Íþróttahreyfingin glímir við skattyfirvöld Kristinn Jónasson skrifar 24. janúar 2025 09:01 Íþróttahreyfingin á sér djúpar rætur í íslensku samfélagi og gegnir mikilvægu hlutverki í lífi fólks á öllum aldri. Hún er samofin skólastarfi og almennri tómstundaiðkun og spannar fjölbreytt svið, hvort sem markmiðið er keppni, félagslegt samneyti eða afþreying. Íþróttir veita börnum, ungmennum og fullorðnum vettvang til að efla líkamlega og andlega vellíðan, styrkja félagsleg tengsl og skapa sameiginlegar minningar. Rekstur íþróttahreyfingarinnar: Almannaheill og sjálfboðastarf Íþróttahreyfingin á Íslandi er almennt rekin án þess að hagnaðarsjónarmið séu höfð að leiðarljósi. Flest íþróttafélög landsins uppfylla skilyrði til að flokkast sem félög til almannaheilla, þar sem áherslan er á samfélagslegt framlag frekar en fjárhagslegan ávinning. Rekstur félaganna byggir að stórum hluta á eljusemi sjálfboðaliða og stuðningi bakhjarla, enda er fjárhagsleg sjálfbærni íþróttafélaga undantekning fremur en regla. Sjálfboðaliðar gegna lykilhlutverki í þessu samhengi. Þeir sinna fjölbreyttum verkefnum, allt frá sölu á fjáröflunarvörum til stjórnarstarfa í félögunum. Slík störf eru í flestum tilvikum unnin án endurgjalds, sem undirstrikar mikilvægi sjálfboðastarfsins fyrir starfsemi íþróttafélaga og hreyfingarinnar í heild sinni. Ábyrgð og áskoranir í skattamálum Skattalegt regluverk í tengslum við íþróttafélög hefur verið til umfjöllunar á síðustu mánuðum. Í leiðbeiningum Skattsins sem upphaflega voru birtar árið 2004 en uppfærðar í febrúar 2024 er áréttað að forsvarsmenn íþróttafélaga beri ábyrgð á staðgreiðslu skatta og tryggingagjalds. Ef brotið er gegn þessum skyldum, geta íþróttafélög og forsvarsmenn þeirra sætt refsiábyrgð. Í leiðbeiningunum er lögð áhersla á að íþróttamenn og þjálfarar, sem fá greiðslur frá íþróttafélögum, séu skilgreindir sem launþegar fremur en verktakar. Þetta atriði hefur vakið talsverða athygli innan íþróttahreyfingarinnar, enda hefur verið staðfest misbrestur á skilum staðgreiðslu og tryggingagjalda í nokkrum félögum. Í kjölfarið hefur ríkisskattstjóri tilkynnt um fyrirætlanir sínar að fylgjast reglubundið með þessum málum á næstu árum. Fræðilega séð eru skilin milli launþegasambands og verktakasambands skýr og sjónarmið Skattsins í þessum efnum almennt óumdeild. Raunveruleikin er þó marbreytilegur og ekki ljóst að almenningur átti sig á þessum eðlismun. Þó blasir við að leiðrétting á þessum misbresti mun kalla á aukinn fjárstuðning hins opinbera eða skattalegar ívilnanir til íþróttahreyfingarinnar, þar sem umtalsverður kostnaðarauki mun lenda á íþróttafélögunum við breytingarnar. Eitt af umdeildustu atriðum í erindi Skattsins er möguleg refsiábyrgð þeirra sjálfboðaliða sem sitja í stjórnum íþróttafélaga, komi til brota á skattalögum. Gildandi skattalöggjöf kveður á um að sjálfboðaliði sem hefur engan fjárhagslegan ávinning af starfi sínu, geti borið refsiábyrgð sé misbrestur við framkvæmd upplýsinga- og greiðsluskyldu til skattyfirvalda. Þó er hægt að fagna því að Skatturinn leggi áherslu á skýra framkvæmd, en ábendingin um refsiábyrgð gæti að sama skapi talist ónærgætin, í ljósi þess mikilvæga hlutverks sem