Gervigreind er persónulegi kennarinn þinn – Lærum að læra upp á nýtt Sigvaldi Einarsson skrifar 20. október 2025 18:03 Fyrir þremur árum hóf ég tvöfalt ferðalag. Annars vegar stóð ég í krefjandi Executive MBA námi hjá Akademias. Hins vegar var ég á kafi í daglegum rannsóknum á gervigreind, hliðarverkefni sem var drifið áfram af forvitni um það afl sem er að umbreyta heiminum. Fljótlega rann upp fyrir mér ljós: þessi tvö verkefni voru eitt og hið sama. Það varð algjör bylting í námi mínu þegar ég hætti að líta á gervigreindina sem utanaðkomandi fyrirbæri og fór að nota hana sem virkan námsfélaga. Ég tók myndir af glærum í tímum, glósaði beint inn í spjallviðmótið og í lok hvers kennsludags var ég kominn með dýpri og betri skilning á námsefninu en ég hafði áður talið mögulegt. Þetta var ekki bara spurning um skilvirkni; þetta var spurning um einbeitingu. Í heimi þar sem athygli okkar er stöðugt rænt af auglýsingum og truflunum frá samfélagsmiðlum, bauð gervigreindin upp á griðastað. Hreint og ómengað lærdómsumhverfi þar sem ekkert truflaði. Verkefnaskil urðu ekki lengur kvíðavaldur, heldur skapandi ferli þar sem ég nýtti tæknina til að dýpka þekkingu mína og skila vandaðri vinnu. Þessi reynsla sannfærði mig um að við stöndum frammi fyrir stærsta tækifæri í menntun frá upphafi bókagerðarlistar. Færnin til að eiga samskipti við gervigreind, oft kölluð spurnarforritun (prompt programming), er ekki fyrir útvalda tæknigúrúa. Hún er fyrir okkur öll. Hún er sönnun þess að hver sem er getur orðið hvað sem er. Hér eru þrjár einfaldar reglur sem ég lærði að beita í námi mínu og hversdagsleik, reglur sem þú getur notað strax í dag til að breyta gervigreindinni í þinn persónulega leiðbeinanda. 1. Vertu forstjóri, ekki gúgglari Stærstu mistökin eru að nota gervigreind eins og leitarvél. Þú ert ekki að leita, þú ert að gefa verkefni. Taktu stjórnina og gefðu skýr fyrirmæli. Ekki: „markaðssetning á netinu“ Heldur: „Þú ert sérfræðingur í stafrænni markaðssetningu. Búðu til 10 punkta lista yfir helstu aðferðir til að auka sýnileika lítils fyrirtækis á samfélagsmiðlum árið 2025.“ 2. Gefðu gervigreindinni hlutverk og samhengi Gervigreind les ekki hugsanir. Hún þarf hráefni til að vinna úr. Með því að gefa henni hlutverk og nákvæmt samhengi færðu svör sem eru sniðin að þínum þörfum. Gott: „Skrifaðu um fjármálalæsi.“ Betra: „Þú ert fjármálaráðgjafi. Skrifaðu stuttan og hvetjandi texta fyrir ungt fólk á Íslandi um mikilvægi þess að byrja snemma að spara. Nefndu þrjú hagnýt ráð.“ 3. Skilgreindu útkomuna Ekki láta gervigreindina ráða því hvernig hún skilar svarinu. Vertu nákvæm/ur með hvaða snið þú vilt fá. Þetta sparar þér tíma og tryggir að niðurstaðan sé strax nothæf. Dæmi: „Búðu til töflu sem sýnir helstu muninn á hlutafélagi og einkahlutafélagi. Hafðu dálka fyrir ábyrgð, hlutafé og skattlagningu.“ Ákall til þjóðarinnar Við erum þjóð þekkingar og nýsköpunar. Við megum ekki dragast aftur úr í þessari byltingu. Ég hvet alla nemendur, sama á hvaða aldri þeir eru, til að læra inn í gervigreindinni. Ég hvet alla foreldra til að kenna börnum sínum á þessa tækni af ábyrgð og með gagnrýninni hugsun. Fyrir þau sem glíma við áskoranir eins og ADHD, lesblindu eða skort á málskilningi getur gervigreindin verið byltingarkennt hjálpartæki sem jafnar leikvöllinn og opnar nýjar dyr að þekkingu. Þessi grein er unnin í gervigreind en ekki af gervigreind - á því er mikill munur. Höfundur er gervigreindar- og framtíðarfræðingur. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Sigvaldi Einarsson Mest lesið Fúsk við mannvirkjagerð þarf ekki að viðgangast Helga Sigrún Harðardóttir Skoðun Bættar samgöngur og betra samfélag í Hafnarfirði Valdimar Víðisson Skoðun Glæpur eða gjörningur? Sigfús Aðalsteinsson,Baldur Borgþórsson Skoðun Reykjalundur á tímamótum Sveinn Guðmundsson Skoðun Áhyggjur af breytingum á eftirliti með mannvirkjagerð og faggilding Ágúst Jónsson Skoðun Ráð gegn óhugsandi áhættu Hafsteinn Hauksson,Reynir Smári Atlason Skoðun Hvers vegna? Ingólfur Sverrisson Skoðun Skaðabótalög – tímabærar breytingar Styrmir Gunnarsson,Sveinbjörn Claessen Skoðun Snjall notandi, snjallari gervigreind Agnar Burgess Skoðun Um stöðu íslenskukennslu á Íslandi Kjartan Jónsson Skoðun Skoðun Skoðun Skaðabótalög – tímabærar breytingar Styrmir Gunnarsson,Sveinbjörn Claessen skrifar Skoðun Hvers vegna? Ingólfur Sverrisson skrifar Skoðun Fúsk við mannvirkjagerð þarf ekki að viðgangast Helga Sigrún Harðardóttir skrifar Skoðun Reykjalundur á tímamótum Sveinn Guðmundsson skrifar Skoðun Bættar samgöngur og betra samfélag í Hafnarfirði Valdimar Víðisson skrifar Skoðun Áhyggjur af breytingum á eftirliti með mannvirkjagerð og faggilding Ágúst Jónsson skrifar Skoðun Snjall notandi, snjallari gervigreind Agnar Burgess skrifar Skoðun Ráð gegn óhugsandi áhættu Hafsteinn Hauksson,Reynir Smári Atlason skrifar Skoðun Forysta í sjálfbærni á bakslagstímum: Sterk gildi eru enn mikilvægari en áður Dr. Andreas Rasche skrifar Skoðun Fimm ára afmæli Batahúss Agnar Bragason skrifar Skoðun Takk! Borghildur Fjóla Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Íslandsklukkan: Markleysa frá upphafi Gunnar Salvarsson skrifar Skoðun Um stöðu íslenskukennslu á Íslandi Kjartan Jónsson skrifar Skoðun Gasa: Löng og torfarin leið til endurreisnar Philippe Lazzarini skrifar Skoðun Pops áttu p? Benedikt S. Benediktsson skrifar Skoðun Ríkisstjórnin hækkar leigu stúdenta Arent Orri J. Claessen,Viktor Pétur Finnsson skrifar Skoðun Annar í feðradegi…og ég leyfi mér að dreyma Ólafur Grétar Gunnarsson skrifar Skoðun Orkuskiptin heima og að heiman Eiríkur Hjálmarsson skrifar Skoðun Fyrir hvað stöndum við? Brynja Hallgrímsdóttir skrifar Skoðun COP30, Ísland, lífsskilyrði og loftslagsvá Kamma Thordarson skrifar Skoðun Dýrkeypt vinavæðing á vakt lögreglustjórans Ólafur Hauksson skrifar Skoðun Svöng Eflingarbörn Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun Úr myrkri í von – Saga Grindvíkinga Bryndís Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Þak yfir höfuðið er mannréttindi ekki forréttindi Kristján Þórður Snæbjarnarson skrifar Skoðun Glæpur eða gjörningur? Sigfús Aðalsteinsson,Baldur Borgþórsson skrifar Skoðun Við erum að vinna fyrir þig Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Börn í biðröð hjá Sýslumanni Helga Vala Helgadóttir skrifar Skoðun Sofandaháttur Íslands í nýrri iðnbyltingu Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Byggjum fyrir síðustu kaupendur Friðjón R. Friðjónsson skrifar Skoðun Það sem við segjum er það sem við erum Guðný Björk Pálmadóttir skrifar Sjá meira
