„Maður fer að velta fyrir sér hvort þarna geti verið á ferðinni mannréttindabrot“ Margrét Helga Erlingsdóttir skrifar 5. september 2023 13:37 Margrét Steinarsdóttir framkvæmdastjóri Mannréttindaskrifstofu Íslands varpar ljósi á réttindi kvennanna sem nú mótmæla á hvalveiðibátum. Hún segir fólk ekki missa mannréttindi sín með því að viðhafa borgaralega óhlýðni og að lögreglu beri að gæta meðalhófs. aðsend Framkvæmdastjóri Mannréttindaskrifstofu Íslands veltir því fyrir sér hvort lögregla hafi brotið á mannréttindum annars mótmælandans í hvalveiðiskipinu með því að hafa svipt hana eigum sínum. Þá þurfi það að koma til alvarlegrar skoðunar hvort lögreglan hafi gætt meðalhófs í málinu. Fólk missi ekki mannréttindi sín við að viðhafa borgaralega óhlýðni. Snemma í gærmorgun tók lögregla bakpoka af annarri konunni í hvalveiðiskipinu. Í pokanum var meðal annars vatn, næring, svefnpoki og sími en hún hefur nú verið án vatns í vel rúman sólarhring. Margrét Steinarsdóttir, framkvæmdastjóri Mannréttindaskrifstofu Íslands, var í hádegisfréttum Bylgjunnar spurð hvort lögreglan hefði haft lagalega heimild til þess að svipta mótmælandann eigum sínum. „Þetta er auðvitað eignaupptaka og maður veltir fyrir sér heimildunum. Ef þetta væri í tengslum við rannsókn sakamáls og þetta væri sönnunargagn þá myndi þetta horfa öðruvísi við. En líka hitt, maður veltir fyrir sér hvort verið sé að gæta meðalhófs því þó svo að lögreglu beri auðvitað að tryggja almannaöryggi og allsherjarreglu þá er spurningin, hversu langt má ganga.“ Margrét heldur áfram og spyr hvort leyfilegt sé að setja heilsu og líf einstaklings í hættu. „Sérstaklega þegar ekkert er vitað um viðkomandi einstakling; hvernig heilsufari er háttað og svo framvegis. Auðvitað eru grundvallarmannréttindi rétturinn til lífs og rétturinn til að þola ekki ómannúðlega meðferð eða refsingu.“ Telurðu þá að lögreglan sé á gráu svæði lagalega séð? „Ég myndi segja það og að það ætti að skoða þetta mjög vel og ef málið færi fyrir dómstól síðar meir þá væri þetta eitthvað sem kæmi til alvarlegrar skoðunar, að mínu mati, því þarna er friðsamleg aðgerð þó þetta sé borgaraleg óhlýðni. Fólk missir ekki mannréttindi sín, þau eru varin af alþjóðasáttmálum og líka rétturinn til að mótmæla og þá þarf að hugsa fyrst og fremst hvort verið sé að ganga lengra en nauðsyn ber til miðað við það sem verið er að reyna að ná fram.“ Margrét segir að koma þurfi til alvarlegrar skoðunar hvort meðalhófs hafi verið gætt af hálfu lögreglu. „Það er auðvitað bæði í alþjóðasamningum þá er að finna ákvæði sem leggja bann við pyntingum og ómannúðlegri meðferð og refsingu og svo framveig og maður fer að velta fyrir sér hvort þarna geti verið á ferðinni mannréttindabrot.