett reglugerð af þáverandi sjávarútvegsráðherra. Reglugerðin tryggði skipum sem stunduðu línu-, handfæra- og vinnsluskipum litla sneið af þeim heildarafla sem íslensk skip máttu veiða af makríl ár hvert. Reglugerðin var mikill þyrnir í augum LÍÚ forvera SFS og ákváðu útgerðir að fara í mál við ríkið á lagatæknilegum forsendum, en afar ósanngjörnum grundvelli. Útgerðirnar töpuðu málinu í héraðsdómi, en niðurstöðu málsins var snúið við í Hæstarétti. Árni Kolbeinsson, fyrrum hæstaréttardómari, var kallaður aftur til starfa í þessu tiltekna máli, þrátt fyrir vanhæfi. Nægir þar að nefna að sonur hans hafði verið framkvæmdastjóri LÍÚ og SFS, auk þess sem hann hafði verið ráðuneytisstjóri í sjávarútvegsráðuneyti Halldórs Ásgrímssonar og tekið þar þátt í að móta regluverkið. Hvers vegna tapaði ríkið málinu, þar sem augljóslega var verið að dæma gegn hagsmunum þjóðarinnar á grundvelli lagatæknilegra þátta? Svarið við þeirri spurningu snýr ekki einungis að vali á dómurum, heldur ekki síður með því að skoða hverjir voru sjávarútvegsráðherrar á meðan á málaferlunum stóð. Má þar nefna m.a. merkismennina þá Kristján Þór Júlíusson og Sigurð Inga Jóhannsson. Svari nú hver fyrir sig hvort þessir menn séu þekktir fyrir það á sínum stjórnmálaferli að setja heildarhagsmuni þjóðarinnar framar sérhagsmunum stórútgerðarinnar. „Lærdómur“ ríkisstjórnar Katrínar Allir sem vildu gátu fylgst með stórundarlegri leiksýningu í Hæstarétti og Alþingis, sem var eitthvað á þá leið að vegna lagatæknilegra mistaka við úthlutun Makrílskvótans árið 2010, þá væri afar brýnt að mati Kristjáns Þórs sjávarútvegsráðherra að setja makrílinn inn í gjafakvótakerfið – hvernig er hægt að bjóða uppa á svona farsa? Engu að síður var það gert með hraði á Alþingi vorið 2019. Áður hafði makrílnum verið úthlutað til eins árs í senn á grundvelli reglugerðar. Með því að setja makrílinn inn í braskkerfið á þessum tímapunkti, þá myndaðist reikningsgrundvöllur sem nýttur var til að rökstyðja miklu hærri skaðabótagreiðslur af hálfu ríkisins en ella. Ekki þarf að koma á óvart að núverandi matvælaráðherra, sem virðist vera haldin einhvers konar kvótaæði, hafi stutt málið á sínum tíma. Það kom ekki heldur til greina hjá ráðandi stjórnmálaöflum að leigja út veiðiheimildir til hæstbjóðandi og ekki mátti heyra á það minnst að setja lítinn hluta í útleigu til stórútgerðarinnar. Þó ekki væri til annars en að eiga eitthvað upp í milljarða króna skaðabótakröfur. Þegar upp er staðið þá er almenningur í síðasta sæti hjá stjórnmálaelítunni. Íslenskir skattgreiðendur skulu borga skaðabætur fyrir vanhæfni ráðamanna. Ef veislutertan fer ekki óskert á silfurfat auðmanna þá skal almenningur borga! Höfundur er varaþingmaður Flokks fólksins.
Samrýmist það samfélagslegri ábyrgð ef fyrirtæki þitt er aðili að Viðskiptaráði? Andri Snær Magnason Skoðun
Skoðun Samrýmist það samfélagslegri ábyrgð ef fyrirtæki þitt er aðili að Viðskiptaráði? Andri Snær Magnason skrifar
Skoðun Varhugaverð þróun í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Guðrún Margrét Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun Davíð Oddsson stendur ekki við eigin ritsjórnarstefnu - Þolir og birtir ekki gagnrýni á eigin skrif Ole Anton Bieltvedt skrifar
Samrýmist það samfélagslegri ábyrgð ef fyrirtæki þitt er aðili að Viðskiptaráði? Andri Snær Magnason Skoðun