Isavia - þar sem sögur fara á flug Skúli Gunnar Sigfússon skrifar 6. janúar 2025 13:30 Isavia, sem er opinbert fyrirtæki í eigu almennings, birti sem kunnugt er langa og rándýra auglýsingu fyrir áramótaskaup Ríkissjónvarpsins á gamlárskvöld. Eins og fram kom í grein minni fyrir nýliðna helgi er um að ræða dýrasta auglýsingatíma sem til er á Íslandi, en birting þessarar einu auglýsingar kostaði ríflega þrjár milljónir króna. Auglýsingin hefur verið sýnd á ljósvakamiðlunum nokkrum sinnum eftir það og nú síðast í gærkvöld í fullri lengd. Því er ljóst að kostnaður við birtingar auglýsingarinnar er margfalt hærri en ég taldi áður. Þá er ótalinn kostnaðurinn við framleiðslu hennar. KEF er ekki Kringlan eða Smáralind Jón Clean, deildarstjóri hjá Isavia sem sér um markaðsmál og upplifun, svaraði grein minn í fjölmiðlum og benti á að auglýsingin væri ekki fjármögnuð með opinberum fjármunum, heldur úr „sameiginlegum markaðssjóði sem allir rekstraraðilar á vellinum leggja til“ eins og hann komst að orði. Þetta yfirklór er ekki til þess fallið að bæta trúverðugleika Isavia. Það er vissulega algengt að rekstraraðilar í verslunarmiðstöðvum, t.d. í Smáralind og Kringlunni, greiði hluta af veltu sinni í markaðssjóð – en það er ekki hægt að halda því fram að Keflavíkurflugvöllur sé rekinn með sambærilegum hætti, enda skyldi maður ætla að hann væri ekki í samkeppni við aðrar verslunarmiðstöðvar. Slík samkeppni væri í besta falli ósanngjörn og í versta falli ólögleg, enda ríkisfyrirtækið Isavia að nota almannafé til að reyna að beina viðskiptum frá íslenskum verslunum og veitingastöðum – sem þurfa að standa skil á öllum tollum og sköttum til ríkisins – til toll- og skattfrjáls verslunarsvæðis á Keflavíkurflugvelli. Verslunarmiðstöðvar hafa hag af því að fá sem flesta viðskiptavini og þeir viðskiptavinir hafa val um að fara annað. Það er því eðlilegt að verslunarmiðstöðvar keppist um að laða að sér viðskiptavini og verji fjármagni í auglýsingaherferðir. Keflavíkurflugvöllur er nær eina leiðin til að ferðast til og frá landinu, auk þess sem farþegar eru leiddir í gegnum verslunar- og veitingasvæði hvort sem þeim líkar betur eða verr. Það segir sig sjálft að ríkisapparat sem rekur slíkt frísvæði á ekki að eyða tugum milljóna króna af almannafé í ímyndarauglýsingar til að upphefja sjálft sig. Markaðsgjald tíðkast ekki almennt á flugvöllum Ég ræddi um helgina við nokkra leyfishafa veitingastaða á flugvöllum beggja megin Atlantshafsins. Enginn þeirra kannaðist við það að greiða sérstakt markaðsgjald til flugvallanna og hvað þá að flugvellirnir sjálfir væru að auglýsa sig sérstaklega. Kannski tíðkast það einhvers staðar í heiminum en ég sé ekki tilganginn með því á Keflavíkurflugvelli. Ef rekstraraðilar á Keflavíkurflugvelli greiða hlutfall af veltu í markaðssjóð, þá ætti það fjármagn auðvitað frekar að fara til ríkisfyrirtækisins sem húsaleiga og féð nýtt til að byggja upp annars arfaslakan flugvöll. Að því sögðu, þá þekkist það varla að flugvellir auglýsi sjálfa sig með sambærilegum hætti. Maður myndi til að mynda ekki sjá flugvöll auglýsa sjálfan sig fyrir Ofurskálina (e. Superbowl) í Bandaríkjunum, sem er líklega sambærilegastur þeim auglýsingatíma sem er fyrir áramótaskaup RÚV. Hugsanlega búa flugvellir víða um heim til kynningarefni og birta á heimasíðum sínum eða á samfélagsmiðlum, en engin dæmi veit ég þess að flugvellir