Tollar Trump á kvikmyndir „mjög sérstakt útspil“ Auðun Georg Ólafsson skrifar 5. maí 2025 13:04 Donald Trump Bandaríkjaforseti kennir „samstilltu átaki“ annarra ríkja um sem bjóða upp á hvata til að laða til sín kvikmyndagerðarmenn og kvikmyndaver. Leifur B. Dagfinnsson, framkvæmdastjóri True North. „Við viljum kvikmyndir framleiddar í Bandaríkjunum aftur,“ skrifaði Trump í hástöfum á miðli sínum Truth Social í nótt. Þar boðaði hann að kvikmyndir framleiddar utan Bandaríkjanna yrðu tollaðar um eitt hundrað prósent. Fjögur til sex stór kvikmyndaverkefni eru í undirbúningi á Íslandi á næstu misserum. Trump segist hafa falið embættismönnum í Viðskiptaráðuneyti Bandaríkjanna að útfæra álagninguna nánar því bandarískur kvikmyndaiðnaður væri að deyja mjög hratt. Í færslu sinni kenndi Trump „samstilltu átaki“ annarra ríkja um sem bjóða upp á hvata til að laða til sín kvikmyndagerðarmenn og kvikmyndaver. Hann lýsti þeim sem „þjóðaröryggisógn“. Útfærslan á þessu liggur ekki fyrir. Það er til dæmis ekki alveg ljóst hvernig eigi að tolla kvikmyndir sem sýndar eru eingöngu í kvimyndahúsum og svo þær sem eru eingöngu sýndar á streymisþjónustum eins og Netflix. Hvað er bandarísk bíómynd? Framleiðendur hafa í mörg ár yfirgefið Hollywood og leitað til Bretlands og Kanada í leit að minni framleiðslukostnaði. Nýjustu dæmin um stórmyndir sem hafa verið teknar í öðrum löndum en Bandaríkjunum eru Deadpool & Wolverine, Wicked og Gladiator II. Timothy Richards, stofnandi evrópsku kvikmyndahúsakeðjunnar Vue, spurði í samtali við BBC hvernig Trump ætlaði að skilgreina bandaríska kvikmynd. „Er hún bandarísk vegna þess að þaðan kemur fjármagnið? Er hún bandarísk út af handritinu, leikurum eða leikstjóra eða hvar myndin var tekin?“ Hann sagði kostnað við fjármögnun kvikmynda í Kaliforníu hefði aukist gríðarlega síðustu áratugi sem ýtt hefði framleiðendum í að færa framleiðslu til annarra ríkja, ekki bara til að spara kostnað heldur vegna sérfræðiþekkingar utan Bandaríkjanna sem framleiðendur sækjast eftir. Leifur B. Dagfinnsson, framkvæmdastjóri True North.Aðsend Stór verkefni í undirbúningi á Íslandi Margar stórar kvikmyndir og þáttaraðir hafa verið teknar hér á landi undanfarin ár enda hefur 35% endurgreiðsla verið hér í boði af framleiðslukostnaði. Leifur B. Dagfinnsson, framkvæmdastjóri True North segir fyrirtækið núna vera með fjögur til sex stór verkefni í undirbúningi frá Hollywood. 30 manns eru fastráðnir hjá True North en starfsmenn eru oft 600 í stærri verkefnum eins og í þáttaröðinni True Detective. Hvert verkefni getur verið í kringum milljarð eða tvo í kostnað sem kemur inn í erlendum gjaldeyri og skapar mörg hundruð störf, að sögn Leifs. „Að sjálfsögðu er þetta áhyggjuefni. Maður gerir sér samt ekki grein fyrir hvernig Trump ætlar að stilla þessu upp vegna þess að flestar bíómyndir sem stúdíóin framleiða eru gerðar í Evrópu eða mestmegnis í Bretlandi. Þar hafa stúdíóin verið að nýta sér sterka stöðu dollars, góða skattaafslætti og sérþekkinguna sem eru á mjög háu stigi í Bretlandi.