Höfum við gengið til góðs? Af vinnumarkaði og verkföllum Hrefna Sigurjónsdóttir skrifar 26. febrúar 2020 13:30 Áhugaverð umfjöllun um álag á vinnustöðum er í boði þessa dagana á Vísi. Þar kemur m.a. fram að reglubundnar kannanir Gallup sýna að mun fleiri segjast úrvinda eftir vinnu en áður þrátt fyrir að tölur um vinnuálag hreyfist furðu lítið milli ára. Áreiti hefur hins vegar aukist mikið á síðustu árum með snjalltækjavæðingunni og nú mælast fjarvistir frá vinnu meiri en síðustu ár. Sífellt fleira keppir um athygli fólks og við erum nánast alltaf innan þjónustusvæðis. Oft er mikið að gera í einkalífinu og fjölskyldulífið getur verið talsvert púsluspil. Tæknitrylltur heimur Tómas Bjarnason, sviðsstjóri mannauðsrannsókna og ráðgjafar hjá Gallup, bendir á að árið 2011 var snjallsímaeign fólks 21% en árið 2017 var hún orðin 86% og gagnamagnið hefur aukist fimmfalt. Íslensk börn og unglingar sofa of lítið sem og fullorðnir og nær allir Íslendingar á aldrinum 16 til 74 ára nota netið reglulega miðað við nýlegar tölur Eurostat, hagstofu Evrópusambandsins. Þar kemur einnig fram að 91% fólks á aldrinum 16 til 74 ára á Íslandi nota samfélagsmiðla. Örar tæknibreytingar hafa áhrif á vinnustaði og einkalíf. Störf breytast og tíðar breytingar á skipulagi fyrirtækja hafa líka áhrif og hefði mátt vænta þess að auknir möguleikar með tækninýjungum ættu að geta einfaldað vinnuskipulag og aukið möguleika á jafnvægi vinnu og einkalífs. Það vekur hins vegar athygli að næstum jafn margir segja að vinna og einkalíf rekist á í dag og fyrir nærri tveimur áratugum. Höfum við þá gengið til góðs? Nýjar kröfur og umgengnisreglur Sítenging í samskiptum er eitt þeirra atriða sem eykur vinnuálag og við verðum að læra að umgangast tæknina betur. Hvernig eiga foreldrar að kenna börnum sínum að umgangast tækni á ábyrgan og uppbyggjandi hátt þegar þeir eru í mesta basli með það sjálfir? Við þurfum öll aðstoð við þetta stóra verkefni. Lítið starfsöryggi og fjárhagsáhyggjur eru einnig streituvaldar sem hafa áhrif. Tónninn sem hér er sleginn er mögulega fremur neikvæður og vissulega má líta á aukna áherslu á umhverfismál, tækninotkun og heilbrigði sem jákvæðar áskoranir þar sem aukin meðvitund ætti að hafa í för með sér bættan heim. En eitthvað er það í þessari jöfnu sem gengur ekki upp og veldur því að kulnun og streita í nútímasamfélagi rjúka upp úr öllu valdi. Kröfur um fullkomnun á öllum lífsins sviðum eru æpandi og mannskemmandi. Kröfur sem við gerum á okkur sjálf og aðra með breyttum neysluvenjum og lífsviðhorfum. Tölvan segir nei... Forsvarsmenn fyrirtækja kvarta einnig undan íþyngjandi regluverki og álögum sem fylgja t.a.m. nýjum persónuverndarlögum, jafnlaunavottun o.fl. og að nú séu fleiri hagsmunir komnir inn í jöfnuna þegar kemur að rekstri fyrirtækja. Aðrir telja að þessir vaxtaverkir og áskoranir í rekstri muni síðar skila hagræðingu og jákvæðri niðurstöðu. Ásthildur Margrét Otharsdóttir, stjórnarformaður Marel, bendir á að við horfumst í augu við miklar samfélagslegar áskoranir sem verði aldrei leystar nema í góðri samvinnu hins opinbera, atvinnulífs og einstaklinga. Af hverju er ekki allt brjálað? Nú horfumst við í augu við róstursama tíma þar sem verkföll skekja vinnumarkaðinn. Eitthvað sem var fyrirséð með aukinni misskiptingu í samfélaginu og óviðunandi lífsskilyrðum í sumum tilvikum. Við hjá Heimili og