„Halló kríp, ég er með slæmar fréttir fyrir þig“ Elín Margrét Böðvarsdóttir skrifar 2. september 2025 07:02 Í dæminu sem vísað er til í fréttinni fer fjárkúgarinn fram á greiðslu í rafmyntinni Bitcoin. Getty/Artur Widak Lögreglan á höfuðborgarsvæðinu hefur upp á síðkastið orðið vör við alvarlegar fjárkúgunaraðferðir sem beinast gegn landsmönnum á öllum aldri og kynjum. Svo virðist sem margir hræðist afleiðingarnar sem hótað er með svokallaðri kynlífskúgun (e. sextortion) og greiði jafnvel háar upphæðir til fjárkúgara. „Halló kríp. Ég þarf að deila með þér slæmum fréttum,“ segir í einu slíku kúgunarbréfi sem fréttastofa hefur undir höndum og ritað er á nokkuð bjargaðri ensku. Sá er bréfið skrifar útskýrir að hann hafi nýverið komist yfir öll tölvugögn og leitarsögu fórnarlambsins sem móttekur bréfið og hótar því að opinbera viðkvæmar upplýsingar og myndir af viðkomandi, greiði hann ekki kúgaranum fúlgur fjár með rafmyntinni bitcoin. Hóta að deila viðkvæmu efni „Mér heppnaðist að taka upp nokkrar af þínum einkastundum og á nokkur myndbönd sem sýna hvernig þú veitir sjálfum þér unað og fullnægingu. Ef þú ert efins, þá get ég með nokkrum músarsmellum deilt myndefninu með vinum þínum, kollegum og fjölskyldumeðlimum. Það væri ekkert vandamál fyrir mig heldur að birta þetta opinberlega fyrir alla að sjá,“ segir meðal annars í bréfinu. Brot úr bréfi kúgara þar sem fórnarlambið er varað við því að hafa samband við lögreglu, segja öðrum frá eða reyna að hafa uppi á sendanda. Það sé gagnslaust og kunni að hafa frekari afleiðingar í för með sér.Skjáskot Til að koma í veg fyrir að það gerist geti móttakandi bréfsins einfaldlega millifært tólf þúsund Bandaríkjadali í bitcoin, eða sem nemur um einni og hálfri milljón króna, og þá verði myndunum eytt umsvifalaust eftir að millifærslan hafi verið framkvæmd. Því borgar sig þó að taka með fyrirvara og gildir einu hvort kúgarinn búi raunverulega yfir viðkvæmu myndefni eða ekki. Snjóbolti sem vindur upp á sig Einhverjir lesendur gætu sjálfir ef til vill kannast við að hafa móttekið sambærilegt bréf í tölvupósti, sem sumir eflaust leiða hjá sér og láta fátt um finnast. Samkvæmt upplýsingum frá lögreglu er hins vegar nokkuð algengt að fólk borgi. Óttinn við að upplýsingar af þessum toga verði birtar virðist leiða til þess að fólk láti undan þrýstingi og borgi kúgaranum. Það er þó ekki þar með sagt að kúgarinn hafi raunverulega aðgang að viðkvæmu efni, heldur er tilgangurinn fyrst og fremst að kúga fé út úr fórnarlömbum að sögn Guðjóns Rúnars Sveinssonar, rannsóknarlögreglumanns. Guðjón Rúnar Sveinsson, rannsóknarlögreglumaður hjá miðlægri rannsóknardeild lrh. rannsakar meðal annars fjársvik og netglæpi.Vísir/Bjarni „Því miður hræðir þetta fólk og ansi margir borga. Þetta er orðið svolítið algengt,“ segir Guðjón. Oft sé fólk einnig hrætt við að láta vita, sem sé að mörgu leyti skiljanlegt. Hitt er að það getur gert illt verra að fara að kröfum kúgarans sem þá gæti haldið uppteknum hætti áfram og reynt að kúga meira fé út úr fórnarlambinu. „Margir vilja bara borga til að koma í veg fyrir vandamál, en þá eru þeir búnir að búa til annað vandamál, það er bara snjóbolti sem