Það verður rigning í dag Guðmundur Steingrímsson skrifar 17. júní 2019 08:15 Ekki veit ég hvort hún rætist, veðurspáin fyrir daginn, en það yrði vissulega dæmigert. Þegar þetta er skrifað er spáð rigningu á höfuðborgarsvæðinu og viðeigandi tilfinningar í því sambandi láta ekki bíða eftir sér. Auðvitað, hugsar maður. Vitaskuld er alltaf rigning á 17. júní. Leiðindaveður á þjóðhátíðardaginn er fastur liður. Ástæðan er þessi: Þótt gott veður ríki stundum á Íslandi, eins og undanfarið, verður alltaf mikilvægt fyrir Íslendinga að átta sig á því að sjálfstæðið var ekki fengið með einhverju rápi í stuttbuxum í miðbænum eða með því að grilla á sólpalli. Jón Sigurðsson í upphæðum, Jónas Hallgrímsson og þessir menn hafa með áhrifamætti sínum við fótskör almættisins komið því í kring að hin hefðbundna rigning á þjóðhátíðardaginn skuli þjóna þeim tilgangi að minna okkur sem eftir lifum á það, að sjálfstæðið var fengið með veðurbarinni þrjósku og steyttum hnefa upp í lárétta rigningu og norðangadd. Það var ekkert pláss fyrir síðdegi á svölum með Pinot grigio í því basli, gott fólk. Þess vegna verður rigning í dag.Hæ hó jibbí jæ Skítaveður er eins og Miðflokkurinn. Eyðileggur stemninguna. Minnir okkur á að lífið er ekki eintóm sæla. Á eftir skemmtun koma leiðindi. Þegar hlutir ganga vel og flest er á þokkalegu róli og þjóðfélagið ætti að geta einbeitt sér að ýmsum uppbyggilegum störfum mun alltaf verða til eitthvað svona afl í tilverunni, uppi í Hádegismóum, á þingi eða annars staðar, sem stendur leiðindavaktina og passar að sátt skapist ekki né heldur friður eða góður andi. Er þetta ekki hlutskiptið? Gott veður í langan tíma er ekki í boði. Það kemur alltaf rigning og rok. Það verður alltaf Sigmundur. Alltaf Davíð. Ótal minningar um napran þjóðhátíðardag, vot börn með kandíflos, litríka regnjakkamergð á blautu túni með hoppkastölum í roki — allar þessar minningar draga fram nokkuð skýra mynd í kollinum af því hvað það er að vera Íslendingur. Að vera Íslendingur er að norpa við harðræði. Reyna að gera gott úr hlutunum með setningum eins og: „Veðrið skiptir ekki máli! Það skiptir bara máli hvernig maður klæðir sig!“ Og hlæja svo vandræðalega í kjölfarið. Miðaldra menn kampakátir í kvartbuxum úti í matvörubúð að kaupa sér kjöt á grillið í sól, sáttir. Það er ekki íslenskt. Skjannahvítir og æðaberir leggirnir koma upp um eðlið. Á Íslandi er bara sól stundum. Bóndabrúnka er það eina sem er í boði. Sorrí Stína.Það kemur hrun Fullyrða mætti að gott veður um langa hríð boði aldrei gott. Að ætíð fylgi böl blíðviðri. Í stríðum straumum berast þau um þessar mundir tíðindin, grunsamlega jákvæð, af stöðu efnahagsmála. Skuldir hafa lækkað. Vextir í sögulegu lágmarki. Kjarasamningar mælast nokkuð vel fyrir. Engin kollsteypa er í nánd segja fræðingar. Vextir eiga jafnvel eftir að lækka ennþá meira. Það er aldeilis. Spyrja má, í framhaldi af hugleiðingum mínum um eðli íslenskrar tilvistar — ríkulegt tilefni til slíkrar greiningar hefur jú skapast á enn einum rigningarblauta þjóðhátíðardeginum — hvort þetta jafnvægi í þjóðarbúskapnum rími vel við þjóðarsálina og hvernig hún er gerð? Er ekki full ástæða til að setja alla fyrirvara við þessa jákvæðu þróun og benda á að vitaskuld muni