skóla höfum undanfarið verið spurð hvort við höfum heyrt frá leikskólaforeldrum og hvort þeir séu ekki í miklum vanda? Í hreinskilni sagt höfum við fram til þessa lítið heyrt frá þeim og ímynduðum okkur sem svo að mögulega heyrðist meira þegar lengra liði á verkföllin og áhrifin yrðu þ.a.l. meiri. Nú hef ég rætt við marga leikskólaforeldra og fylgst með umræðunni, og vitið þið hvað? Vitið þið af hverju heyrist svona lítið frá þeim? Nú af því þeir eru á fullu við að halda öllum boltum á lofti, eða eins og ein móðir orðaði það í fésbókarfærslu þá eru foreldrarnir sem sitja í súpunni hugsanlega of bugaðir til að gera allt brjálað út af þessu og krefjast þess að samningsaðilar leysi deiluna. Verkefnahalinn í vinnunni lengist á meðan foreldrar troða marvaðann með reddingum alla daga og börnin skynja óvissuna og sakna vinanna. Fólk hefur einfaldlega ekki tíma né orku til að gera allt brjálað því þarna er kornið komið sem fyllir mælinn. Búið er að keyra meðaljóninn í kaf í streitufylltum nútímanum þannig að hann hefur ekki tíma né orku fyrir baráttu af neinu tagi. Kerfi sem heldur fólki uppteknu og með fjárhagsáhyggjur gerir það líka annars hugar og ófært um að takast á við stóru málin. Hrefna Sigurjónsdóttir, framkvæmdastjóri Heimilis og skóla og vakningarhluta SAFT – Samfélag, fjölskylda og tækni. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Heilsa Hrefna Sigurjónsdóttir Verkföll 2020 Vinnumarkaður Mest lesið „Mér sýnist Inga Sæland fá talsvert út úr þessu“ Sigurjón Arnórsson Skoðun Eru stjórnarandstæðingar viljandi að misskilja samsköttun? Þórhallur Valur Benónýsson Skoðun Spilavíti er og verður spilavíti Tryggvi Rúnar Brynjarsson Skoðun Þjónusturof hefst í dag Hanna Birna Valdimarsdóttir Skoðun Viðhorf sem mótar veruleikann – inngilding á orði og á borði Sóldís Birta Reynisdóttir Skoðun Verjum frelsið og mannréttindin Sigurjón Njarðarson Skoðun Mótórhjólasamtök á Íslandi – hvers vegna öll þessi læti? Helgi Gunnlaugsson Skoðun Skortur á metnaði í loftslagsmálum Svandís Svavarsdóttir,Guðmundur Ingi Guðbrandsson Skoðun Þegar lýðheilsa, lýðræði og loftslagið eru í húfi, ekki efla samstarf við Bandaríkin Davíð Aron Routley Skoðun Árangur hefst hér. Með þér. Guðrún Högnadóttir Skoðun Skoðun Skoðun Tími til kominn að styðja öll framúrskarandi ungmenni Karólína Helga Símonardóttir skrifar Skoðun Hvað með dansinn? Lilja Björk Haraldsdóttir skrifar Skoðun Mótórhjólasamtök á Íslandi – hvers vegna öll þessi læti? Helgi Gunnlaugsson skrifar Skoðun Viðhorf sem mótar veruleikann – inngilding á orði og á borði Sóldís Birta Reynisdóttir skrifar Skoðun „Mér sýnist Inga Sæland fá talsvert út úr þessu“ Sigurjón Arnórsson skrifar Skoðun Árangur hefst hér. Með þér. Guðrún Högnadóttir skrifar Skoðun Þegar lýðheilsa, lýðræði og loftslagið eru í húfi, ekki efla samstarf við Bandaríkin Davíð Aron Routley skrifar Skoðun Þjónusturof hefst í dag Hanna Birna Valdimarsdóttir skrifar Skoðun Verjum frelsið og mannréttindin Sigurjón Njarðarson skrifar Skoðun Spilavíti er og verður spilavíti Tryggvi Rúnar Brynjarsson skrifar Skoðun Skortur á metnaði í loftslagsmálum Svandís Svavarsdóttir,Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Eru stjórnarandstæðingar viljandi að misskilja samsköttun? Þórhallur Valur Benónýsson skrifar Skoðun Orðræða mótar menningu – og menningin mótar okkur öll Jóhanna Bárðardóttir skrifar