sjálfboðaliðar gegna í rekstri íþróttafélaga. Ábendingin hefur valdið óróleika innan íþróttahreyfingarinnar. Sambönd innan hreyfingarinnar hafa haldið fundi til að ræða áhrif og afleiðingar þess að sjálfboðaliðar gætu sætt refsingu fyrir misbresti íþróttafélaga á skattskilum. Þetta vekur áleitnar spurningar um framtíðina: Hver mun vilja taka að sér endurgjaldslaust stjórnunarhlutverk í íþróttafélögum, ef refsiábyrgð er veruleiki? Framtíð íþróttahreyfingarinnar í ljósi aukins eftirlits Íþróttahreyfingin stendur á tímamótum þar sem aukið eftirlit og skýrari reglur um skattamál kalla á breytingar í starfseminni. Þótt mikilvægi skýrs og sanngjarns regluverks sé óumdeilt, er nauðsynlegt að tryggja að þær skyldur sem yfirvöld leggja á herðar forsvarsmanna skerði ekki hvata til þátttöku sjálfboðaliða, sem eru burðarás hreyfingarinnar. Jafnframt má velta því upp hvort áherslan eigi frekar að vera á að skapa hvata og stuðning fyrir íþróttastarfsemi, frekar en að leggja áherslu á refsiaðgerðir. Fyrirmyndir má sækja til ýmissa ríkja innan Evrópusambandsins, þar sem skattalegir hvatar og beinn fjárhagslegur stuðningur styðja við íþróttahreyfingar. Slíkar aðgerðir gætu einnig eflt íþróttastarf á Íslandi og létt af fjárhagslegri byrði íþróttafélaga, sem nú standa frammi fyrir miklum áskorunum. Ef áherslan verður of þung á eftirlit, refsiábyrgð og lagalegar skyldur, gæti það grafið undan grundvelli hreyfingarinnar og skapað óvissu um framtíð hennar. Íþróttahreyfingin, sem hefur verið ein af grunnstoðum íslensks samfélags, þarf stuðning og hvata fremur en hindranir, svo hún geti áfram þrifist og blómstrað til hagsbóta fyrir alla þjóðina. Á Skattafróðleik KPMG, sem fram fer 30. janúar næstkomandi, verður ítarlega fjallað um skattaleg mál sem tengjast íþróttahreyfingunni. Á viðburðinum verður meðal annars varpað ljósi á skattaleg málefni sem hafa áhrif á rekstur íþróttafélaga, þar á meðal skilgreiningu launþega og verktaka, framtal auglýsingatekna og mögulegar afleiðingar skattalegra brota. Skattafróðleikur KPMG mun því veita forsvarsmönnum íþróttafélaga og öðrum hagsmunaaðilum tækifæri til að dýpka skilning sinn á þessu mikilvæga málefni. Höfundur er lögmaður og eigandi hjá KPMG Law. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skattar og tollar Félagasamtök Mest lesið Ísrael á ekki heima á gleðileikum evrópskra sjónvarpsstöðva sem starfa í almannaþágu Stefán Jón Hafstein Skoðun Mótum framtíðina saman Jónína Hauksdóttir ,Magnús Þór Jónsson Skoðun Íslenskir flóttamenn - í okkar eigin landi Gunnar Magnús Diego Skoðun Samræmd nálgun að öryggi og skilvirkni á ytri landamærum - Innleiðing EES á Íslandi Arngrímur Guðmundsson Skoðun Eru vegir fyrir ferðamenn mikilvægari en vegir fyrir fólk sem býr hér? Petrína Þórunn Jónsdóttir Skoðun Er Evrópa á villigötum? Efnahagsleg hnignun kallar á róttæka endurskoðun Eggert Sigurbergsson Skoðun Magga Stína! Helga Völundardóttir Skoðun Transumræðan og ruglið um fjölda kynja Einar Steingrímsson Skoðun Halldór 4.10.2025 Halldór 7 milljarða húsnæðisstuðningur afnuminn… en hvað kemur í staðinn? Vilhjálmur Hilmarsson Skoðun Skoðun Skoðun Eru vegir fyrir ferðamenn mikilvægari en vegir fyrir fólk sem býr