Öskrandi staðreynd Bryndís Haraldsdóttir skrifar 1. nóvember 2022 10:01 Árið 2014 svöruðu 81% barna því svo til að þau mætu andlega heilsu sína góða eða mjög góða í könnun Rannsóknar og greiningar í fyrra voru einungis 57% barna sem töldu svo vera. Þetta er öskrandi staðreynd, 43% barna meta sína andlegu heilsu sína ekki góða. Við þessu verðum við að bregðast og það hratt. Í geðheilsustefnunni er markið sett á að 90% barna meti andlega heilsu sína góða, en því miður hefur hún hrakað frá því stefnan var samþykkt. Hver er ástæðan ? Ég ætla ekki að setjast í spámannsætið og segja hvað veldur það er örugglega ekki eitthvað eitt heldur margir samverkandi þættir. Oft er bent á samfélagsmiðla sem óttast er að geti haft neikvæð áhrif á sjálfsmynd barna, það gera þeir örugglega og því er mikilvægt að foreldrar hafi eftirlit með samfélagsmiðlanotkun barna sinna. Mikil vinna og lífsgæðakapphlaup foreldra er annað sem gjarnan er nefnt. Við Íslendingar höfum löngum verið þekktir fyrir mikla vinnu. En markmið síðustu kjarasamninga var ekki síst að minka þetta álag og stytta vinnutíma. Þetta með lífsgæðakapphlaupið er svo annað fyrirbrigði sem engin getur lagað nema við sjálf. Sumir halda því fram að álag á börn sé of mikið fullur skóladagur, frístundir og heimanám, það vanti einfaldlega tíma til að slaka á og njóta eða láta sér leiðast. Þar hafa samfélagsmiðlar og tæknin tekið völdin, ekkert barn kann lengur að láta sér leiðast eða finna upp á einhverju að gera, við erum öll mötuð af afþreyingu á öllum mögulegum miðlum. Allt bendir þetta til þess að alvöru samskipti vanti, að foreldrar verji minni tíma með börnum sínum. Þar get ég horft í eigin barm eins og eflaust margir foreldrar hvernig tryggjum við samveru og góð samskipti þegar allir hafa sína dagskrá með vinnu, skóla, æfingum, félagslífi og allskonar skyldum. Það þarf heilt þorp Við sem foreldrar berum ábyrgð á börnum okkar og velferð þeirra, þeirri ábyrgð verður ekki vísað annað. En samt er það svo að það þarf heilt þorp til að ala upp barn og þess vegna kemur okkur öllum við velferð hvers barns. Skólinn er okkar mikilvægasta jöfnunartæki og góðir skólar eru grunnur að góðu samfélagi. Menntamálaráðherra hefur boðað allsherjar samráð um nýja heildarlöggjöf í kringum skólanna okkar og er það vel. Íslenskt menntakerfi er að mörgu leyti gott, við höfum góða kennara sem eru án efa allir að gera sitt besta. En íslenska menntakerfið kostar mikla peninga og samkvæmt alþjóðlegum mælingum, t.a.m. Pisa erum við ekki að ná árangri í samræmi við þá fjármuni sem við verjum í fjárfestinguna. Of margir, sérstaklega drengir, geta ekki lesið sér til gagns. Stelpurnar okkar glíma við kvíða. En þau eru auðvitað ekki vandamálið heldur er verkefni okkar að laga þetta, sjá til þess að öllum börnum líði vel og að þau fái eins mikið út úr grunnskólanum og kostur er. Það er því nauðsynlegt að ráðast í úrbætur. Tryggja þarf að kennarar hafi rými og stuðning til að mæta hverjum og einum nemanda þar sem hann er staddur með námsefni við hæfi. Kennsluaðferðirnar þurfa að byggja á vísindum og þær þurfa að virka. Ég vil fagna þeirri miklu samfélagsumræðu sem skapast hefur um börnin