Jákvætt að rafvarnarvopn hafi fælingarmátt Silja Rún Sigurbjörnsdóttir skrifar 18. október 2025 12:09 Margrét Valdimarsdóttir afbrotafræðingur. vísir/Lýður Rafvarnarvopnum hefur verið beitt sjö sinnum frá því að þau voru tekin í notkun á síðasta ári en hafa verið notuð talsvert oftar til að ógna. Oftast virðist duga að nota tækið til að ógna og telur afbrotafræðingur það jákvætt. Frá aprílmánuði til júní notaði lögregla rafvarnarvopn tvisvar sinnum við handtöku og fækkar tilfellum um eitt frá fyrsta ársfjórðungi 2025 samkvæmt upplýsingum frá lögreglu. „Markmiðið með innleiðingu rafvopna, rafvarnarvopna, var fyrst og fremst að fækka þeim tilvikum þar sem annað hvort lögreglumenn eða borgarar slasast við afskipti, til dæmis þegar grípa þarf til handtöku einstaklings sem veitir mótspyrnu og einnig að draga úr alvarlegri valdbeitingu, til dæmis að koma í veg fyrir að lögreglan þurfi að vopnast skotvopni,“ segir Margrét Valdimarsdóttir, afbrotafræðingur, í samtali við fréttastofu. „Þannig að þessar upplýsingar einar og sér segja ekki mikið um árangur eða áhrif notkunarinnar, einungis að lögreglan hefur ekki beitt rafvarnarvopni gegn borgurum mjög oft og engin sérstök aukning er á því.“ Einnig kemur fram að tilfellum þar sem beitingu rafvarnarvopna hefur verið ógnað hafi fjölgað. Margrét telur að fjölgun tilfellanna þurfi ekki endilega að þýða að lögreglumenn muni koma til með að beita vopninu oftar. „Það ætti í raun og veru alltaf að vera markmiðið að það sé nóg að lögreglan hafi rafvarnarvopn og það eitt og sér hafi ákveðinn svona fælingarmátt í för með sér á ógnandi einstaklinga,“ segir hún. „Mér finnst mikilvægt að við horfum á það sem jákvætt að það sé nóg að hóta því en það sé ekki notað í raun og veru gegn borgaranum eða gegn fólki sem er að handtaka.“ Margrét segir þó að einungis sé um lágmarksupplýsingar um notkun rafvarnarvopna að ræða og kallar hún eftir skýrara samhengi svo hægt sé að meta áhrif notkunarinnar. Rafbyssur Lögreglan Mest lesið Piltur skilinn eftir ber að ofan og skólaus eftir hrottafengna árás Innlent Engir ælupokar notaðir, þetta var núllpokaflug Innlent Dæmdur fyrir líkamsárás í matsalnum Innlent Hafði komið sér fyrir á háalofti hótels Innlent Tap upp á 130 milljónir og neikvætt eigið fé upp á aðrar 26 Innlent Þau kvöddu á árinu 2025 Erlent Töpuðu tæpum hundrað milljónum Innlent Fyrirskipaði árásir á „hryðjuverkaúrhrök“ í Nígeríu Erlent Kuldaskil á leið yfir landið Veður Minnst fimmtán særðir eftir hnífa- og efnaárás í Japan Erlent Fleiri fréttir Piltur skilinn eftir ber að ofan og skólaus eftir hrottafengna árás Dæmdur fyrir líkamsárás í matsalnum Engir ælupokar notaðir, þetta var núllpokaflug Hafði komið sér fyrir á háalofti hótels Tap upp á 130 milljónir og neikvætt eigið fé upp á aðrar 26 Umferðin róleg í kirkjugörðunum Töpuðu tæpum hundrað milljónum Milljónir í sekt fyrir að bakka á konu Þörf á að skerpa á verklagi spítalans í heimilisofbeldismálum Engin jólamessa vegna rafmagnsleysis Klæðning fauk af Stjórnsýsluhúsinu og skemmdi bíla Gleðileg jól, kæru lesendur Einn fluttur á sjúkrahús eftir bílslys Skiluðu hagnaði á kosningaári Hátíðarveisla á kaffistofu Samhjálpar: „Það er ró og friður yfir fólki“ Björgunarsveitin kölluð út í fokverkefni Grjóthrun undir Eyjafjöllum Fátækari eftir að hafa svindlað á ferðakonum Arion banki varar við svikaherferð Innanlandsflugi aflýst Foreldrar skipverjans fá áheyrn í Hæstarétti Hvar er opið á aðfangadag? Innflytjendamálin almenningi efst í huga Bæta við allt að 200 íbúðum og mathöll í Spöngina Maður í umferðarslysi reyndist fíkniefnasali Minni rekstrarkostnaður fyrir eigendur bensínháka Hafnar „jólakveðju“ ríkisins Hefði þurft hjólbörur undir öll verðlaunin sín Ýmis ráð til taugatrekktra á Þorláksmessu Ekkert því til fyrirstöðu að Ásthildur Lóa verði aftur ráðherra Sjá meira
