Skipta ekki öll börn jafn miklu máli? Greiðslur Reykjavíkurborgar fyrir nám barna utan sveitarfélags Hrönn Stefánsdóttir skrifar 2. apríl 2025 19:30 Fyrir helgi bárust þær fréttir að Reykjavíkurborg hyggist stofna fjarkennsluúrræði fyrir börn úr Reykjavík sem ekki geta stundað nám í hefðbundnum skóla vegna veikinda, félagslegra vandamála eða vímuefnaneyslu. Á sama tíma ætlar Reykjavíkurborg að stöðva greiðslur fyrir börn sem sækja skóla utan sveitarfélags. Börn sem eru í skóla utan sveitarfélags eru til dæmis börn sem vegna veikinda eða skertrar starfsgetu eiga ekki þess kost að stunda nám við sinn hverfisskóla. Engin viðunandi úrræði eru til fyrir börn á miðstigi eða yngsta stigi í Reykjavík sem ekki geta sótt sinn skóla. En nemendur á unglingastigi eru svo heppnir að geta skráð sig í skóla utan sveitarfélags eins og Ásgarðsskóla. Ásgarðsskóli er skóli án staðsetningar og börnin stunda námið sitt í fjarnámi. Ásgarðsskóli er formlegur skóli og börn mæta í skólann að morgni og eru fullan skóladag ef þau hafa heilsu til og eru í mynd allan tímann þannig að sannanlega mæta þau í skólann. Þar eiga þau sína vini og félagslíf. Hugað er vel að líðan allra og ef vandamál koma upp er tekið á þeim strax. Skólinn starfar eftir aðalnámskrá og er með skýra stefnu. Kennarar þar eru faglegir og með full réttindi og kennsluhættir mjög árangursríkir. Miklar kröfur eru gerðar til barnanna sem þurfa að stunda nám sitt af krafti og skila verkefnum á hverjum degi sem kennarar fara yfir. Byggt er á símati og er það því mjög gagnsætt fyrir börn og foreldra ef barnið sinni námi sínu ekki af fullum krafti og er tekið á málum strax en ekki á foreldrafundi einu sinni eða tvisvar á vetri. Í þessum skóla eru allskonar börn, mörg börn sem eru bráðger eða vegna búsetu geta ekki sótt skóla í hverfinu sínu t.d. vegna búsetu í dreifbýli eða tímabundið erlendis. Mörg börn úr Reykjavík eru svo heppin að geta sótt skóla í Ásgarðsskóla. Sum þeirra eru langveik og geta ekki sótt skólann sinn. Mörg þeirra hafa gengið í gegnum miklar hörmungar á sinni skólagöngu þar sem þörfum þeirra hefur ekki verið mætt og þau hafa ekki fengið viðunandi skilning og námið aðlagað að þeirra þörfum. Þarna eru þau komin í öruggt skjól með börnum sem hafa mikinn metnað í námi og með kennurum sem eru tilbúnir að hjálpa öllum að ná nýta hæfileika sína til fulls. Ef þeim væri kippt út úr skólanum sínum, frá vinum sínum og kennurunum sem þau treysta gæti það haft afdrifaríkar afleiðingar fyrir þeirra heilsu og framtíðarnám. Við hljótum öll að óska þess að börn sem eru veik, sérstaklega á þessum tímum þegar til dæmis Long Covid hefur valdið mörgum börnum varanlegum heilsubresti, að þessi börn fái besta hugsanlega nám sem er í boði ekki eitthvað úrræði sem væri sett upp í flýti til að spara borginni peninga. Menntun barnanna á að vera það sem ræður förinni í ákvörðun Reykjavíkurborgar í þessu máli og svona ákvarðanir þarf að taka á faglegan hátt, að vandlega hugsuðu máli. Réttur barna til viðeigandi menntunar Samkvæmt íslenskum lögum og alþjóðasamningum, þar á meðal Barnasáttmála Sameinuðu þjóðanna, eiga börn rétt á menntun sem mætir þeirra þörfum. Fyrir mörg börn er almennur grunnskóli ekki raunhæfur kostur, og Ásgarðsskóli veitir þeim aðstöðu þar sem þau geta blómstrað. Að draga úr fjármögnun gæti þvingað börn til að