“ Leifur segist ekki skilja almennilega hvernig eigi til dæmis að leggja toll á bíómynd sem kostar 300 milljónir dollara að framleiða. Stúdíóin í Hollywood muni væntanlega ekki taka þessu þegjandi og hljóðalaust. „Ég á eftir að heyra í kollegum mínum vestanhafs hvernig þetta leggst í þá. Þetta er mjög sérstök staða og mjög sérstakt útspil. Allt sem þessi maður gerir og dettur í hug er bara eitt stórt spurningamerki.“ Færri og dýrari bíómyndir Undir þetta tekur Einar Tómasson, fagstjóri Film in Iceland hjá Íslandsstofu. Hann segir ekkert hafa komið fram hvenær þetta eigi að gerast eða hvernig. „Það verður væntanlega mikil umræða á næstunni í LA um þessa ákvörðun forsetans. Ég geri ráð fyrir að þessu verði harðlega mótmælt. Stúdíóin í LA hafa fjárfest mikið í innviðum utan Bandaríkjanna, til dæmis í Bretlandi. Þá eru ívilnanir hluti af fjármögnun verkefna þeirra. Ég treysti mér ekki til að segja til um hvað þetta mun þýða fyrir iðnaðinn ef af þessu verður. Hugsanlega færri myndir, kannski einsleitari og mögulega dýrari í framleiðslu.“ Bandaríkin Donald Trump Bíó og sjónvarp Skattar og tollar Mest lesið „Þetta er ekki mjög töff en ég get ekki að þessu gert“ Atvinnulíf Fyrsta íslenska grænkera ostagerðin í hættu Viðskipti innlent Nova eignast tuttugu prósenta hlut í Dineout Viðskipti innlent Ný forysta Félags kvenna í atvinnulífinu kjörin Viðskipti innlent Landsbankinn og Arion lækka vexti Neytendur Besti svefninn níu mínúturnar á milli snúsa Atvinnulíf Gefast upp á miðbænum: „Það er hringur eftir hring, engin bílastæði“ Viðskipti innlent Þorsteinn Már hættir hjá Samherja Viðskipti innlent Átök auðkýfinganna: „Ekki farið fram hjá neinum að á milli okkar hefur andað köldu“ Viðskipti innlent Hótar Evrópusambandinu og Apple háum tollum Viðskipti erlent Fleiri fréttir Ný forysta Félags kvenna í atvinnulífinu kjörin Alcoa fellur frá þriggja milljarða króna skaðabótakröfu Högnuðust ríkulega en draga samt saman seglin í heimabyggð Íslendingar vongóðir um að finna heitt vatn á Tenerife Kaupa fasteignirnar sem hýsa starfsemi Samskipa Valgerður Hrund hættir hjá Sensa Sannfærður um að fjárfestingin standi undir sér Stefán endurkjörinn formaður Þorsteinn Már hættir hjá Samherja Samþykktu að selja Perluna fyrir 3,5 milljarða Einar Bárðarson tekur við umdeildu félagi Brynja yfirmaður markaðseftirlits Nasdaq Iceland Gísli Þór og Jón Garðar nýir framkvæmdastjórar hjá Terra Ráðin þjónustustjóri atNorth á Akureyri Gunnar Örn og Haraldur Hilmar nýir forstöðumenn hjá Arion Setja spurningarmerki við umfjöllun um Climeworks Íbúðaverð hækkað um 14,5 prósent á tveimur árum Stjórnarandstaðan í vasa hagsmunaaðila Af og frá að slakað sé á aðhaldi Ráðinn markaðsstjóri Bónuss Aka um Ísland í allt sumar og mynda vegakerfið í þrívídd Of snemmt að segja til um hvort vaxtalækkunarferlinu sé lokið í bili „Ég held að þú þurfir ný gleraugu“ Úthluta eftirstandandi hlutum í Íslandsbanka Bein útsending: Rökstyðja ákvörðun sína um lækkun vaxta Reitir fasteignafélag og HR efna til hugmyndasamkeppni fyrir nemendur Vaxtalækkunarferlið heldur áfram Birta nýja ákvörðun um stýrivexti í dag Ráðuneytið ógilti lóðaúthlutun fyrir milljarða Tólf milljarða hagnaður á fyrsta ársfjórðungi Sjá meira
