Bræðurnir Ágúst Arnar Ágústsson, forstöðumaður Zuism, og Einar Ágústsson, stjórnarmaður í félaginu, voru sýknaðir af ákæru héraðssaksóknara í Héraðsdómi Reykjavíkur í dag. Þeim hafði verið gefið að sök að svíkja í reynd út meira en 84 milljónir króna úr ríkissjóði í formi sóknargjalda með því að látast reka trúfélag með raunverulega starfsemi.
Í ákæru kom fram að bræðurnir hefði millifært fjármuni Zuism yfir á eigin reikninga og félaga í þeirra eigu. Voru þeir sakaðir um að hafa ráðstafað fénu til eigin nota. Héraðssaksóknari krafðist upptöku á tugum milljóna króna.
Zuism varð um skeið eitt fjölmennasta trúfélag landsins með yfir þrjú þúsund félagsmenn eftir að hópur ótengdur bræðrunum gerði tilkall til yfirráða í því og lofaði opinberlega að endurgreiða félagsmönnum sóknargjöldin sem það fengi frá ríkinu.
Ættu rétt á tólftu milljón króna í ár
Sýslumaðurinn á Norðurlandi eystra, sem hefur eftirlit með starfsemi trú- og lífsskoðunarfélaga, hefur haldið eftir sóknargjöldum Zuism vegna vafa um að innan þess fari fram raunveruleg starfsemi frá því í byrjun árs 2019. Embættið hefur sagst skoða að afskrá Zuism sem trúfélag.
Enn voru 875 manns skráðir í Zuism 1. desember árið 2021, viðmiðunardagsetningu fyrir sóknargjöld þessa árs, og ætti félagið því rétt á rúmlega 11,6 milljónum króna í sóknargjöld á þessu ári væri allt með felldu.
Halldór Þormar Halldórsson, lögfræðingur hjá embætti sýslumanns, segir í samtali við Vísi að hann geti ekki svarað því hvað verði um sóknargjöld Zuism í ljósi niðurstöðu Héraðsdóms Reykjavíkur að óathuguðu máli.
Hann bendir þó á að fyrir liggi tveir héraðsdómar þar sem fram komi að stjórnendur Zuism hafi ekki tekist að sýna fram á að þeir reki starfandi trúfélag. Málið gegn bræðrunum hafi ekki snúist að öllu leyti um hvort að Zuism sé raunverulegt trúfélag heldur meðferð á fjármunum félagsins.
Vísar Halldór þar meðal annars til máls sem Zuism höfðaði gegn ríkinu vegna vangoldinna sóknargjalda. Héraðsdómur Reykjavíkur sýknaði ríkið af kröfunni í janúar 2020. Taldi dómari að þegar sýslumaður óskaði eftir því að greiðslur sóknargjalda til Zuism yrðu stöðvaðar hafi embættið hvorki haft fullnægjandi upplýsingar um aðsetur né starfsemi félagsins og þar með ekki hvort félagið uppfyllti skilyrði laga. Þá hefðu skýringar á fjármálum félagsins ekki fengist.
Taldi dómurinn að sýslumaður hafi því haft næga lagastoð til þess að stöðva greiðslu sóknargjalda úr ríkissjóði að sinni þar til embættinu bærust fullnægjandi upplýsingar um starfsemi og fjármál Zuism.
Sagðist vilja halda starfinu áfram
Hvorugur bræðranna var viðstaddur dómsuppkvaðninguna í Héraðsdómi Reykjavíkur í dag. Óvíst er um framtíð Zuism sem trúfélags. Á meðan á deilum Zuism við ríkið um ógreidd sóknargjöld stóð hélt Ágúst Arna því meðal annars fram að hann ætlaði að leysa félagið upp þegar málarekstrinum lyki. Fjármunum félagsins yrði útdeilt til félagsmanna sem teldu sig eiga heimtingu á sóknargjöldum sínum og til „góðra málefna“.
Við aðalmeðferð í febrúar sagðist Einar ekki sjá sérstaklega fyrir sér að félagið héldi áfram að lofa endurgreiðslum á sóknargjöldum til félagsmanna sinna.
Einar hélt því fram að hann væri trúaður og að trú hans byggðist á kennisetningum í Gilgameskviðu. Hann hefði alltaf unnið af heilum hug og sæi fyrir sér öfluga starfsemi í framtíðinni ef félagið fengið að starfa óáreitt.
„Ég vona bara að við fáum að halda áfram með okkar starf og þróa það eins og var okkar sýn frá upphafi. Að við fáum að iðka okkar trú og sannfæringu,“ sagði Einar.
