Stjórnleysi í íslenskri dýravernd Árni Stefán Árnason skrifar 4. júní 2025 15:30 Það er sama hvar er borið niður í íslenskri dýravernd, alls staðar blasir við stjórn og agaleysi, skeytingarleysi flestra á lögum um velferð dýra. Þetta fullyrði ég eftir að hafa fylgst með henni gaumgæfilega í rúman áratug með ærna þekkingu í farteskinu, heila rannsókn á háskólastigi í 18 mánuði um réttaráhrif og framkvæmd dýraverndarlaga sem lauk með ályktuninni og gælunafninu: hin leynda þjáning búfjár á Íslandi. Þá ályktun gæti ég léttilega rýmkað í dag og sagt: hin leynda þjáning dýra á Íslandi. Alger fræðsluskortur þó lögskyldur sé Hvergi á sviði dýraverndar er að finna rökhugsun að mínu mati. Tómlæti opinberra aðila er algert. Í dýravernd felst t.d. að tryggja að gæludýraeigendur verði sér úti um viðunandi fræðslu um umgengni við gæludýr, að tryggt sé að bændur annist búfé sitt á viðeigandi hátt......svona mætti endalaust telja upp. Áberandi er hvað hundaeigendur eru illa upplýstir um meðferð hunda, það má lesa á samfélagsmiðlinum Hundasamfélagið á facebook, áberandi er hvað íslenskir bændur eru virkilega slappir að tryggja öryggi búfjár síns, um það mátti lesa í fréttum liðinna daga. Áberandi er hvað hundarækt hreinræktaðra hunda er agalaus á Íslandi, sem helgast m.a. af græðgi Íslendinga að eignast hreinræktaða hvolpa án þess að bera nokkuð skynbragð á hvað því fylgir og að hverju ber að huga áður en slík ákvörðun er tekin. Agaleysið á því sviði vekur undrun, fólk freistast til að kaupa smáhundahvolpa á hundruðir þúsunda, langt yfir markaðsverði í Evrópu. Það liggur við að maður kalli þetta fíkn, ég botna ekkert í þessu. Gagnrýnislausir blaðamenn Áberandi er hvað blaðamenn eru gagnrýnislausir á framkvæmd dýraverndar um það mátti lesa á vef RÚV og á Heimildinni þegar því var flaggað að Dýraverndarsamband Íslands ætlaði að kæra blóðmeraiðnaðinn þegar slíkt er hreinlega ekki hægt að lögum. Blaðamenn spyrja sig ekki hvort eitthvað sé að sönnu mögulegt heldur lepja upp falsfréttir frá Dýraverndarsambandinu, sem ég fæ ekki séð að hafi komið nokkurri dýravernd í verk frá því nýr formaður tók við, né sá fyrri. Flokkur fólksins og dýravernd Hávær þingmaður, í stjórnarandstöðu þá, Inga Sæland fullyrti, réttilega, að Matvælastofnun væri ekki starfi sínu vaxin, sótbölvaði um ýmislegt tengt dýravernd á liðnum stjórnarandstöðumisserum. Nú, í stjórn, þaggar hún dýravernd, með tómlæti sínu. Ómerkilegt háttalag í bullandi populisma til að stuða ekki eigin hagsmuni sem ráðherra. Álíka háværir voru Guðmundur og Eyjólfir í ræðustól. Nú þagnaðir. Dýraníð út um víðan völl Skrifaðar hafa verið margar greinar sem vísa beint til dýraníðs út um víðan völl á Íslandi. Nýlegust eru skrif Ole Anton Bieltvedt um dráp á selum, réttmæt og vel rökstudd. Umræða sem kemur upp á áratugs fresti en engin hlustar á. Dýraníð tíðkast og blómstar í öllum geirum dýrahalds á Íslandi, frá gæludýrum til búfjárhalds til veiða á villtum dýrum. Dýravernd á að stjórna af atvinnuvegaráðherra, sem á ef svo ber undir að gefa yfirdýralækni fyrirmæli. MAST á að sjá um