okkar, skólanna og velferð barna. Heilu sjónvarpsþættirnir, mikil og góð greinaskrif um velferð barna og almenn umræða allt er þetta af hinu góða og mikilvægt. Í haust hóf ég að halda erindi á vettvangi Sjálfstæðisflokksins um skólamál. Ástæðan var ekki síst sú að mér fannst umræða um skólamál lítil sem engin og fyrst og fremst einkennast af fréttum um myglu í skólahúsnæði, kjarasamninga kennara og öðrum rekstar þáttum en lítið sem ekkert um raunverulega starfið sem þar er unnið. Ekkert um kennsluaðferðir og vísindin þar á bakvið, það hefur nú breyst og fagna ég því mjög. Ég vona að á komandi misserum munu eiga sér stað umræða um þessa þætti umræða sem mun leiða okkar til aðgerða sem skila árangri. Höfundur er þingmaður Sjálfstæðisflokksins og formaður Allsherjar- og menntamálanefndar. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Bryndís Haraldsdóttir Börn og uppeldi Sjálfstæðisflokkurinn Heilbrigðismál Mest lesið Smábátar eru framtíðin, segir David Attenborough Kjartan Sveinsson Skoðun Orðskrípið sem bjarga á veiðigjaldinu Ólafur Adolfsson Skoðun Hvað er verið að leiðrétta? Gabríel Ingimarsson,Sverrir Páll Einarsson,Alexander Hauksson,Ingvar Þóroddsson,María Ellen Steingrimsdóttir,Oddgeir Páll Georgsson,Ingunn Rós Kristjánsdóttir Skoðun Sigurður Ingi í mikilli mótsögn við sjálfan sig! Magnús Guðmundsson Skoðun Yfirgnæfandi meirihluti vill þjóðaratkvæði Jón Steindór Valdimarsson Skoðun Óvandaður og einhliða fréttaflutningur RÚV af stríðinu á Gaza Birgir Finnsson Skoðun Hallarekstur í Hafnarfirði Jón Ingi Hákonarson Skoðun Hvers konar Evrópuríki viljum við vera? Magnús Árni Skjöld Magnússon Skoðun Túlkun er ekkert að fara – en hvað ætlum við að gera með hana? Birna Ragnheiðardóttir Imsland Skoðun Efnahagslegur hagvöxtur þýðir ekki endilega samfélagslegur hagvöxtur Davíð Routley Skoðun Skoðun Skoðun Afsökunarbeiðni til fyrri kynslóða – og þeirra sem erfa munu landið Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun 75 ár af evrópskri samheldni og samvinnu Clara Ganslandt skrifar Skoðun Sigurður Ingi í mikilli mótsögn við sjálfan sig! Magnús Guðmundsson skrifar Skoðun Vetrarvirkjanir Sigurður Ingi Friðleifsson skrifar Skoðun Yfirgnæfandi meirihluti vill þjóðaratkvæði Jón Steindór Valdimarsson skrifar Skoðun Smábátar eru framtíðin, segir David Attenborough Kjartan Sveinsson skrifar Skoðun Leiðrétting veiðigjalda mun skila sér í bættum innviðum Arna Lára Jónsdóttir skrifar Skoðun Hvað er verið að leiðrétta? Gabríel Ingimarsson,Sverrir Páll Einarsson,Alexander Hauksson,Ingvar Þóroddsson,María Ellen Steingrimsdóttir,Oddgeir Páll Georgsson,Ingunn Rós Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Efnahagslegur hagvöxtur þýðir ekki endilega samfélagslegur hagvöxtur Davíð Routley skrifar Skoðun Börn innan seilingar Árni Guðmundsson skrifar Skoðun Hallarekstur í Hafnarfirði Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Hvers konar Evrópuríki viljum við vera? Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar Skoðun Orðskrípið sem bjarga á veiðigjaldinu Ólafur Adolfsson skrifar Skoðun Túlkun er ekkert að fara – en hvað ætlum við að gera með hana? Birna Ragnheiðardóttir Imsland skrifar Skoðun Hagsmunir heildarinnar - Kafli tvö: Eiskrandi kröfur Hannes Örn Blandon skrifar Skoðun Palestína er að verja sig, ekki öfugt Stefán Guðbrandsson skrifar Skoðun Óvandaður og einhliða fréttaflutningur RÚV af stríðinu á Gaza Birgir Finnsson skrifar Skoðun Lýðræði á ystu nöf: Hver er afstaða unga fólksins? Jonas Hammer skrifar Skoðun Hvað ef ég hjóla bara í vinnuna? Eiríkur Búi Halldórsson skrifar Skoðun Litlu ljósin á Gaza Guðbrandur Einarsson skrifar Skoðun Ekki leiðrétting heldur skattahækkun: Afstaða Sjálfstæðisflokksins er skýr Guðrún Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Staðreyndir eða „mér finnst“ Birta Karen Tryggvadóttir skrifar Skoðun Fjármagna áfram hernað Rússlands Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Frídagar í klemmu Jón Júlíus Karlsson skrifar Skoðun Fasteignaviðskipti – tímabært að endurskoða leikreglurnar? Hlynur Júlísson skrifar Skoðun Í skugga kerfis sem brást! Harpa Hildiberg Böðvarsdóttir skrifar Skoðun Jöfn vernd fyrir öll börn í veröldinni Gunnar Hersveinn skrifar Skoðun Helför Palestínumanna í beinni útsendingu – viljum við vera samsek? Ólafur Ingólfsson skrifar Skoðun Byggð í Norðvesturkjördæmi: lífæð framtíðar Íslands Ragnar Rögnvaldsson skrifar Skoðun Hverju hef ég stjórn á? Álfheiður Ingólfsdóttir skrifar Sjá meira
Árið 2014 svöruðu 81% barna því svo til að þau mætu andlega heilsu sína góða eða mjög góða í könnun Rannsóknar og greiningar í fyrra voru einungis 57% barna sem töldu svo vera. Þetta er öskrandi staðreynd, 43% barna meta sína andlegu heilsu sína ekki góða. Við þessu verðum við að bregðast og það hratt. Í geðheilsustefnunni er markið sett á að 90% barna meti andlega heilsu sína góða, en því miður hefur hún hrakað frá því stefnan var samþykkt. Hver er ástæðan ? Ég ætla ekki að setjast í spámannsætið og segja hvað veldur það er örugglega ekki eitthvað eitt heldur margir samverkandi þættir. Oft er bent á samfélagsmiðla sem óttast er að geti haft neikvæð áhrif á sjálfsmynd barna, það gera þeir örugglega og því er mikilvægt að foreldrar hafi eftirlit með samfélagsmiðlanotkun barna sinna. Mikil vinna og lífsgæðakapphlaup foreldra er annað sem gjarnan er nefnt. Við Íslendingar höfum löngum verið þekktir fyrir mikla vinnu. En markmið síðustu kjarasamninga var ekki síst að minka þetta álag og stytta vinnutíma. Þetta með lífsgæðakapphlaupið er svo annað fyrirbrigði sem engin getur lagað nema við sjálf. Sumir halda því fram að álag á börn sé of mikið fullur skóladagur, frístundir og heimanám, það vanti einfaldlega tíma til að slaka á og njóta eða láta sér leiðast. Þar hafa samfélagsmiðlar og tæknin tekið völdin, ekkert barn kann lengur að láta sér leiðast eða finna upp á einhverju að gera, við erum öll mötuð af afþreyingu á öllum mögulegum miðlum. Allt bendir þetta til þess að alvöru samskipti vanti, að foreldrar verji minni tíma með börnum sínum. Þar get ég horft í eigin barm eins og eflaust margir foreldrar hvernig tryggjum við samveru og góð samskipti þegar allir hafa sína dagskrá með vinnu, skóla, æfingum, félagslífi og allskonar skyldum. Það þarf heilt þorp Við sem foreldrar berum ábyrgð á börnum okkar og velferð