Frá aprílmánuði til júní notaði lögregla rafvarnarvopn tvisvar sinnum við handtöku og fækkar tilfellum um eitt frá fyrsta ársfjórðungi 2025 samkvæmt upplýsingum frá lögreglu. „Markmiðið með innleiðingu rafvopna, rafvarnarvopna, var fyrst og fremst að fækka þeim tilvikum þar sem annað hvort lögreglumenn eða borgarar slasast við afskipti, til dæmis þegar grípa þarf til handtöku einstaklings sem veitir mótspyrnu og einnig að draga úr alvarlegri valdbeitingu, til dæmis að koma í veg fyrir að lögreglan þurfi að vopnast skotvopni,“ segir Margrét Valdimarsdóttir, afbrotafræðingur, í samtali við fréttastofu. „Þannig að þessar upplýsingar einar og sér segja ekki mikið um árangur eða áhrif notkunarinnar, einungis að lögreglan hefur ekki beitt rafvarnarvopni gegn borgurum mjög oft og engin sérstök aukning er á því.“ Einnig kemur fram að tilfellum þar sem beitingu rafvarnarvopna hefur verið ógnað hafi fjölgað. Margrét telur að fjölgun tilfellanna þurfi ekki endilega að þýða að lögreglumenn muni koma til með að beita vopninu oftar. „Það ætti í raun og veru alltaf að vera markmiðið að það sé nóg að lögreglan hafi rafvarnarvopn og það eitt og sér hafi ákveðinn svona fælingarmátt í för með sér á ógnandi einstaklinga,“ segir hún. „Mér finnst mikilvægt að við horfum á það sem jákvætt að það sé nóg að hóta því en það sé ekki notað í raun og veru gegn borgaranum eða gegn fólki sem er að handtaka.“ Margrét segir þó að einungis sé um lágmarksupplýsingar um notkun rafvarnarvopna að ræða og kallar hún eftir skýrara samhengi svo hægt sé að meta áhrif notkunarinnar.
Rafbyssur Lögreglan Mest lesið Piltur skilinn eftir ber að ofan og skólaus eftir hrottafengna árás Innlent Engir ælupokar notaðir, þetta var núllpokaflug Innlent Dæmdur fyrir líkamsárás í matsalnum Innlent Hafði komið sér fyrir á háalofti hótels Innlent Tap upp á 130 milljónir og neikvætt eigið fé upp á aðrar 26 Innlent Þau kvöddu á árinu 2025 Erlent Töpuðu tæpum hundrað milljónum Innlent Fyrirskipaði árásir á „hryðjuverkaúrhrök“ í Nígeríu Erlent Kuldaskil á leið yfir landið Veður Minnst fimmtán særðir eftir hnífa- og efnaárás í Japan Erlent Fleiri fréttir Piltur skilinn eftir ber að ofan og skólaus eftir hrottafengna árás Dæmdur fyrir líkamsárás í matsalnum Engir ælupokar notaðir, þetta var núllpokaflug Hafði komið sér fyrir á háalofti hótels Tap upp á 130 milljónir og neikvætt eigið fé upp á aðrar 26 Umferðin róleg í kirkjugörðunum Töpuðu tæpum hundrað milljónum Milljónir í sekt fyrir að bakka á konu Þörf á að skerpa á verklagi spítalans í heimilisofbeldismálum Engin jólamessa vegna rafmagnsleysis Klæðning fauk af Stjórnsýsluhúsinu og skemmdi bíla Gleðileg jól, kæru lesendur Einn fluttur á sjúkrahús eftir bílslys Skiluðu hagnaði á kosningaári Hátíðarveisla á kaffistofu Samhjálpar: „Það er ró og friður yfir fólki“ Björgunarsveitin kölluð út í fokverkefni Grjóthrun undir Eyjafjöllum Fátækari eftir að hafa svindlað á ferðakonum Arion banki varar við svikaherferð Innanlandsflugi aflýst Foreldrar skipverjans fá áheyrn í Hæstarétti Hvar er opið á aðfangadag? Innflytjendamálin almenningi efst í huga Bæta við allt að 200 íbúðum og mathöll í Spöngina Maður í umferðarslysi reyndist fíkniefnasali Minni rekstrarkostnaður fyrir eigendur bensínháka Hafnar „jólakveðju“ ríkisins Hefði þurft hjólbörur undir öll verðlaunin sín Ýmis ráð til taugatrekktra á Þorláksmessu Ekkert því til fyrirstöðu að Ásthildur Lóa verði aftur ráðherra Sjá meira