Þurfum ekki að loka landamærum en þurfum að opna augun Samúel Karl Ólason skrifar 3. ágúst 2025 16:01 Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir, dómsmálaráðherra. Vísir/Anton „Við þurfum ekki að loka landamærum en við þurfum kannski aðeins að opna augun. Opna augun fyrir því á hvaða stefnu byggir fólksfjölgun á Íslandi. Þegar ég hef verið að skoða þetta á fyrstu mánuðum í embætti, þá hefur stefnuleysið komið mér á óvart og hversu lítið ákvarðanir og hversu lítið lagasetning er byggð á gögnum.“ Þetta segir Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir, dómsmálaráðherra. Hún segir mikla fólksfjölgun hafa valdið spennu hér á landi og að þörf sé á breytingum svo hægt sé að ná utan um málaflokk innflytjenda og í senn draga úr áhyggjum fólks. Þorbjörg ræddi við Kristján Kristjánsson í nýjasta þætti Sprengisands á Bylgjunni en þar var til umræðu málefni innflytjenda og löggæsla. „Þetta mál lá þyngra á fólki en áður“ Kristján sagðist telja sig sjá vísbendingar í umræðu um útlendinga og kannski sérstaklega hælisleitendur og múslima, að hér á landi væri stækkandi hópur fólks sem væri mjög tortrygginn og hræddur í þeirra garð. Þessi hópur teldi fólkið fremja glæpi í stórum stíl. „Það er verið að ala á einhverskonar hugmynd um að það þurfi að loka landamærum og snúa algjörlega við stefnu okkar í innflutning fólks,“ sagði Kristján. Þessi málaflokkur heyrir að miklu leyti undir Þorbjörgu og spurði Kristján hvernig hún sæi stöðuna. Þorbjörg sagði spurninguna ekki litla. Útlendingamálin hér á landi væru, eins og víðast annars staðar, risavaxinn málaflokkur í öllu pólitísku samhengi. „Ég verð að segja að mér fannst ég finna mjög skýrt í síðustu kosningabaráttu, borið saman við fjórum árum áður, að þetta mál lá þyngra á fólki en áður. Maður finnur það alveg greinilega.“ Skýrt umboð „til að ná stjórn á aðstæðum“ Þorbjörg sagðist upplifa það sama varðandi afbrot. Fólk virtist hafa tilfinningu fyrir því að afbrotum færi fjölgandi. Að öryggistilfinning fólks fari minnkandi. Nauðsynlegt væri að leggja við hlustir. Hún sagðist líka sjá þá umræðu sem Kristján hefði vísað í. „Varðandi ríkisstjórnina og okkar hugmyndafræði, þá held ég að þegar við tölum um að við höfum fengið skýrt umboð til að innleiða okkar stefnu, þá muni það hafa jákvæð áhrif á samfélagið allt þegar fólk upplifir að ríkisstjórnin er einhuga í útlendingamálum. Að við höfum fengið skýrt umboð til að fara í ákveðnar breytingar sem þarf að fara í, til að ná stjórn á aðstæðum,“ sagði Þorbjörg. Einnig þyrfti breytingar til að geta boðið því fólki sem kemur hingað til lands raunveruleg tækifæri til þátttöku í samfélaginu. „Að við séum ekki að elta fordæmi ákveðinna Norðurlanda, til dæmis, þar sem hópar útlendinga hafa orðið einhver jaðarhópur. Fyrst og fremst vegna þess að tækifæri til þátttöku hefur skort.