Hvað er þjóðarmorð? Miriam Petra Ómarsdóttir Awad skrifar 4. ágúst 2024 18:30 Þar sem ég þekki hugtakið sjálf einungis út frá fræðilegu samhengi sem getur verið þungt og erfitt að útskýra, vildi ég deila þýðingu minni á persónulegri lýsingu Bisan Owda á aðstæðum sínum, sem hún birti fyrir nokkrum dögum. Bisan er kvikmyndagerðarkona og ferðalangur, sem eyddi mestum tíma áður fyrr í að búa til ferðamyndbönd og skemmtimyndbönd fyrir börn, en hefur nú verið á linnulausum flótta í 10 mánuði. Ég læt Bisan um orðið: „Svo virðist vera sem margt fólk skilur ekki alveg hvað þjóðarmorð þýðir. Það er alveg eðlilegt af því að slíkt gerist aðeins einu sinni á tíma hverrar kynslóðar, þetta er ekki hversdagslegt fyrirbæri. Þjóðarmorð geta jafnvel átt sér stað bara einu á öld, og koma þá líklegast aðallega fyrir fólk sem lifir undir hernámi eins og við. Mig langar að segja ykkur frá því hvað þjóðarmorð þýðir, samkvæmt minni upplifun af því. Þjóðarmorð er ekki einungis fólgið í herþotunum sem fljúga yfir höfðum okkar, með háþróuðustu vopn sem fyrirfinnast til að myrða óvopnaða almenna borgara. Eftir að þessir óvopnuðu almennu borgarar hafa verið myrtir og húsin þeirra lögð í rúst, lifa einhverjir af og reyna að flýja, hrekjast á flótta. Þau skilja eftir matinn sinn, vatn, föt, allar persónulegar eigur, peninga og lyf og leggjast á flótta í 40 gráðu hita. Það eru engar samgöngur af því að það er ekkert bensín, þar sem hernámið bannar að það sé flutt yfir lokuð landamærin, og þar fyrir utan eru allir bílarnir bilaðir og engir bifvélavirkjar eftir til að laga þá. Þú getur ekki einu sinni fundið asna við kerru, því asnarnir eru úrvinda og deyja í hrönnum. Þannig að þú gengur af stað í miðjum rústunum. Ef heppnin er með þér nærðu að finna svæði til að reisa þér tjald. Í námunda við tjaldið rennur svo skólp, vatn sem er ekki bara skítugt heldur mengað með lömunarveiki, lifrabólgu A og malaríu. Það eru 99% líkur á að barnið þitt fái þessa sjúkdóma, kannski yngsta barnið sem er mest veikburða og næst því að upplifa vökvaskort. Þú ferð næst á sjúkrahúsið en það er ekki hægt að sinna barninu þínu því á sjúkrahúsgólfinu er ekki þverfótað fyrir líkamspörtum og líkum þeirra sem hafa fallið í sprengjuregni. Þegar kemur að þér mun læknirinn segja þér að það sé ekki hægt að sjúkdómsgreina neinn vegna þess að sjúkrahúsin hafa verið starfrækt í 10 mánuði án þess að fá þann búnað sem þau þurfa til að sinna slíku. Læknirinn segir, „mér þykir það leitt, ég get ekki sinnt barninu þínu”, sem er verulegau uppþornað eftir að hafa drukkið óhreint og mengað vatn. Vírusinn mun drepa það, áður en það sveltur. Það er svo mjótt að beinin sjást. Við eigum ekki vökva í æð eða sýklalyf fyrir sárin sem myndast af skítnum og flóabitunum sem fylgja því að búa í þessum aðstæðum. Þjóðarmorð er allt það hræðilegasta sem þú getur hugsað þér, sameinað. Þjóðarmorð er að verða vitni af því sem ég hef lýst hér að ofan, og svo að þurfa að grafa gröf ástvinar þíns með berum höndum. Þjóðarmorð er að vera svangur, tapa