Aukum faglegan stuðning í skólum borgarinnar Þorleifur Örn Gunnarsson skrifar 30. janúar 2022 08:01 Álag á kennara og starfsfólk skóla hefur verið mjög mikið síðan um áramótin eftir að veiran fór að herja á börnin í meira mæli. Ef við tökum eitt skref aftur á bak þá hefur álag reyndar verið mjög mikið allan þann tíma sem heimsfaraldurinn hefur geisað í þjóðfélaginu enda er kennarastéttin ein af hinum svokölluðu framlínustéttum. Kennarastéttin hefur svo sannarlega staðið sína plikt og eins og oftast hlaupið hraðar, leyst málin og tekið á sig þyngri byrðar - með öðrum orðum tekið að sér hlutverk vélstjórans í Verbúðinni sem þarf að láta dallinn ganga svo hægt sé að halda áfram að fiska - látið hlutina ganga upp. Tökum þá önnur tvö skref til baka og þá sjáum við stóru myndina þar sem viðvarandi álag á kennara hefur verið of mikið í alltof langan tíma. Reyndir kennarar vita að álagið hefur aukist gríðarlega síðustu fimmtán árin eða svo og margir tengja það við innleiðingu á skóla án aðgreiningar. Langflestir kennarar vilja kenna í skóla án aðgreiningar en honum verður að fylgja aukinn stuðningur við kennara og leiðbeinendur ef fyrirkomulagið á að ganga upp. Skóli án aðgreiningar krefst þess að innan skóla sé næg fagþekking til að mæta hverju barni þar sem það er hverju sinni. Kennarar hafa nefnilega tilhneigingu til að láta hlutina einfaldlega bara ganga upp. Aðstæður eru auðvitað mismunandi í skólum, hver bekkur er ólíkur öðrum en það er óhætt að fullyrða að margir kennarar eru að sligast undan ábyrgð. Kennarar munu seint bugast en breytinga er þörf. Hversu margir kennarar glíma nú við langvinna sjúkdóma vegna álags? Hversu margir einstaklingar með kennsluréttindi kjósa að vinna annars staðar en í skólum? Réttilega hefur nokkru púðri verið eytt í að fjölga kennaranemum, enda fer meðalaldur kennara hækkandi, en starfsaðstæður í skólum verða að stuðla að því að fólk vilji vinna þar. Metnaður hvers sveitarfélags á að vera að halda mannauði sínum og búa börnunum okkar framúrskarandi jarðveg til að vaxa og dafna. Sú ósanngjarna krafa hefur orðið til að kennarar séu sérfræðingar í öllu. Þetta bitnar fyrst og fremst á nemendum en einnig kennurum og foreldrum. Þann 26. janúar síðastliðinn skrifuðu tveir þroskaþjálfar og sérkennari frábæra grein, Skóli án aðgreiningar, sem ég tek heilshugar undir. Það verður „að auka til muna þverfaglega samvinnu þar sem ýmsir fagaðilar vinna saman að málefnum nemenda“, eins og þær Halldóra, Laufey og Unnur skrifa í grein sinni. Í grunnskólum hefur skapast stuðningsfulltrúa kerfi þar sem ófaglærðir einstaklingar koma inn sem stuðningur fyrir kennara og aðstoð fyrir nemendur með sérstakar námsþarfir. Þessir starfskraftar eiga það langoftast sameiginlegt að vera ungt fólk nýlega útskrifað úr framhaldsskóla, sumir með plön um að leggja í ferðalög aðrir að draga andann djúpt fyrir frekara nám. Nær allir stuðningsfulltrúar eru tímabundnir starfskraftar og hverfa á braut um leið og traust hefur skapast milli þeirra og nemenda, þekking og reynsla hverfur á braut. Sumir þeirra halda í kennaranám og þá gleðjast kennarar iðulega. Þetta unga fólk er lífsnauðsynlegur stuðningur við nemendur og kennara í skólum en hæfni þeirra til að takast á við erfiðar aðstæður og