Framkvæmdastjóri Samtaka fyrirtækja í sjávarútvegi sagði í fréttum okkar í gær raunhæft að áætla að á næstu áratugum verði hægt að framleiða níu sinnum meira af eldisfiski í sjó hér á landi en nú er. Með landeldi væri hægt að tólffalda framleiðsluna. Þetta væri niðurstaða samtakanna eftir skýrslu frá ráðgjafafyrirtækinu McKinsey. Þá fagnaði hún fjárfestingu Norðmanna í fiskeldi hér á landi.
Jón Kaldal talsmaður íslenska náttúruverndarsjóðsins sem talar fyrir verndun íslenska laxastofnsins segir þessar hugmyndir fjarstæðukenndar.
„Ég tel engar líkur á að þetta raungerist. Þetta er frekar eitthvað sem verið er að villa um fyrir almenningi og mögulega stjórnvöldum. Innanbúðarmenn í sjókvíaeldisfyrirtækjunum hafa sjálfir margir hverjir lagt fram það raunhæfa mat að sjókvíaeldi í núverandi mynd í netpokum muni heyra sögunni til kringum árið 2030. Einfaldlega vegna þess að umhverfisáhrifin eru ekki verjanleg,“ segir Jón.
Hann segir þessar tölur líka fjarri mati Hafrannsóknarstofnunar.
„Það liggur fyrir af hálfu Hafrannsóknarstofnunar áhættumat um erfðablöndun sem á að vera til varnar villtum laxi. Þar kemur fram að hámarks framleiðsla hér geti verið 106 þúsund tonn á ári,“ segir hann.
Jón segir að endurskoða eigi áhættumatið á þessu ári og telur að þar verði einnig tekið tillit til sleppingarslysa úr sjókvíaeldi.
„Til að setja þetta í samhengi þá sluppu úr einni sjókví í Arnarfirði 88 þúsund eldislaxar. Allur villti stofninn er í kringum 60 þúsund fiskar. Þetta er þegar farið að skaða íslenskt lífríki verulega,“ segir hann.
Skattaparadísin Ísland
SFS telur að verði framleiðsluaukning að veruleika muni mögulegt útflutningsverðmæti hljóða upp á 450 milljarða íslenskra króna. Jón efast um þessar tölur. Norðmenn eigi langstærstan hluta íslenskra sjókvíaeldisfyrirtækja.
„Norðmenn eiga held ég tæplega níutíu prósent af íslensku sjókvíeldisfyrirtækjunum. Peningarnir í þessari starfsemi hér koma frá erlendu móðurfélögunum og arðurinn fer þangað líka. Norðmenn eru núna að flýja Noreg því auðlindaskatturinn þar fer í 40 prósent. Fulltrúar stærstu sjókvíaeldisfyrirtækja heims frá Noregi eins og Mowis og Salmar hafa talað um að skattumhverfi í Noregi sé að verða þeim óhagstætt og þeir líti hýru auga til vaxtar á Íslandi og Skotlandi. Það er merkilegt ef við ætlum að skjóta skjólshúsi yfir skattaflóttafólk frá Noregi vegna þess að Íslendingar hafa ekki haft vit á því að rukka nóg fyrir afnot af sameiginlegum auðlindum þjóðarinnar,“ segir Jón að lokum.