Landsbyggðarskattar og leigubílafrumvarp Erna Bjarnadóttir skrifar 14. júlí 2022 08:00 Júlímánuður hefur lengi verið kenndur við gúrkutíð í fjölmiðlum. Í því skjóli hafa ríkistjórnir löngum skákað og sloppið furðuvel frá málum sem á góðum degi á Alþingi, hefðu landað nokkrum munnlegum fyrirspurnum eða skarkala í störfum þingsins. Sá mánuður sem nú er enn ekki hálfnaður hefur verið býsna „gjöfull“ að þessu leyti. Spilling meðal stjórnmálamanna Fyrst ber að nefna gagnalekan frá farveitunni Uber sem sýnir þá víðtæku aðstoð sem fyrirtækið fékk frá Emmanuel Macron, forseta Frakklands og Neelie Kroese fyrrver-andi framkvæmdastjóra ESB sem og öðrum stjórnmálamönnum. Gögnin afhjúpuðu hvernig Uber beitti sér í samskiptum við hátt setta stjórnmálamenn. Ég hef hins vegar ekki tekið eftir að fjölmiðlar eða stjórnmálamenn hafi spurt hvort íslenskir stjórnmálamenn komi þarna við sögu. Verður sama kapp og fyrr lagt á að koma umdeildu „leigubílafrumvarpi“ ríkisstjórnarinnar í gegnum þingið? Eða fækkar e.t.v. bréfunum frá ESA þar sem þrýst er á að þetta mál fái afgreiðslu. Félög leigubifreiðastjóra hafa gagnrýnt að í frumvarpinu felist aðför að atvinnugreininni og að boðaðar breytingar geti stefnt lífsviðurværi heillar stéttar, atvinnuréttindum og eignarréttindum stefnt í voða. Vegtollar á landsbyggðinni Öllu stærra mál er þó útspil innviðaráðherra þegar hann boðar gjaldtöku í öllum jarðgöngum landsins. Nú á að fjármagna ein tiltekin jarðgöng (í fyrstu atrennu alla vega) með gjaldtöku í öllum jarðgöngum landsins. Rétt er að rifja upp að þegar er í gangi gjaldtaka í Vaðlaheiðargöngum, líklega á þá að hækka gjaldið þar eða hvað? Hvalfjarðargöng hafa þegar verið greidd upp með gjaldtöku af umferð um þau. Stendur þá til að hefja gjaldtöku þar á ný?. Strákagöng, Múlagöng og göng undir Breiðadals- og Botnsheiði uppfylla ekki kröfur dagsins í dag. Er forsvaranlegt að hefja gjaldtöku um þau? Þá eru ekki eftir nema fimm göng, sem teljast uppfylla nútíma kröfur. Það eru Dýrafjarðargöng, Bolungarvíkurgöng, Héðinsfjarðargöng, Norðfjarðargöng og Fáskrúðsfjarðargöng. Umferð um þau stendur vart undir tekjum sem skipta máli í stóra samhenginu. Vestmannaeyingar þekkja skatt af þessu tagi vel þar sem þjóðvegurinn til Eyja með Herjólfi er gjaldskyldur. Sá skattur hefur enn ekki verið notaður til að kaupa nýja ferju yfir Breiðafjörð, sem þó er full þörf á. Yrði höfðinu engu að síður barið við steininn er ljóst að hér er á ferðinni nýr landsbyggðarskattur sem gengur að auki þvert á fyrri fyrirheit um að umferð um nær öll fyrrnefnd jarðgöng yrði gjaldfrjáls. Brúatollar næsta tekjulindin Hvað er þá næst? Gjaldtaka á gömlu Ölfusárbrúnni á þjóðvegi eitt um Selfoss? Það liggur jú mikið við að byggja nýja brú og er langlundargeð kjósenda í kjördæminu með ólíkindum. Auðvitað var ráðherrann ekki spurður út í þetta í kvöldfréttum Stöðvar 2 þann 12. júlí. Slíkt hefði fengið hárin á landsmönnum til að rísa því margfalt fleiri fara um þá brú en t.d. um Fáskrúðsfjarðargöng. En rökin sem færð eru fram fyrir gjaldtöku á umferð um jarðgöng hljóta að eiga ekki síður vel við um brýr sem ekki er vanþörf á að byggja upp vítt og breitt um landið. Gjaldtaka á Borgarfjarðarbrúnni og Skeiðarárbrúnni og Ölfusárbrúnni er mun gjöfulli tekjulind en á umferð um jarðgöng á Vestfjörðum. Þó nefnt hafi verið sem röksemd fyrir gjaldtöku í jarðgöngum að slíkt sé gert í Færeyjum er