Ekki hlusta á Lilju Gunnar Smári Egilsson skrifar 5. júlí 2022 12:01 „Vegferðin núna er auðvitað að allir líti í eigin barm og sér í lagi auðvitað stjórnvöld og fyrirtæki og fólkið í landinu, hvernig náum við tökum á þessu,“ sagði Lilja Alfreðsdóttir í Bítinu í morgun, korteri eftir að hún fékk nærri hundrað þúsund króna launahækkun. Þegar Lilja varð utanríkisráðherra 2016 voru laun ráðherra 1.257 þús. kr. á mánuði. Nú er Lilja með 2.231 þús. kr. í laun, eins og aðrir ráðherra. Laun Lilju hafa hækkað um 974 þús. kr. á þessum sex árum. Og hún hefur verið í ríkisstjórn í fimm ár af þessum sex og ekkert gert í þessu nema fagnað bættum eigin hag. Á sama tíma og laun Lilju hækkuðu um 974 hafa lágmarkslaun hækkað mikið, enda aðaláhersla félaga innan Alþýðusambandsins að lina þjáningar fátækasta fólksins á vinnumarkaði. 2016 voru lágmarkslaunin 260 þús. kr. en eru í dag 368 þús. kr., hafa hækkað um 106 þús. kr. á sama tíma og laun Lilju hækkuðu um 974 þús. kr. Lilja hefur fengið 9,2 falda hækkun lágmarkslauna og kannast þó enginn við að átak væri í gangi við að bjarga henni frá fátækt. Áherslan á krónutöluhækkanir í samningum var til að koma í veg fyrir launaskrið upp eftir launastiganum. 5% hækkun á lægstu laun eru t.d. 18 þús. kr. en 5% hækkun til ráðherra 116 þús. kr. En vandinn liggur ekki í þessu. Ráðherrarnir hafa ekki bara fengið hærri krónutöluhækkun heldur hærri prósentuhækkun. Laun Lilja hafa hækkað um 75% á sex árum á sama tíma og lágmarkslaun hafa hækkað um 41%. Ójöfnuðurinn hefur því vaxið, ekki bara í krónum talið, heldur hlutfallslega. Þegar Lilja varð ráðherra var hún með 4,8 föld lágmarkslaun. Nú eru laun hennar 6,1 föld lágmarkslaun. Hver var að biðja um þetta? Kannist þið við kröfugöngur um betri kjör ráðherra og annarra í valdastéttinni? Hafið þið sent tölvupóst á ríkisstjórnina og grátbeðið hana að hækka laun ráðherra, eins og öryrkjar hafa gert í von um að eiga fyrir mat út mánuðinn? Hafið þið orðið vör við bænaskjöl, heyrt fólk hringja inn í símatímann á Útvarpi Sögu eða sambærilegan vettvang á twitter, lesið greinar um bága stöðu ráðherra? Nei, auðvitað ekki. Lilja og ráðherrarnir hafa hækkað launin sín þvert gegn vilja þjóðarinnar. Það er í takt við annað sem ríkisstjórnin gerir. Hún rekur flest sín mál þvert á vilja meginþorra almennings. Svo mæta ráðherrarnir í viðtöl og reyna að höfða til almennings um að sætta sig við litlar eða engar launahækkanir. Þeir boða að almenningur eigi að taka á sig verðbólguna með skertum kaupmætti. 8 prósent verðbólga mun keyra fólk á lægst launa fólkið dýpra niður í fátækt ef það fær verðbólguna ekki bætta með launahækkunum. Lilja og ráðherrarnir munu ekki finna fyrir verðbólgunni, þau fengu hana bætta fyrir fram. Það gerðist jafnvel þótt rekja megi verðbólguna að stóru leyti til hagstjórnarmistaka ráðherranna. Kona á lágmarkslaunum sem á eitt barn og borgar 200 þús. kr. í húsaleigu vantar 66 þús. kr. til að ná endum saman miðað við framfærsluviðmið Umboðsmanns skuldara, þrátt fyrir meðlag, barnabætur og húsnæðisbætur. Ráðherra í sömu stöðu á 885 þús. kr. eftir þegar allur sami kostnaður hefur verið greiddur, þótt engar fái hann bæturnar úr skattinum. Þetta er aðstöðumunurinn. Það er því stjarnfræðilega ósvífið af Lilju að stíga fram og krefjast þess að láglaunafólk horfi í eigin barm og reyni að finna þar sök vegna vaxandi