trú á mannlegum gildum og fá ekki aðstoð frá neinum. Borgin þín er óþekkjanleg. Hún var vissulega undir hernámi og fátæk fyrir, en var þó ekki svo illa stödd að fólk myndi deyja úr hungri eða fara svangt að sofa. Nú deyr fólk úr hungri og fer að sofa glorhungrað á hverjum degi. Í rauninni hefur það orðið óeðlilegt að ná fullum nætursvefni, enda getur enginn hjálpað neinum lengur. Að lifa af er orðið óbærilega erfitt. Dauðinn er auðveldasti kosturinn. Þannig er þjóðarmorð. Gætið ykkar þegar þið hugsið, „hvernig vita þessir blaðamenn að þetta svæði muni verða sprengt?” Af því að hernámið blekkir ykkur og lætur ykkur halda að það sendi viðvörunarmerki til Gaza. Eftir hverjar 200-300 sprengur „varar hernámið okkur við” með varnarskoti sem drepur líka og eyðileggur. Ég vil ekki heldur að neinn segi „það er augljóst, þau eru með núðlur, ég hef séð það á myndunum þegar ég rýni í þær, þau eru með mat”. Jæja, eftir10 mánuði af manngerðri hungursneyð og hindrunum hernámsins frá því að hleypa öllum þeim mat sem heimurinn hefur reynt að senda okkur í formi hjálpargagna vegna hörmunganna, þá opnar hernámið sína eigin landamærastöð (Karem Abu Salem) og sendir okkur mat sem þau telja sjálf vera rusl. Hernámið stöðvar líka innflutning á lyfjum, lækningabúnaði og hreinlætisvörum. Þú gætir spurt þig, „hvers vegna að koma í veg fyrir lyf og hreinlætisvörur, sérstaklega?”. Nú, hreinlætisvörurnar eru ekki leyfðar svo við getum ekki þvegið okkur um hendurnar, þvegið á okkur andlitið eða þvegið fötin okkar, þannig að við verðum veik af bólusótt og maurakláða - og þegar við leitum okkur læknisaðstoðar þá fáum við ekki lyf. Þetta er lexía sem ég bið til Guðs að þú þurfir aldrei að ganga í gegnum. Og eitt að lokum, þar sem ég er að kafna af þessu þjóðarmorði og langar að létta aðeins á mér: Þjóðarmorð er að horfa á allt klárast og eyðileggast. Allt. Þig langar að laga skóna þína eða sauma saman skyrtuna þína, en þú getur það ekki. Þjóðarmorð er að finna ekki stuttermabol til að klæðast í sumarhitanum. Þjóðarmorð er að klæðast sömu skyrtunni í 10 mánuði, af því að það er skyrtan sem þú klæddist þegar þú flúðir að heiman, heimilinu sem þér hefur verið meinaður aðgangur að allan þennan tíma. Það er það sem þjóðarmorð er. Ég vona að þú upplifir aldrei á eigin skinni að það sem ég segi er satt. Þjóðarmorð er þegar manneskjan er uppgefin, allar vélar eru uppgefnar, öll fötin eru uppgefin, tjöldin eru uppgefin, landið er uppgefið, veggirnir eru uppgefnir. Þjóðarmorð er endir alls lífs, á meðan hernámsvaldið er mjög meðvitað um að ástandið sem það skapar er ekki bara stríðsástand með vopnabrölti, heldur líffræðilegt og andlegt stríðsástand. Andlegt af því að fólk er stanslaust uppgefið því það er stanslaust á flótta. Fólk flýr burt frá einu svæði á meðan annað fólk flýr inn á þetta sama svæði. Enginn veit hvert á að fara. Allstaðar á Gaza fær fólk skipanir um að yfirgefa svæðið. Þú flýrð frá norðri til suðurs og þú færð ekki að snúa aftur norður. Þú getur ekki flutt hlutina