Fyrir þremur árum hóf ég tvöfalt ferðalag. Annars vegar stóð ég í krefjandi Executive MBA námi hjá Akademias. Hins vegar var ég á kafi í daglegum rannsóknum á gervigreind, hliðarverkefni sem var drifið áfram af forvitni um það afl sem er að umbreyta heiminum. Fljótlega rann upp fyrir mér ljós: þessi tvö verkefni voru eitt og hið sama. Það varð algjör bylting í námi mínu þegar ég hætti að líta á gervigreindina sem utanaðkomandi fyrirbæri og fór að nota hana sem virkan námsfélaga. Ég tók myndir af glærum í tímum, glósaði beint inn í spjallviðmótið og í lok hvers kennsludags var ég kominn með dýpri og betri skilning á námsefninu en ég hafði áður talið mögulegt. Þetta var ekki bara spurning um skilvirkni; þetta var spurning um einbeitingu. Í heimi þar sem athygli okkar er stöðugt rænt af auglýsingum og truflunum frá samfélagsmiðlum, bauð gervigreindin upp á griðastað. Hreint og ómengað lærdómsumhverfi þar sem ekkert truflaði. Verkefnaskil urðu ekki lengur kvíðavaldur, heldur skapandi ferli þar sem ég nýtti tæknina til að dýpka þekkingu mína og skila vandaðri vinnu. Þessi reynsla sannfærði mig um að við stöndum frammi fyrir stærsta tækifæri í menntun frá upphafi bókagerðarlistar. Færnin til að eiga samskipti við gervigreind, oft kölluð spurnarforritun (prompt programming), er ekki fyrir útvalda tæknigúrúa. Hún er fyrir okkur öll. Hún er sönnun þess að hver sem er getur orðið hvað sem er. Hér eru þrjár einfaldar reglur sem ég lærði að beita í námi mínu og hversdagsleik, reglur sem þú getur notað strax í dag til að breyta gervigreindinni í þinn persónulega leiðbeinanda. 1. Vertu forstjóri, ekki gúgglari Stærstu mistökin eru að nota gervigreind eins og leitarvél. Þú ert ekki að leita, þú ert að gefa verkefni. Taktu stjórnina og gefðu skýr fyrirmæli. Ekki: „markaðssetning á netinu“ Heldur: „Þú ert sérfræðingur í stafrænni markaðssetningu. Búðu til 10 punkta lista yfir helstu aðferðir til að auka sýnileika lítils fyrirtækis á samfélagsmiðlum árið 2025.“ 2. Gefðu gervigreindinni hlutverk og samhengi Gervigreind les ekki hugsanir. Hún þarf hráefni til að vinna úr. Með því að gefa henni hlutverk og nákvæmt samhengi færðu svör sem eru sniðin að þínum þörfum. Gott: „Skrifaðu um fjármálalæsi.“ Betra: „Þú ert fjármálaráðgjafi. Skrifaðu stuttan og hvetjandi texta fyrir ungt fólk á Íslandi um mikilvægi þess að byrja snemma að spara. Nefndu þrjú hagnýt ráð.“ 3. Skilgreindu útkomuna Ekki láta gervigreindina ráða því hvernig hún skilar svarinu. Vertu nákvæm/ur með hvaða snið þú vilt fá. Þetta sparar þér tíma og tryggir að niðurstaðan sé strax nothæf. Dæmi: „Búðu til töflu sem sýnir helstu muninn á hlutafélagi og einkahlutafélagi. Hafðu dálka fyrir ábyrgð, hlutafé og skattlagningu.“ Ákall til þjóðarinnar Við erum þjóð þekkingar og nýsköpunar. Við megum ekki dragast aftur úr í þessari byltingu. Ég hvet alla nemendur, sama á hvaða aldri þeir eru, til að læra inn í gervigreindinni. Ég hvet alla foreldra til að kenna börnum sínum á þessa tækni af ábyrgð og með gagnrýninni hugsun. Fyrir þau sem glíma við áskoranir eins og ADHD, lesblindu eða skort á málskilningi getur gervigreindin verið byltingarkennt hjálpartæki sem jafnar leikvöllinn og opnar nýjar dyr að þekkingu. Þessi grein er unnin í gervigreind en ekki af gervigreind - á því er mikill munur. Höfundur er gervigreindar- og framtíðarfræðingur.
Skoðun Forysta í sjálfbærni á bakslagstímum: Sterk gildi eru enn mikilvægari en áður Dr. Andreas Rasche skrifar