Flettu ofan af launamun kynja á Barnaspítalanum Rafn Ágúst Ragnarsson skrifar 9. apríl 2024 08:00 Jóhanna Guðrún Pálmadóttir og Helga Elídóttir eru tvær af þremur kvenlæknum sem leiddu málið í ljós. Læknablaðið/GunnhildurArna Þrír barnalæknar á Landspítalanum flettu ofan af kynbundnum launamun á Barnaspítalanum. Karllæknar hafi fengið fleiri viðbótarþætti metna til launa. Laun kvennanna hafa verið leiðrétt og þeim bættur skaðinn afturvirkt. Dæmi séu um að fleiri konur hafi fengið launaleiðréttingu. Í grein sem birtist í nýjasta tölublaði Læknablaðsins er fjallað ítarlega um mál Jóhönnu Guðrúnu Pálmadóttur, Helgu Elídóttur og Berglindar Jónsdóttur sem fóru að rannsaka launamun á barna- og kvennadeild Landspítalans í kjölfar kvennafrídagsins síðastliðinn október. Við eftirgrennslan þeirra sem fól meðal annars í sér að nýta heimild í lögum til að fá uppgefin laun allra sérfræðilækna deildarinnar komust þær að því að karlar fengju hærri laun að meðaltali burtséð frá verðleikum. Minnisblað ekki nýtt Kjarasamningar kveða á um að laun lækna fari fyrst og fremst eftir námsferli og starfsaldri. Þá geta sérfræðilæknar hækkað um launaflokk fyrir að hafa erlent læknapróf og tvo fyrir doktorspróf. Þeir geta í ofanálag hækkað um fimm launaflokka, sem metið er huglægt hverju sinni, og gefur hver flokkur þrjátíu þúsund krónur samkvæmt umfjöllun Læknablaðsins. Viðbótarþættir sem spila inn í séu til að mynda sérþekking eins og undirsérgrein, stjórnun, rannsóknir og kennsla auk sérstakra verkefna. Matið sé í höndum yfirmanns. Landspítalinn kynnti minnisblað til að hafa til hliðsjónar við mat þessara viðbótarþátta árið 2016 en rannsókn þeirra Jóhönnu og Helgu leiddi í ljós að ekki var notast við minnisblaðið þegar þær voru ráðnar til starfa árið 2016. „Þær benda á að þrátt fyrir minnisblaðið virðist þó sem stífar sé horft á rammann í tilfelli kvenna. Útreikningar þeirra þriggja hafi sýnt að konur á Barnaspítalanum höfðu að meðaltali 3,15 viðbótarþætti þegar karlar voru með 3,8,“ segir í greininni. Yfirmenn hafi sofið á verðinum Þær undirbjuggu ítarlega kæru til Kærunefndar jafnréttismála og sendu afrit af henni til forstjóra, framkvæmdastjóra kvenna- og barnasviðs og framkvæmdastjóra mannauðssviðs. Þá hafi launin verið leiðrétt afturvirkt til þess tíma sem þær voru ráðnar. Í samtali við Læknablaðið segir Jóhanna yfirmenn og stjórnendur hafa sofið á verðinum. Aðrar konur séu nú farnar að skoða laun á deildum sínum og dæmi séu um fleiri launaleiðréttingar. „Við sáum í þessari vinnu okkar að doktorsprófið sérstaklega virðist ekki skila konum neinum launaflokki. Þeir eiga að vera tveir en virðist talið aukaatriði séu konur komnar með aðra viðbótarþætti,“ hefur Læknablaðið eftir Jóhönnu. Þá hefur málið haft áhrif á það traust sem þær bera til vinnuveitandans. Helga segist vera sátt við málalyktir en að hún muni héðan af bera saman laun sín við laun annarra lækna á deildinni árlega og fylgjast grannt með málum. Þær hvetja lækna af öllum kynjum til að ráðfæra sig við Læknafélagið þegar kemur að launamálum og treysta spítalanum ekki í blindni. „Ég mun aldrei trúa því aftur að launasetningin sé sanngjörn. Ég