þeirra, þeirri ábyrgð verður ekki vísað annað. En samt er það svo að það þarf heilt þorp til að ala upp barn og þess vegna kemur okkur öllum við velferð hvers barns. Skólinn er okkar mikilvægasta jöfnunartæki og góðir skólar eru grunnur að góðu samfélagi. Menntamálaráðherra hefur boðað allsherjar samráð um nýja heildarlöggjöf í kringum skólanna okkar og er það vel. Íslenskt menntakerfi er að mörgu leyti gott, við höfum góða kennara sem eru án efa allir að gera sitt besta. En íslenska menntakerfið kostar mikla peninga og samkvæmt alþjóðlegum mælingum, t.a.m. Pisa erum við ekki að ná árangri í samræmi við þá fjármuni sem við verjum í fjárfestinguna. Of margir, sérstaklega drengir, geta ekki lesið sér til gagns. Stelpurnar okkar glíma við kvíða. En þau eru auðvitað ekki vandamálið heldur er verkefni okkar að laga þetta, sjá til þess að öllum börnum líði vel og að þau fái eins mikið út úr grunnskólanum og kostur er. Það er því nauðsynlegt að ráðast í úrbætur. Tryggja þarf að kennarar hafi rými og stuðning til að mæta hverjum og einum nemanda þar sem hann er staddur með námsefni við hæfi. Kennsluaðferðirnar þurfa að byggja á vísindum og þær þurfa að virka. Ég vil fagna þeirri miklu samfélagsumræðu sem skapast hefur um börnin okkar, skólanna og velferð barna. Heilu sjónvarpsþættirnir, mikil og góð greinaskrif um velferð barna og almenn umræða allt er þetta af hinu góða og mikilvægt. Í haust hóf ég að halda erindi á vettvangi Sjálfstæðisflokksins um skólamál. Ástæðan var ekki síst sú að mér fannst umræða um skólamál lítil sem engin og fyrst og fremst einkennast af fréttum um myglu í skólahúsnæði, kjarasamninga kennara og öðrum rekstar þáttum en lítið sem ekkert um raunverulega starfið sem þar er unnið. Ekkert um kennsluaðferðir og vísindin þar á bakvið, það hefur nú breyst og fagna ég því mjög. Ég vona að á komandi misserum munu eiga sér stað umræða um þessa þætti umræða sem mun leiða okkar til aðgerða sem skila árangri. Höfundur er þingmaður Sjálfstæðisflokksins og formaður Allsherjar- og menntamálanefndar.
Hvað er verið að leiðrétta? Gabríel Ingimarsson,Sverrir Páll Einarsson,Alexander Hauksson,Ingvar Þóroddsson,María Ellen Steingrimsdóttir,Oddgeir Páll Georgsson,Ingunn Rós Kristjánsdóttir Skoðun
Skoðun Afsökunarbeiðni til fyrri kynslóða – og þeirra sem erfa munu landið Arnar Þór Jónsson skrifar
Skoðun Hvað er verið að leiðrétta? Gabríel Ingimarsson,Sverrir Páll Einarsson,Alexander Hauksson,Ingvar Þóroddsson,María Ellen Steingrimsdóttir,Oddgeir Páll Georgsson,Ingunn Rós Kristjánsdóttir skrifar
Skoðun Efnahagslegur hagvöxtur þýðir ekki endilega samfélagslegur hagvöxtur Davíð Routley skrifar
Skoðun Túlkun er ekkert að fara – en hvað ætlum við að gera með hana? Birna Ragnheiðardóttir Imsland skrifar
Skoðun Ekki leiðrétting heldur skattahækkun: Afstaða Sjálfstæðisflokksins er skýr Guðrún Hafsteinsdóttir skrifar
Skoðun Helför Palestínumanna í beinni útsendingu – viljum við vera samsek? Ólafur Ingólfsson skrifar
Hvað er verið að leiðrétta? Gabríel Ingimarsson,Sverrir Páll Einarsson,Alexander Hauksson,Ingvar Þóroddsson,María Ellen Steingrimsdóttir,Oddgeir Páll Georgsson,Ingunn Rós Kristjánsdóttir Skoðun