“ Margrét bendir á að borgaraleg óhlýðni og samviskumótmæli hafi margsinnis knúið fram mörg framfaramál. „Þá er nú hið fræga dæmi Rosu Parks sem neitaði að gefa eftir sæti sitt í strætó og var upphafið að því að aðskilnaðarstefna var afnumin í Bandaríkjunum og síðan voru friðsamleg mótmæli til dæmis Ghandi sem urðu líka til breytinga í Indversku þjóðfélagi þannig að það sýnir sig að samviskumótmæli þau geta haft áhrif og það er líka í rauninni varið af mannréttindasamningum. Þú átt, í krafti samvisku þinnar, að geta mótmælt löggjöf sem á einhvern hátt er óréttlát eða brýtur gegn réttindum, maður talar nú yfirleitt um mannréttindi en í þessu tilviki erum við að tala um dýr. En engu að síður, þetta er andstætt samvisku þessara einstaklinga sem eru að mótmæla og þeir eru að mótmæla meðferð sem þeim finnst vera ómannúðleg“. Mannréttindi Lögreglan Hvalir Hvalveiðar Lögreglumál Tengdar fréttir Lögregla hafi bakað ríkinu bótaskyldu Katrín Oddsdóttir lögmaður telur að lögreglan geti verið að baka íslenska ríkinu bótaskyldu með framgöngu sinni í morgun. Valgerður Árnadóttir, talskona Hvalavina, segir að stuðningsfólk mótmælanna hafi nú barist fyrir því í fleiri klukkustundir að gefa mótmælendunum vatn. 4. september 2023 18:35 Furðar sig á að sjúkralið taki við skipunum frá lögreglu Stuðningsmenn tveggja kvenna sem eru hlekkjaðar við tunnur í möstrum hvalveiðiskipa í Reykjavíkurhöfn segjast hafa hringt í ítrekað á sjúkrabíl vegna ástands annarrar þeirra en án árangurs í morgun. Vinur þeirra furðar sig á því að sjúkralið svari til lögreglunnar. 5. september 2023 10:12 „Ef þær koma niður fá þær að drekka og borða“ Lögreglan segist hafa boðið mótmælendum á hvalveiðiskipum Hvals bæði mat og drykk, en aðeins ef þær koma niður. Hann segir lögregluna ekki með neinar aðgerðir skipulagðar vegna mótmælanna. Skipin halda ekki út til veiða í dag vegna veðurs. 5. september 2023 09:07 Mest lesið Tuttugu þingmenn mættu ekki á þingfund Innlent Vilja að nemendur borgi allt að 180 þúsund til að skrá sig Innlent Kerecis bjargaði lífi skallaarnar í tæka tíð fyrir fjórða júlí Innlent Búið að boða til nýs fundar Innlent Sex fluttir á sjúkrahús eftir umferðarslys í Hörgársveit Innlent Þriggja leitað vegna stunguárásar í miðbænum Innlent Tuttugu og fimm stúlkna saknað úr sumarbúðum vegna flóða Erlent Íbúðin í rúst eftir Airbnb-gesti Innlent Lögreglan lýsir eftir Kristínu Innlent Lítill munur á bitum bitmýs og lúsmýs Innlent Fleiri fréttir Á þriðja tug látnir í Texas og netþrjótar herja á flugfélög Nikkurnar þandar á Reyðarfirði alla helgina Íbúðin í rúst eftir Airbnb-gesti Lögreglan lýsir eftir Kristínu Þriggja leitað vegna stunguárásar í miðbænum Björguðu göngukonu í sjálfheldu við Hrafntinnusker Mótorhjólakappi fluttur á sjúkrahús eftir að hafa fipast við akstur Tuttugu þingmenn mættu ekki á þingfund Vilja að nemendur borgi allt að 180 þúsund til að skrá sig Búið að boða til nýs fundar Kerecis bjargaði lífi skallaarnar í tæka tíð fyrir fjórða júlí Lögregla hleypti manni inn sem hafði læst sig úti Lítill munur á bitum bitmýs og lúsmýs Sex fluttir á sjúkrahús eftir umferðarslys í Hörgársveit Inga mundaði skófluna við Sóltún „Þá fylgir það börnum í gegnum skólakerfið og út í samfélagið“ Nýtt bankaráð Seðlabankans skipað Sósíalistum bolað úr Bolholti Sýknaður af kæru Samtakanna 78 um hatursorðræðu Lokametrar, bútasaumur og Starbucks Veiðigjaldið aftur í nefnd og viðræður komnar á lokametra Lára snýr sér að kynningarstörfum fyrir HR Bætti þúsund tonnum í strandveiðipottinn Skellt upp úr í þingsal þegar ráðherra reyndi að mynda hjarta Rúv vildi Ísraelsmenn burt en þeir sluppu með skrekkinn í bili Lögðu hald á mikið magn fíkniefna og fleiri milljónir Eiríkur, Eyvindur og Þorbjörg sækjast eftir dómaraskikkjunni Samfylking tekur aftur fram úr Sjálfstæðisflokki Skoða málið en hafa ekki tekið endanlega ákvörðun um aðgerðir Stór ferðahelgi framundan og bæjarhátíðir víða um land Sjá meira