byrjar að rúlla. Í þriðja lagi þá er þetta rosaleg skömm að fá svona, því menn gera ýmislegt sem er ekkert endilega ólöglegt eins og gengur og gerist, en það er verið að reyna að nýta það,“ útskýrir Guðjón. Hann hvetur þá sem verða fyrir barðinu á slíkum kúgunartilburðum til að vera óhrædda við að leita til lögreglu. Það að fara að kröfum kúgarans leysi engan vanda. Nokkuð algengt er að ungt fólk verði fyrir barðinu á kynlífskúgun, en fórnarlömbin geta verið á öllum aldri að sögn Guðjóns. „Það er bara verið að reyna að þvinga.“ Ungmenni oft fórnarlömb Kynlífskúgun gegn ungu fólki hefur verið nokkuð til umræðu frá því í fyrra þegar samfélagsmiðillinn Instagram kynnti aðgerðir sem ætlað var að vernda ungmenni gegn slíkri kúgun. Sjá einnig: Níðingarnir treysta á skömmina í kynlífskúgunarmálum Í tilkynningu frá lögreglunni að því tilefni kom fram að aðgerðirnar væru sérstaklega mikilvægar í ljósi þess að Instagram sé á meðal vinsælustu samfélagsmiðla barna og ungmenna á Íslandi. Þá hefur málið verið umtalsefni á Alþingi fyrr á þessu ári. Á heimasíðu Neyðarlínunnar má finna leiðbeiningar um hvernig sé æskilegt að bregaðst við beiðnum um nektarmyndir og á heimasíðu lögreglunnar er einnig að finna gagnlegar upplýsingar um hvernig megi bregðast við hvers kyns stafrænu kynferðisofbeldi og hvar megi nálgast hjálp. Netglæpir Efnahagsbrot Stafrænt ofbeldi Kynferðisofbeldi Lögreglumál Mest lesið Bílstjórinn þrettán ára Innlent Föst í Portúgal: „Siðlaust“ að fljúga vélunum út í morgun Innlent Orrustuþotur yfir Borgundarhólmi og drónar trufla flug í Noregi Erlent Fyrrverandi landgönguliði drap að minnsta kosti fjóra í Michigan Erlent Ekki erfitt að vera föst í 25 gráðum en ástæðan sorgleg Innlent „Virðist bitna á saklausum ferðamönnum“ Innlent Adams hættir og Cuomo og Mamdani skiptast á skotum Erlent „Óvænt og líka mjög leiðinlegt“ Innlent Vísað burtu af hóteli og svo handtekinn í sameign Innlent Fara yfir stöðuna vegna Play og skipuleggja sig Innlent Fleiri fréttir Sjokk, stress og særindi í Leifsstöð Bein útsending: Lýðheilsuvísar 2025 kynntir Ekki erfitt að vera föst í 25 gráðum en ástæðan sorgleg „Óvænt og líka mjög leiðinlegt“ Play hættir að fljúga, hundruð missa vinnuna og strandaglópar í Leifsstöð Föst í Portúgal: „Siðlaust“ að fljúga vélunum út í morgun Fara yfir stöðuna vegna Play og skipuleggja sig Bílstjórinn þrettán ára Vísað burtu af hóteli og svo handtekinn í sameign 29 prósent heimila skipuð einstæðingum: „Meðvituð ákvörðun til að njóta frelsis“ Aldrei neinn afsláttur gefinn í flugprófunum Allt niður í þriggja mánaða fiðluleikara „Virðist bitna á saklausum ferðamönnum“ „Ákveðinn miski“ að geta ekki treyst vatninu Flúði próflaus undan lögreglu með einum of marga farþega þegar bíllinn valt Umfangsmiklar árásir og símengað neysluvatn Báturinn áður sokkið í sömu höfn og án skýringar Drukkinn ökumaður keyrði á þrjá bíla og reyndi að stinga af Um 200 nemendur eru í lögreglunámi á Akureyri Skora á Snorra að gefa kost á sér Bíll valt eftir flótta undan lögreglu og þrír slösuðust Reiknað með afskiptum af öllum samkomum Vítisengla Lögreglan með málið til rannsóknar Áframhaldandi aðgerðir gegn Vítisenglum Geirfinnsmálið, orkuöflun, gjaldeyrishöftin og íslenskan á Sprengisandi Drógu aflvana bát í land í Neskaupstað Með bílinn fullan af fíkniefnum „Það verður boðið fram í nafni VG“ Loka aftur fyrir umferð á slóðum Vítisengla „Þjóðaröryggisráð er ekki upp á punt“ Sjá meira
