Frá sr. Friðriki til Eurovision: Sama woke-frásagnarvélin, sama niðurrifsverkefni gegn gyðing-kristnum rótum Vesturlanda Hilmar Kristinsson skrifar 12. desember 2025 18:01 Opna bréfið sem fletti ofan af stærra máli „Komdu sæll, Bjarni,“ skrifar Lárus Loftsson í opnu bréfi á mbl.is beint til fyrrverandi prestsins og áhrifamannsins Bjarna Karlssonar. Vinsamleg byrjun, en innihaldið er sprengja. Lárus segir ekki bara: „Þú ert ósanngjarn gagnvart sr. Friðriki.“ Hann segir í raun: „Þú ert að afmynda fortíðina eftir hugmyndafræði nútímans.“ Mjúkt á yfirborðinu — en sprengja að innan. Bréfið er ekki bara vörn fyrir sr. Friðrik Friðriksson. Það er viðvörun: Að frásögn um fortíð okkar er að verða pólitískt hráefni. Lárus er í raun að segja: „Þú ert ekki að lýsa Friðriki — þú ert að endurskrifa hann.“ Og þar með hittir hann naglann á höfuðið: Við erum ekki að sjá sagnfræði. Við erum að sjá narrative warfare — frásagnastríð. Það sama gerist í kirkjunni, í fjölmiðlum, og nú þegar Ísland sniðgengur Eurovision vegna Ísraels. Þetta eru ekki aðskilin mál. Þetta er eitt og sama hugmyndafræðiverkefnið. Af hverju sr. Friðrik? Vegna þess að woke-frásögn ræðst ALDREI beint á hugmyndakerfið sem hún vill brjóta niður. Hún ræðst á táknin sem bera það uppi. Sr. Friðrik var: Kristinn leiðtogi, uppbyggjandi fyrirmynd, maður sem mótaði kynslóðir, þjónandi leiðtogamódel, og lifandi brú milli trúar og samfélags. Hann stendur fyrir gyðing-kristna siðferðishefð Vesturlanda. Ef þú vilt brjóta gömlu siðferðisstoðirnar, byrjarðu á þeim sem líkna upp þeirri arfleifð. Þetta er gömul taktík í sögunni: Byzans gerði þetta við hermits og saints. Sovét gerði þetta við presta, rabbía og kennara. Kínverska menningarbyltingin gerði þetta við kennimenn og eldri leiðtoga. Og nú birtist þetta á Íslandi í mildari mynd: „Endurmat“ sem þykist sagnfræði en er í raun frásagnapólitík. „Woke-frásagnakerfið“... þannig að ALLIR skilji Til að sjá mynstrið þurfum við að nota myndir sem tala til samtímans. Woke-frásögn vinnur eins og TikTok-filter: Hún breytir myndinni áður en þú horfir á hana. Ef staðreynd truflar filterinn → þá hverfur hún. Ef saga hjálpar filternum → hún er stækkuð upp. Ef persóna stendur í vegi → hún er endurmerkt, stimpluð. Þetta er líka eins og Marvel „retcon“: Gamall karakter fær nýja túlkun, nýjan bakgrunn, nýjan persónuleika… ekki vegna þess sem gerðist, heldur vegna þess sem frásögnin þarf á að halda. Og woke-ið líkir fullkomlega eftir stjórnun sögunnar hjá Stalín: Hann fjarlægði menn af myndum sem urðu óþægilegir fyrir frásögnina. Ekki vegna staðreynda — heldur vegna narratífs. Orwell 1984 segir þetta beint: „Who controls the past controls the future.“ Aðferðin er alltaf eins: Strika út upphafið → skrifa nýtt miðbik → búa til rétta niðurstöðu. Eurovision-sniðgangan – sama aðferð, annað svið Nú horfum við á Eurovision-málið með sömu gleraugum… og allt smellur saman. Sleppa upphafinu (7. október) Það er ótrúlegt að sjá hvernig íslensk umræða um Gasa fór í fáránlegan farveg: „Ég nenni ekki 7. október.“ „Þetta er flókið.“ „Við skulum bara tala um afleiðingarnar.