líkast til síður tekið gjald þar af umferð yfir brýr yfir jökulár af augljósum ástæðum. Góðar samgöngur tryggja byggð í landinu Viðsnúningur Framsóknarflokksins í þessum málaflokki er umhugsunarefni. Lengi vel hafði flokkurinn engin áform um vegtolla og sagðist vera á móti þeim. Fyrir síðustu kosningar, sem fram fóru í september 2021, sagðist Framsókn þetta í stefnuskrá sinni um fjármögnun vegakerfisins: „Ljúka þarf mótun framtíðarstefnu um fjármögnun vegakerfisins. Það er stefna Framsóknar að núverandi tekjur ríkisins af olíu- og bensíngjöldum, auk skatttekna af innflutningi ökutækja eigi að renna til reksturs, viðhalds og uppbyggingar á vegakerfi landsmanna.“ Ný gjaldtaka í öllum jarðgöngum á Vestfjörðum eða Austfjörðum rímar illa við þessa stefnu – er í raun dæmi um fullkomna u-beygju í málaflokknum. Komið í bakið á brothættum byggðum Nei hæstvirtur ráðherra, hér þarf að hugsa hlutina í víðara samhengi. Með þessu er ég ekki að útloka að gjaldtaka fyrir nýtingu samgöngu mannvirkja geti verið liður í uppbyggingu samgöngukerfisins á Íslandi. En að koma með þessum hætti í bakið á brothættum byggðum sem sumar hafa fengið nýtt líf með nútíma samgöngubótum er aðferð sem undirritaðri hugnast ekki. Höfundur er ökuþór og varaþingmaður Miðflokksins í Suðurkjördæmi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Erna Bjarnadóttir Samgöngur Leigubílar Miðflokkurinn Byggðamál Mest lesið Þegar móðir mín kvaddi okkur fyrir einu ári síðan í dag Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun Þegar ómennskan vitnar í lög Bubbi Morthens Skoðun Davíð Oddsson stendur ekki við eigin ritsjórnarstefnu - Þolir og birtir ekki gagnrýni á eigin skrif Ole Anton Bieltvedt Skoðun Framlengjum séreignarleiðina til að vernda heimilin Vilhjálmur Hilmarsson Skoðun Álit Einhverfupaunksins um ABA meðferð og kennslu á Íslandi Sigrún Ósk Stefánsdóttir Skoðun Líf án ótta og gjöfin í andlegri vakningu Birna Guðný Björnsdóttir Skoðun Áherslur ráðherra skipta máli Heimir Örn Árnason Skoðun Búðu til pláss – fyrir öll börn Birna Þórarinsdóttir Skoðun Snúum hjólunum áfram Andrés Ingi Jónsson Skoðun Þessi stórskrítnu norm í óbarnvænu samfélagi Sólveig María Svavarsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Ef Trump tapar kosningunum… Jun Þór Morikawa skrifar Skoðun Viðskiptaþvinganir gegn Ísrael Steinunn Þóra Árnadóttir skrifar Skoðun Áherslur ráðherra skipta máli Heimir Örn Árnason skrifar Skoðun Snúum hjólunum áfram Andrés Ingi Jónsson skrifar Skoðun Búðu til pláss – fyrir öll börn Birna Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Davíð Oddsson stendur ekki við eigin ritsjórnarstefnu - Þolir og birtir ekki gagnrýni á eigin skrif Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Framlengjum séreignarleiðina til að vernda heimilin Vilhjálmur Hilmarsson skrifar Skoðun Líf án ótta og gjöfin í andlegri vakningu Birna Guðný Björnsdóttir skrifar Skoðun Kenningar úr gildi svo að kirkjan þarf að komast á annað stig Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Dansaðu vindur Berglind Ósk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Þessi stórskrítnu norm í óbarnvænu samfélagi Sólveig María Svavarsdóttir skrifar Skoðun Um vaxtahækkanir og verð á hveiti Haukur Skúlason skrifar Skoðun Öryggi byggir á mönnun og launum Jórunn Frímannsdóttir skrifar Skoðun Álit Einhverfupaunksins um ABA meðferð og kennslu á Íslandi Sigrún Ósk