“ Hún sagði vilja innan ríkisstjórnarinnar til að færa regluverk nær Norðurlöndunum, eða frekar taka ákveðnar séríslenskar reglur úr sambandi. Nefndi Þorbjörg að þess vegna hefði verið lagt fram frumvarp um afturköllun alþjóðlegrar verndar við ákveðnar aðstæður og frumvarp um afnám á reglu sem gerir það að verkum að fólk fær sjálfkrafa vernd hér á landi eftir að hafa verið hér í átján mánuði, dragist úr úrvinnslu mála þeirra. Hún sagði vilja til að ná betur um málaflokkinn og sinna fólkinu betur og vonandi draga úr áhyggjum fólks af því að hér hafi verið farið of geyst. Ástand eða ekki ástand Aðspurð hvort hún myndi taka undir það að hér ríkti einhverskonar ástand sem taka þyrfti á og vinda ofan af sagði Þorbjörg það velta á hvað verið væri að horfa á. Það væru staðreyndir að fólki hefði fjölgað mjög hér á landi frá 2017 og að það hefði haft mikil áhrif á húsnæðismarkað. „Ég heyrði í kosningabaráttunni kennara tala um að það væri flóknara að kenna í kennslustofum, til dæmis hér í Reykjavík. Þar er ekkert verið tala um hælisleitendur heldur einfaldlega útlendinga.“ Hún sagði hælisleitendur lítinn hluta þess fólks sem kæmi hingað til lands. Þrír fjórðu þeirra kæmu af Schengen-svæðinu. Fólk sem kæmi hingað til að vinna í ferðaþjónustu eða byggingageiranum. Það fólk væri rót hagvaxtar hér á landi. „Þetta er flóknara þegar það eru sex tungumál í bekknum. Heilbrigðisstarfsfólk segir það sama og lögreglufólk segir það sama. Þá auðvitað hlustar þú,“ sagð Þorbjörg. „Er það ástand? Já, það er ástand vegna þess að það hefur orðið kraftmikil breyting á mjög stuttum tíma.“ Hlusta má á Sprengisand í spilaranum hér að neðan. Viðtalið við Þorbjörgu hefst eftir tæpar 44 mínútur. Horfa þurfi á heildarmyndina Þorbjörg sagði að frá 2017 hefði fólksfjölgun hér á Íslandi verið fimmtánföld fólksfjölgun Evrópusambandsins. Það hefði auðvitað áhrif að fólki á Íslandi hefði fjölgað um 51 þúsund manns frá 2017 til 2024. Hins vegar væru hælisleitendur eingöngu lítill hópur þessa fólks og það skekkti umræðuna. „Það þarf að horfa á heildarmyndina. Hvað er að gerast á Íslandi? Kraftmikil fólksfjölgun á mjög stuttum tíma. Það eru engin geimvísindi að það hefur áhrif á húsnæðismarkað. Það getur búið til félagslega spennu, ef móttökurnar eru ekki eins og þær eiga að vera og framkallað, ég held þetta sé gróðrastýja fyrir ákveðin viðhorf.“ Kristján spurði hvort hér hefði verið ótti við að ræða þennan málaflokk á síðustu árum og hvort það hefði ekki þau áhrif að hægt væri að kasta fram hinum og þessum staðhæfingum því raunverulegar og sannar upplýsingar væru af skornum skammti. Þorbjörg tók undir það og sagði raunverulegu stöðuna þá að fólksfjölgun hefði myndað gríðarlega þrýsting á suðvesturhorni Íslands. Þá gagnrýndi hún síðustu ríkisstjórn landsins fyrir að hafa ekki gengið í takti þegar kom að málefnum innflytjenda. „Þegar ég skoða dvalarleyfin til dæmis, finnst mér sláandi að sjá að stór breyta um það hvernig okkar samfélag þróast er ekki byggð á stefnu, er ekki byggð á gögnum og þá er það kannski veikasti hópurinn í samfélaginu sem tekur á sig reikninginn fyrir það. Fólk sem kemur hingað til lands á flótta.“ Hún sagði að í ár væri verið að taka á móti svipað mörgum hælisleitendum og gert var árið 2021. Umsóknum færi fækkandi eftir nokkur mjög stór ár. Ríkisstjórn Kristrúnar Frostadóttur Innflytjendamál Hælisleitendur Lögreglan Sprengisandur Mest lesið Grunaður hraðbankaþjófur nennti ekki með austur nóttina örlagaríku Innlent Glímdi við veikindi fyrir andlátið sem breyttu persónuleika hans Innlent Mannskæð skotárás í skóla í Bandaríkjunum Erlent Ekki séð neitt þessu líkt á sínum fjörutíu ára ferli Innlent Til skoðunar að flytja Sjálfstæðisflokkinn úr Valhöll Innlent Stefna Open AI vegna sjálfsvígs