flókinn vanda nemenda er mjög misjöfn. Þannig kannast flestir kennarar við að hafa fengið stórkostlega stuðningsfulltrúa sem auka gæði kennslunnar en einnig stuðningsfulltrúa sem auka hreinlega álagið á þá. Þetta fyrirkomulag er fullkomlega ósjálfbært og það er fáránleg krafa að reynslu minnsta starfsfólk grunnskólans eigi að vinna með þeim nemendum sem þurfa mesta aðstoð. Ég spyr mig að hversu miklu leyti hefur heilbrigðisvandamálum verið velt yfir á skólakerfið? Það er tveggja ára bið í greingarferli, barnið heldur samt skólagöngu sinni áfram. Barna- og unglingageðdeild Landspítalans er enn og aftur sprungin og mjög alvarlega veik börn líða fyrir það. Foreldrar veigra sér við því að leita til sálfræðinga vegna kostnaðar og/eða langs biðtíma. Talmeinafræðingar eru af skornum skammti og svo mætti áfram telja. En börnin mæta samt alltaf í skólana. Þar taka á móti þeim kennarar sem reyna sitt besta, reyna að láta hlutina ganga upp. Ríkið verður að greiða sveitarfélögum fyrir að taka að sér heilbrigðisþjónustu í skólum. Það er ekki í boði lengur að vanrækja stuðningskerfi barna og ætlast til kennararnir grípi alla bolta á sama tíma og þeir eiga að hlaupa hraðar. Við þurfum að hlusta á raddir fagfólks og fjölga faglærðum sérfræðingum í skólum til að aðstoða nemendur okkar betur og létta álagi af kennurum og öðru starfsfólki skólans. Ég tel þetta algjört forgangsmál til þess að bæta þjónustu, sporna gekk brottfalli og stuðla að nauðsynlegri nýliðun í kennarastéttinni á Íslandi. Höfundur er grunnskólakennari og býður sig fram í 5. sæti í flokksvali Samfylkingarinnar í Reykjavík Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skoðun: Kosningar 2022 Reykjavík Skóla - og menntamál Samfylkingin Mest lesið Að hata einhvern sem þú þarft á að halda? Katrín Pétursdóttir Skoðun SFS, Exit og norska leiðin þeirra Jón Kaldal Skoðun Friður - í framsöguhætti eða viðtengingarhætti? Bryndís Schram Skoðun Íslenskar pyndingar Guðmundur Ingi Þóroddsson Skoðun Halldór 26.04.2025 Halldór „Þessu er alltaf lofað fyrir kosningar en alltaf svikið“ Jóhann Páll Jóhannsson Skoðun Mega bara íslenskir karlmenn nauðga konum á Íslandi? Guðný S. Bjarnadóttir Skoðun Það er ekki hægt að loka augunum fyrir þessum veruleika Davíð Bergmann Skoðun Löngu þarft samtal um hóp sem gleymist! Katarzyna Kubiś Skoðun Til hamingju blaðamenn! Hjálmar Jónsson Skoðun Skoðun Skoðun Að hata einhvern sem þú þarft á að halda? Katrín Pétursdóttir skrifar Skoðun Íslenskar pyndingar Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun SFS, Exit og norska leiðin þeirra Jón Kaldal skrifar Skoðun Friður - í framsöguhætti eða viðtengingarhætti? Bryndís Schram skrifar Skoðun Næringarfræði er lykillinn að betri heilsu, viltu vera með? Guðrún Nanna Egilsdóttir skrifar Skoðun Löngu þarft samtal um hóp sem gleymist! Katarzyna Kubiś skrifar Skoðun Menntun fyrir öll – nema okkur Haukur Guðmundsson skrifar Skoðun Það er ekki hægt að loka augunum fyrir þessum veruleika Davíð Bergmann skrifar Skoðun Kirkjugarðsballið: Eiga Íslendingar að mæta þar? Birgir Dýrfjörð skrifar Skoðun Að sækja gullið (okkar) Þröstur Friðfinnsson skrifar Skoðun Til hamingju blaðamenn! Hjálmar Jónsson skrifar Skoðun Stormur í Þjóðleikhúsinu Bubbi Morthens skrifar Skoðun Börn