Við viljum nýtt neyðarathvarf fyrir konur Ragnhildur Alda María Vilhjálmsdóttir skrifar 18. október 2021 13:00 Það eru í það minnsta 349 manns í Reykjavík í heimilislausir eða í ótryggu húsnæði, þar af 108 konur samkvæmt nýjustu skýrslu um heimilisleysi í Reykjavík frá árinu 2017. Skýrsluhöfundar tóku fram að þetta væri eflaust vanmat á raunfjöldanum þar sem mælingin nær bara til þeirra sem hafa leitað til þjónustuúrræða, sem konur eru ólíklegri til að gera. Samt sem áður hefur fjöldi kvenna sem leitar til Konukots nánast þrefaldast frá opnun og fjöldi gistinátta þeirra nánast fjórfaldast. Það vantar því ekki eftirspurnina eftir þjónustu. 40 pláss fyrir karla en 12 fyrir konur Reykjavíkurborg hefur verið í fararbroddi í málaflokkum á meðal sveitarfélaganna höfuðborgarsvæðisins. Borgin rekur tvö gistiskýli fyrir karlmenn með samtals 40 plássum en Rótin rekur Konukot á grundvelli þjónustusamnings við velferðarsvið Reykjavíkurborgar, þar eru 12 pláss og líkt og hjá körlunum er neyðarskýlinu lokað yfir daginn. Það hallar því samt sem áður á konur þegar kemur að fjölda plássa í neyðarskýlum af þessum toga. Vissulega eru önnur úrræði til, ýmist sjálfstætt rekin eða á vegum sveitarfélaganna, sem standa til boða einstaklingum sem eru annað hvort í ótryggu húsnæði eða húsnæðislausir, en þau eiga það flest sameiginlegt að setja fótinn fyrir það að viðkomandi sé í virkri fíkn eða vera einskonar framhalds úrræði. Flest eru til dæmis geðkjarnar eða áfangaheimili fyrir fólk í endurhæfingu eftir meðferð. Það er því sár skortur á úrræðum sem kemur heimilislausu fólki með flóknari þjónustuþarfir af götunni og í öruggt skjól. Húsnæði sem er heilandi Í fyrra vor gerði félagsmálaráðuneytið samning við Reykjavíkurborg um tímabundið neyðarhúsnæði fyrir viðkvæma hópa eins og þessa vegna Covid19. Tvenns konar neyðarhúsnæði var sett á laggirnar á grundvelli samningsins og annað þeirra var neyðarhúsnæði í Skipholti fyrir heimilislausar konur með fjölþættan vanda. Þar var gistiheimili sem borgin tók á leigu, en fyrir vikið hafði úrræðið þá sérstöðu umfram önnur hefðbundin neyðarskýli að vera herbergjagisting þar sem konur höfðu líka sitt eigið baðherbergi. Þær gátu því læst og verið öruggar um að eigur sínar ásamt því að geta baðað sig í einrúmi. Það var jafnframt opið allan sólarhringinn vegna aðstæðna og því höfðu konurnar meiri stjórn á því hvernig þær höguðu deginum sínum en ella. Fyrirkomulagið í Skipholti féll því mjög vel að Húsnæði fyrst (Housing first) aðferðafræðinni. Kennisetning þeirrar aðferðarfræði er sú að öruggt þak yfir höfuðið séu grundvallarmannréttindi og aðeins þegar þessari grunnþörf sé mætt, geti einstaklingurinn ráðið við aðrar áskoranir. Heimili er því forsenda fyrir árangri vímuefnameðferðar eða meðferðar við geðrænum vanda. Þessi aðferðarfræði er ekki úr lausu lofti gripin því öruggt húsnæði hefur mælst áhrifaþáttur í bættri líkamlegri og andlegri heilsu heimilislausra. Almennt mælist heilsa heimilislausra mun verri en í almennu þýði. Þar af hallar aftur sérstaklega á heimilislausar konur en heilsa þeirra mælist enn verri en heimilislausra karla, auk þess sem konur eru líklegri til að verða fyrir kynferðisofbeldi ofan á annað líkamlegt ofbeldi. Aðsókn í úrræðið í Skipholti var mikil og það var upplifun starfsfólks að herbergjagistingar fyrirkomulagið reyndist konunum mun betur en hefðbundin neyðarskýli þá sér í lagi við að aðlaga sig aftur að sjálfstæðri búsetu, þjónustuþegarnir sjálfir væru ánægðari með þetta fyrirkomulag og þætti það valdeflandi. Upplifun starfsfólksins rímar við niðurstöður erlendra rannsókna meðal heimilislausra