þína frá einum stað til annars, því þú veist ekki hvort staðurinn sem þú flýrð til mun skyndilega breytast í sprengjusvæði og þér gert að flýja þaðan aftur. Þú getur ekki farið á flótta neitt meðferðis, hvað þá reynt að flytja eldra fólk eða fatlað fólk úr fjölskyldunni með þér. Líffræðilegt stríð er að fá allskonar vírusa og sjúkdóma sem búið er að útrýma í nútíma samfélögum með réttum lyfjum, eins og lömunarveiki, lifrarbólgu og malaríu, nema nú eru engin lyf til fyrir þig. Vopnabröltið veldur svo því að á hverjum degi er sprengjum varpað á fólk, það er drepið og bókstaflega sprengt í tætlur með nýjustu tækni, upp að því marki að læknar segja „við höfum aldrei séð slík meiðsl áður”. Svo þú áttar þig á því að í ofan á lag þá ertu einhvers konar tilraunadýr. Það er þjóðarmorð. Þetta er þjóðarmorð.” Ég læt orð Bisan Owda duga að sinni og vona að eftir lesturinn séuð þið einhvers vísari - og fyllist jafnvel baráttuhug fyrir að þessu linni. Því það væri sannarlega mín ósk að ef slíkar hörmungar myndu henda mig og okkar þjóð þá myndu aðrir láta sig það varða. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Börn, ungmenni og geðheilsa Tómas Þór Þórðarson,Gunnar Örn Jóhannsson Skoðun 16 ára aldurstakmark á samfélagsmiðlum Skúli Bragi Geirdal Skoðun Ísland 2074 Kjartan Magnússon Skoðun Er 0,145% bankaskattur virkilega nóg? Ásthildur Lóa Þórsdóttir Skoðun „Öllum er fkn drull, haltu kjafti“ Bríet Bragadóttir,Hjördís Lára D. Ingólfsdóttir,Kristjana Anna Dagnýjardóttir Skoðun Betri er auðmjúkur syndari en drambsamur dýrlingur Stefanía Arnardóttir Skoðun Kærleikur í kaós Hafdís Hrönn Hafsteinsdóttir Skoðun Útrýmum kjaragliðnun Jónína Björk Óskarsdóttir Skoðun Stúlkur eiga undir högg að sækja í nauðgunarmálum Jörgen Ingimar Hansson Skoðun Þúsundir á vergangi - Upplýsa verður ranglætið Þorsteinn Sæmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Verðbólga í boði Viðreisnar Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Afsláttur af mannréttindum Heiða Ingimarsdóttir skrifar Skoðun Er 0,145% bankaskattur virkilega nóg? Ásthildur Lóa Þórsdóttir skrifar Skoðun Útrýmum kjaragliðnun Jónína Björk Óskarsdóttir skrifar Skoðun 16 ára aldurstakmark á samfélagsmiðlum Skúli Bragi Geirdal skrifar Skoðun Ísland 2074 Kjartan Magnússon skrifar Skoðun Börn, ungmenni og geðheilsa Tómas Þór Þórðarson,Gunnar Örn Jóhannsson skrifar Skoðun Kærleikur í kaós Hafdís Hrönn Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Kærleikur í kaós Hafdís Hrönn Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Uppbyggileg réttvísi (e. Restorative Justice) Kristín Skjaldardóttir,Þóra Sigríður Einarsdóttir skrifar Skoðun Þúsundir á vergangi - Upplýsa verður ranglætið Þorsteinn Sæmundsson skrifar Skoðun Flokkur fólksins á meðal fólks Elín Íris Fanndal Jónasdóttir skrifar Skoðun Er sjávarútvegurinn bara aukaleikari? Kristófer Máni Sigursveinsson skrifar Skoðun Hæstvirtur dómsmálaráðherra, við ætlumst til meira af þér Matthías Kormáksson skrifar Skoðun Kennarar – sanngjörn laun? Ólöf