„Ríkið á að auka tækifæri fólks í þessari stöðu en ekki öfugt“ Ólafur Björn Sverrisson skrifar 20. maí 2022 14:27 Eitt af fyrstu verkum Hildar Sverrisdóttur á Alþingi var að smíða frumvarp til að auka frelsi í lagaramma tæknifrjóvgana. Samsett Hildur Sverrisdóttir, þingmaður Sjálfstæðisflokksins, lagði nýverið fram frumvarp til breytinga á löggjöf um tæknifrjóvgun og notkun kynfrumna. Frumvarpið felur í sér einföldun regluverks í kringum tæknifrjóvganir ásamt auknu frelsi og trausti til handa tilvonandi foreldrum sem þurfa að nýta sér tæknifrjóvgun. Frumvarpið felur aðallega í sér tvær breytingar á framkvæmd tæknifrjóvgunar. Annars vegar er lagt til að gjöf fósturvísa verði heimil. „Í dag má gefa egg og sæði en ekki tilbúinn fósturvísi, sem gagnvart þeim sem það þurfa er algjört gull í því samhengi. Hitt er að frumvarpinu er ætlað að útmá þá kröfu sem ríkið gerir í dag um sambúðarform, þ.e. að þurfa að vera giftur eða í staðfestri sambúð, til að mega fara í tæknifrjóvgun.“ Þetta sagði Hildur í viðtali í Bítinu á Bylgjunni í morgun. Ríkið á að auka tækifæri fólks en ekki öfugt Hildur tekur einnig sem dæmi par sem búið er að reyna í mörg ár að eignast barn og á fósturvísa en ákveður að vilja ekki vera par lengur. Vilji þetta par samt sem áður nota fósturvísana og eignast barn, þá er lagt blátt bann við því. „Ég tala nú ekki um samkynja par, tvær konur sem nota sitt hvort eggið og eiga þar með fósturvísa hvort um sig. Segjum ef þær myndu skilja og gera samkomulag sín á milli um að vilja hvor um sig taka sitt egg, sinn fósturvísi, þá má það heldur ekki í dag. Ríkið á að auka tækifæri fólks í þessari stöðu en ekki öfugt.“ Ekki megi þó selja fósturvísana í ágóðaskyni og er það tekið fram í frumvarpinu. Þá gilda sömu reglur um gjöf fósturvísa og gilda um gjafaegg í núgildandi löggjöf. Þannig getur barn, sem verður til vegna fósturvísagjafar, er það nær 18 ára aldri óskað eftir aðgangi að upplýsingum um nafn gjafans. Þetta á þó einungis við ef gjafi hefur ekki óskað eftir nafnleynd. Hægt er að hlusta á viðtalið við Hildi í Bítinu í heild sinni í spilaranum hér fyrir neðan: Fordómar liggja að baki núverandi löggjöf Hildur segist hafa lagst í talsverða rannsóknarvinnu við gerð frumvarpsins en engin rök fundið fyrir núverandi tilhögun lagaumgjörðar fósturvísa. „Auðvitað er þetta framandi fyrir marga og það er ekki ýkja langt síðan við vorum skeptísk gagnvart samkynhneigðum og þeirra barneignum, en nú er öldin önnur." Þannig telur Hildur slíkan ótta hafa hægt á ferlinu almennt og flækt það. „Sé passað upp á öll réttindi gagnvart barninu þá sé ég engan eðlismun á þessum barneignum og öðrum. Í raun er þetta einföld lagabreyting sem mun skipta marga miklu og vera algjör lykilbreyta gagnvart þeim sem þetta varðar.“ Þekkir þessi mál af eigin raun Hildur hefur sjálf verið í þessari stöðu og gert sér grein fyrir ýmsum vanköntum í tæknifrjóvgunarferlinu. „Við það að rýna í þennan heim hnaut ég um ýmis atriði sem betur mætti fara. Í fyrsta lagi þessi atriði sem ég er að laga í þessu frumvarpi, einnig reglur um ættleiðingar sem mætti færa betur inn í samtímann. Varðandi kostnaðarþátttöku ríkisins er hið opinbera alltaf að meta hvenær í ferlinu best sé að koma til móts við fólk og sú vinna er alltaf í gangi.“ Samstaða flokkanna falleg skilaboð Að baki frumvarpsins standa þingmenn úr öllum flokkum þingsins sem Hildur segir falleg skilaboð. „Ég lagði svolítið á mig til að hafa þetta þannig. Þetta þýðir þó ekki að allir þingmenn séu skuldbundnir til að samþykkja frumvarpið en ég hef enn ekki fengið að heyra neikvæðar raddir hingað til.