stunda nám í skólakerfi sem er þeim ekki aðgengilegt, sem er brot á réttindum þeirra. Ásgarðsskóli býður upp á kennsluaðferðir, sérhæft starfsfólk og stuðning sem almennir grunnskólar geta oft ekki veitt. Þar starfa sérfræðingar í menntamálum sem tryggja að börnin fái kennslu og menntun við hæfi. Að hætta að greiða fyrir skólavist í Ásgarðsskóla myndi þýða að sum börn fengju ekki þá þjónustu sem þau þurfa þó þau hafi fulla námsgetu sem myndi valda því að þau myndu dragast aftur úr jafnöldrum og því jafnvel missa möguleikann til náms í framtíðinni. Það gæti valdið því að í stað þess að þau yrði virkir þjóðfélagsþegnar myndu þau ekki ná að fóta sig í framtíðinni. Það er staðreynd að því meiri menntun sem einstaklingur með skerta starfsorku hefur því líklegra er að hann geti fengið starf við hæfi þar sem hægt er að aðlaga vinnuaðstæður að þörfum hans. Fjárfesting í menntun barna með sérstakar stuðningsþarfir er langtímahugsun sem skilar sér í meira sjálfstæði, auknum lífsgæðum og minni þörf fyrir önnur stuðningsúrræði í framtíðinni. Erfið aðstaða fyrir fjölskyldur Fjölskyldur veikra barna eða barna með sérstakar stuðningsþarfir hafa oft takmarkaða valkosti í skólakerfinu. Ef Reykjavíkurborg hættir að greiða fyrir skólavist í Ásgarðsskóla, gæti það sett foreldra í erfiða stöðu þar sem þeir þurfa annað hvort að greiða háar upphæðir sjálfir eða senda börnin í skóla sem getur ekki veitt þeim viðeigandi menntun. Þetta eykur álag á fjölskyldur sem þegar þurfa að kljást við margvíslegar áskoranir. Kostnaður við aðlögun annarra skóla Ef börn sem þurfa sérstaka aðlögun í skólastarfi eru neydd til að vera í almennum grunnskólum, myndi það skapa aukinn kostnað fyrir borgina við að veita þeim viðeigandi aðlögun. Það gæti krafist ráðningar á fleiri sérkennurum, uppbyggingu nýrra úrræða, breytinga á húsnæði til dæmis til að skapa hvíldaraðstöðu og endurskipulagningar á núverandi skólakerfi. Í mörgum tilfellum er mun hagkvæmara að styðja sérhæfða skóla eins og Ásgarðsskóla, frekar en að reyna að aðlaga grunnskóla sem eru ekki hannaðir fyrir þessi börn. Niðurstaða Að hætta að greiða fyrir skólavist nemenda í Ásgarðsskóla myndi hafa alvarlegar afleiðingar fyrir börn með sérstakar stuðningsþarfir, fjölskyldur þeirra og skólakerfið í heild sinni. Það myndi ganga gegn réttindum barna til viðeigandi menntunar, takmarka aðgengi að sérhæfðri þjónustu og valkosti fyrir foreldra, auk þess að leiða til aukins kostnaðar í almennu skólakerfi. Reykjavíkurborg ætti að viðhalda stuðningi við þessa nemendur og tryggja að allir hafi jöfn tækifæri til náms þörfum. Höfundur er kennari, uppeldis- og menntunarfræðingur, formaðu atvinnu- og menntamálahóps ÖBÍ og foreldri barns í Ásgarðsskóla. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Reykjavík Skóla- og menntamál Mest lesið Mamma er gulur góð einkunn? Díana Dögg Víglundsdóttir Skoðun Halldór 07.06.2025 Halldór Þegar þeir sem segjast þjóna þjóðinni ráðast á hana Ágústa Árnadóttir Skoðun Faglegt mat eða lukka? II. Viðurkenning og höfnun Bogi Ragnarsson Skoðun Engu slaufað Eydís Ásbjörnsdóttir Skoðun Krabbameinsfélagið í stafni í aðdraganda storms Halla Þorvaldsdóttir Skoðun Fagmennska, fræðileg þekking, samráð, samvinna, þarfir og vilji barna og ungmenna eru grundvallaratriði Árni Guðmundsson Skoðun Gervigreind í vinnunni: Frá hamri