“ Þetta er náttúrulegt í woke-frásögninni: Ef orsökin ruggar niðurstöðunni → sleppa orsökinni. Því ef 7. október er nefndur, þá fellur „Ísrael sem óbreytt illmenni“ frásögnin, fellur „Eurovision sem whitewashing“ frásögnin, fellur Guardian-greinin (sem sleppir 7. okt nákvæmlega af þessari ástæðu). Sleppa Hamas – stækka Ísrael Guardian-greinin: Sleppir Amnesty-skýrslunni sem kallar 7. okt glæp gegn mannkyni, sleppir gíslatökum, sleppir nauðgunum, sleppir pyntingum, og setur Ísrael sem eina aktífa illmenniðí frásögninni. Þetta er ekki fréttagreining. Þetta er pólitískt frásagnavopn. Nota Eurovision sem skálkaskjól „Við getum ekki verið með í gleðikeppni á meðan…“ Þetta er sama notkun og þegar einstaklingar eru „cancel-aðir“ fyrir að vera óþægilega tengdir einhverri frásögn. Ekki vegna allra staðreynda — heldur vegna tilfinningalegrar rammasetningar. Sniðgangan er ekki siðferðileg aðgerð — hún er frásagnastjórn Ef Eurovision er svo pólitískt að Ísrael má ekki vera með, þá hefði það einnig átt við um: Aserbaídsjan, Tyrkland, Úkraínustríðið árið 2014, Armeníu, eða bara allar þjóðir sem hafa lent í deilum. En það var aldrei notað þannig. Af hverju? Því woke-narratífið þarf aðeins EITT illmenni: Ísrael. Stóra ljósið: Gyðing–kristin gildi eru rót Vesturlanda. Gyðing–kristin gildi koma úr Biblíunni. Biblían kemur frá Ísrael. Ef þú vilt brjóta niður Vesturlönd þá byrjar maður á rótinni. Þess vegna… þarf kristin arfleifð að líta út eins og kúgun, sr. Friðrik þarf að verða vandamál, Ísrael þarf að verða illmenni, og Eurovision þarf að verða „whitewashing of war“. Þetta er ekki tilviljun. Þetta er samhangandi hugmyndafræðiverkefni sem birtist mismunandi eftir vettvangi en með sama mynstur. Hvað woke-frásögnin vill er ekki endilega illt — en hún er hættuleg Woke vill: Félagslegt réttlæti, samúð, sanngirni. Allt gott… En aðferðin: Sleppa staðreyndum, stjórna frásögn, mála rót Vesturlanda sem vandamál, og endurskrifa fortíð eftir pólitískri þörf… er hættuleg vegna þess að hún leitar ekki sannleika heldur valds yfir sögunni. Og þjóð sem missir söguna sína, missir sjálfa sig. Lokaorð Að ráðast á sr. Friðrik og að draga Ísland úr Eurovision eru ekki tvö mál. Þetta eru tvær bylgjur af sömu hugmyndafræðilegu árásinni: woke-frásögn sem vill skera upp rætur Íslands… rætur sem eru gyðing-kristnar, rætur sem komu frá Ísrael, rætur sem halda Vesturlöndum saman. Þess vegna þurfti fyrsta skrefið að vera: „Ég nenni ekki að ræða 7. október.“ Því sá dagur eyðileggur frásögnina. En ekki sannleikann. Woke narratífið er basically að reyna að “retcon-a” Ísland. Þú getur “cancelað” eða slaufað Eurovision og þú getur reynt að “cancela” sr. Friðrik… en þú getur ekki “cancelað” sannleikann. Höfundur er guðfræðingur. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Djöfulsins, helvítis, andskotans pakk Vilhjálmur H. Vilhjálmsson Skoðun Frá sr. Friðriki til Eurovision: Sama woke-frásagnarvélin, sama niðurrifsverkefni gegn gyðing-kristnum rótum Vesturlanda Hilmar Kristinsson Skoðun Minna stress meiri ró! Magnús Jóhann Hjartarson Skoðun Samherjarnir Ingi Freyr og Georg Helgi Páll Steingrímsson Skoðun Kæra Kristrún, eru Fjarðarheiðargöng of dýr? Helgi Hlynur Ásgrímsson Skoðun Vindmyllur Þórðar Snæs Stefanía Kolbrún Ásbjörnsdóttir Skoðun Hvernig varð staðan svona í Hafnarfirði? Einar Geir Þorsteinsson Skoðun Ríkisstjórn grefur undan