Skilaboðin frá COP22 voru skýr; verndum líffræðilegan fjölbreytileika, endurreisum vistkerfi Jódís Skúladóttir skrifar 6. janúar 2023 17:01 Án þess að lög og reglur hafi verið mótaðar eru nú gríðarleg áform uppi um vindmyllugarða allt í kringum landið og sveitarfélög, sem alla jafna standa svo höllum fæti fjárhagslega að þau geta hvorki tryggt fjármagn í grunnstoðir eins og skólarekstur og málefni fatlaðra setja nú milljónir á milljónir ofan í þessa rússnesku rúllettu sem samningar við erlenda fjárfesta eru. Og undir eru lagðar auðlindir þjóðarinnar, án þess að hugað sé til framtíðar. Því er haldið fram að meintur orkuskortur landsins kalli á frekari orkuöflun með því að beisla vindinn og vatnið og teyma þannig náttúruöflin við hæl. Í stjórnarsáttmála ríkisstjórnarinnar kemur skýrt fram að þeirrar orku sem aflað verður skuli forgangsraðað í innlend orkuskipti. Eðlileg forgangsröðun ætti auðvitað að vera í þá átt að bæta flutningskerfi, tryggja heimilum og fyrirtækjum orku og styðja í hvívetna við réttlát orkuskipti innanlands. Þessi yfirlýsing stjórnvalda eru fjarri því að auðlindir okkar séu gefnar erlendum fjárfestum til þess eins að hér verði orkumarkaður, sem síðan verði stjórnað erlendis frá í framtíðinni. Það eina græna sem finnst í umræðunni um uppbyggingu vindorkuvera, og haldið er á lofti af fjárfestunum sjálfum og innlendum pótintátum þeirra, er grænan í grænþvottinum sem þvegið hefur vindorkuver og áhrif þeirra um heim allan. Það eru nokkur atriði sem mikilvægt er að hafa í huga í umræðunni allri, svona þegar horft er yfir freyðandi grænþvottalöginn: • Með uppbyggingu vindorkuvera erum við að hluta að fórna óspilltum víðernum landsins (meira en gert hefur verið), það er óafturkræf aðgerð m.t.t. jarðrasks og mengunar sem hlýst m.a. af plastögnum vegna niðurbrots á spöðum veranna. Og í beinni andstöðu við vilja Sameinuðu þjóðanna og heimsins alls í baráttunni við loftslagsbreytingar, verndun líffræðilegs fjölbreytileika og endurreisn vistkerfa. • Það að ræsa vinnuvélarnar í þeim tilgangi að bjóða erlendum fjárfestum og fyrirtækjum óheftan aðgang að auðlindum þjóðarinnar er óafturkræft og fyrir því er engin stoð í lögum. Slíkt hefur gríðarlegar afleiðingar á orkuinnviði lands og þjóðar um ókomna tíð, við missum þar með stjórn landsins á orkuöryggi og orkuverði til innlendrar notkunar. • Sá hræðslu- og samviskuáróður sem stundaður er með stríðið í Úkraínu að vopni og alvarlegan orkuskort í Evrópu er fyrirsláttur sem miðlað er til landeigenda sem ekki dugar að veifa seðlabúnti framan í. Með allri orku sem mögulegt væri að afla á Íslandi og send yrði um sæstreng til Evrópu yrði það einungis dropi í hafið og leysti engan vanda en gerbreyta um ókomna tíð ásýnd okkar fallega lands. Ein af okkar stærstu efnahagslegu stoðum er koma hingað fyrst og fremst til að upplifa ósnortin víðerni og sérstaka náttúrufegurð landsins. Okkar styrkur er fyrst og fremst bundinn í því að flytja út þekkingu og vera fyrirmynd í sjálfbærri nýtingu lands og auðlinda. Grunngildi okkar í VG eru verndun íslenskrar náttúru og hefur alltaf verið. Við höfum barist og munum áfram berjast fyrir hönd umhverfisins, gegn mengandi stóriðju og gegn glæfralegu framferði erlends stór-kapitals. Skilvirkari nýting auðlinda dregur úr losun gróðurhúsalofttegunda, hægir á tapi líffræðilegrar fjölbreytni og dregur úr mengun. Auðlindanýting, hvort sem er innan sjávarútvegs, landbúnaðar, orkugeirans eða annars, skal byggjast á hugmyndafræði sjálfbærrar þróunar og ávallt grundvallast á því að auðlindirnar séu þjóðareign og arðurinn eigi að nýtast fólkinu í landinu. Nú skulum við standa saman vörð um auðlindir landsins og tryggja að okkar kynslóðir skili þeim í betra ástandi til komandi kynslóða. Þau eiga það skilið. Höfundur er þingmaður VG. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Vinstri græn Alþingi Umhverfismál Orkumál Jódís Skúladóttir Loftslagsráðstefna Sameinuðu þjóðanna (COP) Mest lesið Réttindagæsla fatlaðs fólks á valdi þekkingarleysis Jón Þorsteinn Sigurðsson Skoðun Gerviverkalýðsfélagið Efling Aðalgeir Ásvaldsson Skoðun Skiptir stærðin máli? Litháenskir sérfræðingar á Íslandi: Eining og samstarf Inga Minelgaite Skoðun Þú mátt nauðga ef einhver karl á internetinu leyfir þér það Guðný S. Bjarnadóttir Skoðun Þar lágu Danir í því: Stórveldi eiga hagsmuni, ekki vini? Hilmar Þór Hilmarsson Skoðun Áhugamönnum um hagræðingu fjölgar Diljá Mist Einarsdóttir Skoðun Gagnlegar símarettur Davíð Már Sigurðsson Skoðun Geðveiki krónuhagkerfisins: Tók 35 milljón króna lán, búinn að greiða til baka 91 milljón, skuldar samt enn 64 milljónir! Ole Anton Bieltvedt Skoðun Pólitíkin þá og nú Ingibjörg Kristín Ingólfsdóttir Skoðun Vegna greinar Snorra Mássonar Guðmundur Andri Thorsson Skoðun Skoðun Skoðun Þú mátt nauðga ef einhver karl á internetinu leyfir þér það Guðný S. Bjarnadóttir skrifar Skoðun Pólitíkin þá og nú Ingibjörg Kristín Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Þar lágu Danir í því: Stórveldi eiga hagsmuni, ekki vini? Hilmar Þór Hilmarsson skrifar Skoðun Gagnlegar símarettur Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Réttindagæsla fatlaðs fólks á valdi þekkingarleysis Jón Þorsteinn Sigurðsson skrifar Skoðun Gerviverkalýðsfélagið Efling Aðalgeir Ásvaldsson skrifar Skoðun Áhugamönnum um hagræðingu fjölgar Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Skiptir stærðin máli? Litháenskir sérfræðingar á Íslandi: Eining og samstarf Inga Minelgaite skrifar Skoðun Sorg barna - fyrstu viðbrögð barna við missi Matthildur Bjarnadóttir skrifar Skoðun Með styrka hönd á stýri í eigin lífi Árni Sigurðsson skrifar Skoðun Hjólað inní framtíðinna Búi Bjarmar Aðalsteinsson skrifar Skoðun Framsækin ríkisstjórn í umhverfis- og auðlindamálum: Nýi stjórnarsáttmálinn. Stefán Jón Hafstein skrifar Skoðun Hugvíkkandi meðferðir eru fortíð okkar, nútíð og framtíð Sara María Júlíudóttir skrifar Skoðun Komdu út að „Vetrar-leika“ í Austurheiðum Reykjavíkur Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Upprætum óttann við óttann Sóley Dröfn Davíðsdóttir skrifar Skoðun Hér er kona, um konu… Vilborg Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Vegna greinar Snorra Mássonar Guðmundur Andri Thorsson skrifar Skoðun Ertu á krossgötum? Þuríður Santos Stefánsdóttir skrifar Skoðun Vísvita villandi fréttaflutningur Morgunblaðsins? Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Hafa fyrrum æskunnar eftirlætisbörn og nú ellinnar olnbogabörn fengið nóg? Gunnar Ármannsson skrifar Skoðun Máttur kaffibollans Ásta Kristín Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Kennarar segja: „Nóg komið!“ – Verkfall fyrir virðingu og verðskulduð réttindi Jónas Sen skrifar Skoðun Hefjum aðildarviðræður við Bandaríkin Einar Jóhannes Guðnason skrifar Skoðun Eru tengsl milli Úkraínustríðsins og breyttrar stöðu Grænlands? Hilmar Þór Hilmarsson skrifar Skoðun Árið 1975 er að banka Rakel Linda Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Viljum við að erlendir milljarðamæringar setji einhliða leikreglurnar í almannarýminu okkar? Elfa Ýr Gylfadóttir skrifar Skoðun Val Vigdísar Skúli Ólafsson skrifar Skoðun Friður á jörðu Þröstur Friðfinnsson skrifar Skoðun Af hverju eru kennarar að fara í verkfall? Anton Már Gylfason skrifar Skoðun Opið bréf til Íslandspósts ohf. Gróa Jóhannsdóttir skrifar Sjá meira
Án þess að lög og reglur hafi verið mótaðar eru nú gríðarleg áform uppi um vindmyllugarða allt í kringum landið og sveitarfélög, sem alla jafna standa svo höllum fæti fjárhagslega að þau geta hvorki tryggt fjármagn í grunnstoðir eins og skólarekstur og málefni fatlaðra setja nú milljónir á milljónir ofan í þessa rússnesku rúllettu sem samningar við erlenda fjárfesta eru. Og undir eru lagðar auðlindir þjóðarinnar, án þess að hugað sé til framtíðar. Því er haldið fram að meintur orkuskortur landsins kalli á frekari orkuöflun með því að beisla vindinn og vatnið og teyma þannig náttúruöflin við hæl. Í stjórnarsáttmála ríkisstjórnarinnar kemur skýrt fram að þeirrar orku sem aflað verður skuli forgangsraðað í innlend orkuskipti. Eðlileg forgangsröðun ætti