Innrásin í Úkraínu – mannréttindi og NATO-aðild Íslands Eyjólfur Ármannsson skrifar 15. mars 2022 10:30 Pútín Rússlandsforseti hefur hafið styrjöld í Evrópu gegn frjálsri og fullvalda þjóð, tilverurétti hennar og mannréttindum. Átökin ógna friði í heiminum enda er engin vissa fyrir því að þau takmarkist við Úkraínu. Innrásin er brot á alþjóðalögum sem samskipti þjóða byggjast á og samningum sem Rússar hafa undirgengist. Í Búdapest samningnum frá 1994 lofuðu Rússar og stórveldin að virða sjálfstæði og landamæri Úkraínu. Mikilvægi NATO-aðildar – Andstaða VG Innrásin í Úkraínu sýnir mikilvægi aðildar Íslands að NATO og Varnarsamningi okkar við Bandaríkin, sem eru grunnstoðir utanríkisstefnu Íslands og öryggis- og varnarmál byggja á. Þrátt fyrir það er hvorki minnst einu orði í stjórnarsáttmála ríkisstjórnarinnar á Atlantshafsbandalagið (NATO) né Varnarsamninginn við Bandaríkin þegar kemur að öryggis- og varnarmálum okkar Íslendinga. Forsætisráðherra landsins er andstæðingur NATO og Varnarsamningsins við Bandaríkin, þessum grunnstoðum í öryggismálum þjóðarinnar. Stefna VG – flokks forsætisráðherra - fer gegn grundvallaröryggishagsmunum Vesturlanda. Ótrúlegt er að Framsóknarflokkurinn og Sjálfstæðisflokkurinn hafi ekki haft öryggishagsmuni þjóðarinnar í huga við gerð sjálfs stjórnarsáttmálans og sýnir það innihalds- og stefnuleysi. Þjóðir Austur-Evrópu sem voru hersetnar af Sovétríkjunum í Kaldastríðinu og fengu frelsi við fall Sovétríkjanna lögðu strax gríðarlega áherslu á NATO-aðild. Það var til að þjóðirnar gætu varið nýfengið frelsi og mannréttindi sem því fylgdi og eru vestrænum þjóðum svo sjálfsögð. NATO-aðildin ver þetta frelsi og það þarf að gera með herstyrk NATO. Saga Evrópu hefur kennt þessum þjóðum og Evrópu það. Mannréttindi í Evrópu Evrópuráðinu og mannréttindakerfi Evrópu – Mannréttindasáttmála Evrópu og Mannréttindadómstól Evrópu, mikilvægustu stofnunum Evrópuráðsins – var komið á í Kaldastríðinu til að skapa grundvöll fyrir baráttu hins frjálsa heims og hvaða grunngildum og mannréttindum NATO er ætlað að verja. Forsætisráðherra og flokkur hans eru andstæðingar þessarar varnar og hefur verið svo frá upphafi. Mannréttindasáttmáli Evrópu er önnur af tveim grunnstoðum Íslands þegar kemur að mannréttindum og hefur sáttmálinn haft gríðarleg áhrif hér á landi. Hin stoðin, mannréttindakafli stjórnarskrárinnar byggir á sáttmálanum og voru ákvæði hans tekin nánast orðrétt upp í stjórnarskránna við endurskoðun kaflans árið 1995. Holur hljómur er hjá þeim sem eru skreyta sig í umræðu um mannréttindi hér á landi og viðurkenna ekki sögulegan uppruna mannréttindakerfis Evrópu og eru andsnúnir aðild að því varnarbandalagi sem hefur það hlutverk að verja það. Nánast allar réttarbætur á Íslandi síðustu áratuga hafa orðið á vegna áhrifa Mannréttindasáttmála Evrópu. Nokkrar merkustu ræður í sögu Alþingis voru fluttar þegar Ísland gerðist aðili að Mannréttindasáttmála Evrópu um miðja síðustu öld. Jóhann Jósefsson, alþingismaður, vitnaði í Pétur Benediktsson sendiherra, sem sagði: „Þessi samtök til verndunar mannréttindum eru hornsteinn þess varnarvirkis, sem verður bakhjarl baráttu vorrar fyrir mannréttindum gegn þeim, sem nú ógna rétti og persónulegu frelsi.