Þetta er spurning um traust Alexandra Briem skrifar 27. apríl 2022 08:01 Þegar öllu er á botninn hvolft, þá hljóta kosningar að snúast um traust. Hverjum treystum við til að fara með sameiginlegt vald og hugsa um sameiginlegar eignir okkar, og hverjum ekki? Eftir hrunið fór traust á stofnunum samfélagsins alveg niður í botn. Sumum þykir það miður, en í raun er það bara sanngjarnt. Fólk upplifði sig svikið. Og mörgum í stjórnmálum hefur verið tíðrætt um að auka traustið aftur. Til að mynda var það ein af áherslum fyrri ríkisstjórnar Katrínar Jakobsdóttur eftir kosningarnar 2017 að auka traust aftur á alþingi. Því miður virðist samt sem mörgum í stjórnmálum finnist vandamálið ekki felast í neinu sem þau gera, eða gera ekki, heldur sé þetta fyrst og fremst spurning um að kjósendur eigi að rembast betur við að treysta þeim út í bláinn. Og einhvern veginn lendum við alltaf aftur og aftur með sömu fréttirnar. Klúður í sölu bankanna, vildarvinir fá að kaupa sameiginlegar eignir okkar á afslætti, sama hvað almenningi kann að finnast. Þetta er nákvæmlega sama spillingin og þegar kvótinn var afhentur útgerðunum og framsal á honum leyft. Sama spillingin og þegar bankarnir voru einkavæddir í fyrra skiptið, sama spillingin og þegar Borgun var seld. Og fólki finnst orðið nóg um. Ég hef heyrt fólk tala um að það virðist vera alveg sama hvað það geri eða hvað það kjósi, það breytist ekkert. En það er ekki satt. Það breytist ekkert meðan við kjósum flokkana sem standa að spillingunni, eða flokkana sem styðja þá til valda. Í ljósi sögunnar er einfaldlega ómögulegt að treysta Sjálfstæðisflokknum fyrir opinberu fé, eða umsýslu með eigur almennings, a.m.k. ekki fyrr en þau fara í gagngera naflaskoðun og endurnýjun. Og þetta skiptir ekki bara máli á landsvísu. Í Reykjavík hefur Sjáflstæðisflokkurinn barist ötullega fyrir aukinni einkavæðingu og sölu á eignum og innviðum borgarinnar. Hvort sem er um að ræða íbúðir félagsbústaða, Malbikunarstöðina Höfða eða Orkuveitu Reykjavíkur. Og sitt kann hverjum að sýnast um það. Ég vil ekki fækka eignum félagsbústaða, en út af fyrir sig er ég ekki hart á móti því að einhver leið sé til fyrir leigjendur þar að eignast íbúðirnar sínar, en ég treysti ekki hverjum sem er til að útfæra slíka leið þannig að það leiði ekki til fækkunar íbúða. Mér finnst það út af fyrir sig varhugavert að hið opinbera sé í samkeppnisrekstri, eins og með malbikunarstöðinni, þó mögulega sé það nauðsynlegt í miklu fákeppnisumhverfi, en ég treysti ekki hverjum sem er til að selja slíka eign. Orkuveita Reykjavíkur, og þá sérstaklega ljósleiðarainnviðir, sem eru í dótturfyrirtæki Orkuveitunnar, er ekki eitthvað sem á að einkavæða. Ég trúi því að það sé mjög mikilvægt að slíkir innviðir séu reknir af hinu opinbera, þó svo netþjónustan um þá geti verið á samkeppnismarkaði. Það er einfaldlega náttúruleg einokun á því sviði og hættulegt að eitthvað tiltekið einkafyrirtæki stýri því og geti beitt grunnkerfum á samkeppnishamlandi máta. Og Sjálfstæðisflokkurinn hefur ítrekað lagt til að þessir grunninnviðir séu seldir. Það má alls ekki gerast, og síst af öllum myndi ég treysta þeim til þess að selja þessa innviði. Og það er þetta sem kosningar snúast um. Við erum