en þær hafa sýnt að jákvæð upplifun viðkomandi af valdeflingu og gæði húsnæðis og er áhrifaþáttur í betri andlegri heilsu. Það er því algjör synd að halda ekki áfram með þjónustuúrræði sem gefur jafn góða raun og þetta. Mætum þörfinni Þriðjudaginn næsta þann 19. október leggjum við Sjálfstæðismenn í Borgarstjórn fram tillögu mína um að opna nýtt neyðarathvarf fyrir konur í anda þess sem var í Skipholti. Þetta er ekki bara bráðnauðsynleg tillaga heldur virkilega tímabær og enn fremur ætti hún að vera þverpólitísk. Ég vil því nota tækifærið og biðja þig kæri lesandi um að ýta á þá borgarfulltrúa sem þú gætir þekkt í öðrum flokkum í von um að tillagan fáist samþykkt af meirihlutanum í borgarstjórn. Höfundur er varaborgarfulltrúi Sjálfstæðisflokksins í Reykjavík. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ragnhildur Alda María Vilhjálmsdóttir Reykjavík Félagsmál Sjálfstæðisflokkurinn Borgarstjórn Mest lesið Kolbrún Pálsdóttir – Öflugur leiðtogi fyrir framtíð Háskóla Íslands Kristín Jónsdóttir,Þórdís Jóna Sigurðardóttir Skoðun Við erum ekki Rússland Sigmar Guðmundsson Skoðun Er ný ESB-langavitleysa íslenzkrar ríkisstjórnar í uppsiglingu? Ole Anton Bieltvedt Skoðun Björn veit að þekking þrífst í samfélagi, ekki í einangrun Magnea Rut Gunnarsdóttir Skoðun Silja Bára - öflugur málsvari sjálfbærni og loftslagsmála Íris Lind Sæmundsdóttir Skoðun Af hverju veljum við Silju Báru? Auður Birna Stefánsdóttir,Pia Hansson Skoðun Íslendingar eru dónalegir, óhófsamir, þjófóttir villimenn Sif Sigmarsdóttir Fastir pennar Samskipti: Lykillinn að vellíðan og árangri í vinnuumhverfi Ásta Guðrún Guðbrandsdóttir Skoðun Sagnaarfur Biblíunnar – Davíð og Golíat, hugrekki og berskjöldun Dr. Sigurvin Lárus Jónsson Skoðun Háskólasamfélag á tímamótum - Silja Bára sem næsti rektor HÍ Berglind Rós Magnúsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Björn veit að þekking þrífst í samfélagi, ekki í einangrun Magnea Rut Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Silja Bára - öflugur málsvari sjálfbærni og loftslagsmála Íris Lind Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Af hverju veljum við Silju Báru? Auður Birna Stefánsdóttir,Pia Hansson skrifar Skoðun Við erum ekki Rússland Sigmar Guðmundsson skrifar Skoðun Kolbrún Pálsdóttir – Öflugur leiðtogi fyrir framtíð Háskóla Íslands Kristín Jónsdóttir,Þórdís Jóna Sigurðardóttir skrifar Skoðun Er ný ESB-langavitleysa íslenzkrar ríkisstjórnar í uppsiglingu? Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Samskipti: Lykillinn að vellíðan og árangri í vinnuumhverfi Ásta Guðrún Guðbrandsdóttir skrifar Skoðun Ríkisábyrgð á 1.490 milljarða króna? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Sagnaarfur Biblíunnar – Davíð og Golíat, hugrekki og berskjöldun Dr. Sigurvin Lárus Jónsson skrifar Skoðun Hver reif kjaft við hvern? Gunnar Hólmsteinn Ársælsson skrifar Skoðun Alþjóðlegt samstarf er forsenda öruggra landamæra Jón Pétur Jónsson,Íris Björg Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Háskólasamfélag á tímamótum - Silja Bára sem næsti rektor HÍ Berglind Rós Magnúsdóttir skrifar Skoðun Kjósum opnara grunnnám Toby Erik Wikström skrifar Skoðun Magnús Karl er hæfastur rektorsframbjóðenda Ástráður Eysteinsson skrifar Skoðun Betri starfsaðstæður og skilvirkari háskóli Silja Bára Ómarsdóttir skrifar Skoðun Hvers vegna styð ég Magnús Karl í kjöri til rektors Háskóla Íslands? Ingileif Jónsdóttir skrifar Skoðun Allt fyrir samansúrrað pólitískt og peningalegt vald? Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Vopnakaup íslenska ráðamanna Friðrik Erlingsson skrifar Skoðun Samstaðan er óstöðvandi afl Helga Þórey Júlíudóttir skrifar Skoðun Kolbrún Þ. Pálsdóttir – rétti leiðtoginn fyrir Háskóla Íslands Hafliði Ásgeirsson,Eyjólfur Brynjar Eyjólfsson,Þorbjörg St. Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Hegða sér eins og ofdekraðir unglingar Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Af hverju ættu nemendur að kjósa Magnús Karl sem rektor HÍ? Eygló Sóley Hróðmarsdóttir Löve,Daníel Thor Myer skrifar Skoðun Við mótmælum nýbyggingum í Neðra Breiðholtinu Jökull Þór Sveinsson,Hlynur Ingi Jóhannsson skrifar Skoðun Er „sam-búð“ búsetuform 21. aldar og lausn við háum byggingakostnaði? Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Tryggjum framtíð endurnýjanlegrar orku á Íslandi Íris Lind Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Reynsla, framtíðarsýn og kjarkur Silju Báru Anna Helga Jónsdóttir,Sigurður Örn Stefánsson skrifar Skoðun Gunnar Smári hvað er hann? Birgir Dýrfjörð skrifar Skoðun Um Ingibjörgu Gunnarsdóttur – ferill að rektorskjöri Rúnar Unnþórsson,Þórhallur Ingi Halldórsson skrifar Skoðun Ísland er leiðandi ljós og hvatning til fjölmiðla Hrönn Egilsdóttir skrifar Skoðun Forvarnir á ferð Erlingur Sigvaldason skrifar Sjá meira
Það eru í það minnsta 349 manns í Reykjavík í heimilislausir eða í ótryggu húsnæði, þar af 108 konur samkvæmt nýjustu skýrslu um heimilisleysi í Reykjavík frá árinu 2017. Skýrsluhöfundar tóku fram að þetta væri eflaust vanmat á raunfjöldanum þar sem mælingin nær bara til þeirra sem hafa leitað til þjónustuúrræða, sem konur eru ólíklegri til að gera. Samt sem áður hefur fjöldi kvenna sem leitar til Konukots nánast þrefaldast frá opnun og fjöldi gistinátta þeirra nánast fjórfaldast. Það vantar því ekki eftirspurnina eftir þjónustu. 40 pláss fyrir karla en 12 fyrir konur Reykjavíkurborg hefur verið í fararbroddi í málaflokkum á meðal sveitarfélaganna höfuðborgarsvæðisins. Borgin rekur tvö gistiskýli fyrir karlmenn með samtals 40 plássum en Rótin rekur Konukot á grundvelli þjónustusamnings við velferðarsvið Reykjavíkurborgar, þar eru 12 pláss og líkt og hjá körlunum er neyðarskýlinu lokað yfir daginn. Það hallar því samt sem áður á konur þegar kemur að fjölda plássa í neyðarskýlum af þessum toga. Vissulega eru önnur úrræði til, ýmist sjálfstætt rekin eða á vegum sveitarfélaganna, sem standa til boða einstaklingum sem eru annað hvort í ótryggu húsnæði eða húsnæðislausir, en þau eiga það flest sameiginlegt að setja fótinn fyrir það að viðkomandi sé í virkri fíkn eða vera einskonar framhalds úrræði. Flest eru til dæmis geðkjarnar eða áfangaheimili fyrir fólk í endurhæfingu eftir meðferð. Það er því sár skortur á úrræðum sem kemur heimilislausu fólki með flóknari þjónustuþarfir af götunni og í öruggt skjól. Húsnæði sem er heilandi Í fyrra vor gerði félagsmálaráðuneytið samning við Reykjavíkurborg um tímabundið neyðarhúsnæði fyrir viðkvæma hópa eins og þessa vegna Covid19. Tvenns konar neyðarhúsnæði var sett á laggirnar á grundvelli samningsins og annað þeirra var neyðarhúsnæði í Skipholti fyrir heimilislausar konur með fjölþættan vanda. Þar var gistiheimili sem borgin tók á leigu, en fyrir vikið hafði úrræðið þá sérstöðu umfram önnur hefðbundin neyðarskýli að vera herbergjagisting þar sem konur höfðu líka sitt eigið baðherbergi. Þær gátu því læst og verið öruggar um að eigur sínar ásamt því að geta baðað sig í einrúmi. Það var jafnframt opið allan sólarhringinn vegna aðstæðna og því höfðu konurnar meiri stjórn á því hvernig þær höguðu deginum sínum en ella. Fyrirkomulagið í Skipholti féll því mjög vel að Húsnæði fyrst (Housing first) aðferðafræðinni. Kennisetning þeirrar