verð bara að gá að því sjálf,“ hefur Læknablaðið eftir Helgu. Vilji halda launamuninum undir 2,5 prósent Landspítali réðst í ítarlega skoðun á launasetningu sérfræðilækna þvert á svið spítalans til að bregðast við máli Jóhönnu og Helgu, samkvæmt því er kemur fram í svari spítalans við fyrirspurnum Læknablaðsins. Launamunur kynjanna á Landspítalanum sé nú mældur 1,4 prósent körlum í vil. Í svarinu kom fram að minnisblaðið um notkun starfsbundinna þátta við nýráðningar sérfræðilækna hefði ekki verið nýtt gagnvart þeim sem ráðin voru til kvenna- og barnasviðs árið 2019. Til að gæta samræmis innan sviðsins hafi verið samþykkt að leiðrétta laun þeirra kvenna sem ráðnar voru til sviðsins árið 2019. Landspítalinn segi að hann hafi haft jafnlaunavottun frá árinu 2020 og hafi það að markmiði að leiðréttur kynbundinn launamunur sé ekki meiri en 2,5 prósent. „Kynbundinn leiðréttur launamunur á Landspítala mældist 1,7% (karlar hærri) á árinu 2023 og á árinu 2024 mælist hann 1,4% (karlar hærri),“ kom fram í svari Landspítalans við fyrirspurn Læknablaðsins. Landspítalinn Stéttarfélög Kjaramál Vinnumarkaður Mest lesið Ökumaður dráttarvélarinnar fluttur með þyrlu Innlent Fjögurra ára martröð Karlottu lauk með sýknudómi Innlent „Af hverju sit ég einn af öllum þessum mönnum fyrir framan dómara?“ Innlent Vill fá úr skorið hvort „annarlegar hvatir“ liggi að baki sniðgöngunni Innlent Verzlingar settu upp húfur og skelltu sér til Krítar Innlent Lét öllum illum látum og fær engar bætur Innlent Náðar raunveruleikastjörnur sem sviku tugmilljónir dala út úr bönkum Erlent Fólk flytur á landsbyggðina fyrir ódýrara húsnæði og rólegra umhverfi Innlent Frystir Facebook hópinn og rýfur tengsl við Sósíalistaflokkinn Innlent Tjaldaði á túni í miðborg Reykjavíkur Innlent Fleiri fréttir Átta nemendur með ágætiseinkunn Margt til fyrirmyndar á Íslandi en gerir athugasemd við einangrunarvistun ódæmdra fanga Oscar fluttur úr landi á þriðjudag Sveitastjóraskipti í Reykhólahreppi Stærsti óttinn varð að veruleika á þriðja degi af 90 Fasteignamat fyrir 2026: Seltjarnarnes hástökkvarinn á höfuðborgarsvæðinu Tjaldaði á túni í miðborg Reykjavíkur Samrunatillögur bankanna og sjóveikur sundkappi Ökumaður dráttarvélarinnar fluttur með þyrlu Viðja bar sex lömbum takk fyrir „Af hverju sit ég einn af öllum þessum mönnum fyrir framan dómara?“ Dúxinn greip í saxófóninn Fjögurra ára martröð Karlottu lauk með sýknudómi Bein útsending: Uggandi yfir breytingum á Heiðmörk Úrslit hjá sósíalistum nær nákvæmlega eftir leiðbeiningum Dró vélarvana fiskibát að landi nærri Grindavík Bein útsending: Norðurslóðir í breyttum heimi Verzlingar settu upp húfur og skelltu sér til Krítar Óttast að stefna Trump-stjórnarinnar fæli námsmenn frá Bandaríkjunum Ísland verði að hafa skoðun á vörnum NATO við landið Fasteignamatið hækkar og áhyggjufullir námsmenn Staðfesta byggingaráform á Fannborgar- og Traðarreit Fólk flytur á landsbyggðina fyrir ódýrara húsnæði og rólegra umhverfi Kanna hvort ástæða sé til að endurvekja kjörstað í Fljótum Vill fá úr skorið hvort „annarlegar hvatir“ liggi að baki sniðgöngunni „Vestfirska efnahagsævintýrið“ í hættu verði veiðigjöldin hækkuð „Allsvakalega vímaður og ölvaður“ kallaði lögreglumenn „fagga og tíkur“ Sparnaðurinn bitni á fjölskyldum Málið alvarlegra en stjórnmálamenn gera sér grein fyrir Frystir Facebook hópinn og rýfur tengsl við Sósíalistaflokkinn Sjá meira