Trump segist hafa falið embættismönnum í Viðskiptaráðuneyti Bandaríkjanna að útfæra álagninguna nánar því bandarískur kvikmyndaiðnaður væri að deyja mjög hratt. Í færslu sinni kenndi Trump „samstilltu átaki“ annarra ríkja um sem bjóða upp á hvata til að laða til sín kvikmyndagerðarmenn og kvikmyndaver. Hann lýsti þeim sem „þjóðaröryggisógn“. Útfærslan á þessu liggur ekki fyrir. Það er til dæmis ekki alveg ljóst hvernig eigi að tolla kvikmyndir sem sýndar eru eingöngu í kvimyndahúsum og svo þær sem eru eingöngu sýndar á streymisþjónustum eins og Netflix. Hvað er bandarísk bíómynd? Framleiðendur hafa í mörg ár yfirgefið Hollywood og leitað til Bretlands og Kanada í leit að minni framleiðslukostnaði. Nýjustu dæmin um stórmyndir sem hafa verið teknar í öðrum löndum en Bandaríkjunum eru Deadpool & Wolverine, Wicked og Gladiator II. Timothy Richards, stofnandi evrópsku kvikmyndahúsakeðjunnar Vue, spurði í samtali við BBC hvernig Trump ætlaði að skilgreina bandaríska kvikmynd. „Er hún bandarísk vegna þess að þaðan kemur fjármagnið? Er hún bandarísk út af handritinu, leikurum eða leikstjóra eða hvar myndin var tekin?“ Hann sagði kostnað við fjármögnun kvikmynda í Kaliforníu hefði aukist gríðarlega síðustu áratugi sem ýtt hefði framleiðendum í að færa framleiðslu til annarra ríkja, ekki bara til að spara kostnað heldur vegna sérfræðiþekkingar utan Bandaríkjanna sem framleiðendur sækjast eftir. Leifur B. Dagfinnsson, framkvæmdastjóri True North.Aðsend Stór verkefni í undirbúningi á Íslandi Margar stórar kvikmyndir og þáttaraðir hafa verið teknar hér á landi undanfarin ár enda hefur 35% endurgreiðsla verið hér í boði af framleiðslukostnaði. Leifur B. Dagfinnsson, framkvæmdastjóri True North segir fyrirtækið núna vera með fjögur til sex stór verkefni í undirbúningi frá Hollywood. 30 manns eru fastráðnir hjá True North en starfsmenn eru oft 600 í stærri verkefnum eins og í þáttaröðinni True Detective. Hvert verkefni getur verið í kringum milljarð eða tvo í kostnað sem kemur inn í erlendum gjaldeyri og skapar mörg hundruð störf, að sögn Leifs. „Að sjálfsögðu er þetta áhyggjuefni. Maður gerir sér samt ekki grein fyrir hvernig Trump ætlar að stilla þessu upp vegna þess að flestar bíómyndir sem stúdíóin framleiða eru gerðar í Evrópu eða mestmegnis í Bretlandi. Þar hafa stúdíóin verið að nýta sér sterka stöðu dollars, góða skattaafslætti og sérþekkinguna sem eru á mjög háu stigi í Bretlandi.“ Leifur segist ekki skilja almennilega hvernig eigi til dæmis að leggja toll á bíómynd sem kostar 300 milljónir dollara að framleiða. Stúdíóin í Hollywood muni væntanlega ekki taka þessu þegjandi og hljóðalaust. „Ég á eftir að heyra í kollegum mínum vestanhafs hvernig þetta leggst í þá. Þetta er mjög sérstök staða og mjög sérstakt útspil. Allt sem þessi maður gerir og dettur í hug er bara eitt stórt spurningamerki.