“ Alþingi Réttindi barna Börn og uppeldi Sjálfstæðisflokkurinn Heilbrigðismál Frjósemi Bítið Mest lesið Fjölskylda flugmanns Icelandair vill að lögregla rannsaki andlát hans Innlent Hvers vegna að fella ísbirni? Innlent Drengnum hafi ekki verið trúað í fyrstu Innlent Stjörnublaðamaður í straff vegna sambands við Kennedy Erlent Vörpuðu líkum fram af húsþaki á Vesturbakkanum Erlent Eiginmaður íslenskrar konu lét sig hverfa rétt eftir brúðkaupið Innlent Framboð Baldurs þurfti að endurgreiða styrki sem fóru yfir hámark Innlent Í gæsluvarðhald vegna kókaínsendingar Innlent Myndgreiningarkerfi geti hjálpað til við að stoppa af óprúttna aðila Innlent Kona réðst að sjö ára dreng við Smáraskóla Innlent Fleiri fréttir Hvers vegna að fella ísbirni? Í gæsluvarðhald vegna kókaínsendingar Bræður heiðraðir á 100 ára starfsafmæli: „Einfalt, þægilegt og engin keppni“ Drengnum hafi ekki verið trúað í fyrstu Myndgreiningarkerfi geti hjálpað til við að stoppa af óprúttna aðila Framboð Baldurs þurfti að endurgreiða styrki sem fóru yfir hámark Fjölskylda flugmanns Icelandair vill að lögregla rannsaki andlát hans Áfram í varðhaldi fyrir að ræna og hóta ungmennum Fjölskylda flugmanns vill að lögregla rannsaki andlát hans Sýndi lögreglu löngutöng og var ekinn út af Svanhildur afhenti Biden trúnaðarbréf Loka almenningsbókasafninu og leita til Akureyrar Búið að taka sýni úr ungu birnunni Vinna málið saman og nýta greinargerð vegna fyrri umsóknar Kona réðst að sjö ára dreng við Smáraskóla Stofna námsstyrk á sviði umhverfismála í nafni Ellýjar Hafa „góða hugmynd“ hvar og hvenær stúlkunni var ráðinn bani Maður sem var leitað við Vík fannst látinn Ákvörðun ráðherra viðurkenning á að mikil þekking sé fyrir norðan Biðin óásættanleg og vill skýr svör frá ríkinu Hinir grunuðu í mansalsmálinu ganga lausir Sveitarfélögin krefja ríkið svara um NPA Norðurlönd dýpka samvinnu í varnarmálum Eiginmaður íslenskrar konu lét sig hverfa rétt eftir brúðkaupið „Það er ódýrast og best og fljótlegast að kála þessum dýrum“ Bein útsending: Birting lýðheilsuvísa í Grindavík Skerjafjarðarskáldið krefst afsökunarbeiðni – annars fer það í mál Húnninn settur í frost þar til hægt verður að stoppa hann upp „Ég hefði bara sagt af mér á staðnum“ Yazan afar létt að vera ekki vísað frá landi Sjá meira
Frumvarpið felur aðallega í sér tvær breytingar á framkvæmd tæknifrjóvgunar. Annars vegar er lagt til að gjöf fósturvísa verði heimil. „Í dag má gefa egg og sæði en ekki tilbúinn fósturvísi, sem gagnvart þeim sem það þurfa er algjört gull í því samhengi. Hitt er að frumvarpinu er ætlað að útmá þá kröfu sem ríkið gerir í dag um sambúðarform, þ.e. að þurfa að vera giftur eða í staðfestri sambúð, til að mega fara í tæknifrjóvgun.“ Þetta sagði Hildur í viðtali í Bítinu á Bylgjunni í morgun. Ríkið á að auka tækifæri fólks en ekki öfugt Hildur tekur einnig sem dæmi par sem búið er að reyna í mörg ár að eignast barn og á fósturvísa en ákveður að vilja ekki vera par lengur. Vilji þetta par samt sem áður nota fósturvísana og eignast barn, þá er lagt blátt bann við því. „Ég tala nú ekki um samkynja par, tvær konur sem nota sitt hvort eggið og eiga þar með fósturvísa hvort um sig. Segjum ef þær myndu skilja og gera samkomulag sín á milli um að vilja hvor um sig taka sitt egg, sinn fósturvísi, þá má það heldur ekki í dag. Ríkið á að auka tækifæri fólks í þessari stöðu en ekki öfugt.