Í grein sem birtist í nýjasta tölublaði Læknablaðsins er fjallað ítarlega um mál Jóhönnu Guðrúnu Pálmadóttur, Helgu Elídóttur og Berglindar Jónsdóttur sem fóru að rannsaka launamun á barna- og kvennadeild Landspítalans í kjölfar kvennafrídagsins síðastliðinn október. Við eftirgrennslan þeirra sem fól meðal annars í sér að nýta heimild í lögum til að fá uppgefin laun allra sérfræðilækna deildarinnar komust þær að því að karlar fengju hærri laun að meðaltali burtséð frá verðleikum. Minnisblað ekki nýtt Kjarasamningar kveða á um að laun lækna fari fyrst og fremst eftir námsferli og starfsaldri. Þá geta sérfræðilæknar hækkað um launaflokk fyrir að hafa erlent læknapróf og tvo fyrir doktorspróf. Þeir geta í ofanálag hækkað um fimm launaflokka, sem metið er huglægt hverju sinni, og gefur hver flokkur þrjátíu þúsund krónur samkvæmt umfjöllun Læknablaðsins. Viðbótarþættir sem spila inn í séu til að mynda sérþekking eins og undirsérgrein, stjórnun, rannsóknir og kennsla auk sérstakra verkefna. Matið sé í höndum yfirmanns. Landspítalinn kynnti minnisblað til að hafa til hliðsjónar við mat þessara viðbótarþátta árið 2016 en rannsókn þeirra Jóhönnu og Helgu leiddi í ljós að ekki var notast við minnisblaðið þegar þær voru ráðnar til starfa árið 2016. „Þær benda á að þrátt fyrir minnisblaðið virðist þó sem stífar sé horft á rammann í tilfelli kvenna. Útreikningar þeirra þriggja hafi sýnt að konur á Barnaspítalanum höfðu að meðaltali 3,15 viðbótarþætti þegar karlar voru með 3,8,“ segir í greininni. Yfirmenn hafi sofið á verðinum Þær undirbjuggu ítarlega kæru til Kærunefndar jafnréttismála og sendu afrit af henni til forstjóra, framkvæmdastjóra kvenna- og barnasviðs og framkvæmdastjóra mannauðssviðs. Þá hafi launin verið leiðrétt afturvirkt til þess tíma sem þær voru ráðnar. Í samtali við Læknablaðið segir Jóhanna yfirmenn og stjórnendur hafa sofið á verðinum. Aðrar konur séu nú farnar að skoða laun á deildum sínum og dæmi séu um fleiri launaleiðréttingar. „Við sáum í þessari vinnu okkar að doktorsprófið sérstaklega virðist ekki skila konum neinum launaflokki. Þeir eiga að vera tveir en virðist talið aukaatriði séu konur komnar með aðra viðbótarþætti,“ hefur Læknablaðið eftir Jóhönnu. Þá hefur málið haft áhrif á það traust sem þær bera til vinnuveitandans. Helga segist vera sátt við málalyktir en að hún muni héðan af bera saman laun sín við laun annarra lækna á deildinni árlega og fylgjast grannt með málum. Þær hvetja lækna af öllum kynjum til að ráðfæra sig við Læknafélagið þegar kemur að launamálum og treysta spítalanum ekki í blindni. „Ég mun aldrei trúa því aftur að launasetningin sé sanngjörn. Ég verð bara að gá að því sjálf,“ hefur Læknablaðið eftir Helgu. Vilji halda launamuninum undir 2,5 prósent Landspítali réðst í ítarlega skoðun á launasetningu sérfræðilækna þvert á svið spítalans til að bregðast við máli Jóhönnu og Helgu, samkvæmt því