til heilabús Björgmundur Guðmundsson Skoðun 1 stk. ísl. ríkisborgararéttur - kr. 1,600 Róbert Björnsson Skoðun „Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir Skoðun Skoðun Skoðun Kolbrún og Kafka Pétur Orri Pétursson skrifar Skoðun Brottvísanir sem öllum var sama um Finnur Thorlacius Eiríksson skrifar Skoðun Mamma er gulur góð einkunn? Díana Dögg Víglundsdóttir skrifar Skoðun Gervigreind í vinnunni: Frá hamri til heilabús Björgmundur Guðmundsson skrifar Skoðun Fagmennska, fræðileg þekking, samráð, samvinna, þarfir og vilji barna og ungmenna eru grundvallaratriði Árni Guðmundsson skrifar Skoðun Engu slaufað Eydís Ásbjörnsdóttir skrifar Skoðun Faglegt mat eða lukka? II. Viðurkenning og höfnun Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Krabbameinsfélagið í stafni í aðdraganda storms Halla Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Lénsherratímabilið er hafið Einar G Harðarson skrifar Skoðun Þéttur eða þríklofinn Sjálfstæðisflokkur Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Bras og brall við gerð Brákarborgar Helgi Áss Grétarsson skrifar Skoðun Getur uppbyggilegur fréttaflutningur aukið velsæld í íslensku samfélagi? Ása Fríða Kjartansdóttir, Dóra Guðrún Guðmundsdóttir skrifar Skoðun „Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir skrifar Skoðun Ósk um sérbýli, garð og rólegt umhverfi dregur fólk frá höfuðborgarsvæðinu Margrét Þóra Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Auðlindarentan heim í hérað Arna Lára Jónsdóttir skrifar Skoðun Héraðsvötn og Kjalölduveitu í nýtingarflokk Jens Garðar Helgason,Ólafur Adolfsson skrifar Skoðun Eru borgir barnvænar? Þétting byggðar og staða barna í skipulagi Lára Ingimundardóttir skrifar Skoðun Hvað kosta mannréttindi? Anna Lára Steindal skrifar Skoðun Faglegt mat eða lukka? I: Frá kennslustofu til stafbókar Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Hvers vegna ekki bókun 35? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun 1 stk. ísl. ríkisborgararéttur - kr. 1,600 Róbert Björnsson skrifar Skoðun Ný nálgun fyrir börn með fjölþættan vanda Guðmundur Ingi Þóroddsson,Guðbjörg Sveinsdóttir skrifar Skoðun Setjum kraft í íslenskukennslu fullorðinna Anna Linda Sigurðardóttir skrifar Skoðun Áhrif veiðigjalda ná út fyrir atvinnugreinina Ásgerður Kristín Gylfadóttir skrifar Skoðun Við stöndum með Anahitu og Elissu Valgerður Árnadóttir,Rósa Líf Darradóttir,Aldís Amah Hamilton,Þorgerður María Þorbjarnardóttir,Árni Finnsson skrifar Skoðun RÚV - ljósritunarstofa ríkisins? Birgir Finnsson skrifar Skoðun Að vera hvítur og kristinn Guðbrandur Einarsson skrifar Skoðun Heilbrigðisþjónusta í heimabyggð – loksins orðin að veruleika Anton Guðmundsson skrifar Skoðun Komum heil heim eftir hvítasunnuhelgina Ágúst Mogensen skrifar Skoðun Leiðin til Parísar (bókstaflega) Ólafur St. Arnarsson skrifar Sjá meira