samkeppni, þú munt borga meira Grétar Ingi Erlendsson,Erla Sif Markúsdóttir,Guðbergur Kristjánsson Skoðun Eyðilegging Kvikmyndasafns Íslands Sigurjón Baldur Hafsteinsson Skoðun Ráðherra sem talar um hlýju en tekur úrræði af veikum Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Frá sr. Friðriki til Eurovision: Sama woke-frásagnarvélin, sama niðurrifsverkefni gegn gyðing-kristnum rótum Vesturlanda Hilmar Kristinsson skrifar Skoðun Þingmaður með hálfsannleik um voffann Úffa Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Allt fyrir ekkert – eða ekkert fyrir allt? Eggert Sigurbergsson skrifar Skoðun Glansmynd án innihalds Árni Rúnar Þorvaldsson skrifar Skoðun Kæra Kristrún, eru Fjarðarheiðargöng of dýr? Helgi Hlynur Ásgrímsson skrifar Skoðun Samvinna er eitt en samruni allt annað Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Eyðilegging Kvikmyndasafns Íslands Sigurjón Baldur Hafsteinsson skrifar Skoðun Ráðherra sem talar um hlýju en tekur úrræði af veikum Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar Skoðun Saman gegn fúski Benedikta Guðrún Svavarsdóttir skrifar Skoðun Ríkisstjórn grefur undan samkeppni, þú munt borga meira Grétar Ingi Erlendsson,Erla Sif Markúsdóttir,Guðbergur Kristjánsson skrifar Skoðun Hvernig varð staðan svona í Hafnarfirði? Einar Geir Þorsteinsson skrifar Skoðun Samherjarnir Ingi Freyr og Georg Helgi Páll Steingrímsson skrifar Skoðun Minna stress meiri ró! Magnús Jóhann Hjartarson skrifar Skoðun Innflytjendur, samningar og staðreyndir Birgir Orri Ásgrímsson skrifar Skoðun Vindmyllur Þórðar Snæs Stefanía Kolbrún Ásbjörnsdóttir skrifar Skoðun Ál- og kísilmarkaðir í hringiðu heimsmála Tinna Traustadóttir skrifar Skoðun Útgerðarmenn vaknið, virkjum nýjustu vísindi Svanur Guðmundsson skrifar Skoðun Hversu margar ókeypis máltíðir finnur þú í desember? Þorbjörg Sandra Bakke skrifar Skoðun Sjálfgefin íslenska – Hvernig? Ólafur Guðsteinn Kristjánsson skrifar Skoðun Vonbrigði í Vaxtamáli Breki Karlsson skrifar Skoðun Reykjalundur – lífsbjargandi þjónusta í 80 ár Magnús Sigurjón Olsen Guðmundsson skrifar Skoðun Svörin voru hroki og yfirlæti Davíð Bergmann skrifar Skoðun Umönnunarbilið – kapphlaupið við klukkuna og krónurnar Bryndís Elfa Valdemarsdóttir skrifar Skoðun Eurovision: Tímasetningin og atburðarásin sögðu meira en ákvörðunin Gunnar Salvarsson skrifar Skoðun Aðgerðarleysi er það sem kostar ungt fólk Jóhannes Óli Sveinsson skrifar Skoðun Að gera eða vera? Árni Sigurðsson skrifar Skoðun Af hverju umræðan um Eurovision, Ísrael og jólin hrynur þegar raunveruleikinn bankar upp á Hilmar Kristinsson skrifar Skoðun Skattablæti sem bitnar harðast á landsbyggðinni Þorgrímur Sigmundsson skrifar Skoðun Málfrelsi ungu kynslóðarinnar – og ábyrgðin sem bíður okkar Jóhann Ingi Óskarsson skrifar Skoðun „Við skulum syngja lítið lag...“ Arnar Eggert Thoroddsen skrifar Sjá meira