verðbólgu. Þar er engan sök að finna. Lilja sjálf ber hins vegar alla ábyrgð, bæði með mislukkaðri efnahagsstefnu ríkisstjórnarinnar og með því fordæmi sem hún og aðrir í valdastéttinni hafa gefið; um að hrifsa til sín allt sem þau geta án þess að hugsa eitt augnablik um annað fólk. Það væri möguleiki að fólk hlustaði á Lilju ef hún og aðrir ráðherrar lækkuðu laun sín. Þó ekki væri nema niður í 1.779 þús. kr. svo launin væru nú sama hlutfall lágmarkslauna og þegar Lilja varð ráðherra fyrir sex árum. Þetta yrði launalækkun upp á 452 þús. kr. á mánuði, 5,4 m.kr. á ári. Þá upphæð sem kalla mætti oftekin laun ráðherra í tíð Lilju Alfreðsdóttur. Þar til Lilja skilar þessum launum er fráleitt að hlusta á hana messa yfir öðru fólki. Fólk sem tekur sér hærri laun en aðrir, tekur til meiri hækkanir en aðrir; fólk sem lifir á kjörum sem eru svo langt yfir kjörum venjulegs fólks að almenningur á erfitt með að ímynda sér þau; slíkt fólk á ekki að segja öðru fólki að líta í eigin barm og finna þar sök. Hvað sem þið gerið í dag, ekki hlusta á Lilju Alfreðsdóttur. Hún hefur ekki unnið til þess. Höfundur er félagi í Sósíalistaflokknum. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Gunnar Smári Egilsson Sósíalistaflokkurinn Kjaramál Mest lesið Leyfum mennskunni að sigra Anna Hildur Hildibrandsdóttir Skoðun Sjómenn til hamingju! Lilja Rafney Magnúsdóttir Skoðun Landbúnaður á tímamótum – Við þurfum nýja stefnu Guðjón Sigurbjartsson Skoðun Fjölskyldan fyrst Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir Skoðun Um spretthóp og lestrarkennslu. Hvatning til mennta- og barnamálaráðherra um faglega starfshætti Auður Soffíu Björgvinsdóttir Skoðun Hvað er markaðsverð á fiski? Sverrir Haraldsson Skoðun Frá, frá, frá. Fúsa liggur á Eiríkur Hjálmarsson Skoðun Á uppgjör frá TR að koma eldri borgurum á óvart? Björn Snæbjörnsson Skoðun Borgarlína, barnleysi og bíllaus lífstíll – hentar það Kópavogi? Einar Jóhannes Guðnason Skoðun Við eigum allt. Af hverju finnst okkur samt vanta eitthvað? Valentina Klaas Skoðun Skoðun Skoðun Landbúnaður á tímamótum – Við þurfum nýja stefnu Guðjón Sigurbjartsson skrifar Skoðun Sjómenn til hamingju! Lilja Rafney Magnúsdóttir skrifar Skoðun Leyfum mennskunni að sigra Anna Hildur Hildibrandsdóttir skrifar Skoðun Fjölskyldan fyrst Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Hvað er markaðsverð á fiski? Sverrir Haraldsson skrifar Skoðun Tími til kerfisbundinna breytinga í samfélagstúlkun – ákall til stjórnvalda Anna Karen Svövudóttir skrifar Skoðun Fæðing Ísraels - Líkum misþyrmt BIrgir Dýrfjörð skrifar Skoðun Við eigum allt. Af hverju finnst okkur samt vanta eitthvað? Valentina Klaas skrifar Skoðun Um spretthóp og lestrarkennslu. Hvatning til mennta- og barnamálaráðherra um faglega starfshætti Auður Soffíu Björgvinsdóttir skrifar Skoðun Tíðaheilbrigði er lykilatriði í jafnrétti kynjanna Berit Mueller skrifar Skoðun Þjóðarmorð – frá orðfræðilegu sjónarmiði Eiríkur Rögnvaldsson skrifar Skoðun Borgarlína, barnleysi og bíllaus lífstíll – hentar það Kópavogi? Einar Jóhannes Guðnason skrifar Skoðun Þakkir til starfsfólk Janusar Sigrún Ósk Bergmann skrifar Skoðun Mun gervigreindin senda konur heim? Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Frá, frá, frá. Fúsa liggur á Eiríkur Hjálmarsson skrifar Skoðun Nokkur orð um stöðuna Dögg Þrastardóttir skrifar Skoðun Kynbundinn munur í tekjum á efri árum Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun #blessmeta – þriðja grein Guðrún Hrefna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Hvernig tryggir þú stærstu fjárfestingu lífins? Berglind Halla Elíasdóttir skrifar Skoðun Ritunarramminn - verkfæri fyrir kennara! Katrín Ósk Þráinsdóttir skrifar Skoðun Hvalveiðar eru ekki mannréttindi. Þetta er atvinnugrein sem hefur mistekist Ed Goodall skrifar Skoðun Feluleikur Þorgerðar Katrínar Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Ráðalaus ráðherra Högni Elfar Gylfason skrifar Skoðun Spólum til baka Snævar Ingi Sveinsson skrifar Skoðun Sögulegur dómur Hæstaréttar – staðfestir sjálfstæði Alþingis Erna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Að vera fatlaður á Íslandi er full vinna Birna Ösp Traustadóttir skrifar Skoðun Sæluríkið Ísland Einar Helgason skrifar Skoðun Áskorun til Alþingis: Tryggið almannahagsmuni - afnemið samkeppnisundanþágu afurðastöðvanna Benedikt S. Benediktsson,Breki Karlsson,Halla Gunnarsdóttir,Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Stormurinn gegn stóðhryssunni Hallgerður Ljósynja Hauksdóttir skrifar Skoðun Kallið þið þetta fjölbreytni? Hermann Borgar Jakobsson skrifar Sjá meira
„Vegferðin núna er auðvitað að allir líti í eigin barm og sér í lagi auðvitað stjórnvöld og fyrirtæki og fólkið í landinu, hvernig náum við tökum á þessu,“ sagði Lilja Alfreðsdóttir í Bítinu í morgun, korteri eftir að hún fékk nærri hundrað þúsund króna launahækkun. Þegar Lilja varð utanríkisráðherra 2016 voru laun ráðherra 1.257 þús. kr. á mánuði. Nú er Lilja með 2.231 þús. kr. í laun, eins og aðrir ráðherra. Laun Lilju hafa hækkað um 974 þús. kr. á þessum sex árum. Og hún hefur verið í ríkisstjórn í fimm ár af þessum sex og ekkert gert í þessu nema fagnað bættum eigin hag. Á sama tíma og laun Lilju hækkuðu um 974 hafa lágmarkslaun hækkað mikið, enda aðaláhersla félaga innan Alþýðusambandsins að lina þjáningar fátækasta fólksins á vinnumarkaði. 2016 voru lágmarkslaunin 260 þús. kr. en eru í dag 368 þús. kr., hafa hækkað um 106 þús. kr. á sama tíma og laun Lilju hækkuðu um 974 þús. kr. Lilja hefur fengið 9,2 falda hækkun lágmarkslauna og kannast þó enginn við að átak væri í gangi við að bjarga henni frá fátækt. Áherslan á krónutöluhækkanir í samningum var til að koma í veg fyrir launaskrið upp eftir launastiganum. 5% hækkun á lægstu laun eru t.d. 18 þús. kr. en 5% hækkun til ráðherra 116 þús. kr. En vandinn liggur ekki í þessu. Ráðherrarnir hafa ekki bara fengið hærri krónutöluhækkun heldur hærri prósentuhækkun. Laun Lilja hafa hækkað um 75% á sex árum á sama tíma og lágmarkslaun hafa hækkað um 41%. Ójöfnuðurinn hefur því vaxið, ekki bara í krónum talið, heldur hlutfallslega. Þegar Lilja varð ráðherra var hún með 4,8 föld lágmarkslaun. Nú eru laun hennar 6,1 föld lágmarkslaun. Hver var að biðja um þetta? Kannist þið við kröfugöngur um betri kjör ráðherra og annarra í valdastéttinni? Hafið þið sent tölvupóst á ríkisstjórnina og grátbeðið hana að hækka laun ráðherra, eins og öryrkjar hafa gert í von um að eiga fyrir mat út mánuðinn? Hafið þið orðið vör við bænaskjöl, heyrt fólk hringja inn í símatímann á Útvarpi Sögu eða sambærilegan vettvang á twitter, lesið greinar um bága stöðu ráðherra? Nei, auðvitað ekki. Lilja og ráðherrarnir hafa hækkað launin sín þvert gegn vilja þjóðarinnar. Það er í takt við annað sem ríkisstjórnin gerir. Hún rekur flest sín mál þvert á vilja meginþorra almennings. Svo mæta ráðherrarnir í viðtöl og reyna að höfða til almennings um að sætta sig við litlar eða engar launahækkanir. Þeir boða að almenningur eigi að taka á sig verðbólguna með skertum kaupmætti. 8 prósent verðbólga mun keyra fólk á lægst launa fólkið dýpra niður í fátækt ef það fær verðbólguna ekki bætta með launahækkunum. Lilja og ráðherrarnir munu ekki finna fyrir verðbólgunni, þau fengu hana bætta fyrir fram. Það gerðist jafnvel þótt rekja megi verðbólguna að stóru leyti til hagstjórnarmistaka ráðherranna. Kona á lágmarkslaunum sem á eitt barn og borgar 200 þús. kr. í húsaleigu vantar 66 þús. kr. til að ná endum saman miðað við framfærsluviðmið Umboðsmanns skuldara, þrátt fyrir meðlag, barnabætur og húsnæðisbætur. Ráðherra í sömu stöðu á 885 þús. kr. eftir þegar allur sami kostnaður hefur verið greiddur, þótt engar fái hann bæturnar úr skattinum. Þetta er aðstöðumunurinn. Það er því stjarnfræðilega ósvífið af Lilju að stíga fram og krefjast þess að láglaunafólk horfi í eigin barm og reyni að finna þar sök vegna vaxandi verðbólgu. Þar er engan sök að finna. Lilja sjálf ber hins vegar alla ábyrgð, bæði með mislukkaðri efnahagsstefnu ríkisstjórnarinnar og með því fordæmi sem hún og aðrir í valdastéttinni hafa gefið; um að hrifsa til sín allt sem þau geta án þess að hugsa eitt augnablik um annað fólk. Það væri möguleiki að fólk hlustaði á Lilju ef hún og aðrir ráðherrar lækkuðu laun sín. Þó ekki væri nema niður í 1.779 þús. kr. svo launin væru nú sama hlutfall lágmarkslauna og þegar Lilja varð ráðherra fyrir sex árum. Þetta yrði launalækkun upp á 452 þús. kr. á mánuði, 5,4 m.kr. á ári. Þá upphæð sem kalla mætti oftekin laun ráðherra í tíð Lilju Alfreðsdóttur. Þar til Lilja skilar þessum launum er fráleitt að hlusta á hana messa yfir öðru fólki. Fólk sem tekur sér hærri laun en aðrir, tekur til meiri hækkanir en aðrir; fólk sem lifir á kjörum sem eru svo langt yfir kjörum venjulegs fólks að almenningur á erfitt með að ímynda sér þau; slíkt fólk á ekki að segja öðru fólki að líta í eigin barm og finna þar sök. Hvað sem þið gerið í dag, ekki hlusta á Lilju Alfreðsdóttur. Hún hefur ekki unnið til þess. Höfundur er félagi í Sósíalistaflokknum.
Um spretthóp og lestrarkennslu. Hvatning til mennta- og barnamálaráðherra um faglega starfshætti Auður Soffíu Björgvinsdóttir Skoðun
Skoðun Tími til kerfisbundinna breytinga í samfélagstúlkun – ákall til stjórnvalda Anna Karen Svövudóttir skrifar
Skoðun Um spretthóp og lestrarkennslu. Hvatning til mennta- og barnamálaráðherra um faglega starfshætti Auður Soffíu Björgvinsdóttir skrifar
Skoðun Borgarlína, barnleysi og bíllaus lífstíll – hentar það Kópavogi? Einar Jóhannes Guðnason skrifar
Skoðun Kynbundinn munur í tekjum á efri árum Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar
Skoðun Hvalveiðar eru ekki mannréttindi. Þetta er atvinnugrein sem hefur mistekist Ed Goodall skrifar
Skoðun Áskorun til Alþingis: Tryggið almannahagsmuni - afnemið samkeppnisundanþágu afurðastöðvanna Benedikt S. Benediktsson,Breki Karlsson,Halla Gunnarsdóttir,Ólafur Stephensen skrifar
Um spretthóp og lestrarkennslu. Hvatning til mennta- og barnamálaráðherra um faglega starfshætti Auður Soffíu Björgvinsdóttir Skoðun