framkvæmd laga um velferð dýra. Hvorki ráðherra né ríkisstjórn virðast hafa nokkrun áhuga á slíku. Það er rétt sem ég og Ole höfum skrifað, hvar er dýravernd Flokks fólksins í stjórnarsáttmálanum? Var hún seld fyrir þrjá ráðherrastóla? Ég man eftir þeim hryllingi sem Inga, Eyjólfur og Guðmundur lýstu þegar ég frumsýndi þeim fyrstu heimildamyndina um blóðmeramálið í félagsmiðstöð FF. Hvar eru þau nú í því máli. Ríkisendurskoðandi skrifaði ítarlega skýrslu um ástand dýraverndar á Íslandi. Skýrslan var ætluð Alþingi. Alþingi hefur ekkert brugðist við henni. Nú þykist Umboðsmaður alþingis ætla að skoða blóðmeraníðið. Gott og gjöri hann svo en ég efa að það álit byggi á mikilli þekkingu. Maður skrifar ekki álit um eitthvað sem krefst mikillar þekkingar á dýrahaldi, hefur Umboðsmaður það? Dýralögreglan Ég fullyrti fyrir áratug og stend við að Íslendingur verði að eignast dýralögreglu sem er ennþá brýnna nú en þá. Stjórnlaus, eftirlitslaus og þekkingarlítil gæludýraeign á Íslandi er orðin hrollvekjandi. Það má sjá á hinum ýmsu samfélagsmiðlum sem fjalla um gæludýrahald. Heilt á litið erum við arfaslök í dýravernd frá umráðamönnum flestra dýrategund upp í æðstu stjórnvöld og dómstóla, því viðurlög við argast dýraníði eru lítil sem engin þó refsiheimildir sé háar. Það fer ekki mál lengur fyrir dómstóla vegna einræðis MAST að lögum að kæra mál. Lögum um velferð dýra er ekki beitt á örgustu dýraníðinga, vegna spillingar. Er hægt, svo dæmi sé tekið, að ímynda sér ógeðslegra dýraníð en þegar heill hvalur þarf að berjast um í kvöl í margar mínútur áður en hann gefst upp í blóðugu hafinu. - Slíkt ætti að sæta tveggja ára fangelsisrefsingu eins og margt annað dýraníðið sem tíðkast með reglubundu millibili á Íslandi í dag. Eina breytingin sem ég sé á liðnum 10 árum er sú að nú er hugtakið dýraníð á allra vörum, þó brúk þessi virðist engin áhrif hafa á stjórnvöld, sem hreyfa varla legg né lið. Fyrir 10 árum hlaut ég hæstaréttardóm fyrir að nota hugtakið í skrifum, að ég taldi með réttu. Svo mikið var það dýraníð í raun að MAST lokaði starfseminni nokkrum misserum síðar, hvað hefði mátt gerast áður en dómur féll! Ég gæti léttilega skrifað aðra meistarraritgerð um réttaráhrif og framkvæmd dýraverndarlaga á Íslandi í dag, nú röskum 10 árum eftir þá síðustu. Niðurstaðan væri ennþá meira sláandi en þá og væri með réttu og að hluta niðurstaða um þróun mankyns og stjórnvalda í réttarríkinu Íslandi. Evrópumeistarar í dýraníði Grein með þessari fyrirsögn ritaði ég fyrir nokkrum misserum hér á visir.is. Á með sönnu ennþá en því miður við í dag. Höfundur er dýraverndarlögfræðingur. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Árni Stefán Árnason Mest lesið Ég heiti Elísa og ég er Drusla Elísa Rún Svansdóttir Skoðun Grindavík má enn bíða Gísli Stefánsson Skoðun Feluleikur ríkisstjórnarinnar? Lárus Guðmundsson Skoðun Yfirlýsing frá Kára Stefánssyni um hrakfarir hans í samskiptum við íhaldssaman blaðamann Kári Stefánsson Skoðun Swuayda blæðir: Hróp sem heimurinn heyrir ekki Mouna Nasr Skoðun Veimiltítustjórn og tugþúsundir dáinna barna Viðar Hreinsson Skoðun Lýðheilsan að veði? Willum Þór Þórsson Skoðun Jafnrétti sem leiðarljós í starfi Háskóla Íslands Silja Bára R. Ómarsdóttir Skoðun Þið voruð í partýinu líka! Gísli Sigurður Gunnlaugsson Skoðun Börnin og hungursneyðin í Gaza Sverrir Ólafsson Skoðun Skoðun Skoðun Feluleikur ríkisstjórnarinnar? Lárus Guðmundsson skrifar Skoðun Ég heiti Elísa og ég er Drusla Elísa Rún Svansdóttir skrifar Skoðun Grindavík má enn bíða Gísli Stefánsson skrifar Skoðun Aðventukerti og aðgangshindranir Kristín María Birgisdóttir skrifar Skoðun Lífið í tjaldi á Gaza Viðar Hreinsson,Israa Saed skrifar Skoðun Gaza og sjálfbærni mennskunnar Elva Rakel Jónsdóttir skrifar Skoðun Börnin og hungursneyðin í Gaza Sverrir Ólafsson skrifar Skoðun Kynbundið ofbeldi Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun Aðdragandi aðildar þarf umboð Erna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Yfirlýsing frá Kára Stefánssyni um hrakfarir hans í samskiptum við íhaldssaman blaðamann Kári Stefánsson skrifar Skoðun Þétting byggðar er ekki vandamálið Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Þrengt að þjóðarleikvanginum Þorvaldur Örlygsson skrifar Skoðun Ert þú drusla? Katrín Sigríður J. Steingrímsdóttir,Elísa Rún Svansdóttir,Lilja Íris Long Birnudóttir,Lísa Margrét Gunnarsdóttir,Margrét Baldursdóttir,Silja Höllu Egilsdóttir skrifar Skoðun Sameiginleg yfirlýsing 28 ríkja um málefni Palestínu, hvers virði er hún? Einar Ólafsson skrifar Skoðun Alltof mörg sveitarfélög á Íslandi! Gunnar Alexander Ólafsson skrifar Skoðun Öryggi betur tryggt – fangelsismál færð til nútímans Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Lýðheilsan að veði? Willum Þór Þórsson skrifar Skoðun Evrópusambandsaðild - valdefling íslensks almennings Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar Skoðun Köllum Skjöld Íslands réttu nafni: Rasískt götugengi Ian McDonald skrifar Skoðun Hverjir eru komnir með nóg? Nichole Leigh Mosty skrifar Skoðun Að leigja okkar eigin innviði Halldóra Mogensen skrifar Skoðun Málþóf sem valdníðsla Einar G. Harðarson skrifar Skoðun Klaufaskapur og reynsluleysi? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hvernig spyr ég gervigreind til að fá besta svarið? Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Ertu bitur? Björn Leví Gunnarsson skrifar Skoðun Er hægt að læra af draumum? Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Afstæði ábyrgðar Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Klassapróf fína fólksins – eða hvernig erfingjar kenna okkur að lifa Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Fjárhagslegt virði vörumerkja Elías Larsen skrifar Skoðun Við ákærum – hver sveik strandveiðisjómenn? Kjartan Páll Sveinsson skrifar Sjá meira