„Halló kríp. Ég þarf að deila með þér slæmum fréttum,“ segir í einu slíku kúgunarbréfi sem fréttastofa hefur undir höndum og ritað er á nokkuð bjargaðri ensku. Sá er bréfið skrifar útskýrir að hann hafi nýverið komist yfir öll tölvugögn og leitarsögu fórnarlambsins sem móttekur bréfið og hótar því að opinbera viðkvæmar upplýsingar og myndir af viðkomandi, greiði hann ekki kúgaranum fúlgur fjár með rafmyntinni bitcoin. Hóta að deila viðkvæmu efni „Mér heppnaðist að taka upp nokkrar af þínum einkastundum og á nokkur myndbönd sem sýna hvernig þú veitir sjálfum þér unað og fullnægingu. Ef þú ert efins, þá get ég með nokkrum músarsmellum deilt myndefninu með vinum þínum, kollegum og fjölskyldumeðlimum. Það væri ekkert vandamál fyrir mig heldur að birta þetta opinberlega fyrir alla að sjá,“ segir meðal annars í bréfinu. Brot úr bréfi kúgara þar sem fórnarlambið er varað við því að hafa samband við lögreglu, segja öðrum frá eða reyna að hafa uppi á sendanda. Það sé gagnslaust og kunni að hafa frekari afleiðingar í för með sér.Skjáskot Til að koma í veg fyrir að það gerist geti móttakandi bréfsins einfaldlega millifært tólf þúsund Bandaríkjadali í bitcoin, eða sem nemur um einni og hálfri milljón króna, og þá verði myndunum eytt umsvifalaust eftir að millifærslan hafi verið framkvæmd. Því borgar sig þó að taka með fyrirvara og gildir einu hvort kúgarinn búi raunverulega yfir viðkvæmu myndefni eða ekki. Snjóbolti sem vindur upp á sig Einhverjir lesendur gætu sjálfir ef til vill kannast við að hafa móttekið sambærilegt bréf í tölvupósti, sem sumir eflaust leiða hjá sér og láta fátt um finnast. Samkvæmt upplýsingum frá lögreglu er hins vegar nokkuð algengt að fólk borgi. Óttinn við að upplýsingar af þessum toga verði birtar virðist leiða til þess að fólk láti undan þrýstingi og borgi kúgaranum. Það er þó ekki þar með sagt að kúgarinn hafi raunverulega aðgang að viðkvæmu efni, heldur er tilgangurinn fyrst og fremst að kúga fé út úr fórnarlömbum að sögn Guðjóns Rúnars Sveinssonar, rannsóknarlögreglumanns. Guðjón Rúnar Sveinsson, rannsóknarlögreglumaður hjá miðlægri rannsóknardeild lrh. rannsakar meðal annars fjársvik og netglæpi.Vísir/Bjarni „Því miður hræðir þetta fólk og ansi margir borga. Þetta er orðið svolítið algengt,“ segir Guðjón. Oft sé fólk einnig hrætt við að láta vita, sem sé að mörgu leyti skiljanlegt. Hitt er að það getur gert illt verra að fara að kröfum kúgarans sem þá gæti haldið uppteknum hætti áfram og reynt að kúga meira fé út úr fórnarlambinu. „Margir vilja bara borga til að koma í veg fyrir vandamál, en þá eru þeir búnir að búa til annað vandamál, það er bara snjóbolti sem byrjar að rúlla. Í þriðja lagi þá er þetta rosaleg skömm að fá svona, því menn gera ýmislegt sem er ekkert endilega ólöglegt eins og gengur og gerist, en það er verið að reyna að nýta það,“ útskýrir Guðjón. Hann hvetur þá sem verða fyrir barðinu á slíkum kúgunartilburðum til að vera óhrædda við að leita til lögreglu. Það að fara að kröfum kúgarans leysi engan vanda. Nokkuð algengt er að ungt fólk verði fyrir barðinu á kynlífskúgun, en fórnarlömbin geta verið á öllum aldri að sögn Guðjóns. „Það er bara verið að reyna að þvinga.