hið óhjákvæmilega gerast í kjölfarið, að Íslendingar verði sjálfumglaðir — rápi hvítleggjaðir í stuttbuxum úti í búð — fari að haga sér heimskulega og á endanum húrri allt á höfuðið í þjóðargjaldþroti?Tilgangur leiðinda Ég skal ekki segja. Sumir halda því fram að það sé erfiðara að stjórna þegar vel gengur en þegar illa gengur. Að góðæri sé skeinuhættara en kreppa. Að stjórna væntingum er kúnst sem oft misheppnast á björtum dögum. Af þessum sjónarhóli má hæglega halda því fram að reglubundnir rigningar- og suddadagar þjóni vissum tilgangi. Að ná þjóðinni niður á jörðina. Að minna hana á hlutskiptið. Að segja okkur að lífið sé ekki, og verði aldrei, dans á rósum. Lífið sé saltfiskur. Puð. Okkur sé öllum hollt að mygla við lestur Reykjavíkurbréfa og leiðindin á þingi. Eða hvað? Annað einkennir líka Ísland. Ófyrirsjáanleikinn. Að vera Íslendingur er að lifa við ótæmandi möguleika. Það getur allt gerst. Núna þegar ég hef skrifað þessa grein algjörlega á þeim forsendum að það sé spáð rigningu — og ég hef efnt til alls konar skáldlegra hugleiðinga af því tilefni— þurfti ég auðvitað að skoða veðurspána aftur. Og hvað kemur þá ekki á daginn? Jú, það er ekki lengur spáð rigningu. Það er spáð glaðasólskini, sautján stiga hita og logni. Óneitanlega er veröldin betri þannig. Allt í einu blasir við spurningin, tær og fögur: Þarf lífið að vera leiðinlegt? Svarið: Auðvitað ekki. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein 17. júní Birtist í Fréttablaðinu Guðmundur Steingrímsson Mest lesið Á hvaða ári er Inga Sæland stödd? Snorri Másson Skoðun 76 dagar Erlingur Sigvaldason Skoðun Draugagangur í Alaska Hannes Pétursson Skoðun Háskólaþorpið Bifröst og fólkið sem gleymdist Margrét Jónsdóttir Njarðvík Skoðun Húsnæðisbæturnar sem hurfu Ragnar Sigurður Kristjánsson Skoðun Sporin þín Valtýr Soffía Sigurðardóttir Skoðun Hoppað í drullipolli við hliðina á Snorra Mássyni. Um allskonar fólk, líka í Miðflokknum Ægir Lúðvíksson Skoðun Loftslagsverkfræði: Verkefni sem borgar sig ekki að láta bíða Snjólaug Árnadóttir,Páll Gunnarsson Skoðun Ákall til KKÍ og íslensku íþróttahreyfingarinnar Ragnhildur Hólmgeirsdóttir,Oddný Björg Rafnsdóttir,Svanhildur Anja Ástþórsdóttir,Guðjón Magnússon,Margrét Rut Eddudóttir Skoðun Hunsuðu menntamálin – en ætla nú að bjarga þeim Sigurður Kári Harðarson Skoðun Skoðun Skoðun Von í Vonarskarði Þuríður Helga Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Þjóð gegn þjóðarmorði Finnbjörn A. Hermannsson,Guðrún Margrét Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Hvað er eiginlega málið með þessa þéttingu?? Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Mikilvægi aðgengis og algildrar hönnunar að byggingum í dag og til framtíðar Þuríður harpa Sigurðardóttir skrifar Skoðun Eitt próf á ári – er það snemmtæk íhlutun? Íris E. Gísladóttir skrifar Skoðun Þegar öllu er á botninn hvolft Ingólfur Sverrisson skrifar Skoðun Kynbundin áhrif barneigna á atvinnuþátttöku og tekjur Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun Viltu finna milljarð? - Frá gráu svæði í gagnsæi Gunnar Pétur Haraldsson skrifar Skoðun Ný sókn í menntamálum – tækifæri eða hliðarskref? Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Á hvaða ári er Inga Sæland stödd? Snorri Másson skrifar Skoðun Eru börn innviðir? Hjördís Eva Þórðardóttir skrifar Skoðun Háskólaþorpið Bifröst og fólkið sem gleymdist Margrét Jónsdóttir Njarðvík skrifar Skoðun Körfubolti á tímum þjóðarmorðs Bjarni Þór Sigurbjörnsson skrifar Skoðun Draugagangur í Alaska Hannes Pétursson skrifar Skoðun Loftslagsverkfræði: Verkefni sem borgar sig ekki að láta bíða Snjólaug Árnadóttir,Páll Gunnarsson skrifar Skoðun Hoppað í drullipolli við hliðina á Snorra Mássyni. Um allskonar fólk, líka í Miðflokknum Ægir Lúðvíksson skrifar Skoðun 76 dagar Erlingur Sigvaldason skrifar Skoðun Í minningu körfuboltahetja Snæbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Er kominn tími til að láta endurmeta brunabótamatið á þínu húsnæði? Heiðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Húsnæðisbæturnar sem hurfu Ragnar Sigurður Kristjánsson skrifar Skoðun Ákall til KKÍ og íslensku íþróttahreyfingarinnar Ragnhildur Hólmgeirsdóttir,Oddný Björg Rafnsdóttir,Svanhildur Anja Ástþórsdóttir,Guðjón Magnússon,Margrét Rut Eddudóttir skrifar Skoðun Hjartans mál í kennslu Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Hunsuðu menntamálin – en ætla nú að bjarga þeim Sigurður Kári Harðarson skrifar Skoðun Sporin þín Valtýr Soffía Sigurðardóttir skrifar Skoðun Að saga rótina undan trénu og halda að stofninn vaxi hraðar: hugleiðing um tillögur Viðskiptaráðs Birgir Orri Ásgrímsson skrifar Skoðun Mikilvægi aðgengis og algildrar hönnunar að byggingum í dag og til framtíðar Þuríður Harpa Sigurðardóttir skrifar Skoðun Sjallar og lyklaborðið Sigfús Ómar Höskuldsson skrifar Skoðun Fimm af tíu veitingastöðum hættu með hvalkjöt Valgerður Árnadóttir,Stefán Yngvi Pétursson,Rósa Líf Darradóttir,Anahita S. Babaei skrifar Skoðun „Stóra fallega frumvarpið“ hans Trump Gunnar Alexander Ólafsson skrifar Skoðun Verndun vatns og stjórn vatnamála Ólafur Arnar Jónsson,Sigurður Guðjónsson skrifar Sjá meira
Ekki veit ég hvort hún rætist, veðurspáin fyrir daginn, en það yrði vissulega dæmigert. Þegar þetta er skrifað er spáð rigningu á höfuðborgarsvæðinu og viðeigandi tilfinningar í því sambandi láta ekki bíða eftir sér. Auðvitað, hugsar maður. Vitaskuld er alltaf rigning á 17. júní. Leiðindaveður á þjóðhátíðardaginn er fastur liður. Ástæðan er þessi: Þótt gott veður ríki stundum á Íslandi, eins og undanfarið, verður alltaf mikilvægt fyrir Íslendinga að átta sig á því að sjálfstæðið var ekki fengið með einhverju rápi í stuttbuxum í miðbænum eða með því að grilla á sólpalli. Jón Sigurðsson í upphæðum, Jónas Hallgrímsson og þessir menn hafa með áhrifamætti sínum við fótskör almættisins komið því í kring að hin hefðbundna rigning á þjóðhátíðardaginn skuli þjóna þeim tilgangi að minna okkur sem eftir lifum á það, að sjálfstæðið var fengið með veðurbarinni þrjósku og steyttum hnefa upp í lárétta rigningu og norðangadd. Það var ekkert pláss fyrir síðdegi á svölum með Pinot grigio í því basli, gott fólk. Þess vegna verður rigning í dag.Hæ hó jibbí jæ Skítaveður er eins og Miðflokkurinn. Eyðileggur stemninguna. Minnir okkur á að lífið er ekki eintóm sæla. Á eftir skemmtun koma leiðindi. Þegar hlutir ganga vel og flest er á þokkalegu róli og þjóðfélagið ætti að geta einbeitt sér að ýmsum uppbyggilegum störfum mun alltaf verða til eitthvað svona afl í tilverunni, uppi í Hádegismóum, á þingi eða annars staðar, sem stendur leiðindavaktina og passar að sátt skapist ekki né heldur friður eða góður andi. Er þetta ekki hlutskiptið? Gott veður í langan tíma er ekki í boði. Það kemur alltaf rigning og rok. Það verður alltaf Sigmundur. Alltaf Davíð. Ótal minningar um napran þjóðhátíðardag, vot börn með kandíflos, litríka regnjakkamergð á blautu túni með hoppkastölum í roki — allar þessar minningar draga fram nokkuð skýra mynd í kollinum af því hvað það er að vera Íslendingur. Að vera Íslendingur er að norpa við harðræði. Reyna að gera gott úr hlutunum með setningum eins og: „Veðrið skiptir ekki máli! Það skiptir bara máli hvernig maður klæðir sig!“ Og hlæja svo vandræðalega í kjölfarið. Miðaldra menn kampakátir í kvartbuxum úti í matvörubúð að kaupa sér kjöt á grillið í sól, sáttir. Það er ekki íslenskt. Skjannahvítir og æðaberir leggirnir koma upp um eðlið. Á Íslandi er bara sól stundum. Bóndabrúnka er það eina sem er í boði. Sorrí Stína.Það kemur hrun Fullyrða mætti að gott veður um langa hríð boði aldrei gott. Að ætíð fylgi böl blíðviðri. Í stríðum straumum berast þau um þessar mundir tíðindin, grunsamlega jákvæð, af stöðu efnahagsmála. Skuldir hafa lækkað. Vextir í sögulegu lágmarki. Kjarasamningar mælast nokkuð vel fyrir. Engin kollsteypa er í nánd segja fræðingar. Vextir eiga jafnvel eftir að lækka ennþá meira. Það er aldeilis. Spyrja má, í framhaldi af hugleiðingum mínum um eðli íslenskrar tilvistar — ríkulegt tilefni til slíkrar greiningar hefur jú skapast á enn einum rigningarblauta þjóðhátíðardeginum — hvort þetta jafnvægi í þjóðarbúskapnum rími vel við þjóðarsálina og hvernig hún er gerð? Er ekki full ástæða til að setja alla fyrirvara við þessa jákvæðu þróun og benda á að vitaskuld muni hið óhjákvæmilega gerast í kjölfarið, að Íslendingar verði sjálfumglaðir — rápi hvítleggjaðir í stuttbuxum úti í búð — fari að haga sér heimskulega og á endanum húrri allt á höfuðið í þjóðargjaldþroti?Tilgangur leiðinda Ég skal ekki segja. Sumir halda því fram að það sé erfiðara að stjórna þegar vel gengur en þegar illa gengur. Að góðæri sé skeinuhættara en kreppa. Að stjórna væntingum er kúnst sem oft misheppnast á björtum dögum. Af þessum sjónarhóli má hæglega halda því fram að reglubundnir rigningar- og suddadagar þjóni vissum tilgangi. Að ná þjóðinni niður á jörðina. Að minna hana á hlutskiptið. Að segja okkur að lífið sé ekki, og verði aldrei, dans á rósum. Lífið sé saltfiskur. Puð. Okkur sé öllum hollt að mygla við lestur Reykjavíkurbréfa og leiðindin á þingi. Eða hvað? Annað einkennir líka Ísland. Ófyrirsjáanleikinn. Að vera Íslendingur er að lifa við ótæmandi möguleika. Það getur allt gerst. Núna þegar ég hef skrifað þessa grein algjörlega á þeim forsendum að það sé spáð rigningu — og ég hef efnt til alls konar skáldlegra hugleiðinga af því tilefni— þurfti ég auðvitað að skoða veðurspána aftur. Og hvað kemur þá ekki á daginn? Jú, það er ekki lengur spáð rigningu. Það er spáð glaðasólskini, sautján stiga hita og logni. Óneitanlega er veröldin betri þannig. Allt í einu blasir við spurningin, tær og fögur: Þarf lífið að vera leiðinlegt? Svarið: Auðvitað ekki.
Hoppað í drullipolli við hliðina á Snorra Mássyni. Um allskonar fólk, líka í Miðflokknum Ægir Lúðvíksson Skoðun
Loftslagsverkfræði: Verkefni sem borgar sig ekki að láta bíða Snjólaug Árnadóttir,Páll Gunnarsson Skoðun
Ákall til KKÍ og íslensku íþróttahreyfingarinnar Ragnhildur Hólmgeirsdóttir,Oddný Björg Rafnsdóttir,Svanhildur Anja Ástþórsdóttir,Guðjón Magnússon,Margrét Rut Eddudóttir Skoðun
Skoðun Mikilvægi aðgengis og algildrar hönnunar að byggingum í dag og til framtíðar Þuríður harpa Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Kynbundin áhrif barneigna á atvinnuþátttöku og tekjur Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar
Skoðun Loftslagsverkfræði: Verkefni sem borgar sig ekki að láta bíða Snjólaug Árnadóttir,Páll Gunnarsson skrifar
Skoðun Hoppað í drullipolli við hliðina á Snorra Mássyni. Um allskonar fólk, líka í Miðflokknum Ægir Lúðvíksson skrifar
Skoðun Er kominn tími til að láta endurmeta brunabótamatið á þínu húsnæði? Heiðrún Jónsdóttir skrifar
Skoðun Ákall til KKÍ og íslensku íþróttahreyfingarinnar Ragnhildur Hólmgeirsdóttir,Oddný Björg Rafnsdóttir,Svanhildur Anja Ástþórsdóttir,Guðjón Magnússon,Margrét Rut Eddudóttir skrifar
Skoðun Að saga rótina undan trénu og halda að stofninn vaxi hraðar: hugleiðing um tillögur Viðskiptaráðs Birgir Orri Ásgrímsson skrifar
Skoðun Mikilvægi aðgengis og algildrar hönnunar að byggingum í dag og til framtíðar Þuríður Harpa Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Fimm af tíu veitingastöðum hættu með hvalkjöt Valgerður Árnadóttir,Stefán Yngvi Pétursson,Rósa Líf Darradóttir,Anahita S. Babaei skrifar
Hoppað í drullipolli við hliðina á Snorra Mássyni. Um allskonar fólk, líka í Miðflokknum Ægir Lúðvíksson Skoðun
Loftslagsverkfræði: Verkefni sem borgar sig ekki að láta bíða Snjólaug Árnadóttir,Páll Gunnarsson Skoðun
Ákall til KKÍ og íslensku íþróttahreyfingarinnar Ragnhildur Hólmgeirsdóttir,Oddný Björg Rafnsdóttir,Svanhildur Anja Ástþórsdóttir,Guðjón Magnússon,Margrét Rut Eddudóttir Skoðun