P. Úlfarsdóttir skrifar Skoðun Sjálfsvígstíðni - Gerum betur Þórarinn Guðni Helgason skrifar Skoðun Kæru kennarar Óskar Guðmundsson skrifar Skoðun Sjálfbærni á dagskrá, takk! Hafdís Hanna Ægisdóttir,Eva Magnúsdóttir skrifar Skoðun Kynslóðasáttmálann má ekki rjúfa Finnbjörn A. Hermannsson,Eyjólfur Árni Rafnsson skrifar Skoðun „Öllum er fkn drull, haltu kjafti“ Bríet Bragadóttir,Hjördís Lára D. Ingólfsdóttir,Kristjana Anna Dagnýjardóttir skrifar Skoðun Fyrirhyggjan tryggir lágt og stöðugt verð Tinna Traustadóttir skrifar Skoðun Gerum betur – breytum þessu Arnar Páll Guðmundsson skrifar Skoðun Það eiga allir séns Steinunn Ósk Kolbeinsdóttir skrifar Skoðun Andleg þrautseigja: Að vaxa í gegnum áskoranir Sigrún Þóra Sveinsdóttir skrifar Skoðun Bleiki fíllinn í herberginu Karólína Helga Símonardóttir skrifar Skoðun Ungt fólk, hvatningar til að nýta kosningarétt sinn og að mynda sér eigin skoðun Elmar Ægir Eysteinsson skrifar Skoðun Breytum þessari sérhagsmunagæslu Aðalsteinn Leifsson skrifar Skoðun Laumu risinn í landsframleiðslunni Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Sagnaarfur Biblíunnar – Sköpun og paradísarmissir Dr. Sigurvin Lárus Jónsson skrifar Skoðun Hver er stefna Viðreisnar í heilbrigðismálum og hvernig virkar hún í praksis? Sigurrós Huldudóttir skrifar Sjá meira
Þar sem ég þekki hugtakið sjálf einungis út frá fræðilegu samhengi sem getur verið þungt og erfitt að útskýra, vildi ég deila þýðingu minni á persónulegri lýsingu Bisan Owda á aðstæðum sínum, sem hún birti fyrir nokkrum dögum. Bisan er kvikmyndagerðarkona og ferðalangur, sem eyddi mestum tíma áður fyrr í að búa til ferðamyndbönd og skemmtimyndbönd fyrir börn, en hefur nú verið á linnulausum flótta í 10 mánuði. Ég læt Bisan um orðið: „Svo virðist vera sem margt fólk skilur ekki alveg hvað þjóðarmorð þýðir. Það er alveg eðlilegt af því að slíkt gerist aðeins einu sinni á tíma hverrar kynslóðar, þetta er ekki hversdagslegt fyrirbæri. Þjóðarmorð geta jafnvel átt sér stað bara einu á öld, og koma þá líklegast aðallega fyrir fólk sem lifir undir hernámi eins og við. Mig langar að segja ykkur frá því hvað þjóðarmorð þýðir, samkvæmt minni upplifun af því. Þjóðarmorð er ekki einungis fólgið í herþotunum sem fljúga yfir höfðum okkar, með háþróuðustu vopn sem fyrirfinnast til að myrða óvopnaða almenna borgara. Eftir að þessir óvopnuðu almennu borgarar hafa verið myrtir og húsin þeirra lögð í rúst, lifa einhverjir af og reyna að flýja, hrekjast á flótta. Þau skilja eftir matinn sinn, vatn, föt, allar persónulegar eigur, peninga og lyf og leggjast á flótta í 40 gráðu hita. Það eru engar samgöngur af því að það er ekkert bensín, þar sem hernámið bannar að það sé flutt yfir lokuð landamærin, og þar fyrir utan eru allir bílarnir bilaðir og engir bifvélavirkjar eftir til að laga þá. Þú getur ekki einu sinni fundið asna við kerru, því asnarnir eru úrvinda og deyja í hrönnum. Þannig að þú gengur af stað í miðjum rústunum. Ef heppnin er með þér nærðu að finna svæði til að reisa þér tjald. Í