Stefánsdóttir skrifar Skoðun Mammon hefur náð lífeyrissjóðum á sitt band Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Forgangsorkan verður ekki skert Tinna Traustadóttir skrifar Skoðun Umhyggja - hvað er það? Árný Ingvarsdóttir skrifar Skoðun „Við höfðum öll rangt fyrir okkur“ Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Akureyrarbær greiðir götu kvennaathvarfs á Akureyri eins og kostur er Ásthildur Sturludóttir skrifar Skoðun Þegar móðir mín kvaddi okkur fyrir einu ári síðan í dag Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar Skoðun Íþróttahreyfingin og gerviverktaka Ástþór Jón Ragnheiðarson skrifar Skoðun Tölum um tilfinningar Amanda Ásdís Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Óttinn við íslensku rafkrónuna Birna Guðný Björnsdóttir skrifar Skoðun Áskorun til Sjúkratrygginga Íslands – hugsum í lausnum Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar Skoðun Afnemum launamisrétti Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Hvað hefur Ísland gert? Katla Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Viðhorf almennings og neytenda til sjálfbærnimála fyrirtækja og stofnana skiptir miklu máli Soffía Sigurgeirsdóttir,Trausti Haraldsson skrifar Skoðun Ýmislegt um rafmagnsbíla og reiðhjól Valur Elli Valsson skrifar Skoðun Taugatýpísk forréttindi Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Hver er ég og hvert er ég að fara? Ellý Tómasdóttir skrifar Sjá meira
Júlímánuður hefur lengi verið kenndur við gúrkutíð í fjölmiðlum. Í því skjóli hafa ríkistjórnir löngum skákað og sloppið furðuvel frá málum sem á góðum degi á Alþingi, hefðu landað nokkrum munnlegum fyrirspurnum eða skarkala í störfum þingsins. Sá mánuður sem nú er enn ekki hálfnaður hefur verið býsna „gjöfull“ að þessu leyti. Spilling meðal stjórnmálamanna Fyrst ber að nefna gagnalekan frá farveitunni Uber sem sýnir þá víðtæku aðstoð sem fyrirtækið fékk frá Emmanuel Macron, forseta Frakklands og Neelie Kroese fyrrver-andi framkvæmdastjóra ESB sem og öðrum stjórnmálamönnum. Gögnin afhjúpuðu hvernig Uber beitti sér í samskiptum við hátt setta stjórnmálamenn. Ég hef hins vegar ekki tekið eftir að fjölmiðlar eða stjórnmálamenn hafi spurt hvort íslenskir stjórnmálamenn komi þarna við sögu. Verður sama kapp og fyrr lagt á að koma umdeildu „leigubílafrumvarpi“ ríkisstjórnarinnar í gegnum þingið? Eða fækkar e.t.v. bréfunum frá ESA þar sem þrýst er á að þetta mál fái afgreiðslu. Félög leigubifreiðastjóra hafa gagnrýnt að í frumvarpinu felist aðför að atvinnugreininni og að boðaðar breytingar geti stefnt lífsviðurværi heillar stéttar, atvinnuréttindum og eignarréttindum stefnt í voða. Vegtollar á landsbyggðinni Öllu stærra mál er þó útspil innviðaráðherra þegar hann boðar gjaldtöku í öllum jarðgöngum landsins. Nú á að fjármagna ein tiltekin jarðgöng (í fyrstu atrennu alla vega) með gjaldtöku í öllum jarðgöngum landsins. Rétt er að rifja upp að þegar er í gangi gjaldtaka í Vaðlaheiðargöngum, líklega á þá að hækka gjaldið þar eða hvað? Hvalfjarðargöng hafa þegar verið greidd upp með gjaldtöku af umferð um þau. Stendur þá til að hefja gjaldtöku þar á ný?. Strákagöng, Múlagöng og göng undir Breiðadals- og Botnsheiði uppfylla ekki kröfur dagsins í dag. Er forsvaranlegt að hefja gjaldtöku um þau? Þá eru ekki eftir nema fimm göng, sem teljast uppfylla nútíma kröfur. Það eru Dýrafjarðargöng, Bolungarvíkurgöng, Héðinsfjarðargöng, Norðfjarðargöng