Samkeppniseftirlitið segir samrunann auka samkeppni Árni Sæberg skrifar 21. febrúar 2025 16:16 Lilja Björk Einarsdóttir, bankastjóri Landsbankans. Vísir/Einar Samkeppniseftirlitið hefur samþykkt kaup Landsbankans á tryggingafélaginu TM. Landsbankinn og eftirlitið hafa gert sátt um tiltekin skilyrði fyrir samruna félaganna tveggja. Í tilkynningu á vef Samkeppniseftirlitsins segir að eftirlitið hafi lokið rannsókn sinni á kaupunum í dag. „Landsbankinn er, eins og kunnugt er, stærsti viðskiptabanki landsins og býður einstaklingum, fyrirtækjum og fjárfestum upp á alhliða fjármálaþjónustu. TM er þriðja stærsta skaðatryggingafélag landsins og rekur það jafnframt líftryggingastarfsemi gegnum dótturfélag sitt TM líftryggingar hf.“ Kaup bankans á TM hafa vakið mikla athygli, ekki síst fyrir þá staðreynd að bankinn er alfarið í eigu ríkisins og því er hið opinbera að stíga inn á tryggingamarkað með kaupunum. Í tilkynningu segir að samruninn sé að meginuppistöðu til svonefndur samsteypusamruni þar sem alhliða viðskiptabankastarfsemi rennur saman við vátryggingastarfsemi. Bæði Landsbankinn og TM starfi á fákeppnismörkuðum þar sem talsverðar aðgangshindranir séu fyrir hendi. Samruninn auki samkeppni Samkeppniseftirlitið hafi við rannsókn málsins óskað sjónarmiða í opnu umsagnarferli og hafi einkum borist sjónarmið frá keppinautum samrunafyrirtækjanna. Jafnframt hafi Samkeppniseftirlitið óskað eftir ítarlegum gögnum frá viðskiptabönkum, sparisjóðum og vátryggingafélögum, í því skyni að meta stöðu samrunaaðila á þeim mörkuðum sem þeir starfa. Jafnframt hafi við rannsóknina verið leitað umsagna og frekari upplýsinga sem nauðsynleg þóttu við rannsókn samrunans. Rannsóknin hafi meðal annars leitt í ljós að hlutdeild TM á skaðatryggingamarkaði hafi dregist saman mörg undanfarin ár ogvísbendingar séu um að það stafi af veikari samkeppni félagsins um viðskiptavini en áður. „Þannig hafi félagið gefið eftir í verðsamkeppni við hin vátryggingafélögin. Ástæða er til að ætla að með nýju eignarhaldi skapist svigrúm og hvatar til aukinnar samkeppni á markaðnum.“ Mikilvægt að koma í veg fyrir vöndlun Þá segir að því er varðar viðskiptabankamarkað sýni fyrirliggjandi gögn gríðarlega sterka stöðu stóru viðskiptabankanna þriggja, á markaði sem varinn sé með umtalsverðum aðgangshindrunum. Þær samkeppnishömlur sem að óbreyttu hefðu leitt af samruna Landsbankans og TM tengist að talsverðu leyti markaðssetningu og sölu vátrygginga TM gegnum dreifikerfi Landsbankans. „Telur Samkeppniseftirlitið mikilvægt að gæta að því að samruninn raski ekki samkeppni á grundvelli vöndlunar eða samtvinnunar vátrygginga og viðskiptabankaþjónustu.“ Á fundi þann 17. desember 2024 hafi Samkeppniseftirlitið gert Landsbankanum grein fyrir frummati sínu á áhrifum samrunans og reifað sérstaklega skaðleg áhrif sem af honum gætu hlotist. Þann 23. desember 2024 hafi Landsbankinn óskað eftir sáttarviðræðum og lagt fram tillögu að mótaðgerðum til að leysa þau samkeppnislegu vandkvæði sem Samkeppniseftirlitið hafði bent á. Á þeim grunni og eftir frekari viðræður hafi Landsbankinn nú gert sátt við Samkeppniseftirlitið. „Með sáttinni skuldbindur bankinn sig til þess að tryggja að sérstök kjör á vátryggingum TM verði ekki háð því skilyrði að laun viðskiptavinar verði greidd inn á reikning hans hjá bankanum.