Fjölmiðlafrumvarp og breytingar á lögum um RÚV meðal frumvarpa sem dreift var á Alþingi í dag Elín Margrét Böðvarsdóttir skrifar 30. nóvember 2020 23:25 Lilja Alfreðsdóttir á Alþingi. Vísir/Vilhelm Nýtt frumvarp mennta- og menningarmálaráðherra um stuðning við einkarekna fjölmiðla var birt á vef Alþingis í kvöld. Auk fjölda annarra frumvarpa sem dreift var á Alþingi í dag, hefur sömuleiðis verið birt frumvarp um breytingar á lögum um Ríkisútvarpið sem varða upplýsingarétt almennings um tiltekin atriði er varða starfsmenn Ríkisútvarpsins. Samkvæmt heimildum fréttastofu er nýja frumvarpið um stuðning við einkarekna fjölmiðla samið í samvinnu með fulltrúum allra stjórnarflokkanna, Vinstri Grænna og Sjálfstæðisflokks auk Framsóknarflokks, ólíkt því sem átti við um fyrra frumvarp um sama efni, þar sem fulltrúar VG og Sjálfstæðisflokks komu ekki að vinnunni. Samhliða stendur yfir frekari vinna í þágu minni- og staðbundna fjölmiðla sem kynnt verður á næstunni. Þingmenn Sjálfstæðisflokksins munu þó gera nokkra fyrirvara við frumvarpið. Umfang og fjöldi umsókna um styrk frá ríkinu vegna fjölmiðlareksturs á einkamarkaði mun ráða því hvernig stuðningur dreifist endanlega milli fjölmiðla samkvæmt frumvarpinu. Gert er ráð fyrir að stuðningurinn verði í formi styrkja sem miðist við allt að 25% af stuðningshæfum rekstarakostnaði viðkomandi fjölmiðils og getur stuðningur til hvers umsækjenda ekki orðið hærri en sem nemur fjórðungi af fjárveitingu til verkefnisins. Gert er ráð fyrir að árlegur kostnaður ríkissjóðs vegna þessa verði um 400 milljónir á ári. Fari heildarfjárhæð samþykktra umsókna um stuðningshæfan rekstrarkostnað umfram fjárveitingar til verkefnisins, skerðist stuðningur til allra fjölmiðla sem sækja um styrk í jöfnum hlutföllum. Þannig verði úthlutun styrkja háttað með sambærilegum hætti og gert var samkvæmt bráðabirgðaákvæði sem stuðst var við í tengslum við sérstakan stuðning við einkarekna fjölmiðla, sem samþykktur var með lögum í sumar sem hluti af aðgerðum ríkisstjórnarinnar vegna áhrifa af völdum kórónuveirufaraldursins. „Úthlutun á grundvelli reglugerðarinnar gaf góða raun, og því var ákveðið að taka mið af henni við útfærslu á varanlegu úrræði sem mundi mæta rekstrarvanda einkarekinna fjölmiðla,“ segir í greinargerð með nýja frumvarpinu. Fór ekki í samráðsgátt Markmið frumvarpsins er að veita einkareknum fjölmiðlum stuðning í formi endurgreiðslu á hluta kostnaðar sem fellur til við að afla og miðla fréttum, fréttatengdu efni og umfjöllun um samfélagsleg málefni hér á landi og þurfa þeir fjölmiðlar sem eiga rétt á styrk að uppfylla ýmis skilyrði. „Nokkrar athugasemdir bárust frá hagaðilum vegna úthlutunar á sérstökum stuðningi til einkarekinna fjölmiðla vegna heimsfaraldurs kórónuveiru. Meðal annars var gerð athugasemd við þröng skilyrði reglugerðar mennta- og menningarmálaráðherra, og þá var einnig gerð athugasemd við það skilyrði að fjölmiðli bæri að hafa efnistök sín fjölbreytt. Þá hefur einnig komið fram í samtölum við framkvæmdastjóra fjölmiðlanefndar að flókið hafi verið að meta hvort efnistök fjölmiðils væru sannanlega fjölbreytt og hefðu breiða skírskotun,“ segir í greinargerðinni. Tekið hafi verið mið af athugasemdum sem fram hafi komið við úthlutun styrkja í tengslum við aðgerðir vegna áhrifa kórónuveirufaraldursins. Ekki hafi aftur á móti gefist ráðrúm til að kynna frumvarpið í samráðsgátt stjórnvalda þar sem lagt er til að breytingarnar sem frumvarpið kveður á um taki gildi innan skamms tíma. Gert er ráð fyrir að lögin taki gildi um áramótin en nauðsynlegt er að samþykki ESA, eftirlitsstofnunar EFTA, liggi fyrir áður en þau koma til framkvæmda. Tregða við birtingu lista yfir umsækjendur um stöðu útvarpsstjóra kveikjan að RÚV-frumvarpinu Um frumvarpið sem varðar breytingar á lögum um Ríkisútvarpið segir í greinargerð að það feli í sér „skýrari upplýsingarétt almennings er varðar málefni Ríkisútvarpsins og tekur af skarið um að réttur almennings nær til upplýsinga um málefni starfsmanna Ríkisútvarpsins líkt og um starfsmenn stjórnvalda í skilningi upplýsingalaga. Er það til þess fallið að auka gagnsæi í starfsemi Ríkisútvarpsins. Frumvarpið hefur ekki sérstök áhrif að öðru leyti á stjórnsýslu ríkisins, enda er ekki um grundvallarbreytingu að ræða.“ Tilefni frumvarpsins er athugasemd umboðsmanns Alþingis til mennta- og menningarmálaráðherra þar sem umboðsmaður gerði margvíslegar athugasemdir í framhaldi af úrskurði úrskurðarnefndar um upplýsingamál „þar sem staðfest var ákvörðun Ríkisútvarpsins ohf. um að synja beiðni kvartanda um aðgang að upplýsingum um umsækjendur um starf útvarpsstjóra hjá félaginu.“ Samkvæmt greinargerð með frumvarpinu er það til þess fallið „að auka gagnsæi í starfsemi Ríkisútvarpsins. Frumvarpið hefur ekki sérstök áhrif að öðru leyti á stjórnsýslu ríkisins, enda er ekki um grundvallarbreytingu að ræða,“ Fjölmiðlar Alþingi Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur Mest lesið Skipt um lás hjá Sósíalistaflokknum Innlent Læknanemar látnir borga hagræðingarbrúsann Innlent Nemendur greiði tuttugu þúsund krónum meira í Strætó en starfsfólk Innlent „Þetta er ekkert líf“ Innlent Sanna og Gunnar Smári höfðu betur á æsingarfundi Innlent Foreldrar fjölbura fá lengra fæðingarorlof Innlent Strandveiðisjómaður lést Innlent Náðu með markaðsátaki að lokka til sín fleiri smærri leiðangursskip Innlent Annað útkall vegna strandveiðibáts úti fyrir Patreksfirði Innlent Unglingsstúlka lést þegar hestur dró hana eftir jörðinni Erlent Fleiri fréttir Foreldrar fjölbura fá lengra fæðingarorlof Læknanemar látnir borga hagræðingarbrúsann Náðu með markaðsátaki að lokka til sín fleiri smærri leiðangursskip Skipt um lás hjá Sósíalistaflokknum Nemendur greiði tuttugu þúsund krónum meira í Strætó en starfsfólk Sanna og Gunnar Smári höfðu betur á æsingarfundi Annað útkall vegna strandveiðibáts úti fyrir Patreksfirði „Þetta er ekkert líf“ Umræða um veiðigjöldin orðin sú þriðja lengsta Óprúttinn aðili rispaði tíu bíla á Seltjarnarnesi Fylkingarnar safna liði og ásakanir ganga á víxl: Stefnir í átök í Bolholti Líf í biðstöðu og hitafundur sósíalista Strandveiðisjómaður lést Deila um Suðurnesjalínu 2 fer beint í Hæstarétt Áslaug Arna farin í frí en enginn tekinn við Sviptur prófinu eftir að hafa ekið á 185 Ældi í rútunni og réðst svo á bílstjórann Sá sem réðst á Ingunni áfrýjar til hæstaréttar Bein útsending: Rektorsskipti í Háskóla Íslands Snurða hljóp á þráðinn í nótt Samstöðinni verði mögulega lokað í kvöld: Vilja fá lögbann á boðaðan aðalfund Strandveiðibátur sökk úti fyrir Patreksfirði Reynt að ná saman um þinglok og hart deilt um Vorstjörnuna Máttu ekki eyða gögnum fyrr en málum væri lokið á öllum dómstigum Bjórpása í Víkinni og lögreglan í heimsókn í Garðabæ Skoða ekki hvort maður hafi mátt binda barn niður og kitla Biður Höllu afsökunar á fréttum af meintum lífvörðum Svörin líklega að finna á Íslandi: Vonlítill um að Jón Þröstur sé á lífi Skjálfti upp á þrjá í Kötlu Fundar með þingflokksformönnum Sjá meira
Samkvæmt heimildum fréttastofu er nýja frumvarpið um stuðning við einkarekna fjölmiðla samið í samvinnu með fulltrúum allra stjórnarflokkanna, Vinstri Grænna og Sjálfstæðisflokks auk Framsóknarflokks, ólíkt því sem átti við um fyrra frumvarp um sama efni, þar sem fulltrúar VG og Sjálfstæðisflokks komu ekki að vinnunni. Samhliða stendur yfir frekari vinna í þágu minni- og staðbundna fjölmiðla sem kynnt verður á næstunni. Þingmenn Sjálfstæðisflokksins munu þó gera nokkra fyrirvara við frumvarpið. Umfang og fjöldi umsókna um styrk frá ríkinu vegna fjölmiðlareksturs á einkamarkaði mun ráða því hvernig stuðningur dreifist endanlega milli fjölmiðla samkvæmt frumvarpinu. Gert er ráð fyrir að stuðningurinn verði í formi styrkja sem miðist við allt að 25% af stuðningshæfum rekstarakostnaði viðkomandi fjölmiðils og getur stuðningur til hvers umsækjenda ekki orðið hærri en sem nemur fjórðungi af fjárveitingu til verkefnisins. Gert er ráð fyrir að árlegur kostnaður ríkissjóðs vegna þessa verði um 400 milljónir á ári. Fari heildarfjárhæð samþykktra umsókna um stuðningshæfan rekstrarkostnað umfram fjárveitingar til verkefnisins, skerðist stuðningur til allra fjölmiðla sem sækja um styrk í jöfnum hlutföllum. Þannig verði úthlutun styrkja háttað með sambærilegum hætti og gert var samkvæmt bráðabirgðaákvæði sem stuðst var við í tengslum við sérstakan stuðning við einkarekna fjölmiðla, sem samþykktur var með lögum í sumar sem hluti af aðgerðum ríkisstjórnarinnar vegna áhrifa af völdum kórónuveirufaraldursins. „Úthlutun á grundvelli reglugerðarinnar gaf góða raun, og því var ákveðið að taka mið af henni við útfærslu á varanlegu úrræði sem mundi mæta rekstrarvanda einkarekinna fjölmiðla,“ segir í greinargerð með nýja frumvarpinu. Fór ekki í samráðsgátt Markmið frumvarpsins er að veita einkareknum fjölmiðlum stuðning í formi endurgreiðslu á hluta kostnaðar sem fellur til við að afla og miðla fréttum, fréttatengdu efni og umfjöllun um samfélagsleg málefni hér á landi og þurfa þeir fjölmiðlar sem eiga rétt á styrk að uppfylla ýmis skilyrði. „Nokkrar athugasemdir bárust frá hagaðilum vegna úthlutunar á sérstökum stuðningi til einkarekinna fjölmiðla vegna heimsfaraldurs kórónuveiru. Meðal annars var gerð athugasemd við þröng skilyrði reglugerðar mennta- og menningarmálaráðherra, og þá var einnig gerð athugasemd við það skilyrði að fjölmiðli bæri að hafa efnistök sín fjölbreytt. Þá hefur einnig komið fram í samtölum við framkvæmdastjóra fjölmiðlanefndar að flókið hafi verið að meta hvort efnistök fjölmiðils væru sannanlega fjölbreytt og hefðu breiða skírskotun,“ segir í greinargerðinni. Tekið hafi verið mið af athugasemdum sem fram hafi komið við úthlutun styrkja í tengslum við aðgerðir vegna áhrifa kórónuveirufaraldursins. Ekki hafi aftur á móti gefist ráðrúm til að kynna frumvarpið í samráðsgátt stjórnvalda þar sem lagt er til að breytingarnar sem frumvarpið kveður á um taki gildi innan skamms tíma. Gert er ráð fyrir að lögin taki gildi um áramótin en nauðsynlegt er að samþykki ESA, eftirlitsstofnunar EFTA, liggi fyrir áður en þau koma til framkvæmda. Tregða við birtingu lista yfir umsækjendur um stöðu útvarpsstjóra kveikjan að RÚV-frumvarpinu Um frumvarpið sem varðar breytingar á lögum um Ríkisútvarpið segir í greinargerð að það feli í sér „skýrari upplýsingarétt almennings er varðar málefni Ríkisútvarpsins og tekur af skarið um að réttur almennings nær til upplýsinga um málefni starfsmanna Ríkisútvarpsins líkt og um starfsmenn stjórnvalda í skilningi upplýsingalaga. Er það til þess fallið að auka gagnsæi í starfsemi Ríkisútvarpsins. Frumvarpið hefur ekki sérstök áhrif að öðru leyti á stjórnsýslu ríkisins, enda er ekki um grundvallarbreytingu að ræða.“ Tilefni frumvarpsins er athugasemd umboðsmanns Alþingis til mennta- og menningarmálaráðherra þar sem umboðsmaður gerði margvíslegar athugasemdir í framhaldi af úrskurði úrskurðarnefndar um upplýsingamál „þar sem staðfest var ákvörðun Ríkisútvarpsins ohf. um að synja beiðni kvartanda um aðgang að upplýsingum um umsækjendur um starf útvarpsstjóra hjá félaginu.“ Samkvæmt greinargerð með frumvarpinu er það til þess fallið „að auka gagnsæi í starfsemi Ríkisútvarpsins. Frumvarpið hefur ekki sérstök áhrif að öðru leyti á stjórnsýslu ríkisins, enda er ekki um grundvallarbreytingu að ræða,“
Fjölmiðlar Alþingi Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur Mest lesið Skipt um lás hjá Sósíalistaflokknum Innlent Læknanemar látnir borga hagræðingarbrúsann Innlent Nemendur greiði tuttugu þúsund krónum meira í Strætó en starfsfólk Innlent „Þetta er ekkert líf“ Innlent Sanna og Gunnar Smári höfðu betur á æsingarfundi Innlent Foreldrar fjölbura fá lengra fæðingarorlof Innlent Strandveiðisjómaður lést Innlent Náðu með markaðsátaki að lokka til sín fleiri smærri leiðangursskip Innlent Annað útkall vegna strandveiðibáts úti fyrir Patreksfirði Innlent Unglingsstúlka lést þegar hestur dró hana eftir jörðinni Erlent Fleiri fréttir Foreldrar fjölbura fá lengra fæðingarorlof Læknanemar látnir borga hagræðingarbrúsann Náðu með markaðsátaki að lokka til sín fleiri smærri leiðangursskip Skipt um lás hjá Sósíalistaflokknum Nemendur greiði tuttugu þúsund krónum meira í Strætó en starfsfólk Sanna og Gunnar Smári höfðu betur á æsingarfundi Annað útkall vegna strandveiðibáts úti fyrir Patreksfirði „Þetta er ekkert líf“ Umræða um veiðigjöldin orðin sú þriðja lengsta Óprúttinn aðili rispaði tíu bíla á Seltjarnarnesi Fylkingarnar safna liði og ásakanir ganga á víxl: Stefnir í átök í Bolholti Líf í biðstöðu og hitafundur sósíalista Strandveiðisjómaður lést Deila um Suðurnesjalínu 2 fer beint í Hæstarétt Áslaug Arna farin í frí en enginn tekinn við Sviptur prófinu eftir að hafa ekið á 185 Ældi í rútunni og réðst svo á bílstjórann Sá sem réðst á Ingunni áfrýjar til hæstaréttar Bein útsending: Rektorsskipti í Háskóla Íslands Snurða hljóp á þráðinn í nótt Samstöðinni verði mögulega lokað í kvöld: Vilja fá lögbann á boðaðan aðalfund Strandveiðibátur sökk úti fyrir Patreksfirði Reynt að ná saman um þinglok og hart deilt um Vorstjörnuna Máttu ekki eyða gögnum fyrr en málum væri lokið á öllum dómstigum Bjórpása í Víkinni og lögreglan í heimsókn í Garðabæ Skoða ekki hvort maður hafi mátt binda barn niður og kitla Biður Höllu afsökunar á fréttum af meintum lífvörðum Svörin líklega að finna á Íslandi: Vonlítill um að Jón Þröstur sé á lífi Skjálfti upp á þrjá í Kötlu Fundar með þingflokksformönnum Sjá meira