“ Ekki megi þó selja fósturvísana í ágóðaskyni og er það tekið fram í frumvarpinu. Þá gilda sömu reglur um gjöf fósturvísa og gilda um gjafaegg í núgildandi löggjöf. Þannig getur barn, sem verður til vegna fósturvísagjafar, er það nær 18 ára aldri óskað eftir aðgangi að upplýsingum um nafn gjafans. Þetta á þó einungis við ef gjafi hefur ekki óskað eftir nafnleynd. Hægt er að hlusta á viðtalið við Hildi í Bítinu í heild sinni í spilaranum hér fyrir neðan: Fordómar liggja að baki núverandi löggjöf Hildur segist hafa lagst í talsverða rannsóknarvinnu við gerð frumvarpsins en engin rök fundið fyrir núverandi tilhögun lagaumgjörðar fósturvísa. „Auðvitað er þetta framandi fyrir marga og það er ekki ýkja langt síðan við vorum skeptísk gagnvart samkynhneigðum og þeirra barneignum, en nú er öldin önnur." Þannig telur Hildur slíkan ótta hafa hægt á ferlinu almennt og flækt það. „Sé passað upp á öll réttindi gagnvart barninu þá sé ég engan eðlismun á þessum barneignum og öðrum. Í raun er þetta einföld lagabreyting sem mun skipta marga miklu og vera algjör lykilbreyta gagnvart þeim sem þetta varðar.“ Þekkir þessi mál af eigin raun Hildur hefur sjálf verið í þessari stöðu og gert sér grein fyrir ýmsum vanköntum í tæknifrjóvgunarferlinu. „Við það að rýna í þennan heim hnaut ég um ýmis atriði sem betur mætti fara. Í fyrsta lagi þessi atriði sem ég er að laga í þessu frumvarpi, einnig reglur um ættleiðingar sem mætti færa betur inn í samtímann. Varðandi kostnaðarþátttöku ríkisins er hið opinbera alltaf að meta hvenær í ferlinu best sé að koma til móts við fólk og sú vinna er alltaf í gangi.“ Samstaða flokkanna falleg skilaboð Að baki frumvarpsins standa þingmenn úr öllum flokkum þingsins sem Hildur segir falleg skilaboð. „Ég lagði svolítið á mig til að hafa þetta þannig. Þetta þýðir þó ekki að allir þingmenn séu skuldbundnir til að samþykkja frumvarpið en ég hef enn ekki fengið að heyra neikvæðar raddir hingað til.“
Alþingi Réttindi barna Börn og uppeldi Sjálfstæðisflokkurinn Heilbrigðismál Frjósemi Bítið Mest lesið Fjölskylda flugmanns Icelandair vill að lögregla rannsaki andlát hans Innlent Hvers vegna að fella ísbirni? Innlent Drengnum hafi ekki verið trúað í fyrstu Innlent Stjörnublaðamaður í straff vegna sambands við Kennedy Erlent Vörpuðu líkum fram af húsþaki á Vesturbakkanum Erlent Eiginmaður íslenskrar konu lét sig hverfa rétt eftir brúðkaupið Innlent Framboð Baldurs þurfti að endurgreiða styrki sem fóru yfir hámark Innlent Í gæsluvarðhald vegna kókaínsendingar Innlent Myndgreiningarkerfi geti hjálpað til við að stoppa af óprúttna aðila Innlent Kona réðst að sjö ára dreng við Smáraskóla Innlent Fleiri fréttir Hvers vegna að fella ísbirni? Í gæsluvarðhald vegna kókaínsendingar Bræður heiðraðir á 100 ára starfsafmæli: „Einfalt, þægilegt og engin keppni“ Drengnum hafi ekki verið trúað í fyrstu Myndgreiningarkerfi geti hjálpað til við að stoppa af óprúttna aðila Framboð Baldurs þurfti að endurgreiða styrki sem fóru yfir hámark Fjölskylda flugmanns Icelandair vill að lögregla rannsaki andlát hans Áfram í varðhaldi fyrir að ræna og hóta ungmennum Fjölskylda flugmanns vill að lögregla rannsaki andlát hans Sýndi lögreglu löngutöng og var ekinn út af Svanhildur afhenti Biden trúnaðarbréf Loka almenningsbókasafninu og leita til Akureyrar Búið að taka sýni úr ungu birnunni Vinna málið saman og nýta greinargerð vegna fyrri umsóknar Kona réðst að sjö ára dreng við Smáraskóla Stofna námsstyrk á sviði umhverfismála í nafni Ellýjar Hafa „góða hugmynd“ hvar og hvenær stúlkunni var ráðinn bani Maður sem var leitað við Vík fannst látinn Ákvörðun ráðherra viðurkenning á að mikil þekking sé fyrir norðan Biðin óásættanleg og vill skýr svör frá ríkinu Hinir grunuðu í mansalsmálinu ganga lausir Sveitarfélögin krefja ríkið svara um NPA Norðurlönd dýpka samvinnu í varnarmálum Eiginmaður íslenskrar konu lét sig hverfa rétt eftir brúðkaupið „Það er ódýrast og best og fljótlegast að kála þessum dýrum“ Bein útsending: Birting lýðheilsuvísa í Grindavík Skerjafjarðarskáldið krefst afsökunarbeiðni – annars fer það í mál Húnninn settur í frost þar til hægt verður að stoppa hann upp „Ég hefði bara sagt af mér á staðnum“ Yazan afar létt að vera ekki vísað frá landi Sjá meira