Ísland best í heimi – líka í sóttvörnum Eva Hauksdóttir skrifar 23. mars 2020 14:00 „Allir þeir sem hafa komið að utan og við höfum greint með sýkingu eru íslenskir ferðamenn.“ Þetta var haft eftir sóttvarnarlækni í fjölmiðlum fyrir viku. Ekki fylgir sögunni hversu margir erlendir ferðamenn höfðu verið prófaðir. Daginn eftir lést erlendur ferðamaður af völdum veirunnar og konan hans greindist einnig með kórónu og var sett í einangrun. Samkvæmt erlendum fréttum var hinn látni 36 ára. Ekki hef ég orðið þess vör að blaðamenn spyrðu sóttvarnarlækni út í það hvort til stæði að skima fyrir veirunni hjá fleiri ferðamönnum. Ótrúverðugar fullyrðingar um smitleiðir Þrátt fyrir andlát erlenda ferðamannsins og sóttkví fjölda heilbrigðisstarfsmanna í kjölfarið, stendur sóttvarnarlæknir enn fastur á því að lítil hætta sé á smiti frá ferðamönnum, þar sem þeir umgangist Íslendinga ekki mikið. Íslendingarnir sem smituðust erlendis, hugsanlega af smituðum Ítölum og Svisslendingum, hafa þá líklega umgengist heimamenn þar á allt annan hátt en erlendir ferðamenn sem koma til Íslands? Kannski eru Ítalir vanir að hósta á ferðamenn sem þeir afgreiða á ítölskum hótelum en gæta þess aftur á móti, þegar þeir koma til Íslands, að hósta ekki í nærveru ferðaþjónustufólks og setjast ekki við hlið Íslendinga í heita pottinum? Nema Íslendinganir hafi smitast af öðrum ferðamönnum – sem smita þá bara ferðamenn en ekki heimamenn? Ekki virðast blaðamenn telja það hlutverk sitt að krefja heilbrigðisyfirvöld skýringa á því hvernig sýktum ferðamönnum takist að borða á veitingahúsum án þess að snerta piparstaukinn á borðinu eða sköft á áhöldum á hlaðborðinu, eða gista á hótelum án þess að snerta ljósarofa og handföng. Þess í stað keppast blaðamenn við að lepja gagnrýnislaust upp lítt rökstuddar fullyrðingar yfirvalda um það hversu góðum árangri Íslendingar séu að ná og muni ná í baráttunni við veiruna. Ísland best í heimi – líka í sóttvörnum. Spjallþættir sérhæfa sig í því að finna viðmælendur sem mæra „framvarðasveitina“ – sem er örugglega að vinna myrkranna á milli og allt það – en er síður en svo óskeikul og hefur ekki reynslu af því að takast á við skæðar farsóttir. Framvarðasveitin hélt því í fyrstu fram að einkennalausir væru ekki smitberar. Landlæknisembættið hvarf síðar frá þeirri hugmynd en sóttvarnarlæknir fullyrðir enn að smábörn og ferðamenn séu ólíklegir smitberar, jafnvel þótt meira en 200 manns hafi sýkst án þess að tekist hafi að rekja smitið. Sama framvarðasveit hefur haldið því fram að smithætta í flugvélum sé sáralítil, án þess að nokkur fjölmiðill hafi spurt hvernig farþegar komist hjá því að rekast utan í aðra farþega og snerta farangurshólf, sætisarma og borð, spennu á öryggibelti og fleiri fleti. Og ekki nóg með að upplýsingar séu tortryggilegar, heldur er ráðgjöfin í sumum tilvikum í meira lagi vafasöm. Lögreglumaðurinn í hópnum hvatti fólk beinlínis til að halda áfram að hittast og síðar, þegar gripið var til samkomubanns lýsti hann því yfir að banninu yrði ekki fylgt fast eftir. Barnalæknir ráðleggur fólki að hvetja unglinga til að hitta vini sína. Það mætti halda að við lifðum ekki á tímum Skype, Messenger, Facetime, Snapchat ... Blaðamenn eða hljóðnemastatíf? Engin þeirra heimskulegu fullyrðinga og hættulegu ráða sem komið hafa úr ranni framvarðasveitarinnar hafa sætt gagnrýni af hálfu fjölmiðla. Ferðamenn eru hættir að koma til Íslands svo við þurfum ekki að hafa áhyggjur af þeirri smitleið lengur en nú, þegar loksins er gripið til ráðstafana sem „kóvitarnir“ kölluðu eftir strax í lok febrúar, á enn að halda augljósustu smitleiðinni opinni. Meðan við höfum ekki fengið neinar trúverðugar skýringar