mörg hver sammála um stórar línur, hluti sem fólk bara almennt vill, betri þjónustu, fleiri leikskólapláss. Kannski gengur einhverjum betur en öðrum, kannski eru einhver okkar með betri plön. En það eru stór atriði sem skilja okkur að. Atriði eins og hvort við ætlum að selja sameiginlegar eignir, og þá hverjum eða hvers vegna. Píratar trúa því að traust sé náttúruleg afleiðing þess hvernig við högum okkur. Við viljum að almenningur sé vel upplýstur og gagnrýninn. En til þess að geta búið til raunverulegt traust, þá þurfa ákvarðanir og ferlar að vera gegnsæ, það þarf að vera ljóst hvar ábyrgð liggur, og það þarf að taka á vandamálum sem koma upp með trúverðugum hætti. Það þarf að vera samráð við fólk, fólk þarf að upplifa hlutdeild í ákvarðanatöku, og það þarf að vera endurgjöf. Það verður að byggja upp traust. Og það getur tekið tíma. Við höfum brugðist við af festu þegar upp koma erfið mál. Við höfum farið í róttækar breytingar á skipulagi borgarinnar og aukið gagnsæi. Við höfum eflt íbúaráðin og samráðsvettvanga og við höfum stóreflt upplýsingaflæði um starfsemi borgarinnar. Við erum búin að vinna og staðfesta nýja lýðræðisstefnu þar sem samráð við borgarbúa er stóreflt með spennandi nýjum leiðum, svo sem íbúadómnefnd og borgaraþing. Við erum ekki á vegum neinna sérhagsmuna. Við stundum heiðarleg stjórnmál og við höfum sýnt að við stöndum í lappirnar. Kjósum það sem við getum treyst. Höfundur er á öðru sæti lista Pírata í Reykjavík. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Sveitarstjórnarkosningar 2022 Salan á Íslandsbanka Píratar Alexandra Briem Skoðun: Kosningar 2022 Reykjavík Borgarstjórn Mest lesið Svargrein: Ísland á víst að íhuga aðild að ESB Ágúst Ólafur Ágústsson Skoðun „Er allt í lagi?“ Olga Björt Þórðardóttir Skoðun Úr skotgröfum í netkerfin: Netárásir á innviði Vesturlanda Ýmir Vigfússon Skoðun Ákall til íslenskra stjórnmálamanna Magnús Árni Skjöld Magnússon Skoðun Sumarfríinu aflýst Sigurður Helgi Pálmason Skoðun Einmanaleiki: Skortir þig tengsl við þig eða aðra? Sigrún Þóra Sveinsdóttir Skoðun Köstum ekki verðmætum á glæ Ingvar Jónsson Skoðun Fordómar gagnvart hinsegin fólki – Reynslusaga Geir Gunnar Markússon Skoðun Verkafólk kaupir aðgang að íslenskum auðlindum af Norðmönnum Arndís Kristjánsdóttir Skoðun Gerir háskólanám þig að grunnskólakennara? Davíð Már Sigurðsson Skoðun Skoðun Skoðun Þegar fjölbreytileikinn verður ógn: Afneitun, andstaða og ótti við hið mannlega Haukur Logi Jóhannsson skrifar Skoðun Einmanaleiki: Skortir þig tengsl við þig eða aðra? Sigrún Þóra Sveinsdóttir skrifar Skoðun Svargrein: Ísland á víst að íhuga aðild að ESB Ágúst Ólafur Ágústsson skrifar Skoðun Fjölbreytni í endurhæfingu skiptir máli Hólmfríður Einarsdóttir skrifar Skoðun Sumarfríinu aflýst Sigurður Helgi Pálmason skrifar Skoðun Úr skotgröfum í netkerfin: Netárásir á innviði Vesturlanda Ýmir Vigfússon skrifar Skoðun Fordómar gagnvart hinsegin fólki – Reynslusaga Geir Gunnar Markússon skrifar Skoðun „Er allt í lagi?“ Olga Björt Þórðardóttir skrifar Skoðun Göngum í Haag hópinn Þórhildur Sunna Ævarsdóttir skrifar Skoðun Kirkjuklukkur hringja Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Gerir háskólanám þig að grunnskólakennara? Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Stríð skapar ekki frið Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar Skoðun Íslenska stóðhryssan og Evrópa Hallgerður Ljósynja Hauksdóttir skrifar Skoðun Hvammsvirkjun – Skyldur ráðherra og réttur samfélagsins Eggert Valur Guðmundsson skrifar Skoðun Norska leiðin er fasismi Jón Frímann Jónsson skrifar Skoðun Um mýkt, menntun og von Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Höfum alla burði til þess Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Tímabær rannsókn dómsmálaráðuneytisins Sigmundur Davíð Gunnlaugsson skrifar Skoðun Umsókn krefst ákvörðunar – ekki ákalls Erna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Hjálp, barnið mitt spilar Roblox! Kristín Magnúsdóttir skrifar Skoðun Líkindi með guðstrú og djöflatrú Gunnar Björgvinsson skrifar Skoðun Ævinlega þakkláti flóttamaðurinn Zeljka Kristín Klobucar skrifar Skoðun Vér vesalingar Ingólfur Sverrisson skrifar Skoðun Leikrit Landsvirkjunar Snæbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Við þurfum ekki að loka landinu – við þurfum að opna augun Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Svona eða hinsegin, hvert okkar verður næst? Unnar Geir Unnarsson skrifar Skoðun Reynisfjara og mannréttindasáttmáli Evrópu Róbert R. Spanó skrifar Skoðun Að hlúa að foreldrum: Forvörn sem skiptir máli Áróra Huld Bjarnadóttir skrifar Skoðun Ákall til íslenskra stjórnmálamanna Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar Skoðun Þurfum við virkilega „leyniþjónustu”? Helen Ólafsdóttir skrifar Sjá meira
Þegar öllu er á botninn hvolft, þá hljóta kosningar að snúast um traust. Hverjum treystum við til að fara með sameiginlegt vald og hugsa um sameiginlegar eignir okkar, og hverjum ekki? Eftir hrunið fór traust á stofnunum samfélagsins alveg niður í botn. Sumum þykir það miður, en í raun er það bara sanngjarnt. Fólk upplifði sig svikið. Og mörgum í stjórnmálum hefur verið tíðrætt um að auka traustið aftur. Til að mynda var það ein af áherslum fyrri ríkisstjórnar Katrínar Jakobsdóttur eftir kosningarnar 2017 að auka traust aftur á alþingi. Því miður virðist samt sem mörgum í stjórnmálum finnist vandamálið ekki felast í neinu sem þau gera, eða gera ekki, heldur sé þetta fyrst og fremst spurning um að kjósendur eigi að rembast betur við að treysta þeim út í bláinn. Og einhvern veginn lendum við alltaf aftur og aftur með sömu fréttirnar. Klúður í sölu bankanna, vildarvinir fá að kaupa sameiginlegar eignir okkar á afslætti, sama hvað almenningi kann að finnast. Þetta er nákvæmlega sama spillingin og þegar kvótinn var afhentur útgerðunum og framsal á honum leyft. Sama spillingin og þegar bankarnir voru einkavæddir í fyrra skiptið, sama spillingin og þegar Borgun var seld. Og fólki finnst orðið nóg um. Ég hef heyrt fólk tala um að það virðist vera alveg sama hvað það geri eða hvað það kjósi, það breytist ekkert. En það er ekki satt. Það breytist ekkert meðan við kjósum flokkana sem standa að spillingunni, eða flokkana sem styðja þá til valda. Í ljósi sögunnar er einfaldlega ómögulegt að treysta Sjálfstæðisflokknum fyrir opinberu fé, eða umsýslu með eigur almennings, a.m.k. ekki fyrr en þau fara í gagngera