“ Launareikningar mikilvægt aðdráttarafl „Það að fá viðskiptavini í launareikningsviðskipti getur haft mikla þýðingu í samkeppni á viðskiptabankamarkaði. Þannig geta launareikningar talist mikilvæg aðdráttarleið fyrir víðtækari viðskipti,“ segir í tilkynningu. Rannsókn málsins bendi til þess að smærri keppinautar á viðskiptabankamarkaði geti átt erfitt með að standa af sér áhrifin af því að bankar með sterka stöðu, líkt og Landsbankinn, bindi sérstök kjör á vátryggingum því skilyrði að viðskiptavinir séu með launareikning hjá viðkomandi banka. Þannig gæti slík háttsemi skert möguleika smærri keppinauta til vaxtar og viðgangs og þeir jafnvel útilokast frá samkeppni um stóran hluta viðskiptavina á markaðnum fyrir almenna viðskiptabankaþjónustu. Landsbankinn Fjármálafyrirtæki Kaup og sala fyrirtækja Samkeppnismál Mest lesið Hætti korteri eftir peppfund með Möltufólkinu Viðskipti innlent Stefna á að hefja starfsemi á Möltu innan tíu vikna Viðskipti innlent Viðkvæm staða í björgunaraðgerðum Play Europe Viðskipti innlent Isavia gefur strandaglópum engin grið Viðskipti innlent „Við munum gæta réttar kröfuhafa í hvívetna“ Viðskipti innlent Búið að greiða laun og barnabætur Viðskipti innlent Gjörbreyttar kröfur og vinna ekki lengur aðeins til að hafa í sig og á Atvinnulíf Horfa fram á tugmilljarða samdrátt og bíða í ofvæni eftir loðnufréttum Viðskipti innlent Hvetur stjórnvöld til að veita ferðaskrifstofum lán eins og í Covid Viðskipti innlent Norðlensk framleiðsla sem er að slá í gegn á Íslandi Samstarf Fleiri fréttir Múlakaffi nýtir farþegamiðstöðina yfir veturinn „Við munum gæta réttar kröfuhafa í hvívetna“ Viðkvæm staða í björgunaraðgerðum Play Europe Horfa fram á tugmilljarða samdrátt og bíða í ofvæni eftir loðnufréttum Hætti korteri eftir peppfund með Möltufólkinu Isavia gefur strandaglópum engin grið Ásgeir og Darri til Landslaga Sahara og Olís tilnefnd til tvennra alþjóðlegra verðlauna Hvetur stjórnvöld til að veita ferðaskrifstofum lán eins og í Covid Búið að greiða laun og barnabætur Stefna á að hefja starfsemi á Möltu innan tíu vikna Snaps teygir anga sína út á Hlemm „Það er svo langt síðan að við höfðum ekki trú á Play“ Arnar Þór og Unnur Lilja skipta búi Play Bændaferðir færa sig í skemmtiferðasiglingar Fallið frá kröfum um neyðarfjarskipti á hálendinu Play með sex prósent flugsæta til og frá landinu Hrun í makríl og kolmunna Fall Play áfall en að einhverju leyti fyrirséð Segir ekki honum að kenna að Play hafi farið á hausinn Eðlilegt ef farið verður yfir eftirlit með flugfélögum Höggið á íslenska ferðaþjónustu ætti að vera takmarkað Þjóðarskútan sé „vel í stakk búin til að sigla milli skers og báru í úfnum sjó“ Gjaldþrotaskiptabeiðni Play tekin fyrir í héraðsdómi Atvinnuleysi 5,3 prósent í ágúst Kalla ráðherra og forstjóra Samgöngustofu fyrir samgöngunefnd Hækkun flugfargjalda muni skila sér í meiri verðbólgu Leik lokið hjá Play „Skrifast ekki á okkur að það hafi farið eins og er farið“ Icelandair geti ekki svarað fyrir orðræðuna Sjá meira