Það er sama hvar er borið niður í íslenskri dýravernd, alls staðar blasir við stjórn og agaleysi, skeytingarleysi flestra á lögum um velferð dýra. Þetta fullyrði ég eftir að hafa fylgst með henni gaumgæfilega í rúman áratug með ærna þekkingu í farteskinu, heila rannsókn á háskólastigi í 18 mánuði um réttaráhrif og framkvæmd dýraverndarlaga sem lauk með ályktuninni og gælunafninu: hin leynda þjáning búfjár á Íslandi. Þá ályktun gæti ég léttilega rýmkað í dag og sagt: hin leynda þjáning dýra á Íslandi. Alger fræðsluskortur þó lögskyldur sé Hvergi á sviði dýraverndar er að finna rökhugsun að mínu mati. Tómlæti opinberra aðila er algert. Í dýravernd felst t.d. að tryggja að gæludýraeigendur verði sér úti um viðunandi fræðslu um umgengni við gæludýr, að tryggt sé að bændur annist búfé sitt á viðeigandi hátt......svona mætti endalaust telja upp. Áberandi er hvað hundaeigendur eru illa upplýstir um meðferð hunda, það má lesa á samfélagsmiðlinum Hundasamfélagið á facebook, áberandi er hvað íslenskir bændur eru virkilega slappir að tryggja öryggi búfjár síns, um það mátti lesa í fréttum liðinna daga. Áberandi er hvað hundarækt hreinræktaðra hunda er agalaus á Íslandi, sem helgast m.a. af græðgi Íslendinga að eignast hreinræktaða hvolpa án þess að bera nokkuð skynbragð á hvað því fylgir og að hverju ber að huga áður en slík ákvörðun er tekin. Agaleysið á því sviði vekur undrun, fólk freistast til að kaupa smáhundahvolpa á hundruðir þúsunda, langt yfir markaðsverði í Evrópu. Það liggur við að maður kalli þetta fíkn, ég botna ekkert í þessu. Gagnrýnislausir blaðamenn Áberandi er hvað blaðamenn eru gagnrýnislausir á framkvæmd dýraverndar um það mátti lesa á vef RÚV og á Heimildinni þegar því var flaggað að Dýraverndarsamband Íslands ætlaði að kæra blóðmeraiðnaðinn þegar slíkt er hreinlega ekki hægt að lögum. Blaðamenn spyrja sig ekki hvort eitthvað sé að sönnu mögulegt heldur lepja upp falsfréttir frá Dýraverndarsambandinu, sem ég fæ ekki séð að hafi komið nokkurri dýravernd í verk frá því nýr formaður tók við, né sá fyrri. Flokkur fólksins og dýravernd Hávær þingmaður, í stjórnarandstöðu þá, Inga Sæland fullyrti, réttilega, að Matvælastofnun væri ekki starfi sínu vaxin, sótbölvaði um ýmislegt tengt dýravernd á liðnum stjórnarandstöðumisserum. Nú, í stjórn, þaggar hún dýravernd, með tómlæti sínu. Ómerkilegt háttalag í bullandi populisma til að stuða ekki eigin hagsmuni sem ráðherra. Álíka háværir voru Guðmundur og Eyjólfir í ræðustól. Nú þagnaðir. Dýraníð út um víðan völl Skrifaðar hafa verið margar greinar sem vísa beint til dýraníðs út um víðan völl á Íslandi. Nýlegust eru skrif Ole Anton Bieltvedt um dráp á selum, réttmæt og vel rökstudd. Umræða sem kemur upp á áratugs fresti en engin hlustar á. Dýraníð tíðkast og blómstar í öllum geirum dýrahalds á Íslandi, frá gæludýrum til búfjárhalds til veiða á villtum dýrum. Dýravernd á að stjórna af atvinnuvegaráðherra, sem á ef svo ber undir að gefa yfirdýralækni fyrirmæli. MAST á að sjá um framkvæmd laga um velferð dýra. Hvorki ráðherra né ríkisstjórn virðast hafa nokkrun áhuga á slíku. Það er rétt sem ég og Ole höfum skrifað, hvar er dýravernd Flokks fólksins í stjórnarsáttmálanum? Var hún seld fyrir þrjá ráðherrastóla? Ég man eftir þeim hryllingi sem Inga, Eyjólfur og Guðmundur lýstu þegar ég frumsýndi þeim fyrstu heimildamyndina um blóðmeramálið í félagsmiðstöð FF. Hvar eru þau nú í