Opna bréfið sem fletti ofan af stærra máli „Komdu sæll, Bjarni,“ skrifar Lárus Loftsson í opnu bréfi á mbl.is beint til fyrrverandi prestsins og áhrifamannsins Bjarna Karlssonar. Vinsamleg byrjun, en innihaldið er sprengja. Lárus segir ekki bara: „Þú ert ósanngjarn gagnvart sr. Friðriki.“ Hann segir í raun: „Þú ert að afmynda fortíðina eftir hugmyndafræði nútímans.“ Mjúkt á yfirborðinu — en sprengja að innan. Bréfið er ekki bara vörn fyrir sr. Friðrik Friðriksson. Það er viðvörun: Að frásögn um fortíð okkar er að verða pólitískt hráefni. Lárus er í raun að segja: „Þú ert ekki að lýsa Friðriki — þú ert að endurskrifa hann.“ Og þar með hittir hann naglann á höfuðið: Við erum ekki að sjá sagnfræði. Við erum að sjá narrative warfare — frásagnastríð. Það sama gerist í kirkjunni, í fjölmiðlum, og nú þegar Ísland sniðgengur Eurovision vegna Ísraels. Þetta eru ekki aðskilin mál. Þetta er eitt og sama hugmyndafræðiverkefnið. Af hverju sr. Friðrik? Vegna þess að woke-frásögn ræðst ALDREI beint á hugmyndakerfið sem hún vill brjóta niður. Hún ræðst á táknin sem bera það uppi. Sr. Friðrik var: Kristinn leiðtogi, uppbyggjandi fyrirmynd, maður sem mótaði kynslóðir, þjónandi leiðtogamódel, og lifandi brú milli trúar og samfélags. Hann stendur fyrir gyðing-kristna siðferðishefð Vesturlanda. Ef þú vilt brjóta gömlu siðferðisstoðirnar, byrjarðu á þeim sem líkna upp þeirri arfleifð. Þetta er gömul taktík í sögunni: Byzans gerði þetta við hermits og saints. Sovét gerði þetta við presta, rabbía og kennara. Kínverska menningarbyltingin gerði þetta við kennimenn og eldri leiðtoga. Og nú birtist þetta á Íslandi í mildari mynd: „Endurmat“ sem þykist sagnfræði en er í raun frásagnapólitík. „Woke-frásagnakerfið“... þannig að ALLIR skilji Til að sjá mynstrið þurfum við að nota myndir sem tala til samtímans. Woke-frásögn vinnur eins og TikTok-filter: Hún breytir myndinni áður en þú horfir á hana. Ef staðreynd truflar filterinn → þá hverfur hún. Ef saga hjálpar filternum → hún er stækkuð upp. Ef persóna stendur í vegi → hún er endurmerkt, stimpluð. Þetta er líka eins og Marvel „retcon“: Gamall karakter fær nýja túlkun, nýjan bakgrunn, nýjan persónuleika… ekki vegna þess sem gerðist, heldur vegna þess sem frásögnin þarf á að halda. Og woke-ið líkir fullkomlega eftir stjórnun sögunnar hjá Stalín: Hann fjarlægði menn af myndum sem urðu óþægilegir fyrir frásögnina. Ekki vegna staðreynda — heldur vegna narratífs. Orwell 1984 segir þetta beint: „Who controls the past controls the future.“ Aðferðin er alltaf eins: Strika út upphafið → skrifa nýtt miðbik → búa til rétta niðurstöðu. Eurovision-sniðgangan – sama aðferð, annað svið Nú horfum við á Eurovision-málið með sömu gleraugum… og allt smellur saman. Sleppa upphafinu (7. október) Það er ótrúlegt að sjá hvernig íslensk umræða um Gasa fór í fáránlegan farveg: „Ég nenni ekki 7. október.“ „Þetta er flókið.“ „Við skulum bara tala um afleiðingarnar.“ Þetta er náttúrulegt í woke-frásögninni: Ef orsökin ruggar niðurstöðunni → sleppa orsökinni. Því ef 7. október er nefndur, þá fellur „Ísrael sem óbreytt illmenni“ frásögnin, fellur „Eurovision sem whitewashing“ frásögnin, fellur Guardian-greinin (sem sleppir 7. okt nákvæmlega af þessari ástæðu). Sleppa Hamas – stækka Ísrael Guardian-greinin: Sleppir Amnesty-skýrslunni sem kallar 7. okt glæp gegn mannkyni, sleppir gíslatökum, sleppir nauðgunum, sleppir pyntingum, og setur Ísrael sem eina aktífa illmenniðí frásögninni. Þetta er ekki fréttagreining. Þetta er pólitískt frásagnavopn. Nota Eurovision sem skálkaskjól „Við getum ekki verið með í gleðikeppni á meðan…“ Þetta er sama