Í tilkynningu á vef Samkeppniseftirlitsins segir að eftirlitið hafi lokið rannsókn sinni á kaupunum í dag. „Landsbankinn er, eins og kunnugt er, stærsti viðskiptabanki landsins og býður einstaklingum, fyrirtækjum og fjárfestum upp á alhliða fjármálaþjónustu. TM er þriðja stærsta skaðatryggingafélag landsins og rekur það jafnframt líftryggingastarfsemi gegnum dótturfélag sitt TM líftryggingar hf.“ Kaup bankans á TM hafa vakið mikla athygli, ekki síst fyrir þá staðreynd að bankinn er alfarið í eigu ríkisins og því er hið opinbera að stíga inn á tryggingamarkað með kaupunum. Í tilkynningu segir að samruninn sé að meginuppistöðu til svonefndur samsteypusamruni þar sem alhliða viðskiptabankastarfsemi rennur saman við vátryggingastarfsemi. Bæði Landsbankinn og TM starfi á fákeppnismörkuðum þar sem talsverðar aðgangshindranir séu fyrir hendi. Samruninn auki samkeppni Samkeppniseftirlitið hafi við rannsókn málsins óskað sjónarmiða í opnu umsagnarferli og hafi einkum borist sjónarmið frá keppinautum samrunafyrirtækjanna. Jafnframt hafi Samkeppniseftirlitið óskað eftir ítarlegum gögnum frá viðskiptabönkum, sparisjóðum og vátryggingafélögum, í því skyni að meta stöðu samrunaaðila á þeim mörkuðum sem þeir starfa. Jafnframt hafi við rannsóknina verið leitað umsagna og frekari upplýsinga sem nauðsynleg þóttu við rannsókn samrunans. Rannsóknin hafi meðal annars leitt í ljós að hlutdeild TM á skaðatryggingamarkaði hafi dregist saman mörg undanfarin ár ogvísbendingar séu um að það stafi af veikari samkeppni félagsins um viðskiptavini en áður. „Þannig hafi félagið gefið eftir í verðsamkeppni við hin vátryggingafélögin. Ástæða er til að ætla að með nýju eignarhaldi skapist svigrúm og hvatar til aukinnar samkeppni á markaðnum.“ Mikilvægt að koma í veg fyrir vöndlun Þá segir að því er varðar viðskiptabankamarkað sýni fyrirliggjandi gögn gríðarlega sterka stöðu stóru viðskiptabankanna þriggja, á markaði sem varinn sé með umtalsverðum aðgangshindrunum. Þær samkeppnishömlur sem að óbreyttu hefðu leitt af samruna Landsbankans og TM tengist að talsverðu leyti markaðssetningu og sölu vátrygginga TM gegnum dreifikerfi Landsbankans. „Telur Samkeppniseftirlitið mikilvægt að gæta að því að samruninn raski ekki samkeppni á grundvelli vöndlunar eða samtvinnunar vátrygginga og viðskiptabankaþjónustu.“ Á fundi þann 17. desember 2024 hafi Samkeppniseftirlitið gert Landsbankanum grein fyrir frummati sínu á áhrifum samrunans og reifað sérstaklega skaðleg áhrif sem af honum gætu hlotist. Þann 23. desember 2024 hafi Landsbankinn óskað eftir sáttarviðræðum og lagt fram tillögu að mótaðgerðum til að leysa þau samkeppnislegu vandkvæði sem Samkeppniseftirlitið hafði bent á. Á þeim grunni og eftir frekari viðræður hafi Landsbankinn nú gert sátt við Samkeppniseftirlitið. „Með sáttinni skuldbindur bankinn sig til þess að tryggja að sérstök kjör á vátryggingum TM verði ekki háð því skilyrði að laun viðskiptavinar verði greidd inn á reikning hans hjá bankanum.