því máli. Ríkisendurskoðandi skrifaði ítarlega skýrslu um ástand dýraverndar á Íslandi. Skýrslan var ætluð Alþingi. Alþingi hefur ekkert brugðist við henni. Nú þykist Umboðsmaður alþingis ætla að skoða blóðmeraníðið. Gott og gjöri hann svo en ég efa að það álit byggi á mikilli þekkingu. Maður skrifar ekki álit um eitthvað sem krefst mikillar þekkingar á dýrahaldi, hefur Umboðsmaður það? Dýralögreglan Ég fullyrti fyrir áratug og stend við að Íslendingur verði að eignast dýralögreglu sem er ennþá brýnna nú en þá. Stjórnlaus, eftirlitslaus og þekkingarlítil gæludýraeign á Íslandi er orðin hrollvekjandi. Það má sjá á hinum ýmsu samfélagsmiðlum sem fjalla um gæludýrahald. Heilt á litið erum við arfaslök í dýravernd frá umráðamönnum flestra dýrategund upp í æðstu stjórnvöld og dómstóla, því viðurlög við argast dýraníði eru lítil sem engin þó refsiheimildir sé háar. Það fer ekki mál lengur fyrir dómstóla vegna einræðis MAST að lögum að kæra mál. Lögum um velferð dýra er ekki beitt á örgustu dýraníðinga, vegna spillingar. Er hægt, svo dæmi sé tekið, að ímynda sér ógeðslegra dýraníð en þegar heill hvalur þarf að berjast um í kvöl í margar mínútur áður en hann gefst upp í blóðugu hafinu. - Slíkt ætti að sæta tveggja ára fangelsisrefsingu eins og margt annað dýraníðið sem tíðkast með reglubundu millibili á Íslandi í dag. Eina breytingin sem ég sé á liðnum 10 árum er sú að nú er hugtakið dýraníð á allra vörum, þó brúk þessi virðist engin áhrif hafa á stjórnvöld, sem hreyfa varla legg né lið. Fyrir 10 árum hlaut ég hæstaréttardóm fyrir að nota hugtakið í skrifum, að ég taldi með réttu. Svo mikið var það dýraníð í raun að MAST lokaði starfseminni nokkrum misserum síðar, hvað hefði mátt gerast áður en dómur féll! Ég gæti léttilega skrifað aðra meistarraritgerð um réttaráhrif og framkvæmd dýraverndarlaga á Íslandi í dag, nú röskum 10 árum eftir þá síðustu. Niðurstaðan væri ennþá meira sláandi en þá og væri með réttu og að hluta niðurstaða um þróun mankyns og stjórnvalda í réttarríkinu Íslandi. Evrópumeistarar í dýraníði Grein með þessari fyrirsögn ritaði ég fyrir nokkrum misserum hér á visir.is. Á með sönnu ennþá en því miður við í dag. Höfundur er dýraverndarlögfræðingur.
Yfirlýsing frá Kára Stefánssyni um hrakfarir hans í samskiptum við íhaldssaman blaðamann Kári Stefánsson Skoðun
Skoðun Yfirlýsing frá Kára Stefánssyni um hrakfarir hans í samskiptum við íhaldssaman blaðamann Kári Stefánsson skrifar
Skoðun Ert þú drusla? Katrín Sigríður J. Steingrímsdóttir,Elísa Rún Svansdóttir,Lilja Íris Long Birnudóttir,Lísa Margrét Gunnarsdóttir,Margrét Baldursdóttir,Silja Höllu Egilsdóttir skrifar
Skoðun Sameiginleg yfirlýsing 28 ríkja um málefni Palestínu, hvers virði er hún? Einar Ólafsson skrifar
Skoðun Öryggi betur tryggt – fangelsismál færð til nútímans Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar
Skoðun Klassapróf fína fólksins – eða hvernig erfingjar kenna okkur að lifa Sigríður Svanborgardóttir skrifar
Yfirlýsing frá Kára Stefánssyni um hrakfarir hans í samskiptum við íhaldssaman blaðamann Kári Stefánsson Skoðun