“ Bjarni Benediktsson, þá dómsmálaráðherra, sagði: „Íslendingar, eða meginhluti landsfólksins hér, teljum þessi réttindi sjálfsögð, þá er því ekki að leyna, að bæði er uppi hér á landi og annars staðar öflug pólitísk hreyfing, sem hefur það fyrir meginkjarna í sinni stefnu að afneita þessum réttindum.“ Samstaða með úkraínsku þjóðinni Úkraína er ekki aðildarríki NATO og úkraínska þjóðin háir nú ein varnarstríð til að verja fósturjörð sína, sjálfstæði, frelsi og mannréttindi og þjóðerni sitt. Mikilvægt er að Ísland standi þétt með vestrænum þjóðum í þeim aðgerðum sem þau hafa farið í til að stöðva stríðið í Úkraínu, sem hófst með innrás Pútíns, og þeim aðgerðum sem ætlað er tryggja öryggi okkar. Þýskaland, öflugasta ríki Evrópu, hefur nú gjörbreytt um stefnu varnamálum og stóraukið fjármagn til varnarmála og sent vopn til Úkraínu. Hér eru grundvallarbreytingu að ræða sem kallað hefur verið eftir í árum saman. Eftirstríðsárunum lauk 24. febrúar 2022 með innrás Rússa í Úkraínu. Ekki er bjart framundan í þessu stríðsátökum. Rússar hafa áður jafnað borgir líkt og Grozný í Téténíu og Aleppo í Sýrlandi við jörðu og slíkar hörmungar gætu orðið í Úkraínu. Ísland á að lýsa yfir fullri samstöðu með hinni hugrökku úkraínsku þjóð sem berst við ofurefli á þessari örlagastundu. Við eigum einnig að lýsa yfir samstöðu með þeim fjölmörgu hugrökku Rússum sem hafa mótmælt árásum yfirvalda þar í landi á nágrannaþjóð í fjölmörgum borgum Rússlands. Þúsundir Rússa hafa verið handteknir vegna þessara mótmæla og frelsi fjölmiðla hefur verið skert enn frekar. Við þurfum að taka vel á móti þeim Úkraínumönnum sem hingað vilja leita á þessum erfiðu tímum í sögu úkraínsku þjóðarinnar og Evrópu allrar. Einnig þurfum við að veita aðstoð þeim mikla fjölda flóttamanna sem streyma frá Úkraínu til Póllands og annarra ríkja Evrópu. Það getum við gert með því að bjóða fram aðstoð okkar í formi sérfræðiaðstoðar í aðhlynningu og áfallahjálp og ekki síst að senda fjármagn til alþjóðastofnanna og samtaka sem eru að taka á móti flóttamönnum. Það er skylda okkar að standa með vestrænum þjóðum og taka þátt í NATO í samræmi við stærð okkar og getu sem herlausrar smáþjóðar. Þó ekki sé samstaða innan ríkisstjórnarinnar um NATO-aðild er mikilvægt að Ísland sýni samstöðu í þessu gríðarlega mikilvæga máli sem varðar sjálfan grundvöll lýðræðis, mannréttinda og sjálfstæðis þjóða. Höfundur er þingmaður Flokks fólksins í Norðvesturkjördæmi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Eyjólfur Ármannsson Alþingi Utanríkismál NATO Öryggis- og varnarmál Innrás Rússa í Úkraínu Flokkur fólksins Mest lesið Verður það að vera Ísrael? Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Stórstraumsfjara mæld - HMS ráðþrota Magnús Guðmundsson Skoðun Erum við að lengja dauðann en ekki lífið? Ágúst Ólafur Ágústsson Skoðun Sumarið verður nýtt vel til uppbyggingar snjóflóðavarna Jóhann Páll Jóhannsson Skoðun Mikill munur á aðgengi að líknarmeðferð í Evrópu Kristín Lára Ólafsdóttir Skoðun Fjölskyldan fyrst Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir Skoðun Allt að 29% starfsmannavelta – starfsumhverfi drauma þinna? Brynhildur Heiðar- og Ómarsdóttir Skoðun Um spretthóp og lestrarkennslu. Hvatning til mennta- og barnamálaráðherra um faglega starfshætti Auður Soffíu Björgvinsdóttir Skoðun Leyfum mennskunni að sigra Anna Hildur Hildibrandsdóttir Skoðun Sýnum fordómum ekki umburðarlyndi Snorri Sturluson Skoðun Skoðun Skoðun Erum við að lengja dauðann en ekki lífið? Ágúst Ólafur Ágústsson skrifar Skoðun Mikill munur á aðgengi að líknarmeðferð í Evrópu Kristín Lára Ólafsdóttir skrifar Skoðun Sumarið verður nýtt vel til uppbyggingar snjóflóðavarna Jóhann Páll Jóhannsson skrifar Skoðun Verður það að vera Ísrael? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Dýravernd - frumbyggjahættir Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Stórstraumsfjara mæld - HMS ráðþrota Magnús Guðmundsson skrifar Skoðun Sýnum fordómum ekki umburðarlyndi Snorri Sturluson skrifar Skoðun Landbúnaður á tímamótum – Við þurfum nýja stefnu Guðjón Sigurbjartsson skrifar Skoðun Sjómenn til hamingju! Lilja Rafney Magnúsdóttir skrifar Skoðun Leyfum mennskunni að sigra Anna Hildur Hildibrandsdóttir skrifar Skoðun Fjölskyldan fyrst Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Hvað er markaðsverð á fiski? Sverrir Haraldsson skrifar Skoðun Tími til kerfisbundinna breytinga í samfélagstúlkun – ákall til stjórnvalda Anna Karen Svövudóttir skrifar Skoðun Fæðing Ísraels - Líkum misþyrmt BIrgir Dýrfjörð skrifar Skoðun Við eigum allt. Af hverju finnst okkur samt vanta eitthvað? Valentina Klaas skrifar Skoðun Um spretthóp og lestrarkennslu. Hvatning til mennta- og barnamálaráðherra um faglega starfshætti Auður Soffíu Björgvinsdóttir skrifar Skoðun Tíðaheilbrigði er lykilatriði í jafnrétti kynjanna Berit Mueller skrifar Skoðun Þjóðarmorð – frá orðfræðilegu sjónarmiði Eiríkur Rögnvaldsson skrifar Skoðun Borgarlína, barnleysi og bíllaus lífstíll – hentar það Kópavogi? Einar Jóhannes Guðnason skrifar Skoðun Þakkir til starfsfólk Janusar Sigrún Ósk Bergmann skrifar Skoðun Mun gervigreindin senda konur heim? Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Frá, frá, frá. Fúsa liggur á Eiríkur Hjálmarsson skrifar Skoðun Nokkur orð um stöðuna Dögg Þrastardóttir skrifar Skoðun Kynbundinn munur í tekjum á efri árum Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun #blessmeta – þriðja grein Guðrún Hrefna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Hvernig tryggir þú stærstu fjárfestingu lífins? Berglind Halla Elíasdóttir skrifar Skoðun Ritunarramminn - verkfæri fyrir kennara! Katrín Ósk Þráinsdóttir skrifar Skoðun Hvalveiðar eru ekki mannréttindi. Þetta er atvinnugrein sem hefur mistekist Ed Goodall skrifar Skoðun Feluleikur Þorgerðar Katrínar Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Ráðalaus ráðherra Högni Elfar Gylfason skrifar Sjá meira
