Það vakti athygli að Guðlaugur Þór Þórðarson, utanríkisráðherra Íslands, og Hvíta húsið settu fram mjög ólíkar upplýsingar um hver helsta ástæða fundarins væri. Guðlaugur sagði að helsta ástæðan fyrir heimsókninni væru tvíhliða viðskiptasamningar með vísan til fundar með Mike Pompeo, utanríkisráðherra Bandaríkjanna fyrr á árinu. Á Hvíta húsinu voru öryggis-og varnarmálin nefnd sem ástæða heimsóknarinnar.
Silja Bára Ómarsdóttir, dósent í stjórnmálafræði við Háskóla Íslands, telur að öryggis- og varnarmálin verði fyrirferðarmikið umræðuefni á fundi Pence með íslenskum ráðamönnum.
„Það eru auðvitað fyrirliggjandi ákvarðanir inni í bandaríska stjórnkerfinu um að til Íslands komi ekki - allt frá árinu 2011 - ráðherrar eða nokkur sá sem á sæti í ríkisstjórn Bandaríkjanna vegna þess að Ísland stundar hvalveiðar og ég á mjög erfitt með að trúa því að viðskiptasamningur við smáríki á borð við Ísland séu þess virði að fórna prinsipp afstöðu á borð við það,“ segir Silja Bára.
Það sé mun líklegra að öryggishagsmunir Bandaríkjanna ráði för.
„Heimsókn Pence til Íslands er auðvitað ekki einangruð, hann hljóp í skarðið fyrir Trump í Póllandi fyrr í vikunni og þar var líka áhugavert að sjá að eitt af helstu umræðuefnunum var aukin viðvera bandarískra hermanna í Póllandi. Rétt eins og virðist vera hér þá eru Bandaríkin svona aðeins að breiða meira úr sér aftur eftir að hafa beint sjónum sínum hernaðarlega meira til Miðausturlanda og Mið-Asíu síðastliðin ár, þannig að það virðist ekki vera einangrað að það sé áhugi á öryggis og hernaðaruppbyggingu hér á landi,“ útskýrir Silja Bára.
Ráðamenn í Danmörku litu á Grænlandsáhuga Donalds Trump, Bandaríkjaforseta, sem ákveðið viðvörunarmerki. Bandaríkjamenn litu áður á Grænland sem framlengingu á landvörnum sínum en það átti einnig við um Ísland á tímum Kalda stríðsins.
Pence mun að lokum eiga tvíhliðafund með Katrínu Jakobsdóttur, forsætisráðherra Íslands, á Keflavíkurflugvelli klukkan 18:45 áður en hann og Karen Pence, varaforsetafrú, halda af landi brott tæpum klukkutíma síðar.
„Ég myndi nú ætla að, bæði vegna fundarstaðarins þó hann sé kannski valinn vegna ferðaskipulags þeirra beggja, þá er forsætisráðherra líka formaður þjóðaröryggisráðs, að það verði einhver áhersla á þjóðaröryggismálin,“ segir Silja Bára.
En hvaða þýðingu hefur þessi aukni áhugi Bandaríkjanna á Norðurslóðum?
„Það er auðvitað áhugavert að sjá að Norðurslóðir sem alltaf hefur verið lögð áhersla á að sé lágspennusvæðið. Norðurskautsráðið sem er vettvangur þar sem Rússland og Bandaríkin hafa getað komið saman og talað á friðsamlegum jafningjagrundvelli en með því að auka vígbúnað og auka veru herliðs Bandaríkjanna á þessu svæði þá eru Bandaríkin að breyta því umhverfi töluvert og það held ég að geti haft áhrif til lengri tíma,“ segir Silja Bára.