notkun og þegar einstaklingar eru „cancel-aðir“ fyrir að vera óþægilega tengdir einhverri frásögn. Ekki vegna allra staðreynda — heldur vegna tilfinningalegrar rammasetningar. Sniðgangan er ekki siðferðileg aðgerð — hún er frásagnastjórn Ef Eurovision er svo pólitískt að Ísrael má ekki vera með, þá hefði það einnig átt við um: Aserbaídsjan, Tyrkland, Úkraínustríðið árið 2014, Armeníu, eða bara allar þjóðir sem hafa lent í deilum. En það var aldrei notað þannig. Af hverju? Því woke-narratífið þarf aðeins EITT illmenni: Ísrael. Stóra ljósið: Gyðing–kristin gildi eru rót Vesturlanda. Gyðing–kristin gildi koma úr Biblíunni. Biblían kemur frá Ísrael. Ef þú vilt brjóta niður Vesturlönd þá byrjar maður á rótinni. Þess vegna… þarf kristin arfleifð að líta út eins og kúgun, sr. Friðrik þarf að verða vandamál, Ísrael þarf að verða illmenni, og Eurovision þarf að verða „whitewashing of war“. Þetta er ekki tilviljun. Þetta er samhangandi hugmyndafræðiverkefni sem birtist mismunandi eftir vettvangi en með sama mynstur. Hvað woke-frásögnin vill er ekki endilega illt — en hún er hættuleg Woke vill: Félagslegt réttlæti, samúð, sanngirni. Allt gott… En aðferðin: Sleppa staðreyndum, stjórna frásögn, mála rót Vesturlanda sem vandamál, og endurskrifa fortíð eftir pólitískri þörf… er hættuleg vegna þess að hún leitar ekki sannleika heldur valds yfir sögunni. Og þjóð sem missir söguna sína, missir sjálfa sig. Lokaorð Að ráðast á sr. Friðrik og að draga Ísland úr Eurovision eru ekki tvö mál. Þetta eru tvær bylgjur af sömu hugmyndafræðilegu árásinni: woke-frásögn sem vill skera upp rætur Íslands… rætur sem eru gyðing-kristnar, rætur sem komu frá Ísrael, rætur sem halda Vesturlöndum saman. Þess vegna þurfti fyrsta skrefið að vera: „Ég nenni ekki að ræða 7. október.“ Því sá dagur eyðileggur frásögnina. En ekki sannleikann. Woke narratífið er basically að reyna að “retcon-a” Ísland. Þú getur “cancelað” eða slaufað Eurovision og þú getur reynt að “cancela” sr. Friðrik… en þú getur ekki “cancelað” sannleikann. Höfundur er guðfræðingur.
Frá sr. Friðriki til Eurovision: Sama woke-frásagnarvélin, sama niðurrifsverkefni gegn gyðing-kristnum rótum Vesturlanda Hilmar Kristinsson Skoðun
Ríkisstjórn grefur undan samkeppni, þú munt borga meira Grétar Ingi Erlendsson,Erla Sif Markúsdóttir,Guðbergur Kristjánsson Skoðun
Skoðun Frá sr. Friðriki til Eurovision: Sama woke-frásagnarvélin, sama niðurrifsverkefni gegn gyðing-kristnum rótum Vesturlanda Hilmar Kristinsson skrifar
Skoðun Ríkisstjórn grefur undan samkeppni, þú munt borga meira Grétar Ingi Erlendsson,Erla Sif Markúsdóttir,Guðbergur Kristjánsson skrifar
Skoðun Umönnunarbilið – kapphlaupið við klukkuna og krónurnar Bryndís Elfa Valdemarsdóttir skrifar
Skoðun Eurovision: Tímasetningin og atburðarásin sögðu meira en ákvörðunin Gunnar Salvarsson skrifar
Skoðun Af hverju umræðan um Eurovision, Ísrael og jólin hrynur þegar raunveruleikinn bankar upp á Hilmar Kristinsson skrifar
Frá sr. Friðriki til Eurovision: Sama woke-frásagnarvélin, sama niðurrifsverkefni gegn gyðing-kristnum rótum Vesturlanda Hilmar Kristinsson Skoðun
Ríkisstjórn grefur undan samkeppni, þú munt borga meira Grétar Ingi Erlendsson,Erla Sif Markúsdóttir,Guðbergur Kristjánsson Skoðun