á því hversvegna veiran ætti síður að loða við húð og hor smábarna en fullorðinna er ástæða til að hafa áhyggjur af leikskólum. Sú kenning að börn smiti ekki nema vera hóstandi er í hæsta máta ósannfærandi. Á sama tíma er mikilvægi handþvottar stöðugt brýnt fyrir fullorðnum enda mun snerting vera greið smitleið. Varla er hugmyndin sú að „Ísland best í heimi“ ali af sér ofursmábörn sem hafi vit á því að snerta ekki sömu fleti og krúnuveiran og halda höndunum frá andliti sínu og annarra? Í alvöru talað, kæru blaðamenn; hættið að hegða ykkur eins og hljóðnemastatíf og farið að taka alvarlega það hlutverk ykkar að veita yfirvöldum aðhald. Það var flott hjá heilbrigðisyfirvöldum að taka strax þá stefnu að skima og rekja og auðvitað á að tala um það sem vel er gert en það eru fleiri en sófasérfræðingar sem efast um að skæður smitsjúkdómur berist ekki með ferðamönnum og börnum. Það er eitthvað að þegar fjölmiðlar spyrja yfirvöld ekki út í augljósar þversagnir og ef útbreiðslan heldur áfram með sama hraða og síðustu daga, þá verður niðurstaðan ekkert víkingahúh og ókeypis peningar fyrir alla. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Eva Hauksdóttir Faraldur kórónuveiru (COVID-19) Samkomubann á Íslandi Mest lesið Þegar þeir sem segjast þjóna þjóðinni ráðast á hana Ágústa Árnadóttir Skoðun 1 stk. ísl. ríkisborgararéttur - kr. 1,600 Róbert Björnsson Skoðun Faglegt mat eða lukka? I: Frá kennslustofu til stafbókar Bogi Ragnarsson Skoðun „Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir Skoðun Ósk um sérbýli, garð og rólegt umhverfi dregur fólk frá höfuðborgarsvæðinu Margrét Þóra Sæmundsdóttir Skoðun Hvers vegna ekki bókun 35? Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Þéttur eða þríklofinn Sjálfstæðisflokkur Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun Eru borgir barnvænar? Þétting byggðar og staða barna í skipulagi Lára Ingimundardóttir Skoðun Hvað kosta mannréttindi? Anna Lára Steindal Skoðun Getur uppbyggilegur fréttaflutningur aukið velsæld í íslensku samfélagi? Ása Fríða Kjartansdóttir, Dóra Guðrún Guðmundsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Þéttur eða þríklofinn Sjálfstæðisflokkur Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Bras og brall við gerð Brákarborgar Helgi Áss Grétarsson skrifar Skoðun Getur uppbyggilegur fréttaflutningur aukið velsæld í íslensku samfélagi? Ása Fríða Kjartansdóttir, Dóra Guðrún Guðmundsdóttir skrifar Skoðun „Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir skrifar Skoðun Ósk um sérbýli, garð og rólegt umhverfi dregur fólk frá höfuðborgarsvæðinu Margrét Þóra Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Auðlindarentan heim í hérað Arna Lára Jónsdóttir skrifar Skoðun Héraðsvötn og Kjalölduveitu í nýtingarflokk Jens Garðar Helgason,Ólafur Adolfsson skrifar Skoðun Eru borgir barnvænar? Þétting byggðar og staða barna í skipulagi Lára Ingimundardóttir skrifar Skoðun Hvað kosta mannréttindi? Anna Lára Steindal skrifar Skoðun Faglegt mat eða lukka? I: Frá kennslustofu til stafbókar Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Hvers vegna ekki bókun 35? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun 1 stk. ísl. ríkisborgararéttur - kr. 1,600 Róbert Björnsson skrifar Skoðun Ný nálgun fyrir börn með fjölþættan vanda Guðmundur Ingi Þóroddsson,Guðbjörg Sveinsdóttir skrifar Skoðun Setjum kraft í íslenskukennslu fullorðinna Anna Linda Sigurðardóttir skrifar Skoðun Áhrif veiðigjalda ná út fyrir atvinnugreinina Ásgerður Kristín Gylfadóttir skrifar Skoðun Við stöndum með Anahitu og Elissu Valgerður Árnadóttir,Rósa Líf Darradóttir,Aldís Amah Hamilton,Þorgerður María Þorbjarnardóttir,Árni Finnsson skrifar Skoðun RÚV - ljósritunarstofa ríkisins? Birgir Finnsson skrifar Skoðun Að vera hvítur og kristinn Guðbrandur Einarsson skrifar Skoðun Heilbrigðisþjónusta í heimabyggð – loksins orðin að veruleika Anton Guðmundsson skrifar Skoðun Komum heil heim eftir hvítasunnuhelgina Ágúst Mogensen skrifar Skoðun Leiðin til Parísar (bókstaflega) Ólafur St. Arnarsson skrifar Skoðun Ósnertanlegir eineltisseggir og óhæfir starfsmenn Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Opinber skýring til Sigurjóns Þórðarsonar Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Ekkert kerfi lifir af pólitískan geðþótta Guðrún Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Þegar undirskrift skiptir máli – um gervigreind, vottun og verðmæti mannlegra athafna Henning Arnór Úlfarsson skrifar Skoðun Hoppað yfir girðingarnar Vilhjálmur Árnason skrifar Skoðun Þegar ég fékk séns Heiða Ingimarsdóttir skrifar Skoðun Verður greinilega að vera Ísrael Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Evrópumet! Háskólamenntun minnst metin á Íslandi Vilhjálmur Hilmarsson skrifar Skoðun Ríkið tekur – landsbyggðirnar fá minna Hjálmar Bogi Hafliðason skrifar Sjá meira
„Allir þeir sem hafa komið að utan og við höfum greint með sýkingu eru íslenskir ferðamenn.“ Þetta var haft eftir sóttvarnarlækni í fjölmiðlum fyrir viku. Ekki fylgir sögunni hversu margir erlendir ferðamenn höfðu verið prófaðir. Daginn eftir lést erlendur ferðamaður af völdum veirunnar og konan hans greindist einnig með kórónu og var sett í einangrun. Samkvæmt erlendum fréttum var hinn látni 36 ára. Ekki hef ég orðið þess vör að blaðamenn spyrðu sóttvarnarlækni út í það hvort til stæði að skima fyrir veirunni hjá fleiri ferðamönnum. Ótrúverðugar fullyrðingar um smitleiðir Þrátt fyrir andlát erlenda ferðamannsins og sóttkví fjölda heilbrigðisstarfsmanna í kjölfarið, stendur sóttvarnarlæknir enn fastur á því að lítil hætta sé á smiti frá ferðamönnum, þar sem þeir umgangist Íslendinga ekki mikið. Íslendingarnir sem smituðust erlendis, hugsanlega af smituðum Ítölum og Svisslendingum, hafa þá líklega umgengist heimamenn þar á allt annan hátt en erlendir ferðamenn sem koma til Íslands? Kannski eru Ítalir vanir að hósta á ferðamenn sem þeir afgreiða á ítölskum hótelum en gæta þess aftur á móti, þegar þeir koma til Íslands, að hósta ekki í nærveru ferðaþjónustufólks og setjast ekki við hlið Íslendinga í heita pottinum? Nema Íslendinganir hafi smitast af öðrum ferðamönnum – sem smita þá bara ferðamenn en ekki heimamenn? Ekki virðast blaðamenn telja það hlutverk sitt að krefja heilbrigðisyfirvöld skýringa á því hvernig sýktum ferðamönnum takist að borða á veitingahúsum án þess að snerta piparstaukinn á borðinu eða sköft á áhöldum á hlaðborðinu, eða gista á hótelum án þess að snerta ljósarofa og handföng. Þess í stað keppast blaðamenn við að lepja gagnrýnislaust upp lítt rökstuddar fullyrðingar yfirvalda um það hversu góðum árangri Íslendingar séu að ná og muni ná í baráttunni við veiruna. Ísland best í heimi – líka í sóttvörnum. Spjallþættir sérhæfa sig í því að finna viðmælendur sem mæra „framvarðasveitina“ – sem er örugglega að vinna myrkranna á milli og allt það – en er síður en svo óskeikul og hefur ekki reynslu af því að takast á við skæðar farsóttir. Framvarðasveitin hélt því í fyrstu fram að einkennalausir væru ekki smitberar. Landlæknisembættið hvarf síðar frá þeirri hugmynd en sóttvarnarlæknir fullyrðir enn að smábörn og ferðamenn séu ólíklegir smitberar, jafnvel þótt meira en 200 manns hafi sýkst án þess að tekist hafi að rekja smitið. Sama framvarðasveit hefur haldið því fram að smithætta í flugvélum sé sáralítil, án þess að nokkur