auðvitað að vera í þá átt að bæta flutningskerfi, tryggja heimilum og fyrirtækjum orku og styðja í hvívetna við réttlát orkuskipti innanlands. Þessi yfirlýsing stjórnvalda eru fjarri því að auðlindir okkar séu gefnar erlendum fjárfestum til þess eins að hér verði orkumarkaður, sem síðan verði stjórnað erlendis frá í framtíðinni. Það eina græna sem finnst í umræðunni um uppbyggingu vindorkuvera, og haldið er á lofti af fjárfestunum sjálfum og innlendum pótintátum þeirra, er grænan í grænþvottinum sem þvegið hefur vindorkuver og áhrif þeirra um heim allan. Það eru nokkur atriði sem mikilvægt er að hafa í huga í umræðunni allri, svona þegar horft er yfir freyðandi grænþvottalöginn: • Með uppbyggingu vindorkuvera erum við að hluta að fórna óspilltum víðernum landsins (meira en gert hefur verið), það er óafturkræf aðgerð m.t.t. jarðrasks og mengunar sem hlýst m.a. af plastögnum vegna niðurbrots á spöðum veranna. Og í beinni andstöðu við vilja Sameinuðu þjóðanna og heimsins alls í baráttunni við loftslagsbreytingar, verndun líffræðilegs fjölbreytileika og endurreisn vistkerfa. • Það að ræsa vinnuvélarnar í þeim tilgangi að bjóða erlendum fjárfestum og fyrirtækjum óheftan aðgang að auðlindum þjóðarinnar er óafturkræft og fyrir því er engin stoð í lögum. Slíkt hefur gríðarlegar afleiðingar á orkuinnviði lands og þjóðar um ókomna tíð, við missum þar með stjórn landsins á orkuöryggi og orkuverði til innlendrar notkunar. • Sá hræðslu- og samviskuáróður sem stundaður er með stríðið í Úkraínu að vopni og alvarlegan orkuskort í Evrópu er fyrirsláttur sem miðlað er til landeigenda sem ekki dugar að veifa seðlabúnti framan í. Með allri orku sem mögulegt væri að afla á Íslandi og send yrði um sæstreng til Evrópu yrði það einungis dropi í hafið og leysti engan vanda en gerbreyta um ókomna tíð ásýnd okkar fallega lands. Ein af okkar stærstu efnahagslegu stoðum er koma hingað fyrst og fremst til að upplifa ósnortin víðerni og sérstaka náttúrufegurð landsins. Okkar styrkur er fyrst og fremst bundinn í því að flytja út þekkingu og vera fyrirmynd í sjálfbærri nýtingu lands og auðlinda. Grunngildi okkar í VG eru verndun íslenskrar náttúru og hefur alltaf verið. Við höfum barist og munum áfram berjast fyrir hönd umhverfisins, gegn mengandi stóriðju og gegn glæfralegu framferði erlends stór-kapitals. Skilvirkari nýting auðlinda dregur úr losun gróðurhúsalofttegunda, hægir á tapi líffræðilegrar fjölbreytni og dregur úr mengun. Auðlindanýting, hvort sem er innan sjávarútvegs, landbúnaðar, orkugeirans eða annars, skal byggjast á hugmyndafræði sjálfbærrar þróunar og ávallt grundvallast á því að auðlindirnar séu þjóðareign og arðurinn eigi að nýtast fólkinu í landinu. Nú skulum við standa saman vörð um auðlindir landsins og tryggja að okkar kynslóðir skili þeim í betra ástandi til komandi kynslóða. Þau eiga það skilið. Höfundur er þingmaður VG.
Skiptir stærðin máli? Litháenskir sérfræðingar á Íslandi: Eining og samstarf Inga Minelgaite Skoðun
Geðveiki krónuhagkerfisins: Tók 35 milljón króna lán, búinn að greiða til baka 91 milljón, skuldar samt enn 64 milljónir! Ole Anton Bieltvedt Skoðun
Skoðun Skiptir stærðin máli? Litháenskir sérfræðingar á Íslandi: Eining og samstarf Inga Minelgaite skrifar
Skoðun Framsækin ríkisstjórn í umhverfis- og auðlindamálum: Nýi stjórnarsáttmálinn. Stefán Jón Hafstein skrifar
Skoðun Hafa fyrrum æskunnar eftirlætisbörn og nú ellinnar olnbogabörn fengið nóg? Gunnar Ármannsson skrifar
Skoðun Kennarar segja: „Nóg komið!“ – Verkfall fyrir virðingu og verðskulduð réttindi Jónas Sen skrifar
Skoðun Eru tengsl milli Úkraínustríðsins og breyttrar stöðu Grænlands? Hilmar Þór Hilmarsson skrifar
Skoðun Viljum við að erlendir milljarðamæringar setji einhliða leikreglurnar í almannarýminu okkar? Elfa Ýr Gylfadóttir skrifar
Skiptir stærðin máli? Litháenskir sérfræðingar á Íslandi: Eining og samstarf Inga Minelgaite Skoðun
Geðveiki krónuhagkerfisins: Tók 35 milljón króna lán, búinn að greiða til baka 91 milljón, skuldar samt enn 64 milljónir! Ole Anton Bieltvedt Skoðun