Hvernig fannst mér skaupið? Guðmundur Steingrímsson skrifar 7. janúar 2019 07:00 Það er eitthvað skemmtilegt við það að Íslendingar hefji hvert nýtt ár á því að rökræða um það hvað sé fyndið og hvað ekki. Árið endar á skaupi og byrjar á umræðu um skaup. Það er fastur liður. Hvernig fannst þér skaupið? Það er lykilspurningin alla fyrstu daga allra nýrra ára á Íslandi. Alltaf. Og sumir segja frábært. Aðrir slá úr og í. Einhverjir fórna höndum þungbúnir og fussa. Skaupið er pikkfastur punktur í tilveru þjóðarinnar. Verði hrun. Verði náttúruhamfarir. Verði pólskipti. Alltaf mun samt verða skaup. Það verður að vera skaup. Annars klárast ekki ár. Það þarf að hlæja að því sem gerðist á árinu. Pota í hneykslin. Herma eftir stjórnmálafólkinu. Gera upp. Hæðast. Ég veit að það er ekki auðvelt að axla þessa ábyrgð, að semja áramótaskaup. Ég er fullur aðdáunar á þeim sem taka þetta að sér. Ég var einu sinni einn af höfundum skaups, árið sautjánhundruð og súrkál. Það er skemmst frá því að segja að það skaup var af mörgum talið verulega slæmt. Ég sjálfur, óþroskaður eins og var og ómálefnalegur, reyndi að bera hönd fyrir höfuð mér í blaðaviðtali í kjölfarið með því að halda því fram að engir af mínum bröndurum hafi verið notaðir. Ég hoppaði samviskulaust af sökkvandi skipi.Órannsakanlegir vegir Ég var meiri kallinn. Út af þessari reynslu hef ég sem sagt æ síðan haft ríkan skilning á stöðu höfunda skaups. Það er vægast sagt drulluerfitt að vera fyndinn. Þetta veit ég. Dæmi: Ég set sjaldan færslur á Facebook. Í upphafi árs hljóp þó í mig galsi og ég ákvað að kýla á færslu. Ég var uppi í bústað með fjölskyldunni og við borðuðum seint. Ég grillaði um ellefu leytið. Í svarta myrkri og dumbungi setti ég með annarri hendi, og með grilltöng í hinni, eftirfarandi færslu á internetið með álkulegri sjálfu: „Janúar og maður er bara úti á stuttermabolnum að grilla.“ Mér fannst þetta ógurlega fyndið. Það tísti í mér. Ég ætla ekki einu sinni að reyna að útskýra hvað það var sem mér þótti fyndið við þetta, en líklega var það plebbaskapurinn. Íslendingurinn. Í einfeldni minni bjóst ég auðvitað við að vinir mínir á alnetinu skynjuðu undireins húmorinn og settu hláturkalla við færsluna, en það gerðist ekki. Ég fékk bara læk, eins og það væri sérstaklega aðdáunarvert að ég væri úti að grilla, og stöku menn ræddu um veðrið og að líklega myndi það versna. Enginn hló. Ég ákvað að láta þetta á engan hátt snerta mig tilfinningalega. Það er minn réttur að vera gripinn galsa og setja einkahúmor á fésið. En lærdómurinn var þessi, enn og aftur: Vegir húmorsins eru órannsakanlegir. Þetta er ekki öllum gefið.Margt fyndið Að því sögðu — og hafandi tekið hatt minn ofan fullur af aðdáun og skilningi fyrir grínistum þjóðarinnar — ætla ég að fjalla stuttlega um skaupið. Mér fannst það ágætt. Ég hló um það bil tíu sinnum upphátt. Það telst mjög gott. Ég man eftir skaupum þar sem ég hef bara hlegið þrisvar, og varla upphátt. Meira svona hnus út um nefið. En þetta skaup var fyndið. Atriðið með hommunum var gæsahúð. Epískt atriði, burtséð frá faglegum sjónarmiðum blóðlækna í kjölfarið. Og Hjálparsveit skáta í Kópavogi var gargandi snilld, enda það mál allt saman hreint dauðafæri fyrir skaupara. Klaustursenan var la la. Kannski var of vandasamt að toppa raunveruleikann. Mér fannst Víkingur þó mjög spaugilegur á svipinn sem Bergþór Ólafsson og Gunnar Hansson líka og Sólveig. Skemmtilega upptendruð öll og örvingluð. Og Hannes Óli sem Sigmundur steinliggur alltaf. Þvílíkur lukkupottur fyrir þann góða leikara að fá þetta árlega gigg. Það er eiginlega orðið atriðið í sjálfu sér. Spurning um að finna næst leikara sem getur leikið Hannes að leika Sigmund.Smá umhugsunarefni Eitt er þó farið að fara aðeins í taugarnar á mér varðandi skaupið, svona almennt. Þetta er stigvaxandi óþreyja. Ég ætla að losa mig við hana með því að henda henni hér með út í kosmosið. Mér finnst pólitíkinni orðið smá ofaukið í skaupum. Hún getur verið sundrandi og leiðinleg. Ég veit ekki hvenær það gerðist, en mér finnst eins og það hafi verið skaup upp úr aldamótum sem olli straumhvörfum í þessum efnum. Það varð allt í einu lenska að vinstri menn gæfu hægri mönnum á baukinn, og jafnvel að höfundar og leikstjórar settu sig á háan hest í samfélagsmálum. Afleiðingin er sú að fólk er farið að taka eftir því að Garðbæingar upp til hópa eru úti að sprengja flugelda á meðan skaupið er. Þeir eru hættir að horfa. Það er ekki gott. Garðbæingar eru líka manneskjur. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Guðmundur Steingrímsson Mest lesið Ef Trump tapar kosningunum… Jun Þór Morikawa Skoðun Þegar móðir mín kvaddi okkur fyrir einu ári síðan í dag Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun Er krónan að valda átökum á milli kynslóða? Guðmundur Ragnarsson Skoðun Ómarktæk skoðanakönnun Marinó G. Njálsson Skoðun Davíð Oddsson stendur ekki við eigin ritsjórnarstefnu - Þolir og birtir ekki gagnrýni á eigin skrif Ole Anton Bieltvedt Skoðun Framlengjum séreignarleiðina til að vernda heimilin Vilhjálmur Hilmarsson Skoðun Bóf-ar(ion)? Gunnar Hólmsteinn Ársælsson Skoðun Áherslur ráðherra skipta máli Heimir Örn Árnason Skoðun Álit Einhverfupaunksins um ABA meðferð og kennslu á Íslandi Sigrún Ósk Stefánsdóttir Skoðun Þegar ómennskan vitnar í lög Bubbi Morthens Skoðun Skoðun Skoðun Er krónan að valda átökum á milli kynslóða? Guðmundur Ragnarsson skrifar Skoðun Varhugaverð þróun í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Guðrún Margrét Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Bóf-ar(ion)? Gunnar Hólmsteinn Ársælsson skrifar Skoðun Þetta er ekki allt að koma með fjárlagafrumvarpinu Eyjólfur Ármannsson skrifar Skoðun Ómarktæk skoðanakönnun Marinó G. Njálsson skrifar Skoðun Ef Trump tapar kosningunum… Jun Þór Morikawa skrifar Skoðun Viðskiptaþvinganir gegn Ísrael Steinunn Þóra Árnadóttir skrifar Skoðun Áherslur ráðherra skipta máli Heimir Örn Árnason skrifar Skoðun Snúum hjólunum áfram Andrés Ingi Jónsson skrifar Skoðun Búðu til pláss – fyrir öll börn Birna Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Davíð Oddsson stendur ekki við eigin ritsjórnarstefnu - Þolir og birtir ekki gagnrýni á eigin skrif Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Framlengjum séreignarleiðina til að vernda heimilin Vilhjálmur Hilmarsson skrifar Skoðun Líf án ótta og gjöfin í andlegri vakningu Birna Guðný Björnsdóttir skrifar Skoðun Kenningar úr gildi svo að kirkjan þarf að komast á annað stig Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Dansaðu vindur Berglind Ósk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Þessi stórskrítnu norm í óbarnvænu samfélagi Sólveig María Svavarsdóttir skrifar Skoðun Um vaxtahækkanir og verð á hveiti Haukur Skúlason skrifar Skoðun Öryggi byggir á mönnun og launum Jórunn Frímannsdóttir skrifar Skoðun Álit Einhverfupaunksins um ABA meðferð og kennslu á Íslandi Sigrún Ósk Stefánsdóttir skrifar Skoðun Mammon hefur náð lífeyrissjóðum á sitt band Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Forgangsorkan verður ekki skert Tinna Traustadóttir skrifar Skoðun Umhyggja - hvað er það? Árný Ingvarsdóttir skrifar Skoðun „Við höfðum öll rangt fyrir okkur“ Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Akureyrarbær greiðir götu kvennaathvarfs á Akureyri eins og kostur er Ásthildur Sturludóttir skrifar Skoðun Þegar móðir mín kvaddi okkur fyrir einu ári síðan í dag Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar Skoðun Íþróttahreyfingin og gerviverktaka Ástþór Jón Ragnheiðarson skrifar Skoðun Tölum um tilfinningar Amanda Ásdís Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Óttinn við íslensku rafkrónuna Birna Guðný Björnsdóttir skrifar Skoðun Áskorun til Sjúkratrygginga Íslands – hugsum í lausnum Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar Skoðun Afnemum launamisrétti Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Sjá meira
Það er eitthvað skemmtilegt við það að Íslendingar hefji hvert nýtt ár á því að rökræða um það hvað sé fyndið og hvað ekki. Árið endar á skaupi og byrjar á umræðu um skaup. Það er fastur liður. Hvernig fannst þér skaupið? Það er lykilspurningin alla fyrstu daga allra nýrra ára á Íslandi. Alltaf. Og sumir segja frábært. Aðrir slá úr og í. Einhverjir fórna höndum þungbúnir og fussa. Skaupið er pikkfastur punktur í tilveru þjóðarinnar. Verði hrun. Verði náttúruhamfarir. Verði pólskipti. Alltaf mun samt verða skaup. Það verður að vera skaup. Annars klárast ekki ár. Það þarf að hlæja að því sem gerðist á árinu. Pota í hneykslin. Herma eftir stjórnmálafólkinu. Gera upp. Hæðast. Ég veit að það er ekki auðvelt að axla þessa ábyrgð, að semja áramótaskaup. Ég er fullur aðdáunar á þeim sem taka þetta að sér. Ég var einu sinni einn af höfundum skaups, árið sautjánhundruð og súrkál. Það er skemmst frá því að segja að það skaup var af mörgum talið verulega slæmt. Ég sjálfur, óþroskaður eins og var og ómálefnalegur, reyndi að bera hönd fyrir höfuð mér í blaðaviðtali í kjölfarið með því að halda því fram að engir af mínum bröndurum hafi verið notaðir. Ég hoppaði samviskulaust af sökkvandi skipi.Órannsakanlegir vegir Ég var meiri kallinn. Út af þessari reynslu hef ég sem sagt æ síðan haft ríkan skilning á stöðu höfunda skaups. Það er vægast sagt drulluerfitt að vera fyndinn. Þetta veit ég. Dæmi: Ég set sjaldan færslur á Facebook. Í upphafi árs hljóp þó í mig galsi og ég ákvað að kýla á færslu. Ég var uppi í bústað með fjölskyldunni og við borðuðum seint. Ég grillaði um ellefu leytið. Í svarta myrkri og dumbungi setti ég með annarri hendi, og með grilltöng í hinni, eftirfarandi færslu á internetið með álkulegri sjálfu: „Janúar og maður er bara úti á stuttermabolnum að grilla.“ Mér fannst þetta ógurlega fyndið. Það tísti í mér. Ég ætla ekki einu sinni að reyna að útskýra hvað það var sem mér þótti fyndið við þetta, en líklega var það plebbaskapurinn. Íslendingurinn. Í einfeldni minni bjóst ég auðvitað við að vinir mínir á alnetinu skynjuðu undireins húmorinn og settu hláturkalla við færsluna, en það gerðist ekki. Ég fékk bara læk, eins og það væri sérstaklega aðdáunarvert að ég væri úti að grilla, og stöku menn ræddu um veðrið og að líklega myndi það versna. Enginn hló. Ég ákvað að láta þetta á engan hátt snerta mig tilfinningalega. Það er minn réttur að vera gripinn galsa og setja einkahúmor á fésið. En lærdómurinn var þessi, enn og aftur: Vegir húmorsins eru órannsakanlegir. Þetta er ekki öllum gefið.Margt fyndið Að því sögðu — og hafandi tekið hatt minn ofan fullur af aðdáun og skilningi fyrir grínistum þjóðarinnar — ætla ég að fjalla stuttlega um skaupið. Mér fannst það ágætt. Ég hló um það bil tíu sinnum upphátt. Það telst mjög gott. Ég man eftir skaupum þar sem ég hef bara hlegið þrisvar, og varla upphátt. Meira svona hnus út um nefið. En þetta skaup var fyndið. Atriðið með hommunum var gæsahúð. Epískt atriði, burtséð frá faglegum sjónarmiðum blóðlækna í kjölfarið. Og Hjálparsveit skáta í Kópavogi var gargandi snilld, enda það mál allt saman hreint dauðafæri fyrir skaupara. Klaustursenan var la la. Kannski var of vandasamt að toppa raunveruleikann. Mér fannst Víkingur þó mjög spaugilegur á svipinn sem Bergþór Ólafsson og Gunnar Hansson líka og Sólveig. Skemmtilega upptendruð öll og örvingluð. Og Hannes Óli sem Sigmundur steinliggur alltaf. Þvílíkur lukkupottur fyrir þann góða leikara að fá þetta árlega gigg. Það er eiginlega orðið atriðið í sjálfu sér. Spurning um að finna næst leikara sem getur leikið Hannes að leika Sigmund.Smá umhugsunarefni Eitt er þó farið að fara aðeins í taugarnar á mér varðandi skaupið, svona almennt. Þetta er stigvaxandi óþreyja. Ég ætla að losa mig við hana með því að henda henni hér með út í kosmosið. Mér finnst pólitíkinni orðið smá ofaukið í skaupum. Hún getur verið sundrandi og leiðinleg. Ég veit ekki hvenær það gerðist, en mér finnst eins og það hafi verið skaup upp úr aldamótum sem olli straumhvörfum í þessum efnum. Það varð allt í einu lenska að vinstri menn gæfu hægri mönnum á baukinn, og jafnvel að höfundar og leikstjórar settu sig á háan hest í samfélagsmálum. Afleiðingin er sú að fólk er farið að taka eftir því að Garðbæingar upp til hópa eru úti að sprengja flugelda á meðan skaupið er. Þeir eru hættir að horfa. Það er ekki gott. Garðbæingar eru líka manneskjur.
Davíð Oddsson stendur ekki við eigin ritsjórnarstefnu - Þolir og birtir ekki gagnrýni á eigin skrif Ole Anton Bieltvedt Skoðun
Skoðun Varhugaverð þróun í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Guðrún Margrét Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun Davíð Oddsson stendur ekki við eigin ritsjórnarstefnu - Þolir og birtir ekki gagnrýni á eigin skrif Ole Anton Bieltvedt skrifar
Skoðun Álit Einhverfupaunksins um ABA meðferð og kennslu á Íslandi Sigrún Ósk Stefánsdóttir skrifar
Skoðun Akureyrarbær greiðir götu kvennaathvarfs á Akureyri eins og kostur er Ásthildur Sturludóttir skrifar
Davíð Oddsson stendur ekki við eigin ritsjórnarstefnu - Þolir og birtir ekki gagnrýni á eigin skrif Ole Anton Bieltvedt Skoðun