fjölmiðill hafi spurt hvernig farþegar komist hjá því að rekast utan í aðra farþega og snerta farangurshólf, sætisarma og borð, spennu á öryggibelti og fleiri fleti. Og ekki nóg með að upplýsingar séu tortryggilegar, heldur er ráðgjöfin í sumum tilvikum í meira lagi vafasöm. Lögreglumaðurinn í hópnum hvatti fólk beinlínis til að halda áfram að hittast og síðar, þegar gripið var til samkomubanns lýsti hann því yfir að banninu yrði ekki fylgt fast eftir. Barnalæknir ráðleggur fólki að hvetja unglinga til að hitta vini sína. Það mætti halda að við lifðum ekki á tímum Skype, Messenger, Facetime, Snapchat ... Blaðamenn eða hljóðnemastatíf? Engin þeirra heimskulegu fullyrðinga og hættulegu ráða sem komið hafa úr ranni framvarðasveitarinnar hafa sætt gagnrýni af hálfu fjölmiðla. Ferðamenn eru hættir að koma til Íslands svo við þurfum ekki að hafa áhyggjur af þeirri smitleið lengur en nú, þegar loksins er gripið til ráðstafana sem „kóvitarnir“ kölluðu eftir strax í lok febrúar, á enn að halda augljósustu smitleiðinni opinni. Meðan við höfum ekki fengið neinar trúverðugar skýringar á því hversvegna veiran ætti síður að loða við húð og hor smábarna en fullorðinna er ástæða til að hafa áhyggjur af leikskólum. Sú kenning að börn smiti ekki nema vera hóstandi er í hæsta máta ósannfærandi. Á sama tíma er mikilvægi handþvottar stöðugt brýnt fyrir fullorðnum enda mun snerting vera greið smitleið. Varla er hugmyndin sú að „Ísland best í heimi“ ali af sér ofursmábörn sem hafi vit á því að snerta ekki sömu fleti og krúnuveiran og halda höndunum frá andliti sínu og annarra? Í alvöru talað, kæru blaðamenn; hættið að hegða ykkur eins og hljóðnemastatíf og farið að taka alvarlega það hlutverk ykkar að veita yfirvöldum aðhald. Það var flott hjá heilbrigðisyfirvöldum að taka strax þá stefnu að skima og rekja og auðvitað á að tala um það sem vel er gert en það eru fleiri en sófasérfræðingar sem efast um að skæður smitsjúkdómur berist ekki með ferðamönnum og börnum. Það er eitthvað að þegar fjölmiðlar spyrja yfirvöld ekki út í augljósar þversagnir og ef útbreiðslan heldur áfram með sama hraða og síðustu daga, þá verður niðurstaðan ekkert víkingahúh og ókeypis peningar fyrir alla.
„Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir Skoðun
Ósk um sérbýli, garð og rólegt umhverfi dregur fólk frá höfuðborgarsvæðinu Margrét Þóra Sæmundsdóttir Skoðun
Getur uppbyggilegur fréttaflutningur aukið velsæld í íslensku samfélagi? Ása Fríða Kjartansdóttir, Dóra Guðrún Guðmundsdóttir Skoðun
Skoðun Getur uppbyggilegur fréttaflutningur aukið velsæld í íslensku samfélagi? Ása Fríða Kjartansdóttir, Dóra Guðrún Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun „Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir skrifar
Skoðun Ósk um sérbýli, garð og rólegt umhverfi dregur fólk frá höfuðborgarsvæðinu Margrét Þóra Sæmundsdóttir skrifar
Skoðun Eru borgir barnvænar? Þétting byggðar og staða barna í skipulagi Lára Ingimundardóttir skrifar
Skoðun Ný nálgun fyrir börn með fjölþættan vanda Guðmundur Ingi Þóroddsson,Guðbjörg Sveinsdóttir skrifar
Skoðun Við stöndum með Anahitu og Elissu Valgerður Árnadóttir,Rósa Líf Darradóttir,Aldís Amah Hamilton,Þorgerður María Þorbjarnardóttir,Árni Finnsson skrifar
Skoðun Þegar undirskrift skiptir máli – um gervigreind, vottun og verðmæti mannlegra athafna Henning Arnór Úlfarsson skrifar
„Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir Skoðun
Ósk um sérbýli, garð og rólegt umhverfi dregur fólk frá höfuðborgarsvæðinu Margrét Þóra Sæmundsdóttir Skoðun
Getur uppbyggilegur fréttaflutningur aukið velsæld í íslensku samfélagi? Ása Fríða Kjartansdóttir, Dóra Guðrún Guðmundsdóttir Skoðun