Skoðun Eitt spilakort, betri spilamenning – er skaðaminnkandi Ingvar Örn Ingvarsson skrifar Skoðun Sameining sem eflir íslenskan landbúnað Egill Gautason skrifar Skoðun Konur sem stinga hvor aðra í bakið Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Fjölbreytileiki er styrkleiki Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun Það er list að lifa með krabbameini Hlíf Steingrímsdóttir skrifar Skoðun Um kynjafræði og pólítík Hanna Björg Vilhjálmsdóttir skrifar Skoðun Við fylgjum þér frá getnaði til grafar Benedikt S. Benediktsson skrifar Skoðun Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Ef þið bara hefðuð séð heiminn út frá mínum augum: Börn & ADHD Stefán Þorri Helgason skrifar Skoðun 112. liðurinn í aðgerðaáætlun í menntamálum? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson skrifar Skoðun Konur á örorku Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun Drambið okkar Júlíus Valsson skrifar Skoðun Við vitum Guðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Ekki sama hvaðan gott kemur Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Börn í meðferð eiga rétt á fagfólki orð duga ekki lengur! Steindór Þórarinsson skrifar Skoðun Greindarskerðing eða ofurgáfur með gervigreind Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Að hafa hemil á nýjum ófjármögnuðum útgjöldum er lykillinn að sjálfbærum rekstri sveitarfélaga Jón Ingi Hákonarson skrifar Sjá meira
Áhugaverð umfjöllun um álag á vinnustöðum er í boði þessa dagana á Vísi. Þar kemur m.a. fram að reglubundnar kannanir Gallup sýna að mun fleiri segjast úrvinda eftir vinnu en áður þrátt fyrir að tölur um vinnuálag hreyfist furðu lítið milli ára. Áreiti hefur hins vegar aukist mikið á síðustu árum með snjalltækjavæðingunni og nú mælast fjarvistir frá vinnu meiri en síðustu ár. Sífellt fleira keppir um athygli fólks og við erum nánast alltaf innan þjónustusvæðis. Oft er mikið að gera í einkalífinu og fjölskyldulífið getur verið talsvert púsluspil. Tæknitrylltur heimur Tómas Bjarnason, sviðsstjóri mannauðsrannsókna og ráðgjafar hjá Gallup, bendir á að árið 2011 var snjallsímaeign fólks 21% en árið 2017 var hún orðin 86% og gagnamagnið hefur aukist fimmfalt. Íslensk börn og unglingar sofa of lítið sem og fullorðnir og nær allir Íslendingar á aldrinum 16 til 74 ára nota netið reglulega miðað við nýlegar tölur Eurostat, hagstofu Evrópusambandsins. Þar kemur einnig fram að 91% fólks á aldrinum 16 til 74 ára á Íslandi nota samfélagsmiðla. Örar tæknibreytingar hafa áhrif á vinnustaði og einkalíf. Störf breytast og tíðar breytingar á skipulagi fyrirtækja hafa líka áhrif og hefði mátt vænta þess að auknir möguleikar með tækninýjungum ættu að geta einfaldað vinnuskipulag og aukið möguleika á jafnvægi vinnu og einkalífs. Það vekur hins vegar athygli að næstum jafn margir segja að vinna og einkalíf rekist á í dag og fyrir nærri tveimur áratugum. Höfum við þá gengið til góðs? Nýjar kröfur og umgengnisreglur Sítenging í samskiptum er eitt þeirra atriða sem eykur vinnuálag og við verðum að læra að umgangast tæknina betur. Hvernig eiga foreldrar að kenna börnum sínum að umgangast tækni á ábyrgan og uppbyggjandi hátt þegar þeir eru í mesta basli með það sjálfir? Við þurfum öll aðstoð við þetta stóra verkefni. Lítið starfsöryggi og fjárhagsáhyggjur eru einnig streituvaldar sem hafa áhrif. Tónninn sem hér er sleginn er