í skugga stríðs Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Opið bréf til mennta- og barnamálaráðherra Gunnar Örn Vopnfjörð Þorsteinsson skrifar Skoðun Hvernig gerum við Grundarhverfi enn betra? Ævar Harðarson skrifar Skoðun Matvælaframleiðslulandið Ísland – er framtíð án sérþekkingar? Ólöf Guðný Geirsdóttir,Ólafur Ögmundarson skrifar Skoðun 120km hraði á Keflavíkurveginum og netsölur með áfengi Jón Páll Haraldsson skrifar Skoðun Lausnin liggur fyrir – Landspítali þarf að stíga skrefið Sandra B. Franks skrifar Skoðun Auðbeldi SFS Örn Bárður Jónsson skrifar Skoðun Skjárinn og börnin Daðey Albertsdóttir,Silja Björk Egilsdóttir,Skúli Bragi Geirdal skrifar Skoðun „Er stjúpmamma þín vond eins og í Öskubusku?“ Hafdís Bára Ólafsdóttir skrifar Skoðun Af hverju er Framsóknarfólk hamingjusamast? Árelía Eydís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Norska leiðin hefur gefist vel – í Póllandi Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Opið hús fyrir útvalda Björn Brynjúlfur Björnsson skrifar Skoðun Af hverju hræðist fólk kynjafræði? Eydís Ásbjörnsdóttir skrifar Skoðun Hlustum á okkar landsliðskonur - sýnum Ísrael rauða spjaldið Hrönn G. Guðmundsdóttir,Ragnhildur Hólmgeirsdóttir skrifar Skoðun Hópnauðganir/svartheimar! Davíð Bergmann skrifar Skoðun Valdið og samvinnuhugsjónin Kjartan Helgi Ólafsson skrifar Skoðun NPA breytti lífinu mínu Sveinbjörn Eggertsson skrifar Skoðun Hefur þú tilkynnt um ofbeldi gegn barni? Alfa Jóhannsdóttir skrifar Sjá meira
Álag á kennara og starfsfólk skóla hefur verið mjög mikið síðan um áramótin eftir að veiran fór að herja á börnin í meira mæli. Ef við tökum eitt skref aftur á bak þá hefur álag reyndar verið mjög mikið allan þann tíma sem heimsfaraldurinn hefur geisað í þjóðfélaginu enda er kennarastéttin ein af hinum svokölluðu framlínustéttum. Kennarastéttin hefur svo sannarlega staðið sína plikt og eins og oftast hlaupið hraðar, leyst málin og tekið á sig þyngri byrðar - með öðrum orðum tekið að sér hlutverk vélstjórans í Verbúðinni sem þarf að láta dallinn ganga svo hægt sé að halda áfram að fiska - látið hlutina ganga upp. Tökum þá önnur tvö skref til baka og þá sjáum við stóru myndina þar sem viðvarandi álag á kennara hefur verið of mikið í alltof langan tíma. Reyndir kennarar vita að álagið hefur aukist gríðarlega síðustu fimmtán árin eða svo og margir tengja það við innleiðingu á skóla án aðgreiningar. Langflestir kennarar vilja kenna í skóla án aðgreiningar en honum verður að fylgja aukinn stuðningur við kennara og leiðbeinendur ef fyrirkomulagið á að ganga upp. Skóli án aðgreiningar krefst þess að innan skóla sé næg fagþekking til að mæta hverju barni þar sem það er hverju sinni. Kennarar hafa nefnilega tilhneigingu til að láta hlutina einfaldlega bara ganga upp. Aðstæður eru auðvitað mismunandi í skólum, hver bekkur er ólíkur öðrum en það er óhætt að fullyrða að margir kennarar eru að sligast undan ábyrgð. Kennarar munu seint bugast en breytinga er þörf. Hversu margir kennarar glíma nú við langvinna sjúkdóma vegna álags? Hversu margir einstaklingar með kennsluréttindi kjósa að vinna annars staðar en í skólum? Réttilega hefur nokkru púðri verið eytt í að fjölga kennaranemum, enda fer meðalaldur kennara hækkandi, en