Skólastjórnendur hafa hvatt sér hljóðs í vikunni um aukið ofbeldi gagnvart starfsfólki, agavandamál og erfið samskipti við foreldra sem hafi verið vaxandi vandamál á undanförnum árum. Framkvæmdastjóri Heimilis og skóla segir eðlilegt að skólar setji mörk, en er ekki sammála því að foreldrar þurfi að stíga til baka.
„Það er vissulega slæmt að foreldrar finni sig knúna til að berja á dyr í skólanum til að fá einhverja athygli. En við þurfum öll að vinna saman að þessu marki,“ segir Sigurður Sigurðsson, framkvæmdastjóri Heimilis og skóla. Hann tekur undir sjónarmið þess efnis að frekari úrræði skorti fyrir börn sem glími við erfiðleika. Góð samskipti og samstarf allra þeirra sem snerta líf barnanna sé það sem mestu máli skipti.
„Við merkjum það, sérstaklega eftir covid, að málin sem koma inn á borð hjá okkur eru miklu flóknari. Og foreldrar eru búnir að gera miklu meira, eru búnir að lenda á veggjum, búnir að gefast upp og þá verður harkan meiri,“ segir Sigurður.
Tveir skólar á landinu sinna „jaðartilfellum“
Aðeins tvö sveitarfélög á landinu starfrækja sérskóla sem eru sniðnir að þörfum nemenda með hegðunar-, félags- og tilfinningavanda. Samkvæmt svörum frá Reykjavíkurborg eru 16 börn á biðlista hjá Brúarskóla í Reykjavík, en þar eru þrjátíu nemendur við nám í dag auk þess sem nemendur sem lagðir eru inn á BUGL njóta kennslu skólans. Hinn skólinn er Hlíðarskóli á Akureyri sem tekur tuttugu nemendur á hverjum tíma og nær alltaf eru einhver börn á biðlista að sögn Valdimars Heiðars Valssonar, skólastjóra Hlíðarskóla. Mest hafi ellefu börn verið á biðlista í einu en tekist hefur að vinna á biðlistum.
„Við erum að taka myndi ég segja jaðarkrakkana, þyngstu málin í skólakerfinu í dag. Það er ekki hægt að sækja um í Hlíðarskóla fyrr en að það er búið að reyna allt í heimskólanum,“ segir Valdimar. „Vandi þessara barna er að verða mun flóknari og mun margþættari. Það er erfiðara að komast að rót vandans með þessum krökkum. Þau eiga orðið erfiðara með því að tjá sig í dag.“
Valdimar hefur starfað í málaflokknum í um fimmtán ár og merkir mikla breytingu á allra síðustu árum. Hann telur ljóst að snjallsímar og samfélagsmiðlanotkun spili að einhverju leyti inn í. „Ég held að í svona rosalega stóru vandamáli, sem ég myndi bara segja að væri samfélagslegt vandamál, þá eru engar töfralausnir,“ segir Valdimar.
Mikill árangur náðst
Hann tekur fram að þrátt fyrir áskoranir hafi margt gengið vel hjá skólanum, og ljóst að sérhæfð þjónusta við þarfir nemenda sé að bera árangur. „Þetta er búið að vera og er mjög margþættur vandi hjá börnum í dag. Allt frá miklu ofbeldi, skólaforðun, öll hafa þau verulega námsörðugleika, tilfinningavandi og þess háttar,“ segir Valdimar. Hann finnur fyrir áhuga hjá öðrum sveitarfélögum og starfsfólki skóla annars staðar á landinu um að læra af starfinu sem fram fer í Hlíðarskóla.
„Okkur hefur hins vegar gengið afskaplega vel seinustu árin með okkar krakka og erum bara glöð að hafa útskrifað stóra hópa seinustu árin sem hefur sem betur fer grynnkað á biðlistunum en yfirleitt eru biðlistar þó að það komi kannski einstöku sinnum að það sé ekki,“ segir Valdimar.
Hann væntir þess að fleiri umsóknir berist á næstunni. „Það heyrist mér, að það séu þónokkrar umsóknir á leiðinni.“