“ Launareikningar mikilvægt aðdráttarafl „Það að fá viðskiptavini í launareikningsviðskipti getur haft mikla þýðingu í samkeppni á viðskiptabankamarkaði. Þannig geta launareikningar talist mikilvæg aðdráttarleið fyrir víðtækari viðskipti,“ segir í tilkynningu. Rannsókn málsins bendi til þess að smærri keppinautar á viðskiptabankamarkaði geti átt erfitt með að standa af sér áhrifin af því að bankar með sterka stöðu, líkt og Landsbankinn, bindi sérstök kjör á vátryggingum því skilyrði að viðskiptavinir séu með launareikning hjá viðkomandi banka. Þannig gæti slík háttsemi skert möguleika smærri keppinauta til vaxtar og viðgangs og þeir jafnvel útilokast frá samkeppni um stóran hluta viðskiptavina á markaðnum fyrir almenna viðskiptabankaþjónustu.
Landsbankinn Fjármálafyrirtæki Kaup og sala fyrirtækja Samkeppnismál Mest lesið Hætti korteri eftir peppfund með Möltufólkinu Viðskipti innlent Stefna á að hefja starfsemi á Möltu innan tíu vikna Viðskipti innlent Viðkvæm staða í björgunaraðgerðum Play Europe Viðskipti innlent Isavia gefur strandaglópum engin grið Viðskipti innlent „Við munum gæta réttar kröfuhafa í hvívetna“ Viðskipti innlent Búið að greiða laun og barnabætur Viðskipti innlent Gjörbreyttar kröfur og vinna ekki lengur aðeins til að hafa í sig og á Atvinnulíf Horfa fram á tugmilljarða samdrátt og bíða í ofvæni eftir loðnufréttum Viðskipti innlent Hvetur stjórnvöld til að veita ferðaskrifstofum lán eins og í Covid Viðskipti innlent Norðlensk framleiðsla sem er að slá í gegn á Íslandi Samstarf Fleiri fréttir Múlakaffi nýtir farþegamiðstöðina yfir veturinn „Við munum gæta réttar kröfuhafa í hvívetna“ Viðkvæm staða í björgunaraðgerðum Play Europe Horfa fram á tugmilljarða samdrátt og bíða í ofvæni eftir loðnufréttum Hætti korteri eftir peppfund með Möltufólkinu Isavia gefur strandaglópum engin grið Ásgeir og Darri til Landslaga Sahara og Olís tilnefnd til tvennra alþjóðlegra verðlauna Hvetur stjórnvöld til að veita ferðaskrifstofum lán eins og í Covid Búið að greiða laun og barnabætur Stefna á að hefja starfsemi á Möltu innan tíu vikna Snaps teygir anga sína út á Hlemm „Það er svo langt síðan að við höfðum ekki trú á Play“ Arnar Þór og Unnur Lilja skipta búi Play Bændaferðir færa sig í skemmtiferðasiglingar Fallið frá kröfum um neyðarfjarskipti á hálendinu Play með sex prósent flugsæta til og frá landinu Hrun í makríl og kolmunna Fall Play áfall en að einhverju leyti fyrirséð Segir ekki honum að kenna að Play hafi farið á hausinn Eðlilegt ef farið verður yfir eftirlit með flugfélögum Höggið á íslenska ferðaþjónustu ætti að vera takmarkað Þjóðarskútan sé „vel í stakk búin til að sigla milli skers og báru í úfnum sjó“ Gjaldþrotaskiptabeiðni Play tekin fyrir í héraðsdómi Atvinnuleysi 5,3 prósent í ágúst Kalla ráðherra og forstjóra Samgöngustofu fyrir samgöngunefnd Hækkun flugfargjalda muni skila sér í meiri verðbólgu Leik lokið hjá Play „Skrifast ekki á okkur að það hafi farið eins og er farið“ Icelandair geti ekki svarað fyrir orðræðuna Sjá meira