og Fáskrúðsfjarðargöng. Umferð um þau stendur vart undir tekjum sem skipta máli í stóra samhenginu. Vestmannaeyingar þekkja skatt af þessu tagi vel þar sem þjóðvegurinn til Eyja með Herjólfi er gjaldskyldur. Sá skattur hefur enn ekki verið notaður til að kaupa nýja ferju yfir Breiðafjörð, sem þó er full þörf á. Yrði höfðinu engu að síður barið við steininn er ljóst að hér er á ferðinni nýr landsbyggðarskattur sem gengur að auki þvert á fyrri fyrirheit um að umferð um nær öll fyrrnefnd jarðgöng yrði gjaldfrjáls. Brúatollar næsta tekjulindin Hvað er þá næst? Gjaldtaka á gömlu Ölfusárbrúnni á þjóðvegi eitt um Selfoss? Það liggur jú mikið við að byggja nýja brú og er langlundargeð kjósenda í kjördæminu með ólíkindum. Auðvitað var ráðherrann ekki spurður út í þetta í kvöldfréttum Stöðvar 2 þann 12. júlí. Slíkt hefði fengið hárin á landsmönnum til að rísa því margfalt fleiri fara um þá brú en t.d. um Fáskrúðsfjarðargöng. En rökin sem færð eru fram fyrir gjaldtöku á umferð um jarðgöng hljóta að eiga ekki síður vel við um brýr sem ekki er vanþörf á að byggja upp vítt og breitt um landið. Gjaldtaka á Borgarfjarðarbrúnni og Skeiðarárbrúnni og Ölfusárbrúnni er mun gjöfulli tekjulind en á umferð um jarðgöng á Vestfjörðum. Þó nefnt hafi verið sem röksemd fyrir gjaldtöku í jarðgöngum að slíkt sé gert í Færeyjum er líkast til síður tekið gjald þar af umferð yfir brýr yfir jökulár af augljósum ástæðum. Góðar samgöngur tryggja byggð í landinu Viðsnúningur Framsóknarflokksins í þessum málaflokki er umhugsunarefni. Lengi vel hafði flokkurinn engin áform um vegtolla og sagðist vera á móti þeim. Fyrir síðustu kosningar, sem fram fóru í september 2021, sagðist Framsókn þetta í stefnuskrá sinni um fjármögnun vegakerfisins: „Ljúka þarf mótun framtíðarstefnu um fjármögnun vegakerfisins. Það er stefna Framsóknar að núverandi tekjur ríkisins af olíu- og bensíngjöldum, auk skatttekna af innflutningi ökutækja eigi að renna til reksturs, viðhalds og uppbyggingar á vegakerfi landsmanna.“ Ný gjaldtaka í öllum jarðgöngum á Vestfjörðum eða Austfjörðum rímar illa við þessa stefnu – er í raun dæmi um fullkomna u-beygju í málaflokknum. Komið í bakið á brothættum byggðum Nei hæstvirtur ráðherra, hér þarf að hugsa hlutina í víðara samhengi. Með þessu er ég ekki að útloka að gjaldtaka fyrir nýtingu samgöngu mannvirkja geti verið liður í uppbyggingu samgöngukerfisins á Íslandi. En að koma með þessum hætti í bakið á brothættum byggðum sem sumar hafa fengið nýtt líf með nútíma samgöngubótum er aðferð sem undirritaðri hugnast ekki. Höfundur er ökuþór og varaþingmaður Miðflokksins í Suðurkjördæmi.
Davíð Oddsson stendur ekki við eigin ritsjórnarstefnu - Þolir og birtir ekki gagnrýni á eigin skrif Ole Anton Bieltvedt Skoðun
Skoðun Davíð Oddsson stendur ekki við eigin ritsjórnarstefnu - Þolir og birtir ekki gagnrýni á eigin skrif Ole Anton Bieltvedt skrifar
Skoðun Álit Einhverfupaunksins um ABA meðferð og kennslu á Íslandi Sigrún Ósk Stefánsdóttir skrifar
Skoðun Akureyrarbær greiðir götu kvennaathvarfs á Akureyri eins og kostur er Ásthildur Sturludóttir skrifar
Skoðun Viðhorf almennings og neytenda til sjálfbærnimála fyrirtækja og stofnana skiptir miklu máli Soffía Sigurgeirsdóttir,Trausti Haraldsson skrifar
Davíð Oddsson stendur ekki við eigin ritsjórnarstefnu - Þolir og birtir ekki gagnrýni á eigin skrif Ole Anton Bieltvedt Skoðun