sonarins Erlent Supu hveljur á fundi með ráðherra á Egilsstöðum Innlent Gátu ekki opnað hraðbankann þrátt fyrir ítrekaðar tilraunir Innlent Er við góða líkamlega heilsu en heilinn að „bregðast honum“ Erlent Raðsundlaugarkúkari gengur laus í Oulu Erlent Fleiri fréttir Sé hægt að gera byltingu í íslensku heilbrigðiskerfi Skólamál í Kópavogi: Bókun eftir bókun á fundi bæjarstjórnar Hafna „órökstuddum fullyrðingum“ Sigurðar Inga Þyrlan kölluð út vegna slasaðs manns í Gemludal Menningarráðherra skipaði son heilbrigðisráðherra í formannsstörf Vara við svikapóstum í þeirra nafni Bylting framundan en Landspítalinn þurfi að hlaupa hraðar Faðir plokksins kenndi ráðherra að plokka Gátu ekki opnað hraðbankann þrátt fyrir ítrekaðar tilraunir Kári Stefánsson í beinni, erfiður hraðbanki og Dönum ekki skemmt Óttuðust um ferðamenn sem sátu fastir í Markarfljóti Glímdi við veikindi fyrir andlátið sem breyttu persónuleika hans Hraðbankaþjófur játar sök Framlengja gæsluvarðhald yfir leiðbeinandanum um fjórar vikur Supu hveljur á fundi með ráðherra á Egilsstöðum Grunaður hraðbankaþjófur nennti ekki með austur nóttina örlagaríku Með mikla áverka og mjög kaldur þegar hann fannst Móðirin áfram í haldi og húsleit á Írlandi Til skoðunar að flytja Sjálfstæðisflokkinn úr Valhöll Losun Íslands jókst á öllum sviðum og langt í land með skuldbindingar Bylting í heilbrigðisþjónustu og áróður Bandaríkjamanna Vilja halda leiðbeinandanum áfram bak við lás og slá Kynna drög að nýrri stefnu í heilbrigðismálum Ekki séð neitt þessu líkt á sínum fjörutíu ára ferli Innbrot og slagsmál í miðborginni Segir dóminn áfellisdóm yfir seinagangi lögreglu í kynferðisbrotamálum Málafjöldi tvöfaldast milli ára: „Hálfur milljarður farinn nú þegar“ Heilbrigðisráðuneytið færir sig um set Enginn vilji taka ábyrgð á því hvenær eigi að loka Reynisfjöru Minntust þess ekki að hafa brennt tösku fyrir Stefán Blackburn Sjá meira
Þetta segir Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir, dómsmálaráðherra. Hún segir mikla fólksfjölgun hafa valdið spennu hér á landi og að þörf sé á breytingum svo hægt sé að ná utan um málaflokk innflytjenda og í senn draga úr áhyggjum fólks. Þorbjörg ræddi við Kristján Kristjánsson í nýjasta þætti Sprengisands á Bylgjunni en þar var til umræðu málefni innflytjenda og löggæsla. „Þetta mál lá þyngra á fólki en áður“ Kristján sagðist telja sig sjá vísbendingar í umræðu um útlendinga og kannski sérstaklega hælisleitendur og múslima, að hér á landi væri stækkandi hópur fólks sem væri mjög tortrygginn og hræddur í þeirra garð. Þessi hópur teldi fólkið fremja glæpi í stórum stíl. „Það er verið að ala á einhverskonar hugmynd um að það þurfi að loka landamærum og snúa algjörlega við stefnu okkar í innflutning fólks,“ sagði Kristján. Þessi málaflokkur heyrir að miklu leyti undir Þorbjörgu og spurði Kristján hvernig hún sæi stöðuna. Þorbjörg sagði spurninguna ekki litla. Útlendingamálin hér á landi væru, eins og víðast annars staðar, risavaxinn málaflokkur í öllu pólitísku samhengi. „Ég verð að segja að mér fannst ég finna mjög skýrt í síðustu kosningabaráttu, borið saman við fjórum árum áður, að þetta mál lá þyngra á fólki en áður. Maður finnur það alveg greinilega.