fari í rándýra og risastóra auglýsingaherferð og birti allt að tveggja mínútna auglýsingu í dýrustu auglýsingatímum sjónvarpsstöðva í sínum löndum. Spurningum enn ósvarað Það er nokkuð augljóst að stjórnendur Isavia hafa í þessu tilviki varið fjármagni sem þeir eiga ekki sjálfir til að bæta eigin ímynd og reyna að telja okkur trú um að allt sé í himnalagi á flugvellinum, sem er auðvitað alls ekki staðan og blasir við ferðalöngum ár eftir ár. Betur færi á því að skipuleggja betur uppbyggingu á flugvellinum og sinna viðeigandi viðhaldi þannig að upplifun þeirra sem um völlinn fara verði betri. Ég hvet Isavia til að upplýsa um heildarkostnað við yfirstandandi auglýsingaherferð sem hófst á gamlárskvöld og kallast: „KEF, þar sem sögur fara á flug.“ Á ég þar við annars vegar heildarframleiðslukostnað og hins vegar heildarbirtingarkostnað. Ég er sannfærður um að Isavia mun góðfúslega verða við því, enda varla nein ástæða til að pukrast með þær upplýsingar. Þá væri viðeigandi að upplýst verði um tilgang herferðarinnar. Ég hvet forstjóra Isavia til að svara sjálfur ofangreindum spurningum sem almenningur vill fá svör við en senda ekki undirmann sinn til svara. Forstjórinn er ekkert of góður til þess að svara sjálfsögðum spurningum varðandi rekstur félags sem hann ber ábyrgð á og er í eigu almennings. Ef forstjórinn telur sig ekki getað svarað, þá treysti ég því að Kristján Þór Júlíusson, stjórnarformaður Isavia, svari þessum spurningum enda hlýtur þessi tugmilljóna auglýsingaherferð að hafa komið á borð stjórnar Isavia og hlotið þar samþykki. Höfundur er hluthafi í Isavia líkt og allir Íslendingar. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skúli Gunnar Sigfússon Keflavíkurflugvöllur Mest lesið Sjö staðreyndir í útlendingamálum Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir Skoðun Sumarorlofið fór í baráttuna fyrir barni - er það sanngjarnt? Sigríður Auðunsdóttir Skoðun Sjálfstæðisstefnan og frelsið Helgi Áss Grétarsson Skoðun Svargrein: Ísland á víst að íhuga aðild að ESB Ágúst Ólafur Ágústsson Skoðun Við stöndum þeim næst en fáum ekki rödd Svava Bjarnadóttir Skoðun Hinsegin í vinnunni Halla Gunnarsdóttir Skoðun Sumarfríinu aflýst Sigurður Helgi Pálmason Skoðun Gerir háskólanám þig að grunnskólakennara? Davíð Már Sigurðsson Skoðun „Er allt í lagi?“ Olga Björt Þórðardóttir Skoðun Einmanaleiki: Skortir þig tengsl við þig eða aðra? Sigrún Þóra Sveinsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Hinsegin í vinnunni Halla Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Við stöndum þeim næst en fáum ekki rödd Svava Bjarnadóttir skrifar Skoðun Sumarorlofið fór í baráttuna fyrir barni - er það sanngjarnt? Sigríður Auðunsdóttir skrifar Skoðun Sjálfstæðisstefnan og frelsið Helgi Áss Grétarsson skrifar Skoðun Sjö staðreyndir í útlendingamálum Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Þegar fjölbreytileikinn verður ógn: Afneitun, andstaða og ótti við hið mannlega Haukur Logi Jóhannsson skrifar Skoðun Einmanaleiki: Skortir þig tengsl við þig eða aðra? Sigrún Þóra Sveinsdóttir skrifar Skoðun Svargrein: Ísland á víst að íhuga aðild að ESB Ágúst Ólafur Ágústsson skrifar Skoðun Fjölbreytni í endurhæfingu skiptir máli Hólmfríður Einarsdóttir skrifar Skoðun Sumarfríinu aflýst Sigurður Helgi Pálmason skrifar Skoðun Úr skotgröfum í netkerfin: Netárásir á innviði Vesturlanda Ýmir Vigfússon skrifar Skoðun Fordómar gagnvart hinsegin fólki – Reynslusaga Geir Gunnar Markússon skrifar Skoðun „Er allt í lagi?