“ Ungmenni oft fórnarlömb Kynlífskúgun gegn ungu fólki hefur verið nokkuð til umræðu frá því í fyrra þegar samfélagsmiðillinn Instagram kynnti aðgerðir sem ætlað var að vernda ungmenni gegn slíkri kúgun. Sjá einnig: Níðingarnir treysta á skömmina í kynlífskúgunarmálum Í tilkynningu frá lögreglunni að því tilefni kom fram að aðgerðirnar væru sérstaklega mikilvægar í ljósi þess að Instagram sé á meðal vinsælustu samfélagsmiðla barna og ungmenna á Íslandi. Þá hefur málið verið umtalsefni á Alþingi fyrr á þessu ári. Á heimasíðu Neyðarlínunnar má finna leiðbeiningar um hvernig sé æskilegt að bregaðst við beiðnum um nektarmyndir og á heimasíðu lögreglunnar er einnig að finna gagnlegar upplýsingar um hvernig megi bregðast við hvers kyns stafrænu kynferðisofbeldi og hvar megi nálgast hjálp.
Netglæpir Efnahagsbrot Stafrænt ofbeldi Kynferðisofbeldi Lögreglumál Mest lesið Bílstjórinn þrettán ára Innlent Föst í Portúgal: „Siðlaust“ að fljúga vélunum út í morgun Innlent Orrustuþotur yfir Borgundarhólmi og drónar trufla flug í Noregi Erlent Fyrrverandi landgönguliði drap að minnsta kosti fjóra í Michigan Erlent Ekki erfitt að vera föst í 25 gráðum en ástæðan sorgleg Innlent „Virðist bitna á saklausum ferðamönnum“ Innlent Adams hættir og Cuomo og Mamdani skiptast á skotum Erlent „Óvænt og líka mjög leiðinlegt“ Innlent Vísað burtu af hóteli og svo handtekinn í sameign Innlent Fara yfir stöðuna vegna Play og skipuleggja sig Innlent Fleiri fréttir Sjokk, stress og særindi í Leifsstöð Bein útsending: Lýðheilsuvísar 2025 kynntir Ekki erfitt að vera föst í 25 gráðum en ástæðan sorgleg „Óvænt og líka mjög leiðinlegt“ Play hættir að fljúga, hundruð missa vinnuna og strandaglópar í Leifsstöð Föst í Portúgal: „Siðlaust“ að fljúga vélunum út í morgun Fara yfir stöðuna vegna Play og skipuleggja sig Bílstjórinn þrettán ára Vísað burtu af hóteli og svo handtekinn í sameign 29 prósent heimila skipuð einstæðingum: „Meðvituð ákvörðun til að njóta frelsis“ Aldrei neinn afsláttur gefinn í flugprófunum Allt niður í þriggja mánaða fiðluleikara „Virðist bitna á saklausum ferðamönnum“ „Ákveðinn miski“ að geta ekki treyst vatninu Flúði próflaus undan lögreglu með einum of marga farþega þegar bíllinn valt Umfangsmiklar árásir og símengað neysluvatn Báturinn áður sokkið í sömu höfn og án skýringar Drukkinn ökumaður keyrði á þrjá bíla og reyndi að stinga af Um 200 nemendur eru í lögreglunámi á Akureyri Skora á Snorra að gefa kost á sér Bíll valt eftir flótta undan lögreglu og þrír slösuðust Reiknað með afskiptum af öllum samkomum Vítisengla Lögreglan með málið til rannsóknar Áframhaldandi aðgerðir gegn Vítisenglum Geirfinnsmálið, orkuöflun, gjaldeyrishöftin og íslenskan á Sprengisandi Drógu aflvana bát í land í Neskaupstað Með bílinn fullan af fíkniefnum „Það verður boðið fram í nafni VG“ Loka aftur fyrir umferð á slóðum Vítisengla „Þjóðaröryggisráð er ekki upp á punt“ Sjá meira