Fyrir helgi bárust þær fréttir að Reykjavíkurborg hyggist stofna fjarkennsluúrræði fyrir börn úr Reykjavík sem ekki geta stundað nám í hefðbundnum skóla vegna veikinda, félagslegra vandamála eða vímuefnaneyslu. Á sama tíma ætlar Reykjavíkurborg að stöðva greiðslur fyrir börn sem sækja skóla utan sveitarfélags. Börn sem eru í skóla utan sveitarfélags eru til dæmis börn sem vegna veikinda eða skertrar starfsgetu eiga ekki þess kost að stunda nám við sinn hverfisskóla. Engin viðunandi úrræði eru til fyrir börn á miðstigi eða yngsta stigi í Reykjavík sem ekki geta sótt sinn skóla. En nemendur á unglingastigi eru svo heppnir að geta skráð sig í skóla utan sveitarfélags eins og Ásgarðsskóla. Ásgarðsskóli er skóli án staðsetningar og börnin stunda námið sitt í fjarnámi. Ásgarðsskóli er formlegur skóli og börn mæta í skólann að morgni og eru fullan skóladag ef þau hafa heilsu til og eru í mynd allan tímann þannig að sannanlega mæta þau í skólann. Þar eiga þau sína vini og félagslíf. Hugað er vel að líðan allra og ef vandamál koma upp er tekið á þeim strax. Skólinn starfar eftir aðalnámskrá og er með skýra stefnu. Kennarar þar eru faglegir og með full réttindi og kennsluhættir mjög árangursríkir. Miklar kröfur eru gerðar til barnanna sem þurfa að stunda nám sitt af krafti og skila verkefnum á hverjum degi sem kennarar fara yfir. Byggt er á símati og er það því mjög gagnsætt fyrir börn og foreldra ef barnið sinni námi sínu ekki af fullum krafti og er tekið á málum strax en ekki á foreldrafundi einu sinni eða tvisvar á vetri. Í þessum skóla eru allskonar börn, mörg börn sem eru bráðger eða vegna búsetu geta ekki sótt skóla í hverfinu sínu t.d. vegna búsetu í dreifbýli eða tímabundið erlendis. Mörg börn úr Reykjavík eru svo heppin að geta sótt skóla í Ásgarðsskóla. Sum þeirra eru langveik og geta ekki sótt skólann sinn. Mörg þeirra hafa gengið í gegnum miklar hörmungar á sinni skólagöngu þar sem þörfum þeirra hefur ekki verið mætt og þau hafa ekki fengið viðunandi skilning og námið aðlagað að þeirra þörfum. Þarna eru þau komin í öruggt skjól með börnum sem hafa mikinn metnað í námi og með kennurum sem eru tilbúnir að hjálpa öllum að ná nýta hæfileika sína til fulls. Ef þeim væri kippt út úr skólanum sínum, frá vinum sínum og kennurunum sem þau treysta gæti það haft afdrifaríkar afleiðingar fyrir þeirra heilsu og framtíðarnám. Við hljótum öll að óska þess að börn sem eru veik, sérstaklega á þessum tímum þegar til dæmis Long Covid hefur valdið mörgum börnum varanlegum heilsubresti, að þessi börn fái besta hugsanlega nám sem er í boði ekki eitthvað úrræði sem væri sett upp í flýti til að spara borginni peninga. Menntun barnanna á að vera það sem ræður förinni í ákvörðun Reykjavíkurborgar í þessu máli og svona ákvarðanir þarf að taka á faglegan hátt, að vandlega hugsuðu máli. Réttur barna til viðeigandi menntunar Samkvæmt íslenskum lögum og alþjóðasamningum, þar á meðal Barnasáttmála Sameinuðu þjóðanna, eiga börn rétt á menntun sem mætir þeirra þörfum. Fyrir mörg börn er almennur grunnskóli ekki raunhæfur kostur, og Ásgarðsskóli veitir þeim aðstöðu þar sem þau geta blómstrað. Að draga úr fjármögnun gæti þvingað börn til að stunda nám í skólakerfi sem er þeim ekki aðgengilegt, sem er brot á réttindum þeirra. Ásgarðsskóli býður upp á kennsluaðferðir, sérhæft starfsfólk og stuðning sem almennir grunnskólar geta oft ekki veitt. Þar starfa sérfræðingar í menntamálum sem tryggja að börnin fái kennslu og menntun við hæfi. Að hætta að greiða fyrir skólavist í Ásgarðsskóla myndi þýða að sum börn fengju ekki þá þjónustu sem þau þurfa þó þau hafi fulla námsgetu sem myndi valda því að þau myndu dragast aftur úr jafnöldrum og því jafnvel missa möguleikann til náms í framtíðinni. Það gæti valdið því að í stað þess að þau yrði virkir þjóðfélagsþegnar