Snemma í gærmorgun tók lögregla bakpoka af annarri konunni í hvalveiðiskipinu. Í pokanum var meðal annars vatn, næring, svefnpoki og sími en hún hefur nú verið án vatns í vel rúman sólarhring. Margrét Steinarsdóttir, framkvæmdastjóri Mannréttindaskrifstofu Íslands, var í hádegisfréttum Bylgjunnar spurð hvort lögreglan hefði haft lagalega heimild til þess að svipta mótmælandann eigum sínum. „Þetta er auðvitað eignaupptaka og maður veltir fyrir sér heimildunum. Ef þetta væri í tengslum við rannsókn sakamáls og þetta væri sönnunargagn þá myndi þetta horfa öðruvísi við. En líka hitt, maður veltir fyrir sér hvort verið sé að gæta meðalhófs því þó svo að lögreglu beri auðvitað að tryggja almannaöryggi og allsherjarreglu þá er spurningin, hversu langt má ganga.“ Margrét heldur áfram og spyr hvort leyfilegt sé að setja heilsu og líf einstaklings í hættu. „Sérstaklega þegar ekkert er vitað um viðkomandi einstakling; hvernig heilsufari er háttað og svo framvegis. Auðvitað eru grundvallarmannréttindi rétturinn til lífs og rétturinn til að þola ekki ómannúðlega meðferð eða refsingu.“ Telurðu þá að lögreglan sé á gráu svæði lagalega séð? „Ég myndi segja það og að það ætti að skoða þetta mjög vel og ef málið færi fyrir dómstól síðar meir þá væri þetta eitthvað sem kæmi til alvarlegrar skoðunar, að mínu mati, því þarna er friðsamleg aðgerð þó þetta sé borgaraleg óhlýðni. Fólk missir ekki mannréttindi sín, þau eru varin af alþjóðasáttmálum og líka rétturinn til að mótmæla og þá þarf að hugsa fyrst og fremst hvort verið sé að ganga lengra en nauðsyn ber til miðað við það sem verið er að reyna að ná fram.“ Margrét segir að koma þurfi til alvarlegrar skoðunar hvort meðalhófs hafi verið gætt af hálfu lögreglu. „Það er auðvitað bæði í alþjóðasamningum þá er að finna ákvæði sem leggja bann við pyntingum og ómannúðlegri meðferð og refsingu og svo framveig og maður fer að velta fyrir sér hvort þarna geti verið á ferðinni mannréttindabrot.“ Margrét bendir á að borgaraleg óhlýðni og samviskumótmæli hafi margsinnis knúið fram mörg framfaramál. „Þá er nú hið fræga dæmi Rosu Parks sem neitaði að gefa eftir sæti sitt í strætó og var upphafið að því að aðskilnaðarstefna var afnumin í Bandaríkjunum og síðan voru friðsamleg mótmæli til dæmis Ghandi sem urðu líka til breytinga í Indversku þjóðfélagi þannig að það sýnir sig að samviskumótmæli þau geta haft áhrif og það er líka í rauninni varið af mannréttindasamningum. Þú átt, í krafti samvisku þinnar, að geta mótmælt löggjöf sem á einhvern hátt er óréttlát eða brýtur gegn réttindum, maður talar nú yfirleitt um mannréttindi en í þessu tilviki erum við að tala um dýr. En engu að síður, þetta er andstætt samvisku þessara einstaklinga sem eru að mótmæla og þeir eru að mótmæla meðferð sem þeim finnst vera ómannúðleg“.