námunda við tjaldið rennur svo skólp, vatn sem er ekki bara skítugt heldur mengað með lömunarveiki, lifrabólgu A og malaríu. Það eru 99% líkur á að barnið þitt fái þessa sjúkdóma, kannski yngsta barnið sem er mest veikburða og næst því að upplifa vökvaskort. Þú ferð næst á sjúkrahúsið en það er ekki hægt að sinna barninu þínu því á sjúkrahúsgólfinu er ekki þverfótað fyrir líkamspörtum og líkum þeirra sem hafa fallið í sprengjuregni. Þegar kemur að þér mun læknirinn segja þér að það sé ekki hægt að sjúkdómsgreina neinn vegna þess að sjúkrahúsin hafa verið starfrækt í 10 mánuði án þess að fá þann búnað sem þau þurfa til að sinna slíku. Læknirinn segir, „mér þykir það leitt, ég get ekki sinnt barninu þínu”, sem er verulegau uppþornað eftir að hafa drukkið óhreint og mengað vatn. Vírusinn mun drepa það, áður en það sveltur. Það er svo mjótt að beinin sjást. Við eigum ekki vökva í æð eða sýklalyf fyrir sárin sem myndast af skítnum og flóabitunum sem fylgja því að búa í þessum aðstæðum. Þjóðarmorð er allt það hræðilegasta sem þú getur hugsað þér, sameinað. Þjóðarmorð er að verða vitni af því sem ég hef lýst hér að ofan, og svo að þurfa að grafa gröf ástvinar þíns með berum höndum. Þjóðarmorð er að vera svangur, tapa trú á mannlegum gildum og fá ekki aðstoð frá neinum. Borgin þín er óþekkjanleg. Hún var vissulega undir hernámi og fátæk fyrir, en var þó ekki svo illa stödd að fólk myndi deyja úr hungri eða fara svangt að sofa. Nú deyr fólk úr hungri og fer að sofa glorhungrað á hverjum degi. Í rauninni hefur það orðið óeðlilegt að ná fullum nætursvefni, enda getur enginn hjálpað neinum lengur. Að lifa af er orðið óbærilega erfitt. Dauðinn er auðveldasti kosturinn. Þannig er þjóðarmorð. Gætið ykkar þegar þið hugsið, „hvernig vita þessir blaðamenn að þetta svæði muni verða sprengt?” Af því að hernámið blekkir ykkur og lætur ykkur halda að það sendi viðvörunarmerki til Gaza. Eftir hverjar 200-300 sprengur „varar hernámið okkur við” með varnarskoti sem drepur líka og eyðileggur. Ég vil ekki heldur að neinn segi „það er augljóst, þau eru með núðlur, ég hef séð það á myndunum þegar ég rýni í þær, þau eru með mat”. Jæja, eftir10 mánuði af manngerðri hungursneyð og hindrunum hernámsins frá því að hleypa öllum þeim mat sem heimurinn hefur reynt að senda okkur í formi hjálpargagna vegna hörmunganna, þá opnar hernámið sína eigin landamærastöð (Karem Abu Salem) og sendir okkur mat sem þau telja sjálf vera rusl. Hernámið stöðvar líka innflutning á lyfjum, lækningabúnaði og hreinlætisvörum. Þú gætir spurt þig, „hvers vegna að koma í veg fyrir lyf og hreinlætisvörur, sérstaklega?”. Nú, hreinlætisvörurnar eru ekki leyfðar svo við getum ekki þvegið okkur um hendurnar, þvegið á okkur andlitið eða þvegið fötin okkar, þannig að við verðum veik af bólusótt og maurakláða - og þegar við leitum okkur læknisaðstoðar þá fáum við ekki lyf. Þetta er lexía sem ég bið til Guðs að þú þurfir aldrei að ganga í gegnum. Og eitt að lokum, þar sem ég er að kafna af þessu þjóðarmorði og langar að létta aðeins á mér: Þjóðarmorð er að horfa á allt klárast og eyðileggast. Allt. Þig langar að laga skóna þína eða sauma saman skyrtuna þína, en þú getur það ekki. Þjóðarmorð er að finna ekki stuttermabol til að klæðast í sumarhitanum. Þjóðarmorð er að klæðast sömu skyrtunni í 10 mánuði, af því að það er skyrtan sem þú klæddist þegar þú flúðir að heiman, heimilinu sem þér hefur verið meinaður aðgangur að allan þennan tíma. Það er það sem þjóðarmorð er. Ég vona að þú upplifir aldrei á eigin skinni að það sem ég segi er satt. Þjóðarmorð er þegar manneskjan er uppgefin, allar vélar eru uppgefnar, öll fötin eru uppgefin, tjöldin eru uppgefin, landið er uppgefið, veggirnir eru uppgefnir. Þjóðarmorð er endir alls lífs, á meðan hernámsvaldið er mjög meðvitað um að ástandið sem það skapar er ekki bara stríðsástand með vopnabrölti, heldur líffræðilegt og andlegt stríðsástand. Andlegt af því að fólk er stanslaust uppgefið því það er stanslaust á flótta. Fólk flýr burt frá einu svæði á meðan annað fólk flýr inn á þetta sama svæði. Enginn veit hvert á að fara. Allstaðar á Gaza fær fólk skipanir um að yfirgefa svæðið. Þú flýrð frá norðri til suðurs og þú færð ekki að snúa aftur norður. Þú getur ekki flutt hlutina þína frá einum stað til annars, því þú veist ekki hvort staðurinn sem þú flýrð til mun skyndilega breytast í sprengjusvæði og þér gert að flýja þaðan aftur. Þú getur ekki farið á flótta neitt meðferðis, hvað þá reynt að flytja eldra fólk eða fatlað fólk úr fjölskyldunni með þér. Líffræðilegt stríð er að fá allskonar vírusa og sjúkdóma sem búið er að útrýma í nútíma samfélögum með réttum lyfjum, eins og lömunarveiki, lifrarbólgu og malaríu, nema nú eru engin lyf til fyrir þig. Vopnabröltið veldur svo því að á hverjum degi er sprengjum varpað á fólk, það er drepið og bókstaflega sprengt í tætlur með nýjustu tækni, upp að því marki að læknar segja „við höfum aldrei séð slík meiðsl áður”. Svo þú áttar þig á því að í ofan á lag þá ertu einhvers konar tilraunadýr. Það er þjóðarmorð. Þetta er þjóðarmorð.” Ég læt orð Bisan Owda duga að sinni og vona að eftir lesturinn séuð þið einhvers vísari - og fyllist jafnvel baráttuhug fyrir að þessu linni. Því það væri sannarlega mín ósk að ef slíkar hörmungar myndu henda mig og okkar þjóð þá myndu aðrir láta sig það varða.
„Öllum er fkn drull, haltu kjafti“ Bríet Bragadóttir,Hjördís Lára D. Ingólfsdóttir,Kristjana Anna Dagnýjardóttir Skoðun
Skoðun Uppbyggileg réttvísi (e. Restorative Justice) Kristín Skjaldardóttir,Þóra Sigríður Einarsdóttir skrifar
Skoðun „Öllum er fkn drull, haltu kjafti“ Bríet Bragadóttir,Hjördís Lára D. Ingólfsdóttir,Kristjana Anna Dagnýjardóttir skrifar
Skoðun Ungt fólk, hvatningar til að nýta kosningarétt sinn og að mynda sér eigin skoðun Elmar Ægir Eysteinsson skrifar
Skoðun Hver er stefna Viðreisnar í heilbrigðismálum og hvernig virkar hún í praksis? Sigurrós Huldudóttir skrifar
„Öllum er fkn drull, haltu kjafti“ Bríet Bragadóttir,Hjördís Lára D. Ingólfsdóttir,Kristjana Anna Dagnýjardóttir Skoðun