starfsaðstæður í skólum verða að stuðla að því að fólk vilji vinna þar. Metnaður hvers sveitarfélags á að vera að halda mannauði sínum og búa börnunum okkar framúrskarandi jarðveg til að vaxa og dafna. Sú ósanngjarna krafa hefur orðið til að kennarar séu sérfræðingar í öllu. Þetta bitnar fyrst og fremst á nemendum en einnig kennurum og foreldrum. Þann 26. janúar síðastliðinn skrifuðu tveir þroskaþjálfar og sérkennari frábæra grein, Skóli án aðgreiningar, sem ég tek heilshugar undir. Það verður „að auka til muna þverfaglega samvinnu þar sem ýmsir fagaðilar vinna saman að málefnum nemenda“, eins og þær Halldóra, Laufey og Unnur skrifa í grein sinni. Í grunnskólum hefur skapast stuðningsfulltrúa kerfi þar sem ófaglærðir einstaklingar koma inn sem stuðningur fyrir kennara og aðstoð fyrir nemendur með sérstakar námsþarfir. Þessir starfskraftar eiga það langoftast sameiginlegt að vera ungt fólk nýlega útskrifað úr framhaldsskóla, sumir með plön um að leggja í ferðalög aðrir að draga andann djúpt fyrir frekara nám. Nær allir stuðningsfulltrúar eru tímabundnir starfskraftar og hverfa á braut um leið og traust hefur skapast milli þeirra og nemenda, þekking og reynsla hverfur á braut. Sumir þeirra halda í kennaranám og þá gleðjast kennarar iðulega. Þetta unga fólk er lífsnauðsynlegur stuðningur við nemendur og kennara í skólum en hæfni þeirra til að takast á við erfiðar aðstæður og flókinn vanda nemenda er mjög misjöfn. Þannig kannast flestir kennarar við að hafa fengið stórkostlega stuðningsfulltrúa sem auka gæði kennslunnar en einnig stuðningsfulltrúa sem auka hreinlega álagið á þá. Þetta fyrirkomulag er fullkomlega ósjálfbært og það er fáránleg krafa að reynslu minnsta starfsfólk grunnskólans eigi að vinna með þeim nemendum sem þurfa mesta aðstoð. Ég spyr mig að hversu miklu leyti hefur heilbrigðisvandamálum verið velt yfir á skólakerfið? Það er tveggja ára bið í greingarferli, barnið heldur samt skólagöngu sinni áfram. Barna- og unglingageðdeild Landspítalans er enn og aftur sprungin og mjög alvarlega veik börn líða fyrir það. Foreldrar veigra sér við því að leita til sálfræðinga vegna kostnaðar og/eða langs biðtíma. Talmeinafræðingar eru af skornum skammti og svo mætti áfram telja. En börnin mæta samt alltaf í skólana. Þar taka á móti þeim kennarar sem reyna sitt besta, reyna að láta hlutina ganga upp. Ríkið verður að greiða sveitarfélögum fyrir að taka að sér heilbrigðisþjónustu í skólum. Það er ekki í boði lengur að vanrækja stuðningskerfi barna og ætlast til kennararnir grípi alla bolta á sama tíma og þeir eiga að hlaupa hraðar. Við þurfum að hlusta á raddir fagfólks og fjölga faglærðum sérfræðingum í skólum til að aðstoða nemendur okkar betur og létta álagi af kennurum og öðru starfsfólki skólans. Ég tel þetta algjört forgangsmál til þess að bæta þjónustu, sporna gekk brottfalli og stuðla að nauðsynlegri nýliðun í kennarastéttinni á Íslandi. Höfundur er grunnskólakennari og býður sig fram í 5. sæti í flokksvali Samfylkingarinnar í Reykjavík
Skoðun Matvælaframleiðslulandið Ísland – er framtíð án sérþekkingar? Ólöf Guðný Geirsdóttir,Ólafur Ögmundarson skrifar
Skoðun Hlustum á okkar landsliðskonur - sýnum Ísrael rauða spjaldið Hrönn G. Guðmundsdóttir,Ragnhildur Hólmgeirsdóttir skrifar