Pútín Rússlandsforseti hefur hafið styrjöld í Evrópu gegn frjálsri og fullvalda þjóð, tilverurétti hennar og mannréttindum. Átökin ógna friði í heiminum enda er engin vissa fyrir því að þau takmarkist við Úkraínu. Innrásin er brot á alþjóðalögum sem samskipti þjóða byggjast á og samningum sem Rússar hafa undirgengist. Í Búdapest samningnum frá 1994 lofuðu Rússar og stórveldin að virða sjálfstæði og landamæri Úkraínu. Mikilvægi NATO-aðildar – Andstaða VG Innrásin í Úkraínu sýnir mikilvægi aðildar Íslands að NATO og Varnarsamningi okkar við Bandaríkin, sem eru grunnstoðir utanríkisstefnu Íslands og öryggis- og varnarmál byggja á. Þrátt fyrir það er hvorki minnst einu orði í stjórnarsáttmála ríkisstjórnarinnar á Atlantshafsbandalagið (NATO) né Varnarsamninginn við Bandaríkin þegar kemur að öryggis- og varnarmálum okkar Íslendinga. Forsætisráðherra landsins er andstæðingur NATO og Varnarsamningsins við Bandaríkin, þessum grunnstoðum í öryggismálum þjóðarinnar. Stefna VG – flokks forsætisráðherra - fer gegn grundvallaröryggishagsmunum Vesturlanda. Ótrúlegt er að Framsóknarflokkurinn og Sjálfstæðisflokkurinn hafi ekki haft öryggishagsmuni þjóðarinnar í huga við gerð sjálfs stjórnarsáttmálans og sýnir það innihalds- og stefnuleysi. Þjóðir Austur-Evrópu sem voru hersetnar af Sovétríkjunum í Kaldastríðinu og fengu frelsi við fall Sovétríkjanna lögðu strax gríðarlega áherslu á NATO-aðild. Það var til að þjóðirnar gætu varið nýfengið frelsi og mannréttindi sem því fylgdi og eru vestrænum þjóðum svo sjálfsögð. NATO-aðildin ver þetta frelsi og það þarf að gera með herstyrk NATO. Saga Evrópu hefur kennt þessum þjóðum og Evrópu það. Mannréttindi í Evrópu Evrópuráðinu og mannréttindakerfi Evrópu – Mannréttindasáttmála Evrópu og Mannréttindadómstól Evrópu, mikilvægustu stofnunum Evrópuráðsins – var komið á í Kaldastríðinu til að skapa grundvöll fyrir baráttu hins frjálsa heims og hvaða grunngildum og mannréttindum NATO er ætlað að verja. Forsætisráðherra og flokkur hans eru andstæðingar þessarar varnar og hefur verið svo frá upphafi. Mannréttindasáttmáli Evrópu er önnur af tveim grunnstoðum Íslands þegar kemur að mannréttindum og hefur sáttmálinn haft gríðarleg áhrif hér á landi. Hin stoðin, mannréttindakafli stjórnarskrárinnar byggir á sáttmálanum og voru ákvæði hans tekin nánast orðrétt upp í stjórnarskránna við endurskoðun kaflans árið 1995. Holur hljómur er hjá þeim sem eru skreyta sig í umræðu um mannréttindi hér á landi og viðurkenna ekki sögulegan uppruna mannréttindakerfis Evrópu og eru andsnúnir aðild að því varnarbandalagi sem hefur það hlutverk að verja það. Nánast allar réttarbætur á Íslandi síðustu áratuga hafa orðið á vegna áhrifa Mannréttindasáttmála Evrópu. Nokkrar merkustu ræður í sögu Alþingis voru fluttar þegar Ísland gerðist aðili að Mannréttindasáttmála Evrópu um miðja síðustu öld. Jóhann Jósefsson, alþingismaður, vitnaði í Pétur Benediktsson sendiherra, sem sagði: „Þessi samtök til verndunar mannréttindum eru hornsteinn þess varnarvirkis, sem verður bakhjarl baráttu vorrar fyrir mannréttindum gegn þeim, sem nú ógna rétti og persónulegu frelsi.“ Bjarni Benediktsson, þá dómsmálaráðherra, sagði: „Íslendingar, eða meginhluti landsfólksins hér, teljum þessi réttindi sjálfsögð, þá er því ekki að leyna, að bæði er uppi hér á landi og annars staðar öflug pólitísk hreyfing, sem hefur það fyrir meginkjarna í sinni stefnu að afneita þessum réttindum.