“ Færri og dýrari bíómyndir Undir þetta tekur Einar Tómasson, fagstjóri Film in Iceland hjá Íslandsstofu. Hann segir ekkert hafa komið fram hvenær þetta eigi að gerast eða hvernig. „Það verður væntanlega mikil umræða á næstunni í LA um þessa ákvörðun forsetans. Ég geri ráð fyrir að þessu verði harðlega mótmælt. Stúdíóin í LA hafa fjárfest mikið í innviðum utan Bandaríkjanna, til dæmis í Bretlandi. Þá eru ívilnanir hluti af fjármögnun verkefna þeirra. Ég treysti mér ekki til að segja til um hvað þetta mun þýða fyrir iðnaðinn ef af þessu verður. Hugsanlega færri myndir, kannski einsleitari og mögulega dýrari í framleiðslu.“
Bandaríkin Donald Trump Bíó og sjónvarp Skattar og tollar Mest lesið „Þetta er ekki mjög töff en ég get ekki að þessu gert“ Atvinnulíf Fyrsta íslenska grænkera ostagerðin í hættu Viðskipti innlent Nova eignast tuttugu prósenta hlut í Dineout Viðskipti innlent Ný forysta Félags kvenna í atvinnulífinu kjörin Viðskipti innlent Landsbankinn og Arion lækka vexti Neytendur Besti svefninn níu mínúturnar á milli snúsa Atvinnulíf Gefast upp á miðbænum: „Það er hringur eftir hring, engin bílastæði“ Viðskipti innlent Þorsteinn Már hættir hjá Samherja Viðskipti innlent Átök auðkýfinganna: „Ekki farið fram hjá neinum að á milli okkar hefur andað köldu“ Viðskipti innlent Hótar Evrópusambandinu og Apple háum tollum Viðskipti erlent Fleiri fréttir Ný forysta Félags kvenna í atvinnulífinu kjörin Alcoa fellur frá þriggja milljarða króna skaðabótakröfu Högnuðust ríkulega en draga samt saman seglin í heimabyggð Íslendingar vongóðir um að finna heitt vatn á Tenerife Kaupa fasteignirnar sem hýsa starfsemi Samskipa Valgerður Hrund hættir hjá Sensa Sannfærður um að fjárfestingin standi undir sér Stefán endurkjörinn formaður Þorsteinn Már hættir hjá Samherja Samþykktu að selja Perluna fyrir 3,5 milljarða Einar Bárðarson tekur við umdeildu félagi Brynja yfirmaður markaðseftirlits Nasdaq Iceland Gísli Þór og Jón Garðar nýir framkvæmdastjórar hjá Terra Ráðin þjónustustjóri atNorth á Akureyri Gunnar Örn og Haraldur Hilmar nýir forstöðumenn hjá Arion Setja spurningarmerki við umfjöllun um Climeworks Íbúðaverð hækkað um 14,5 prósent á tveimur árum Stjórnarandstaðan í vasa hagsmunaaðila Af og frá að slakað sé á aðhaldi Ráðinn markaðsstjóri Bónuss Aka um Ísland í allt sumar og mynda vegakerfið í þrívídd Of snemmt að segja til um hvort vaxtalækkunarferlinu sé lokið í bili „Ég held að þú þurfir ný gleraugu“ Úthluta eftirstandandi hlutum í Íslandsbanka Bein útsending: Rökstyðja ákvörðun sína um lækkun vaxta Reitir fasteignafélag og HR efna til hugmyndasamkeppni fyrir nemendur Vaxtalækkunarferlið heldur áfram Birta nýja ákvörðun um stýrivexti í dag Ráðuneytið ógilti lóðaúthlutun fyrir milljarða Tólf milljarða hagnaður á fyrsta ársfjórðungi Sjá meira
Átök auðkýfinganna: „Ekki farið fram hjá neinum að á milli okkar hefur andað köldu“ Viðskipti innlent
Átök auðkýfinganna: „Ekki farið fram hjá neinum að á milli okkar hefur andað köldu“ Viðskipti innlent