“ Skýrt umboð „til að ná stjórn á aðstæðum“ Þorbjörg sagðist upplifa það sama varðandi afbrot. Fólk virtist hafa tilfinningu fyrir því að afbrotum færi fjölgandi. Að öryggistilfinning fólks fari minnkandi. Nauðsynlegt væri að leggja við hlustir. Hún sagðist líka sjá þá umræðu sem Kristján hefði vísað í. „Varðandi ríkisstjórnina og okkar hugmyndafræði, þá held ég að þegar við tölum um að við höfum fengið skýrt umboð til að innleiða okkar stefnu, þá muni það hafa jákvæð áhrif á samfélagið allt þegar fólk upplifir að ríkisstjórnin er einhuga í útlendingamálum. Að við höfum fengið skýrt umboð til að fara í ákveðnar breytingar sem þarf að fara í, til að ná stjórn á aðstæðum,“ sagði Þorbjörg. Einnig þyrfti breytingar til að geta boðið því fólki sem kemur hingað til lands raunveruleg tækifæri til þátttöku í samfélaginu. „Að við séum ekki að elta fordæmi ákveðinna Norðurlanda, til dæmis, þar sem hópar útlendinga hafa orðið einhver jaðarhópur. Fyrst og fremst vegna þess að tækifæri til þátttöku hefur skort.“ Hún sagði vilja innan ríkisstjórnarinnar til að færa regluverk nær Norðurlöndunum, eða frekar taka ákveðnar séríslenskar reglur úr sambandi. Nefndi Þorbjörg að þess vegna hefði verið lagt fram frumvarp um afturköllun alþjóðlegrar verndar við ákveðnar aðstæður og frumvarp um afnám á reglu sem gerir það að verkum að fólk fær sjálfkrafa vernd hér á landi eftir að hafa verið hér í átján mánuði, dragist úr úrvinnslu mála þeirra. Hún sagði vilja til að ná betur um málaflokkinn og sinna fólkinu betur og vonandi draga úr áhyggjum fólks af því að hér hafi verið farið of geyst. Ástand eða ekki ástand Aðspurð hvort hún myndi taka undir það að hér ríkti einhverskonar ástand sem taka þyrfti á og vinda ofan af sagði Þorbjörg það velta á hvað verið væri að horfa á. Það væru staðreyndir að fólki hefði fjölgað mjög hér á landi frá 2017 og að það hefði haft mikil áhrif á húsnæðismarkað. „Ég heyrði í kosningabaráttunni kennara tala um að það væri flóknara að kenna í kennslustofum, til dæmis hér í Reykjavík. Þar er ekkert verið tala um hælisleitendur heldur einfaldlega útlendinga.“ Hún sagði hælisleitendur lítinn hluta þess fólks sem kæmi hingað til lands. Þrír fjórðu þeirra kæmu af Schengen-svæðinu. Fólk sem kæmi hingað til að vinna í ferðaþjónustu eða byggingageiranum. Það fólk væri rót hagvaxtar hér á landi. „Þetta er flóknara þegar það eru sex tungumál í bekknum. Heilbrigðisstarfsfólk segir það sama og lögreglufólk segir það sama. Þá auðvitað hlustar þú,“ sagð Þorbjörg. „Er það ástand? Já, það er ástand vegna þess að það hefur orðið kraftmikil breyting á mjög stuttum tíma.“ Hlusta má á Sprengisand í spilaranum hér að neðan. Viðtalið við Þorbjörgu hefst eftir tæpar 44 mínútur. Horfa þurfi á heildarmyndina Þorbjörg sagði að frá 2017 hefði fólksfjölgun hér á Íslandi verið fimmtánföld fólksfjölgun Evrópusambandsins. Það hefði auðvitað áhrif að fólki á Íslandi hefði fjölgað um 51 þúsund manns frá 2017 til 2024. Hins vegar væru hælisleitendur eingöngu lítill hópur þessa fólks og það skekkti umræðuna. „Það þarf að horfa á heildarmyndina. Hvað er að gerast á Íslandi? Kraftmikil fólksfjölgun á mjög stuttum tíma. Það eru engin geimvísindi að það hefur áhrif á húsnæðismarkað. Það getur búið til félagslega spennu, ef móttökurnar eru ekki eins og þær eiga að vera og framkallað, ég held þetta sé gróðrastýja fyrir ákveðin viðhorf.