hér? Petrína Þórunn Jónsdóttir skrifar Skoðun Er Evrópa á villigötum? Efnahagsleg hnignun kallar á róttæka endurskoðun Eggert Sigurbergsson skrifar Skoðun Samræmd nálgun að öryggi og skilvirkni á ytri landamærum - Innleiðing EES á Íslandi Arngrímur Guðmundsson skrifar Skoðun Íslenskir flóttamenn - í okkar eigin landi Gunnar Magnús Diego skrifar Skoðun Ísrael á ekki heima á gleðileikum evrópskra sjónvarpsstöðva sem starfa í almannaþágu Stefán Jón Hafstein skrifar Skoðun Mótum framtíðina saman Jónína Hauksdóttir ,Magnús Þór Jónsson skrifar Skoðun Leikskóli þarf meira en þak og veggi. Kópavogsmódelið og Akureyrarleiðin sem leið að aukinni velferð barna Anna Elísa Hreiðarsdóttir,Svava Björg Mörk skrifar Skoðun Jákvæð áhrif dánaraðstoðar á sorgarferli aðstandenda og umönnunaraðila í Viktoríuríki í Ástralíu Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Kæra Epli, skilur þú mig? Lilja Dögg Jónsdóttir skrifar Skoðun Þorgerður og erlendu dómstólarnir Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Barnafjölskyldur í Reykjavík eiga betra skilið Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Lyftum umræðunni á örlítið hærra plan Jóna Hlíf Halldórsdóttir skrifar Skoðun Lykillinn að hamingju og heilbrigði Auður Kjartansdóttir skrifar Skoðun Staða bænda styrkt Hanna Katrín Friðriksson skrifar Skoðun Transumræðan og ruglið um fjölda kynja Einar Steingrímsson skrifar Skoðun Leikskólar eru ekki munaður Íris Eva Gísladóttir skrifar Skoðun Vísindarannsóknir og þróun – til umhugsunar í tiltekt Þorgerður J. Einarsdóttir skrifar Skoðun 752 dánir vegna geðheilsuvanda – enginn vegna fjölþáttaógnar Grímur Atlason skrifar Skoðun Foreldrar þurfa bara að vera duglegri Björg Magnúsdóttir skrifar Skoðun Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson skrifar Skoðun Dýrkeypt eftirlitsleysi Lilja Björk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Svindl eða sjálfsvernd? Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Magga Stína! Helga Völundardóttir skrifar Skoðun Mannauðurinn á vinnustaðnum þarf góða innivist til að dafna Ásta Logadóttir skrifar Skoðun Þetta er námið sem lifir áfram Bryngeir Valdimarsson skrifar Skoðun Árborg - spennandi kostur fyrir öll Guðný Björk Pálmadóttir skrifar Skoðun Tökum á glæpahópum af meiri þunga Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Minntist ekkert á Evrópusambandið Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hugsum stórt í skipulags- og samgöngumálum Hilmar Ingimundarson skrifar Sjá meira
Íþróttahreyfingin á sér djúpar rætur í íslensku samfélagi og gegnir mikilvægu hlutverki í lífi fólks á öllum aldri. Hún er samofin skólastarfi og almennri tómstundaiðkun og spannar fjölbreytt svið, hvort sem markmiðið er keppni, félagslegt samneyti eða afþreying. Íþróttir veita börnum, ungmennum og fullorðnum vettvang til að efla líkamlega og andlega vellíðan, styrkja félagsleg tengsl og skapa sameiginlegar minningar. Rekstur íþróttahreyfingarinnar: Almannaheill og sjálfboðastarf Íþróttahreyfingin á Íslandi er almennt rekin án þess að hagnaðarsjónarmið séu höfð að leiðarljósi. Flest íþróttafélög landsins uppfylla skilyrði til að flokkast sem félög til almannaheilla, þar sem