myndu þau ekki ná að fóta sig í framtíðinni. Það er staðreynd að því meiri menntun sem einstaklingur með skerta starfsorku hefur því líklegra er að hann geti fengið starf við hæfi þar sem hægt er að aðlaga vinnuaðstæður að þörfum hans. Fjárfesting í menntun barna með sérstakar stuðningsþarfir er langtímahugsun sem skilar sér í meira sjálfstæði, auknum lífsgæðum og minni þörf fyrir önnur stuðningsúrræði í framtíðinni. Erfið aðstaða fyrir fjölskyldur Fjölskyldur veikra barna eða barna með sérstakar stuðningsþarfir hafa oft takmarkaða valkosti í skólakerfinu. Ef Reykjavíkurborg hættir að greiða fyrir skólavist í Ásgarðsskóla, gæti það sett foreldra í erfiða stöðu þar sem þeir þurfa annað hvort að greiða háar upphæðir sjálfir eða senda börnin í skóla sem getur ekki veitt þeim viðeigandi menntun. Þetta eykur álag á fjölskyldur sem þegar þurfa að kljást við margvíslegar áskoranir. Kostnaður við aðlögun annarra skóla Ef börn sem þurfa sérstaka aðlögun í skólastarfi eru neydd til að vera í almennum grunnskólum, myndi það skapa aukinn kostnað fyrir borgina við að veita þeim viðeigandi aðlögun. Það gæti krafist ráðningar á fleiri sérkennurum, uppbyggingu nýrra úrræða, breytinga á húsnæði til dæmis til að skapa hvíldaraðstöðu og endurskipulagningar á núverandi skólakerfi. Í mörgum tilfellum er mun hagkvæmara að styðja sérhæfða skóla eins og Ásgarðsskóla, frekar en að reyna að aðlaga grunnskóla sem eru ekki hannaðir fyrir þessi börn. Niðurstaða Að hætta að greiða fyrir skólavist nemenda í Ásgarðsskóla myndi hafa alvarlegar afleiðingar fyrir börn með sérstakar stuðningsþarfir, fjölskyldur þeirra og skólakerfið í heild sinni. Það myndi ganga gegn réttindum barna til viðeigandi menntunar, takmarka aðgengi að sérhæfðri þjónustu og valkosti fyrir foreldra, auk þess að leiða til aukins kostnaðar í almennu skólakerfi. Reykjavíkurborg ætti að viðhalda stuðningi við þessa nemendur og tryggja að allir hafi jöfn tækifæri til náms þörfum. Höfundur er kennari, uppeldis- og menntunarfræðingur, formaðu atvinnu- og menntamálahóps ÖBÍ og foreldri barns í Ásgarðsskóla.
Fagmennska, fræðileg þekking, samráð, samvinna, þarfir og vilji barna og ungmenna eru grundvallaratriði Árni Guðmundsson Skoðun
„Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir Skoðun
Skoðun Fagmennska, fræðileg þekking, samráð, samvinna, þarfir og vilji barna og ungmenna eru grundvallaratriði Árni Guðmundsson skrifar
Skoðun Getur uppbyggilegur fréttaflutningur aukið velsæld í íslensku samfélagi? Ása Fríða Kjartansdóttir, Dóra Guðrún Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun „Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir skrifar
Skoðun Ósk um sérbýli, garð og rólegt umhverfi dregur fólk frá höfuðborgarsvæðinu Margrét Þóra Sæmundsdóttir skrifar
Skoðun Eru borgir barnvænar? Þétting byggðar og staða barna í skipulagi Lára Ingimundardóttir skrifar
Skoðun Ný nálgun fyrir börn með fjölþættan vanda Guðmundur Ingi Þóroddsson,Guðbjörg Sveinsdóttir skrifar
Skoðun Við stöndum með Anahitu og Elissu Valgerður Árnadóttir,Rósa Líf Darradóttir,Aldís Amah Hamilton,Þorgerður María Þorbjarnardóttir,Árni Finnsson skrifar
Fagmennska, fræðileg þekking, samráð, samvinna, þarfir og vilji barna og ungmenna eru grundvallaratriði Árni Guðmundsson Skoðun
„Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir Skoðun