“ Samstaða með úkraínsku þjóðinni Úkraína er ekki aðildarríki NATO og úkraínska þjóðin háir nú ein varnarstríð til að verja fósturjörð sína, sjálfstæði, frelsi og mannréttindi og þjóðerni sitt. Mikilvægt er að Ísland standi þétt með vestrænum þjóðum í þeim aðgerðum sem þau hafa farið í til að stöðva stríðið í Úkraínu, sem hófst með innrás Pútíns, og þeim aðgerðum sem ætlað er tryggja öryggi okkar. Þýskaland, öflugasta ríki Evrópu, hefur nú gjörbreytt um stefnu varnamálum og stóraukið fjármagn til varnarmála og sent vopn til Úkraínu. Hér eru grundvallarbreytingu að ræða sem kallað hefur verið eftir í árum saman. Eftirstríðsárunum lauk 24. febrúar 2022 með innrás Rússa í Úkraínu. Ekki er bjart framundan í þessu stríðsátökum. Rússar hafa áður jafnað borgir líkt og Grozný í Téténíu og Aleppo í Sýrlandi við jörðu og slíkar hörmungar gætu orðið í Úkraínu. Ísland á að lýsa yfir fullri samstöðu með hinni hugrökku úkraínsku þjóð sem berst við ofurefli á þessari örlagastundu. Við eigum einnig að lýsa yfir samstöðu með þeim fjölmörgu hugrökku Rússum sem hafa mótmælt árásum yfirvalda þar í landi á nágrannaþjóð í fjölmörgum borgum Rússlands. Þúsundir Rússa hafa verið handteknir vegna þessara mótmæla og frelsi fjölmiðla hefur verið skert enn frekar. Við þurfum að taka vel á móti þeim Úkraínumönnum sem hingað vilja leita á þessum erfiðu tímum í sögu úkraínsku þjóðarinnar og Evrópu allrar. Einnig þurfum við að veita aðstoð þeim mikla fjölda flóttamanna sem streyma frá Úkraínu til Póllands og annarra ríkja Evrópu. Það getum við gert með því að bjóða fram aðstoð okkar í formi sérfræðiaðstoðar í aðhlynningu og áfallahjálp og ekki síst að senda fjármagn til alþjóðastofnanna og samtaka sem eru að taka á móti flóttamönnum. Það er skylda okkar að standa með vestrænum þjóðum og taka þátt í NATO í samræmi við stærð okkar og getu sem herlausrar smáþjóðar. Þó ekki sé samstaða innan ríkisstjórnarinnar um NATO-aðild er mikilvægt að Ísland sýni samstöðu í þessu gríðarlega mikilvæga máli sem varðar sjálfan grundvöll lýðræðis, mannréttinda og sjálfstæðis þjóða. Höfundur er þingmaður Flokks fólksins í Norðvesturkjördæmi.
Allt að 29% starfsmannavelta – starfsumhverfi drauma þinna? Brynhildur Heiðar- og Ómarsdóttir Skoðun
Um spretthóp og lestrarkennslu. Hvatning til mennta- og barnamálaráðherra um faglega starfshætti Auður Soffíu Björgvinsdóttir Skoðun
Skoðun Tími til kerfisbundinna breytinga í samfélagstúlkun – ákall til stjórnvalda Anna Karen Svövudóttir skrifar
Skoðun Um spretthóp og lestrarkennslu. Hvatning til mennta- og barnamálaráðherra um faglega starfshætti Auður Soffíu Björgvinsdóttir skrifar
Skoðun Borgarlína, barnleysi og bíllaus lífstíll – hentar það Kópavogi? Einar Jóhannes Guðnason skrifar
Skoðun Kynbundinn munur í tekjum á efri árum Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar
Skoðun Hvalveiðar eru ekki mannréttindi. Þetta er atvinnugrein sem hefur mistekist Ed Goodall skrifar
Allt að 29% starfsmannavelta – starfsumhverfi drauma þinna? Brynhildur Heiðar- og Ómarsdóttir Skoðun
Um spretthóp og lestrarkennslu. Hvatning til mennta- og barnamálaráðherra um faglega starfshætti Auður Soffíu Björgvinsdóttir Skoðun