er kemur fram í svari spítalans við fyrirspurnum Læknablaðsins. Launamunur kynjanna á Landspítalanum sé nú mældur 1,4 prósent körlum í vil. Í svarinu kom fram að minnisblaðið um notkun starfsbundinna þátta við nýráðningar sérfræðilækna hefði ekki verið nýtt gagnvart þeim sem ráðin voru til kvenna- og barnasviðs árið 2019. Til að gæta samræmis innan sviðsins hafi verið samþykkt að leiðrétta laun þeirra kvenna sem ráðnar voru til sviðsins árið 2019. Landspítalinn segi að hann hafi haft jafnlaunavottun frá árinu 2020 og hafi það að markmiði að leiðréttur kynbundinn launamunur sé ekki meiri en 2,5 prósent. „Kynbundinn leiðréttur launamunur á Landspítala mældist 1,7% (karlar hærri) á árinu 2023 og á árinu 2024 mælist hann 1,4% (karlar hærri),“ kom fram í svari Landspítalans við fyrirspurn Læknablaðsins.
Landspítalinn Stéttarfélög Kjaramál Vinnumarkaður Mest lesið Ökumaður dráttarvélarinnar fluttur með þyrlu Innlent Fjögurra ára martröð Karlottu lauk með sýknudómi Innlent „Af hverju sit ég einn af öllum þessum mönnum fyrir framan dómara?“ Innlent Vill fá úr skorið hvort „annarlegar hvatir“ liggi að baki sniðgöngunni Innlent Verzlingar settu upp húfur og skelltu sér til Krítar Innlent Lét öllum illum látum og fær engar bætur Innlent Náðar raunveruleikastjörnur sem sviku tugmilljónir dala út úr bönkum Erlent Fólk flytur á landsbyggðina fyrir ódýrara húsnæði og rólegra umhverfi Innlent Frystir Facebook hópinn og rýfur tengsl við Sósíalistaflokkinn Innlent Tjaldaði á túni í miðborg Reykjavíkur Innlent Fleiri fréttir Átta nemendur með ágætiseinkunn Margt til fyrirmyndar á Íslandi en gerir athugasemd við einangrunarvistun ódæmdra fanga Oscar fluttur úr landi á þriðjudag Sveitastjóraskipti í Reykhólahreppi Stærsti óttinn varð að veruleika á þriðja degi af 90 Fasteignamat fyrir 2026: Seltjarnarnes hástökkvarinn á höfuðborgarsvæðinu Tjaldaði á túni í miðborg Reykjavíkur Samrunatillögur bankanna og sjóveikur sundkappi Ökumaður dráttarvélarinnar fluttur með þyrlu Viðja bar sex lömbum takk fyrir „Af hverju sit ég einn af öllum þessum mönnum fyrir framan dómara?“ Dúxinn greip í saxófóninn Fjögurra ára martröð Karlottu lauk með sýknudómi Bein útsending: Uggandi yfir breytingum á Heiðmörk Úrslit hjá sósíalistum nær nákvæmlega eftir leiðbeiningum Dró vélarvana fiskibát að landi nærri Grindavík Bein útsending: Norðurslóðir í breyttum heimi Verzlingar settu upp húfur og skelltu sér til Krítar Óttast að stefna Trump-stjórnarinnar fæli námsmenn frá Bandaríkjunum Ísland verði að hafa skoðun á vörnum NATO við landið Fasteignamatið hækkar og áhyggjufullir námsmenn Staðfesta byggingaráform á Fannborgar- og Traðarreit Fólk flytur á landsbyggðina fyrir ódýrara húsnæði og rólegra umhverfi Kanna hvort ástæða sé til að endurvekja kjörstað í Fljótum Vill fá úr skorið hvort „annarlegar hvatir“ liggi að baki sniðgöngunni „Vestfirska efnahagsævintýrið“ í hættu verði veiðigjöldin hækkuð „Allsvakalega vímaður og ölvaður“ kallaði lögreglumenn „fagga og tíkur“ Sparnaðurinn bitni á fjölskyldum Málið alvarlegra en stjórnmálamenn gera sér grein fyrir Frystir Facebook hópinn og rýfur tengsl við Sósíalistaflokkinn Sjá meira