áherslan er á samfélagslegt framlag frekar en fjárhagslegan ávinning. Rekstur félaganna byggir að stórum hluta á eljusemi sjálfboðaliða og stuðningi bakhjarla, enda er fjárhagsleg sjálfbærni íþróttafélaga undantekning fremur en regla. Sjálfboðaliðar gegna lykilhlutverki í þessu samhengi. Þeir sinna fjölbreyttum verkefnum, allt frá sölu á fjáröflunarvörum til stjórnarstarfa í félögunum. Slík störf eru í flestum tilvikum unnin án endurgjalds, sem undirstrikar mikilvægi sjálfboðastarfsins fyrir starfsemi íþróttafélaga og hreyfingarinnar í heild sinni. Ábyrgð og áskoranir í skattamálum Skattalegt regluverk í tengslum við íþróttafélög hefur verið til umfjöllunar á síðustu mánuðum. Í leiðbeiningum Skattsins sem upphaflega voru birtar árið 2004 en uppfærðar í febrúar 2024 er áréttað að forsvarsmenn íþróttafélaga beri ábyrgð á staðgreiðslu skatta og tryggingagjalds. Ef brotið er gegn þessum skyldum, geta íþróttafélög og forsvarsmenn þeirra sætt refsiábyrgð. Í leiðbeiningunum er lögð áhersla á að íþróttamenn og þjálfarar, sem fá greiðslur frá íþróttafélögum, séu skilgreindir sem launþegar fremur en verktakar. Þetta atriði hefur vakið talsverða athygli innan íþróttahreyfingarinnar, enda hefur verið staðfest misbrestur á skilum staðgreiðslu og tryggingagjalda í nokkrum félögum. Í kjölfarið hefur ríkisskattstjóri tilkynnt um fyrirætlanir sínar að fylgjast reglubundið með þessum málum á næstu árum. Fræðilega séð eru skilin milli launþegasambands og verktakasambands skýr og sjónarmið Skattsins í þessum efnum almennt óumdeild. Raunveruleikin er þó marbreytilegur og ekki ljóst að almenningur átti sig á þessum eðlismun. Þó blasir við að leiðrétting á þessum misbresti mun kalla á aukinn fjárstuðning hins opinbera eða skattalegar ívilnanir til íþróttahreyfingarinnar, þar sem umtalsverður kostnaðarauki mun lenda á íþróttafélögunum við breytingarnar. Eitt af umdeildustu atriðum í erindi Skattsins er möguleg refsiábyrgð þeirra sjálfboðaliða sem sitja í stjórnum íþróttafélaga, komi til brota á skattalögum. Gildandi skattalöggjöf kveður á um að sjálfboðaliði sem hefur engan fjárhagslegan ávinning af starfi sínu, geti borið refsiábyrgð sé misbrestur við framkvæmd upplýsinga- og greiðsluskyldu til skattyfirvalda. Þó er hægt að fagna því að Skatturinn leggi áherslu á skýra framkvæmd, en ábendingin um refsiábyrgð gæti að sama skapi talist ónærgætin, í ljósi þess mikilvæga hlutverks sem sjálfboðaliðar gegna í rekstri íþróttafélaga. Ábendingin hefur valdið óróleika innan íþróttahreyfingarinnar. Sambönd innan hreyfingarinnar hafa haldið fundi til að ræða áhrif og afleiðingar þess að sjálfboðaliðar gætu sætt refsingu fyrir misbresti íþróttafélaga á skattskilum. Þetta vekur áleitnar spurningar um framtíðina: Hver mun vilja taka að sér endurgjaldslaust stjórnunarhlutverk í íþróttafélögum, ef refsiábyrgð er veruleiki? Framtíð íþróttahreyfingarinnar í ljósi aukins eftirlits Íþróttahreyfingin stendur á tímamótum þar sem aukið eftirlit og skýrari reglur um skattamál kalla á breytingar í starfseminni. Þótt mikilvægi skýrs og sanngjarns regluverks sé óumdeilt, er nauðsynlegt að tryggja að þær skyldur sem yfirvöld leggja á herðar forsvarsmanna skerði ekki hvata