“ Kristján spurði hvort hér hefði verið ótti við að ræða þennan málaflokk á síðustu árum og hvort það hefði ekki þau áhrif að hægt væri að kasta fram hinum og þessum staðhæfingum því raunverulegar og sannar upplýsingar væru af skornum skammti. Þorbjörg tók undir það og sagði raunverulegu stöðuna þá að fólksfjölgun hefði myndað gríðarlega þrýsting á suðvesturhorni Íslands. Þá gagnrýndi hún síðustu ríkisstjórn landsins fyrir að hafa ekki gengið í takti þegar kom að málefnum innflytjenda. „Þegar ég skoða dvalarleyfin til dæmis, finnst mér sláandi að sjá að stór breyta um það hvernig okkar samfélag þróast er ekki byggð á stefnu, er ekki byggð á gögnum og þá er það kannski veikasti hópurinn í samfélaginu sem tekur á sig reikninginn fyrir það. Fólk sem kemur hingað til lands á flótta.“ Hún sagði að í ár væri verið að taka á móti svipað mörgum hælisleitendum og gert var árið 2021. Umsóknum færi fækkandi eftir nokkur mjög stór ár.
Ríkisstjórn Kristrúnar Frostadóttur Innflytjendamál Hælisleitendur Lögreglan Sprengisandur Mest lesið Grunaður hraðbankaþjófur nennti ekki með austur nóttina örlagaríku Innlent Glímdi við veikindi fyrir andlátið sem breyttu persónuleika hans Innlent Mannskæð skotárás í skóla í Bandaríkjunum Erlent Ekki séð neitt þessu líkt á sínum fjörutíu ára ferli Innlent Til skoðunar að flytja Sjálfstæðisflokkinn úr Valhöll Innlent Stefna Open AI vegna sjálfsvígs sonarins Erlent Supu hveljur á fundi með ráðherra á Egilsstöðum Innlent Gátu ekki opnað hraðbankann þrátt fyrir ítrekaðar tilraunir Innlent Er við góða líkamlega heilsu en heilinn að „bregðast honum“ Erlent Raðsundlaugarkúkari gengur laus í Oulu Erlent Fleiri fréttir Sé hægt að gera byltingu í íslensku heilbrigðiskerfi Skólamál í Kópavogi: Bókun eftir bókun á fundi bæjarstjórnar Hafna „órökstuddum fullyrðingum“ Sigurðar Inga Þyrlan kölluð út vegna slasaðs manns í Gemludal Menningarráðherra skipaði son heilbrigðisráðherra í formannsstörf Vara við svikapóstum í þeirra nafni Bylting framundan en Landspítalinn þurfi að hlaupa hraðar Faðir plokksins kenndi ráðherra að plokka Gátu ekki opnað hraðbankann þrátt fyrir ítrekaðar tilraunir Kári Stefánsson í beinni, erfiður hraðbanki og Dönum ekki skemmt Óttuðust um ferðamenn sem sátu fastir í Markarfljóti Glímdi við veikindi fyrir andlátið sem breyttu persónuleika hans Hraðbankaþjófur játar sök Framlengja gæsluvarðhald yfir leiðbeinandanum um fjórar vikur Supu hveljur á fundi með ráðherra á Egilsstöðum Grunaður hraðbankaþjófur nennti ekki með austur nóttina örlagaríku Með mikla áverka og mjög kaldur þegar hann fannst Móðirin áfram í haldi og húsleit á Írlandi Til skoðunar að flytja Sjálfstæðisflokkinn úr Valhöll Losun Íslands jókst á öllum sviðum og langt í land með skuldbindingar Bylting í heilbrigðisþjónustu og áróður Bandaríkjamanna Vilja halda leiðbeinandanum áfram bak við lás og slá Kynna drög að nýrri stefnu í heilbrigðismálum Ekki séð neitt þessu líkt á sínum fjörutíu ára ferli Innbrot og slagsmál í miðborginni Segir dóminn áfellisdóm yfir seinagangi lögreglu í kynferðisbrotamálum Málafjöldi tvöfaldast milli ára: „Hálfur milljarður farinn nú þegar“ Heilbrigðisráðuneytið færir sig um set Enginn vilji taka ábyrgð á því hvenær eigi að loka Reynisfjöru Minntust þess ekki að hafa brennt tösku fyrir Stefán Blackburn Sjá meira