“ Olga Björt Þórðardóttir skrifar Skoðun Göngum í Haag hópinn Þórhildur Sunna Ævarsdóttir skrifar Skoðun Kirkjuklukkur hringja Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Gerir háskólanám þig að grunnskólakennara? Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Stríð skapar ekki frið Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar Skoðun Íslenska stóðhryssan og Evrópa Hallgerður Ljósynja Hauksdóttir skrifar Skoðun Hvammsvirkjun – Skyldur ráðherra og réttur samfélagsins Eggert Valur Guðmundsson skrifar Skoðun Norska leiðin er fasismi Jón Frímann Jónsson skrifar Skoðun Um mýkt, menntun og von Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Höfum alla burði til þess Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Tímabær rannsókn dómsmálaráðuneytisins Sigmundur Davíð Gunnlaugsson skrifar Skoðun Umsókn krefst ákvörðunar – ekki ákalls Erna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Hjálp, barnið mitt spilar Roblox! Kristín Magnúsdóttir skrifar Skoðun Líkindi með guðstrú og djöflatrú Gunnar Björgvinsson skrifar Skoðun Ævinlega þakkláti flóttamaðurinn Zeljka Kristín Klobucar skrifar Skoðun Vér vesalingar Ingólfur Sverrisson skrifar Skoðun Leikrit Landsvirkjunar Snæbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Við þurfum ekki að loka landinu – við þurfum að opna augun Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Sjá meira
Isavia, sem er opinbert fyrirtæki í eigu almennings, birti sem kunnugt er langa og rándýra auglýsingu fyrir áramótaskaup Ríkissjónvarpsins á gamlárskvöld. Eins og fram kom í grein minni fyrir nýliðna helgi er um að ræða dýrasta auglýsingatíma sem til er á Íslandi, en birting þessarar einu auglýsingar kostaði ríflega þrjár milljónir króna. Auglýsingin hefur verið sýnd á ljósvakamiðlunum nokkrum sinnum eftir það og nú síðast í gærkvöld í fullri lengd. Því er ljóst að kostnaður við birtingar auglýsingarinnar er margfalt hærri en ég taldi áður. Þá er ótalinn kostnaðurinn við framleiðslu hennar. KEF er ekki Kringlan eða Smáralind Jón Clean, deildarstjóri hjá Isavia sem sér um markaðsmál og upplifun, svaraði grein minn í fjölmiðlum og benti á að auglýsingin væri ekki fjármögnuð með opinberum fjármunum, heldur úr „sameiginlegum markaðssjóði sem allir rekstraraðilar á vellinum leggja til“ eins og hann komst að orði. Þetta yfirklór er ekki til þess fallið að bæta trúverðugleika Isavia. Það er vissulega algengt að rekstraraðilar í verslunarmiðstöðvum, t.d. í Smáralind og Kringlunni, greiði hluta af veltu sinni í markaðssjóð – en það er ekki hægt að halda því fram að Keflavíkurflugvöllur sé rekinn með sambærilegum hætti, enda skyldi maður ætla að hann væri ekki í samkeppni við aðrar verslunarmiðstöðvar. Slík samkeppni væri í besta falli ósanngjörn og í versta falli ólögleg, enda ríkisfyrirtækið Isavia að nota almannafé til að reyna að beina viðskiptum frá íslenskum verslunum og veitingastöðum – sem þurfa að standa skil á öllum tollum og sköttum til ríkisins – til toll- og skattfrjáls verslunarsvæðis á Keflavíkurflugvelli. Verslunarmiðstöðvar hafa hag af því að fá sem flesta viðskiptavini og þeir viðskiptavinir hafa val um að fara annað. Það er því eðlilegt að verslunarmiðstöðvar keppist um að laða að sér viðskiptavini og verji fjármagni í