naflaskoðun og endurnýjun. Og þetta skiptir ekki bara máli á landsvísu. Í Reykjavík hefur Sjáflstæðisflokkurinn barist ötullega fyrir aukinni einkavæðingu og sölu á eignum og innviðum borgarinnar. Hvort sem er um að ræða íbúðir félagsbústaða, Malbikunarstöðina Höfða eða Orkuveitu Reykjavíkur. Og sitt kann hverjum að sýnast um það. Ég vil ekki fækka eignum félagsbústaða, en út af fyrir sig er ég ekki hart á móti því að einhver leið sé til fyrir leigjendur þar að eignast íbúðirnar sínar, en ég treysti ekki hverjum sem er til að útfæra slíka leið þannig að það leiði ekki til fækkunar íbúða. Mér finnst það út af fyrir sig varhugavert að hið opinbera sé í samkeppnisrekstri, eins og með malbikunarstöðinni, þó mögulega sé það nauðsynlegt í miklu fákeppnisumhverfi, en ég treysti ekki hverjum sem er til að selja slíka eign. Orkuveita Reykjavíkur, og þá sérstaklega ljósleiðarainnviðir, sem eru í dótturfyrirtæki Orkuveitunnar, er ekki eitthvað sem á að einkavæða. Ég trúi því að það sé mjög mikilvægt að slíkir innviðir séu reknir af hinu opinbera, þó svo netþjónustan um þá geti verið á samkeppnismarkaði. Það er einfaldlega náttúruleg einokun á því sviði og hættulegt að eitthvað tiltekið einkafyrirtæki stýri því og geti beitt grunnkerfum á samkeppnishamlandi máta. Og Sjálfstæðisflokkurinn hefur ítrekað lagt til að þessir grunninnviðir séu seldir. Það má alls ekki gerast, og síst af öllum myndi ég treysta þeim til þess að selja þessa innviði. Og það er þetta sem kosningar snúast um. Við erum mörg hver sammála um stórar línur, hluti sem fólk bara almennt vill, betri þjónustu, fleiri leikskólapláss. Kannski gengur einhverjum betur en öðrum, kannski eru einhver okkar með betri plön. En það eru stór atriði sem skilja okkur að. Atriði eins og hvort við ætlum að selja sameiginlegar eignir, og þá hverjum eða hvers vegna. Píratar trúa því að traust sé náttúruleg afleiðing þess hvernig við högum okkur. Við viljum að almenningur sé vel upplýstur og gagnrýninn. En til þess að geta búið til raunverulegt traust, þá þurfa ákvarðanir og ferlar að vera gegnsæ, það þarf að vera ljóst hvar ábyrgð liggur, og það þarf að taka á vandamálum sem koma upp með trúverðugum hætti. Það þarf að vera samráð við fólk, fólk þarf að upplifa hlutdeild í ákvarðanatöku, og það þarf að vera endurgjöf. Það verður að byggja upp traust. Og það getur tekið tíma. Við höfum brugðist við af festu þegar upp koma erfið mál. Við höfum farið í róttækar breytingar á skipulagi borgarinnar og aukið gagnsæi. Við höfum eflt íbúaráðin og samráðsvettvanga og við höfum stóreflt upplýsingaflæði um starfsemi borgarinnar. Við erum búin að vinna og staðfesta nýja lýðræðisstefnu þar sem samráð við borgarbúa er stóreflt með spennandi nýjum leiðum, svo sem íbúadómnefnd og borgaraþing. Við erum ekki á vegum neinna sérhagsmuna. Við stundum heiðarleg stjórnmál og við höfum sýnt að við stöndum í lappirnar. Kjósum það sem við getum treyst. Höfundur er á öðru sæti lista Pírata í Reykjavík.
Skoðun Þegar fjölbreytileikinn verður ógn: Afneitun, andstaða og ótti við hið mannlega Haukur Logi Jóhannsson skrifar
Skoðun Við þurfum ekki að loka landinu – við þurfum að opna augun Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar