Nálgunarbann verður að virka 1. júní 2006 00:01 Í Fréttablaðinu í gær segir Bjarnþór Aðalsteinsson, lögreglufulltrúi í ofbeldisdeild lögreglunnar í Reykjavík, að nálgunarbann eigi að vera sjálfsagður hlutur til varnar þeim sem hafi búið við ofsóknir og illúðlegar árásir árum saman. Hins vegar virki lög um nálgunarbann ekki sem skyldi. "Við höfum orðið fyrir vonbrigðum með hvað úrræðið er máttlaust tæki og hve mikið þarf til svo hægt sé að beita nálgunarbanni," segir Bjarnþór. Það taki langan tíma að fá bannið í gegn og beita viðurlögum sé það brotið. Undir þetta sjónarmið tekur Helgi I. Jónsson, dómstjóri í Héraðsdómi Reykjavíkur. Framfylgni nálgunarbanns sé þungt í vöfum og það taki tvær til fjórar vikur að afgreiða slík mál. "Lögin eru einfaldlega svona. Það er Alþingis að meta hvort þörf er á að breyta þeim." Í apríl síðastliðnum samþykkti Alþingi breytingar á hegningarlögum þar sem meðal annars var lögfest heimild til refsiþyngingar ef ofbeldismaður er nákominn fórnarlambi sínu. Þá þykir brotið hafa aukið á grófleika verknaðarins. Var þetta einn liður af nokkrum í aðgerðum Björns Bjarnasonar, dóms- og kirkjumálaráðherra, gegn heimilisofbeldi. Það er mikilvægt að löggjafar- og framkvæmdavaldið skoði sérstaklega hvernig bregðast eigi við heimilisofbeldi. Það er hins vegar vandmeðfarið. Gæta verður að friðhelgi heimilisins en um leið eiga þess kost að grípa inn í aðstæður þar sem ofbeldi á sér stað. Eitt meginhlutverk stjórnvalda er einmitt að vernda einstaklinga fyrir ofbeldi. Um það eru allir sammála. Nálgunarbann er einn kostur sem hægt er að grípa til. Hins vegar virðist það ekki virka eins og til er ætlast. Vegna eðli málsins eiga konur, sem oftast verða fyrir heimilisofbeldi, erfitt með að krefjast nálgunarbanns á einhvern sér nákominn. Þá þarf að vera rökstudd ástæða fyrir því að viðkomandi brotamaður ætli að fremja afbrot eða á annan hátt stofna friði þess sem í hlut á í hættu. Í þriðja lagi tekur langan tíma að framfylgja banninu og brjóti viðkomandi bannið er ekki hægt að kippa honum úr umferð strax. Eins og Helgi I. Jónsson segir er það Alþingis að meta hvort þörf sé á að breyta lögum um nálgunarbann. Kolbrún Halldórsdóttir, þingmaður Vinstri grænna, hefur talað fyrir því að lögreglu verði heimilt að vísa ofbeldismanni brott af heimili sínu og banna honum að koma þangað aftur í tiltekinn tíma. Til þess þurfi að liggja fyrir rökstudd ástæða; að hann ætli að beita náinn aðstandanda ofbeldi, hóti ofbeldi eða stofni andlegu heilbrigði heimilisfólks í hættu. Skal ákvörðunin borin undir dómara innan sólarhrings. Kolbrún segir þessa aðferð ganga skemur en nálgunarbann. Ákvörðun um að beita þessu úrræði eigi líka að vera á höndum yfirvalda en ekki fórnarlambanna sjálfra, sem hafi kannski þurft að lifa við stöðuga ógn í langan tíma. Hugmynd Kolbrúnar hefur ekki fengið brautargengi í meðferðum Alþingis undanfarin ár. Ef ríkisstjórnarflokkarnir hafna þessari aðferð þarf að endurskoða lögin um nálgunarbann. Það neyðarúrræði verður að virka fyrir þá sem sæta ofsóknum. Ekki er ástæða til að ætla annað en að Björn Bjarnason dómsmálaráðherra haldi áfram að finna raunhæfar lausnir gegn heimilisofbeldi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Björgvin Guðmundsson Skoðanir Mest lesið Það eru fleiri fiskar í sjónum og fleiri sjónarmið í hafstjórn Guðbjörg Ásta Ólafsdóttir Skoðun Háskólinn á Bifröst – Öflugur og sjálfstæður fjarnámsskóli Sólveig Hallsteinsdóttir Skoðun Skapandi menntun skilar raunverulegum árangri Bryngeir Valdimarsson Skoðun Af hverju kynjafræði? Og hvaða greinar hafa fengið svipaðar mótbárur í gegnum tíðina? Guðrún Elísa Friðbjargardóttir Sævarsdóttir Skoðun Sumt er bara ekki hægt að rökræða Ása Lind Finnbogadóttir Skoðun Þvílíkt „plan“ fyrir íslensk heimili Magnea Gná Jóhannsdóttir Skoðun Þúsundir kusu Sönnu Anna Bentína Hermansen Einarsdóttir,Ármann Hákon Gunnarsson,Baldvin Björgvinsson,Brynja Guðnadóttir,Haraldur Ingi Haraldsson,Jón Hallur Haraldsson,Kolbrún Erna Pétursdóttir,Ólafur H. Ólafsson,Rakel Hildardóttir,Sigrún Jónsdóttir Skoðun Sex ára sáttmáli Davíð Þorláksson Skoðun Pjattkratar taka til Þorsteinn Sæmundsson Skoðun Háskólasamfélagið geri skyldu sína strax, stjórnvöld hafa brugðist Auður Magndís Auðardóttir,Elí Hörpu og Önundar,Eyrún Ólöf Sigurðardóttir,Helga Ögmundardóttir,Íris Ellenberger,Inga Björk Margrétar Bjarnadóttir,Katrín Pálmad. Þorgerðardóttir Skoðun
Í Fréttablaðinu í gær segir Bjarnþór Aðalsteinsson, lögreglufulltrúi í ofbeldisdeild lögreglunnar í Reykjavík, að nálgunarbann eigi að vera sjálfsagður hlutur til varnar þeim sem hafi búið við ofsóknir og illúðlegar árásir árum saman. Hins vegar virki lög um nálgunarbann ekki sem skyldi. "Við höfum orðið fyrir vonbrigðum með hvað úrræðið er máttlaust tæki og hve mikið þarf til svo hægt sé að beita nálgunarbanni," segir Bjarnþór. Það taki langan tíma að fá bannið í gegn og beita viðurlögum sé það brotið. Undir þetta sjónarmið tekur Helgi I. Jónsson, dómstjóri í Héraðsdómi Reykjavíkur. Framfylgni nálgunarbanns sé þungt í vöfum og það taki tvær til fjórar vikur að afgreiða slík mál. "Lögin eru einfaldlega svona. Það er Alþingis að meta hvort þörf er á að breyta þeim." Í apríl síðastliðnum samþykkti Alþingi breytingar á hegningarlögum þar sem meðal annars var lögfest heimild til refsiþyngingar ef ofbeldismaður er nákominn fórnarlambi sínu. Þá þykir brotið hafa aukið á grófleika verknaðarins. Var þetta einn liður af nokkrum í aðgerðum Björns Bjarnasonar, dóms- og kirkjumálaráðherra, gegn heimilisofbeldi. Það er mikilvægt að löggjafar- og framkvæmdavaldið skoði sérstaklega hvernig bregðast eigi við heimilisofbeldi. Það er hins vegar vandmeðfarið. Gæta verður að friðhelgi heimilisins en um leið eiga þess kost að grípa inn í aðstæður þar sem ofbeldi á sér stað. Eitt meginhlutverk stjórnvalda er einmitt að vernda einstaklinga fyrir ofbeldi. Um það eru allir sammála. Nálgunarbann er einn kostur sem hægt er að grípa til. Hins vegar virðist það ekki virka eins og til er ætlast. Vegna eðli málsins eiga konur, sem oftast verða fyrir heimilisofbeldi, erfitt með að krefjast nálgunarbanns á einhvern sér nákominn. Þá þarf að vera rökstudd ástæða fyrir því að viðkomandi brotamaður ætli að fremja afbrot eða á annan hátt stofna friði þess sem í hlut á í hættu. Í þriðja lagi tekur langan tíma að framfylgja banninu og brjóti viðkomandi bannið er ekki hægt að kippa honum úr umferð strax. Eins og Helgi I. Jónsson segir er það Alþingis að meta hvort þörf sé á að breyta lögum um nálgunarbann. Kolbrún Halldórsdóttir, þingmaður Vinstri grænna, hefur talað fyrir því að lögreglu verði heimilt að vísa ofbeldismanni brott af heimili sínu og banna honum að koma þangað aftur í tiltekinn tíma. Til þess þurfi að liggja fyrir rökstudd ástæða; að hann ætli að beita náinn aðstandanda ofbeldi, hóti ofbeldi eða stofni andlegu heilbrigði heimilisfólks í hættu. Skal ákvörðunin borin undir dómara innan sólarhrings. Kolbrún segir þessa aðferð ganga skemur en nálgunarbann. Ákvörðun um að beita þessu úrræði eigi líka að vera á höndum yfirvalda en ekki fórnarlambanna sjálfra, sem hafi kannski þurft að lifa við stöðuga ógn í langan tíma. Hugmynd Kolbrúnar hefur ekki fengið brautargengi í meðferðum Alþingis undanfarin ár. Ef ríkisstjórnarflokkarnir hafna þessari aðferð þarf að endurskoða lögin um nálgunarbann. Það neyðarúrræði verður að virka fyrir þá sem sæta ofsóknum. Ekki er ástæða til að ætla annað en að Björn Bjarnason dómsmálaráðherra haldi áfram að finna raunhæfar lausnir gegn heimilisofbeldi.
Af hverju kynjafræði? Og hvaða greinar hafa fengið svipaðar mótbárur í gegnum tíðina? Guðrún Elísa Friðbjargardóttir Sævarsdóttir Skoðun
Þúsundir kusu Sönnu Anna Bentína Hermansen Einarsdóttir,Ármann Hákon Gunnarsson,Baldvin Björgvinsson,Brynja Guðnadóttir,Haraldur Ingi Haraldsson,Jón Hallur Haraldsson,Kolbrún Erna Pétursdóttir,Ólafur H. Ólafsson,Rakel Hildardóttir,Sigrún Jónsdóttir Skoðun
Háskólasamfélagið geri skyldu sína strax, stjórnvöld hafa brugðist Auður Magndís Auðardóttir,Elí Hörpu og Önundar,Eyrún Ólöf Sigurðardóttir,Helga Ögmundardóttir,Íris Ellenberger,Inga Björk Margrétar Bjarnadóttir,Katrín Pálmad. Þorgerðardóttir Skoðun
Af hverju kynjafræði? Og hvaða greinar hafa fengið svipaðar mótbárur í gegnum tíðina? Guðrún Elísa Friðbjargardóttir Sævarsdóttir Skoðun
Þúsundir kusu Sönnu Anna Bentína Hermansen Einarsdóttir,Ármann Hákon Gunnarsson,Baldvin Björgvinsson,Brynja Guðnadóttir,Haraldur Ingi Haraldsson,Jón Hallur Haraldsson,Kolbrún Erna Pétursdóttir,Ólafur H. Ólafsson,Rakel Hildardóttir,Sigrún Jónsdóttir Skoðun
Háskólasamfélagið geri skyldu sína strax, stjórnvöld hafa brugðist Auður Magndís Auðardóttir,Elí Hörpu og Önundar,Eyrún Ólöf Sigurðardóttir,Helga Ögmundardóttir,Íris Ellenberger,Inga Björk Margrétar Bjarnadóttir,Katrín Pálmad. Þorgerðardóttir Skoðun