auglýsingaherferðir. Keflavíkurflugvöllur er nær eina leiðin til að ferðast til og frá landinu, auk þess sem farþegar eru leiddir í gegnum verslunar- og veitingasvæði hvort sem þeim líkar betur eða verr. Það segir sig sjálft að ríkisapparat sem rekur slíkt frísvæði á ekki að eyða tugum milljóna króna af almannafé í ímyndarauglýsingar til að upphefja sjálft sig. Markaðsgjald tíðkast ekki almennt á flugvöllum Ég ræddi um helgina við nokkra leyfishafa veitingastaða á flugvöllum beggja megin Atlantshafsins. Enginn þeirra kannaðist við það að greiða sérstakt markaðsgjald til flugvallanna og hvað þá að flugvellirnir sjálfir væru að auglýsa sig sérstaklega. Kannski tíðkast það einhvers staðar í heiminum en ég sé ekki tilganginn með því á Keflavíkurflugvelli. Ef rekstraraðilar á Keflavíkurflugvelli greiða hlutfall af veltu í markaðssjóð, þá ætti það fjármagn auðvitað frekar að fara til ríkisfyrirtækisins sem húsaleiga og féð nýtt til að byggja upp annars arfaslakan flugvöll. Að því sögðu, þá þekkist það varla að flugvellir auglýsi sjálfa sig með sambærilegum hætti. Maður myndi til að mynda ekki sjá flugvöll auglýsa sjálfan sig fyrir Ofurskálina (e. Superbowl) í Bandaríkjunum, sem er líklega sambærilegastur þeim auglýsingatíma sem er fyrir áramótaskaup RÚV. Hugsanlega búa flugvellir víða um heim til kynningarefni og birta á heimasíðum sínum eða á samfélagsmiðlum, en engin dæmi veit ég þess að flugvellir fari í rándýra og risastóra auglýsingaherferð og birti allt að tveggja mínútna auglýsingu í dýrustu auglýsingatímum sjónvarpsstöðva í sínum löndum. Spurningum enn ósvarað Það er nokkuð augljóst að stjórnendur Isavia hafa í þessu tilviki varið fjármagni sem þeir eiga ekki sjálfir til að bæta eigin ímynd og reyna að telja okkur trú um að allt sé í himnalagi á flugvellinum, sem er auðvitað alls ekki staðan og blasir við ferðalöngum ár eftir ár. Betur færi á því að skipuleggja betur uppbyggingu á flugvellinum og sinna viðeigandi viðhaldi þannig að upplifun þeirra sem um völlinn fara verði betri. Ég hvet Isavia til að upplýsa um heildarkostnað við yfirstandandi auglýsingaherferð sem hófst á gamlárskvöld og kallast: „KEF, þar sem sögur fara á flug.“ Á ég þar við annars vegar heildarframleiðslukostnað og hins vegar heildarbirtingarkostnað. Ég er sannfærður um að Isavia mun góðfúslega verða við því, enda varla nein ástæða til að pukrast með þær upplýsingar. Þá væri viðeigandi að upplýst verði um tilgang herferðarinnar. Ég hvet forstjóra Isavia til að svara sjálfur ofangreindum spurningum sem almenningur vill fá svör við en senda ekki undirmann sinn til svara. Forstjórinn er ekkert of góður til þess að svara sjálfsögðum spurningum varðandi rekstur félags sem hann ber ábyrgð á og er í eigu almennings. Ef forstjórinn telur sig ekki getað svarað, þá treysti ég því að Kristján Þór Júlíusson, stjórnarformaður Isavia, svari þessum spurningum enda hlýtur þessi tugmilljóna auglýsingaherferð að hafa komið á borð stjórnar Isavia og hlotið þar samþykki. Höfundur er hluthafi í Isavia líkt og allir Íslendingar.
Skoðun Sumarorlofið fór í baráttuna fyrir barni - er það sanngjarnt? Sigríður Auðunsdóttir skrifar
Skoðun Þegar fjölbreytileikinn verður ógn: Afneitun, andstaða og ótti við hið mannlega Haukur Logi Jóhannsson skrifar
Skoðun Við þurfum ekki að loka landinu – við þurfum að opna augun Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar