Um 85% þeirra sem sendu inn umsögn um frumvarp um fæðingar-og foreldraorlof kölluðu eftir auknum sveigjanleika foreldra til að skipta orlofinu.
Á dögunum var frumvarp um fæðingar-og foreldraorlof samþykkt í ríkisstjórn. Frumvarpið kveður á um tólf mánaða orlof. Með frumvarpinu, sem taka á gildi um áramótin, munu foreldrar hvort um sig geta tekið sex mánaða fæðingarorlof en verður heimilt að framselja einn mánuð sín á milli í því skyni að koma til móts við aðstæður fjölskyldna.
Um 85% þeirra sem sendu inn umsögn um frumvarpið kölluðu aftur á móti eftir meiri sveigjanleika en því sem nemur einum mánuði, þannig að foreldrar hefðu meira að segja um skiptingu orlofsins. Umsagnir koma bæði frá einstaklingum og félagasamtökum. Á meðal umsagna einstaklinga var yfirgnæfandi meirihluti þeirra gagnrýninn á skiptingu frumvarpsins og kallaði eftir auknum sveigjanleika.
Umsagnirnar eru 248 talsins. Í nær öllum umsögnum var tekin afstaða til skiptingar á fæðingarorlofinu milli foreldra, eða í 229 tilvikum af 248. 211 umsagnarhöfundar lögðu áherslu á meiri sveigjanleika en gert er ráð fyrir í frumvarpinu (85% af umsögnum) og sjö% umsagnarhöfunda tóku afstöðu með þeirri skiptingu sem frumvarpið gerir ráð fyrir.
Friðrik Már Sigurðsson er formaður nefndar um endurskoðun laganna. Hann sagði að sérfræðingar sem komu fyrir nefndina hefðu flestir talað fyrir jafnri skiptingu. Að endingu hefði nefndin komist að þeirri niðurstöðu að ráðleggingar helstu sérfræðinga, jafnrétti og réttur barns til samvista við báða foreldra hafi vegið þyngra. Mikilvægt væri að draga úr launamun kynjanna og gera foreldrum kleift að samræma fjölskyldu- og atvinnulíf.
„Ef meirihluti orlofsins væri sameiginlegur þá væri barni ekki tryggð samvist nema við annað foreldrið því rannsóknir sýna eindregið fram á það að feður taki síður orlof eftir því sem framseljanlegur réttur er lengri. Hagurinn af jöfnum sjálfstæðum rétti á milli foreldra er mjög ríkur. Má nefna að feður verða jafnari í uppeldi barna sinna og treysta sér betur til að taka ákvarðanir sem varða framtíð þeirra. Þessi virkni í uppeldi barna sem myndi þá deilast jafnt milli foreldra hún leiðir þá til þess að börnin leita þá frekar til þeirra með erfið mál. Út frá þessu leiðir að það myndast betra samband og betri tengsl milli barns og foreldris.“
Löggjafinn eigi ekki að gefa fólki tækifæri til að segja sig frá ábyrgð
Hann var spurður hvers vegna hið sama gilti um einstæða foreldra.
„Aukin taka fæðingarorlofs einstæðra feðra og virk þátttaka þeirra í umönnun barna sinna hefur áhrif til sterkari fjárhagslegrar stöðu einstæðra mæðra og einnig hefur jákvæð félagsleg áhrif á mæðurnar.“
En eru ekki dæmi þess að einstæðir feður, og sumar mæður, neiti alfarið að taka þátt í uppeldi barna sinna?
„Í okkar samfélagi á það ekki að vera í boði að segja sig frá uppeldi barnanna sinna og löggjafinn á ekki að ýta undir það eða gefa tækifæri til þess“.
Friðrik kveðst afar ánægður með vinnu hópsins og segir að í störfum nefndarinnar hefði skapast opin og skemmtileg umræða sem hefði að lokum leitt til frumvarps sem tryggir foreldrum lengra orlof.
„Það náttúrulega afskaplega ánægjulegt að við séum komin á þann stað að við getum gefið foreldrum meira svigrúm til að sinna börnum sínum og fyrsta sinn sem við erum komin í 12 mánaða fæðingarorlof.“