til þátttöku sjálfboðaliða, sem eru burðarás hreyfingarinnar. Jafnframt má velta því upp hvort áherslan eigi frekar að vera á að skapa hvata og stuðning fyrir íþróttastarfsemi, frekar en að leggja áherslu á refsiaðgerðir. Fyrirmyndir má sækja til ýmissa ríkja innan Evrópusambandsins, þar sem skattalegir hvatar og beinn fjárhagslegur stuðningur styðja við íþróttahreyfingar. Slíkar aðgerðir gætu einnig eflt íþróttastarf á Íslandi og létt af fjárhagslegri byrði íþróttafélaga, sem nú standa frammi fyrir miklum áskorunum. Ef áherslan verður of þung á eftirlit, refsiábyrgð og lagalegar skyldur, gæti það grafið undan grundvelli hreyfingarinnar og skapað óvissu um framtíð hennar. Íþróttahreyfingin, sem hefur verið ein af grunnstoðum íslensks samfélags, þarf stuðning og hvata fremur en hindranir, svo hún geti áfram þrifist og blómstrað til hagsbóta fyrir alla þjóðina. Á Skattafróðleik KPMG, sem fram fer 30. janúar næstkomandi, verður ítarlega fjallað um skattaleg mál sem tengjast íþróttahreyfingunni. Á viðburðinum verður meðal annars varpað ljósi á skattaleg málefni sem hafa áhrif á rekstur íþróttafélaga, þar á meðal skilgreiningu launþega og verktaka, framtal auglýsingatekna og mögulegar afleiðingar skattalegra brota. Skattafróðleikur KPMG mun því veita forsvarsmönnum íþróttafélaga og öðrum hagsmunaaðilum tækifæri til að dýpka skilning sinn á þessu mikilvæga málefni. Höfundur er lögmaður og eigandi hjá KPMG Law.
Ísrael á ekki heima á gleðileikum evrópskra sjónvarpsstöðva sem starfa í almannaþágu Stefán Jón Hafstein Skoðun
Samræmd nálgun að öryggi og skilvirkni á ytri landamærum - Innleiðing EES á Íslandi Arngrímur Guðmundsson Skoðun
Eru vegir fyrir ferðamenn mikilvægari en vegir fyrir fólk sem býr hér? Petrína Þórunn Jónsdóttir Skoðun
Er Evrópa á villigötum? Efnahagsleg hnignun kallar á róttæka endurskoðun Eggert Sigurbergsson Skoðun
Skoðun Eru vegir fyrir ferðamenn mikilvægari en vegir fyrir fólk sem býr hér? Petrína Þórunn Jónsdóttir skrifar
Skoðun Er Evrópa á villigötum? Efnahagsleg hnignun kallar á róttæka endurskoðun Eggert Sigurbergsson skrifar
Skoðun Samræmd nálgun að öryggi og skilvirkni á ytri landamærum - Innleiðing EES á Íslandi Arngrímur Guðmundsson skrifar
Skoðun Ísrael á ekki heima á gleðileikum evrópskra sjónvarpsstöðva sem starfa í almannaþágu Stefán Jón Hafstein skrifar
Skoðun Leikskóli þarf meira en þak og veggi. Kópavogsmódelið og Akureyrarleiðin sem leið að aukinni velferð barna Anna Elísa Hreiðarsdóttir,Svava Björg Mörk skrifar
Skoðun Jákvæð áhrif dánaraðstoðar á sorgarferli aðstandenda og umönnunaraðila í Viktoríuríki í Ástralíu Ingrid Kuhlman skrifar
Skoðun Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson skrifar
Skoðun Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar
Ísrael á ekki heima á gleðileikum evrópskra sjónvarpsstöðva sem starfa í almannaþágu Stefán Jón Hafstein Skoðun
Samræmd nálgun að öryggi og skilvirkni á ytri landamærum - Innleiðing EES á Íslandi Arngrímur Guðmundsson Skoðun
Eru vegir fyrir ferðamenn mikilvægari en vegir fyrir fólk sem býr hér? Petrína Þórunn Jónsdóttir Skoðun
Er Evrópa á villigötum? Efnahagsleg hnignun kallar á róttæka endurskoðun Eggert Sigurbergsson Skoðun