Mannréttindi Lögreglan Hvalir Hvalveiðar Lögreglumál Tengdar fréttir Lögregla hafi bakað ríkinu bótaskyldu Katrín Oddsdóttir lögmaður telur að lögreglan geti verið að baka íslenska ríkinu bótaskyldu með framgöngu sinni í morgun. Valgerður Árnadóttir, talskona Hvalavina, segir að stuðningsfólk mótmælanna hafi nú barist fyrir því í fleiri klukkustundir að gefa mótmælendunum vatn. 4. september 2023 18:35 Furðar sig á að sjúkralið taki við skipunum frá lögreglu Stuðningsmenn tveggja kvenna sem eru hlekkjaðar við tunnur í möstrum hvalveiðiskipa í Reykjavíkurhöfn segjast hafa hringt í ítrekað á sjúkrabíl vegna ástands annarrar þeirra en án árangurs í morgun. Vinur þeirra furðar sig á því að sjúkralið svari til lögreglunnar. 5. september 2023 10:12 „Ef þær koma niður fá þær að drekka og borða“ Lögreglan segist hafa boðið mótmælendum á hvalveiðiskipum Hvals bæði mat og drykk, en aðeins ef þær koma niður. Hann segir lögregluna ekki með neinar aðgerðir skipulagðar vegna mótmælanna. Skipin halda ekki út til veiða í dag vegna veðurs. 5. september 2023 09:07 Mest lesið Tuttugu þingmenn mættu ekki á þingfund Innlent Vilja að nemendur borgi allt að 180 þúsund til að skrá sig Innlent Kerecis bjargaði lífi skallaarnar í tæka tíð fyrir fjórða júlí Innlent Búið að boða til nýs fundar Innlent Sex fluttir á sjúkrahús eftir umferðarslys í Hörgársveit Innlent Þriggja leitað vegna stunguárásar í miðbænum Innlent Tuttugu og fimm stúlkna saknað úr sumarbúðum vegna flóða Erlent Íbúðin í rúst eftir Airbnb-gesti Innlent Lögreglan lýsir eftir Kristínu Innlent Lítill munur á bitum bitmýs og lúsmýs Innlent Fleiri fréttir Á þriðja tug látnir í Texas og netþrjótar herja á flugfélög Nikkurnar þandar á Reyðarfirði alla helgina Íbúðin í rúst eftir Airbnb-gesti Lögreglan lýsir eftir Kristínu Þriggja leitað vegna stunguárásar í miðbænum Björguðu göngukonu í sjálfheldu við Hrafntinnusker Mótorhjólakappi fluttur á sjúkrahús eftir að hafa fipast við akstur Tuttugu þingmenn mættu ekki á þingfund Vilja að nemendur borgi allt að 180 þúsund til að skrá sig Búið að boða til nýs fundar Kerecis bjargaði lífi skallaarnar í tæka tíð fyrir fjórða júlí Lögregla hleypti manni inn sem hafði læst sig úti Lítill munur á bitum bitmýs og lúsmýs Sex fluttir á sjúkrahús eftir umferðarslys í Hörgársveit Inga mundaði skófluna við Sóltún „Þá fylgir það börnum í gegnum skólakerfið og út í samfélagið“ Nýtt bankaráð Seðlabankans skipað Sósíalistum bolað úr Bolholti Sýknaður af kæru Samtakanna 78 um hatursorðræðu Lokametrar, bútasaumur og Starbucks Veiðigjaldið aftur í nefnd og viðræður komnar á lokametra Lára snýr sér að kynningarstörfum fyrir HR Bætti þúsund tonnum í strandveiðipottinn Skellt upp úr í þingsal þegar ráðherra reyndi að mynda hjarta Rúv vildi Ísraelsmenn burt en þeir sluppu með skrekkinn í bili Lögðu hald á mikið magn fíkniefna og fleiri milljónir Eiríkur, Eyvindur og Þorbjörg sækjast eftir dómaraskikkjunni Samfylking tekur aftur fram úr Sjálfstæðisflokki Skoða málið en hafa ekki tekið endanlega ákvörðun um aðgerðir Stór ferðahelgi framundan og bæjarhátíðir víða um land Sjá meira
Lögregla hafi bakað ríkinu bótaskyldu Katrín Oddsdóttir lögmaður telur að lögreglan geti verið að baka íslenska ríkinu bótaskyldu með framgöngu sinni í morgun. Valgerður Árnadóttir, talskona Hvalavina, segir að stuðningsfólk mótmælanna hafi nú barist fyrir því í fleiri klukkustundir að gefa mótmælendunum vatn. 4. september 2023 18:35
Furðar sig á að sjúkralið taki við skipunum frá lögreglu Stuðningsmenn tveggja kvenna sem eru hlekkjaðar við tunnur í möstrum hvalveiðiskipa í Reykjavíkurhöfn segjast hafa hringt í ítrekað á sjúkrabíl vegna ástands annarrar þeirra en án árangurs í morgun. Vinur þeirra furðar sig á því að sjúkralið svari til lögreglunnar. 5. september 2023 10:12
„Ef þær koma niður fá þær að drekka og borða“ Lögreglan segist hafa boðið mótmælendum á hvalveiðiskipum Hvals bæði mat og drykk, en aðeins ef þær koma niður. Hann segir lögregluna ekki með neinar aðgerðir skipulagðar vegna mótmælanna. Skipin halda ekki út til veiða í dag vegna veðurs. 5. september 2023 09:07