aðferðarfræði er sú að öruggt þak yfir höfuðið séu grundvallarmannréttindi og aðeins þegar þessari grunnþörf sé mætt, geti einstaklingurinn ráðið við aðrar áskoranir. Heimili er því forsenda fyrir árangri vímuefnameðferðar eða meðferðar við geðrænum vanda. Þessi aðferðarfræði er ekki úr lausu lofti gripin því öruggt húsnæði hefur mælst áhrifaþáttur í bættri líkamlegri og andlegri heilsu heimilislausra. Almennt mælist heilsa heimilislausra mun verri en í almennu þýði. Þar af hallar aftur sérstaklega á heimilislausar konur en heilsa þeirra mælist enn verri en heimilislausra karla, auk þess sem konur eru líklegri til að verða fyrir kynferðisofbeldi ofan á annað líkamlegt ofbeldi. Aðsókn í úrræðið í Skipholti var mikil og það var upplifun starfsfólks að herbergjagistingar fyrirkomulagið reyndist konunum mun betur en hefðbundin neyðarskýli þá sér í lagi við að aðlaga sig aftur að sjálfstæðri búsetu, þjónustuþegarnir sjálfir væru ánægðari með þetta fyrirkomulag og þætti það valdeflandi. Upplifun starfsfólksins rímar við niðurstöður erlendra rannsókna meðal heimilislausra en þær hafa sýnt að jákvæð upplifun viðkomandi af valdeflingu og gæði húsnæðis og er áhrifaþáttur í betri andlegri heilsu. Það er því algjör synd að halda ekki áfram með þjónustuúrræði sem gefur jafn góða raun og þetta. Mætum þörfinni Þriðjudaginn næsta þann 19. október leggjum við Sjálfstæðismenn í Borgarstjórn fram tillögu mína um að opna nýtt neyðarathvarf fyrir konur í anda þess sem var í Skipholti. Þetta er ekki bara bráðnauðsynleg tillaga heldur virkilega tímabær og enn fremur ætti hún að vera þverpólitísk. Ég vil því nota tækifærið og biðja þig kæri lesandi um að ýta á þá borgarfulltrúa sem þú gætir þekkt í öðrum flokkum í von um að tillagan fáist samþykkt af meirihlutanum í borgarstjórn. Höfundur er varaborgarfulltrúi Sjálfstæðisflokksins í Reykjavík.
Kolbrún Pálsdóttir – Öflugur leiðtogi fyrir framtíð Háskóla Íslands Kristín Jónsdóttir,Þórdís Jóna Sigurðardóttir Skoðun
Skoðun Björn veit að þekking þrífst í samfélagi, ekki í einangrun Magnea Rut Gunnarsdóttir skrifar
Skoðun Kolbrún Pálsdóttir – Öflugur leiðtogi fyrir framtíð Háskóla Íslands Kristín Jónsdóttir,Þórdís Jóna Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Samskipti: Lykillinn að vellíðan og árangri í vinnuumhverfi Ásta Guðrún Guðbrandsdóttir skrifar
Skoðun Sagnaarfur Biblíunnar – Davíð og Golíat, hugrekki og berskjöldun Dr. Sigurvin Lárus Jónsson skrifar
Skoðun Alþjóðlegt samstarf er forsenda öruggra landamæra Jón Pétur Jónsson,Íris Björg Kristjánsdóttir skrifar
Skoðun Háskólasamfélag á tímamótum - Silja Bára sem næsti rektor HÍ Berglind Rós Magnúsdóttir skrifar
Skoðun Hvers vegna styð ég Magnús Karl í kjöri til rektors Háskóla Íslands? Ingileif Jónsdóttir skrifar
Skoðun Kolbrún Þ. Pálsdóttir – rétti leiðtoginn fyrir Háskóla Íslands Hafliði Ásgeirsson,Eyjólfur Brynjar Eyjólfsson,Þorbjörg St. Þorsteinsdóttir skrifar
Skoðun Af hverju ættu nemendur að kjósa Magnús Karl sem rektor HÍ? Eygló Sóley Hróðmarsdóttir Löve,Daníel Thor Myer skrifar
Skoðun Við mótmælum nýbyggingum í Neðra Breiðholtinu Jökull Þór Sveinsson,Hlynur Ingi Jóhannsson skrifar
Skoðun Er „sam-búð“ búsetuform 21. aldar og lausn við háum byggingakostnaði? Sara Björg Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Reynsla, framtíðarsýn og kjarkur Silju Báru Anna Helga Jónsdóttir,Sigurður Örn Stefánsson skrifar
Skoðun Um Ingibjörgu Gunnarsdóttur – ferill að rektorskjöri Rúnar Unnþórsson,Þórhallur Ingi Halldórsson skrifar
Kolbrún Pálsdóttir – Öflugur leiðtogi fyrir framtíð Háskóla Íslands Kristín Jónsdóttir,Þórdís Jóna Sigurðardóttir Skoðun