mögulega fremur neikvæður og vissulega má líta á aukna áherslu á umhverfismál, tækninotkun og heilbrigði sem jákvæðar áskoranir þar sem aukin meðvitund ætti að hafa í för með sér bættan heim. En eitthvað er það í þessari jöfnu sem gengur ekki upp og veldur því að kulnun og streita í nútímasamfélagi rjúka upp úr öllu valdi. Kröfur um fullkomnun á öllum lífsins sviðum eru æpandi og mannskemmandi. Kröfur sem við gerum á okkur sjálf og aðra með breyttum neysluvenjum og lífsviðhorfum. Tölvan segir nei... Forsvarsmenn fyrirtækja kvarta einnig undan íþyngjandi regluverki og álögum sem fylgja t.a.m. nýjum persónuverndarlögum, jafnlaunavottun o.fl. og að nú séu fleiri hagsmunir komnir inn í jöfnuna þegar kemur að rekstri fyrirtækja. Aðrir telja að þessir vaxtaverkir og áskoranir í rekstri muni síðar skila hagræðingu og jákvæðri niðurstöðu. Ásthildur Margrét Otharsdóttir, stjórnarformaður Marel, bendir á að við horfumst í augu við miklar samfélagslegar áskoranir sem verði aldrei leystar nema í góðri samvinnu hins opinbera, atvinnulífs og einstaklinga. Af hverju er ekki allt brjálað? Nú horfumst við í augu við róstursama tíma þar sem verkföll skekja vinnumarkaðinn. Eitthvað sem var fyrirséð með aukinni misskiptingu í samfélaginu og óviðunandi lífsskilyrðum í sumum tilvikum. Við hjá Heimili og skóla höfum undanfarið verið spurð hvort við höfum heyrt frá leikskólaforeldrum og hvort þeir séu ekki í miklum vanda? Í hreinskilni sagt höfum við fram til þessa lítið heyrt frá þeim og ímynduðum okkur sem svo að mögulega heyrðist meira þegar lengra liði á verkföllin og áhrifin yrðu þ.a.l. meiri. Nú hef ég rætt við marga leikskólaforeldra og fylgst með umræðunni, og vitið þið hvað? Vitið þið af hverju heyrist svona lítið frá þeim? Nú af því þeir eru á fullu við að halda öllum boltum á lofti, eða eins og ein móðir orðaði það í fésbókarfærslu þá eru foreldrarnir sem sitja í súpunni hugsanlega of bugaðir til að gera allt brjálað út af þessu og krefjast þess að samningsaðilar leysi deiluna. Verkefnahalinn í vinnunni lengist á meðan foreldrar troða marvaðann með reddingum alla daga og börnin skynja óvissuna og sakna vinanna. Fólk hefur einfaldlega ekki tíma né orku til að gera allt brjálað því þarna er kornið komið sem fyllir mælinn. Búið er að keyra meðaljóninn í kaf í streitufylltum nútímanum þannig að hann hefur ekki tíma né orku fyrir baráttu af neinu tagi. Kerfi sem heldur fólki uppteknu og með fjárhagsáhyggjur gerir það líka annars hugar og ófært um að takast á við stóru málin. Hrefna Sigurjónsdóttir, framkvæmdastjóri Heimilis og skóla og vakningarhluta SAFT – Samfélag, fjölskylda og tækni.
Þegar lýðheilsa, lýðræði og loftslagið eru í húfi, ekki efla samstarf við Bandaríkin Davíð Aron Routley Skoðun
Skoðun Viðhorf sem mótar veruleikann – inngilding á orði og á borði Sóldís Birta Reynisdóttir skrifar
Skoðun Þegar lýðheilsa, lýðræði og loftslagið eru í húfi, ekki efla samstarf við Bandaríkin Davíð Aron Routley skrifar
Skoðun Eru stjórnarandstæðingar viljandi að misskilja samsköttun? Þórhallur Valur Benónýsson skrifar
Skoðun Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar
Skoðun Að hafa hemil á nýjum ófjármögnuðum útgjöldum er lykillinn að sjálfbærum rekstri sveitarfélaga Jón Ingi Hákonarson skrifar
Þegar lýðheilsa, lýðræði og loftslagið eru í húfi, ekki efla samstarf við Bandaríkin Davíð Aron Routley Skoðun