Gervigreindarskólinn Alpha: Framtíðarsýn fyrir íslenska grunnskóla Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar 14. júní 2025 19:31 Hvað ef barnið þitt gæti klárað bóklegu vinnuna fyrir hádegi og varið eftirmiðdeginum í skapandi verkefni sem undirbúa það fyrir raunverulegt líf? Þetta hljómar kannski eins og fjarlæg framtíð, en er nú þegar raunveruleikinn í bandaríska skólanum Alpha, sem notar gervigreind til að gjörbylta menntun. Niðurstöðurnar tala sínu máli: nemendur Alpha læra tvöfalt hraðar en jafnaldrar þeirra og raðast meðal efstu 1-2% á landsvísu á stöðluðum prófum. En það sem er jafnvel mikilvægara: nemendur segjast elska skólann sinn. Alpha-líkanið býður upp á ögrandi hugmyndir sem hægt er að aðlaga að íslensku skólakerfi sem er nú þegar sveigjanlegt og opið fyrir nýsköpun. Skólinn sem kennir sig sjálfur Módel Alpha byggir á tveimur megin stoðum: Gervigreindarstýrður bóknámsmorgunn: Nemendur verja morgninum með heyrnartól, þar sem þau vinna sjálfstætt í námsefni í stærðfræði, lestri og raungreinum. Gervigreindin aðlagar námsefnið að hraða hvers og eins. Kennarinn er ekki lengur hefðbundinn fyrirlesari heldur leiðbeinandi (e. Guide) sem hvetur áfram og veitir einstaklingsbundinn stuðning. Verkefnadrifinn nýsköpunareftirmiðdagur: Eftir hádegi breytist skólinn í skapandi smiðju þar sem nemendur læra í gegnum raunveruleg verkefni. Þau hafa meðal annars rekið eigin matarvagna, hannað tölvuleiki og lært um fjárfestingar. Hér læra nemendur færni sem engin bók getur kennt: frumkvæði, samvinnu, lausnaleit og seiglu. Hvernig gæti þetta virkað á Íslandi? Aðlögunarhæfar námslotur og nýsköpun eru ekki lúxus heldur nauðsyn til að undirbúa nemendur fyrir framtíðina. Hér eru nokkrar leiðir til að innleiða þessar hugmyndir: Aðlagaðar námslotur: Ímyndið ykkur að nemendur í Reykjavík eða á Akureyri noti stærðfræðiforrit sem lagar sig að þörfum hvers nemanda. Þetta myndi ekki aðeins flýta fyrir námi þeirra heldur einnig skapa svigrúm fyrir kennarann til að sinna þeim nemendum sem þurfa sérstakan stuðning. Nýsköpunar-eftirmiðdagar: Fimmtudagseftirmiðdagar gætu orðið vettvangur þverfaglegra nýsköpunarverkefna þar sem nemendur vinna í hópum að raunhæfum áskorunum. Gervigreind gæti hjálpað til við rannsóknir og frumgerðahönnun sem styrkir skapandi hugsun og lausnaleit. Kennarinn sem leiðbeinandi: Kennarar þyrftu að fá markvissa þjálfun í því að stýra námi og nýta sér upplýsingar úr gervigreindarkerfum. Þetta myndi efla þá í hlutverki leiðbeinanda sem styður frekar en stjórnar námi nemenda. Jafnrétti og framtíð fyrir alla Alpha-skólinn sannar að það er hægt að kenna grunnfögin skilvirkar og skapa pláss fyrir þá færni sem undirbýr nemendur fyrir framtíðina: sköpun, gagnrýna hugsun og frumkvæði. Ef sveitarfélög og skólastjórnendur grípa þetta tækifæri núna gætu íslenskir almenningsskólar orðið fyrirmynd í alþjóðlegu samhengi, þar sem öll börn, óháð bakgrunni eða efnahag, fá aðgang að fyrsta flokks menntun. Það er ekki spurning um hvort framtíðin kemur til Íslands, heldur hvernig og fyrir hvern. Sveitarfélög sem taka frumkvæðið núna geta skapað framtíð þar sem gervigreind er öflugt verkfæri jafnaðar og nýsköpunar fyrir alla, ekki forréttindi fárra. Nú er tækifærið. Hvaða sveitarfélag ætlar að vera fyrst til að taka á móti framtíðinni af yfirvegun í stað þess að þurfa að gera það í flýti síðar? Frekari upplýsingar er hægt að finna á 2hourlearning.com . Til upplýsinga tengist höfundur hvorki skólanum né kennsluaðferðinni að nokkru leiti. Í næstu grein mun ég skrifa um innleiðingu gervigreindar í íslenska skóla. Höfundur er ráðgjafi í nýsköpun og gervigreind. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Björgmundur Örn Guðmundsson Gervigreind Mest lesið Greiðsla með Vísakorti tryggir ekki endurgreiðslu – forfallatryggingar gagnslausar þegar mest á reynir Erna Guðmundsdóttir Skoðun „Já, hvað með bara að skjóta hann!“ Þórhildur Hjaltadóttir Skoðun Aukin tækifæri verslunarfólks til framtíðar Anna Bragadóttir, Gunnur Líf Gunnarsdóttir og Svava Þorsteinsdóttir Skoðun Stjórnmálin verða að virka Bjarni Benediktsson Skoðun Ísrael – brostnir draumar og lygar Ingibjörg Þóra Haraldsdóttir Skoðun 80.000 manna klóakrennsli í Dýrafjörð í boði Arctic Fish Jón Kaldal Skoðun Þau eru framtíðin – en fá ekki að njóta nútímans Sigurður Kári Skoðun Trump les tölvupóstinn þinn Mörður Áslaugarson Skoðun Að leigja okkar eigin innviði Halldóra Mogensen Skoðun Í minningu sonar – og allra þeirra sem aldrei komu heim Kristín Dýrfjörð,Friðrik Þór Guðmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Þau eru framtíðin – en fá ekki að njóta nútímans Sigurður Kári skrifar Skoðun Greiðsla með Vísakorti tryggir ekki endurgreiðslu – forfallatryggingar gagnslausar þegar mest á reynir Erna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Hvers vegna þegir kristin, vestræn menning? Ómar Torfason skrifar Skoðun Trump les tölvupóstinn þinn Mörður Áslaugarson skrifar Skoðun „Já, hvað með bara að skjóta hann!“ Þórhildur Hjaltadóttir skrifar Skoðun Heimar sem þurfa nýja umræðu! Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Sársauki annarra og samúðarþreyta Guðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Í minningu sonar – og allra þeirra sem aldrei komu heim Kristín Dýrfjörð,Friðrik Þór Guðmundsson skrifar Skoðun Alþjóðalög eða lögleysa? Urður Hákonardóttir skrifar Skoðun Truman-ríkið: Tilraunir raunheimsins að komast í gegnum gervihvelfinguna Svala Magnea Ásdísardóttir skrifar Skoðun GPT‑5 kemur í ágúst – áskoranir og tækifæri fyrir Ísland Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Við tölum um vöxt — en gleymum því sem vex Þórdís Hólm Filipsdóttir skrifar Skoðun Verri framkoma en hjá Trump Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Landið talar Davíð Arnar Oddgeirsson skrifar Skoðun Ætla þau að halda áfram að grafa sína eigin gröf? Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Ísrael – brostnir draumar og lygar Ingibjörg Þóra Haraldsdóttir skrifar Skoðun Ein af hverjum fjórum Silja Höllu Egilsdóttir skrifar Skoðun Vertu drusla! Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Þegar hið smáa verður risastórt Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Þú ert búin að eyðileggja líf mitt!!! Sandra Ósk Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Tekur sér stöðu með Evrópusambandinu Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Feluleikur ríkisstjórnarinnar? Lárus Guðmundsson skrifar Skoðun Ég heiti Elísa og ég er Drusla Elísa Rún Svansdóttir skrifar Skoðun Grindavík má enn bíða Gísli Stefánsson skrifar Skoðun Aðventukerti og aðgangshindranir Kristín María Birgisdóttir skrifar Skoðun Lífið í tjaldi á Gaza Viðar Hreinsson,Israa Saed skrifar Skoðun Gaza og sjálfbærni mennskunnar Elva Rakel Jónsdóttir skrifar Skoðun Börnin og hungursneyðin í Gaza Sverrir Ólafsson skrifar Skoðun Kynbundið ofbeldi Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun Aðdragandi aðildar þarf umboð Erna Bjarnadóttir skrifar Sjá meira
Hvað ef barnið þitt gæti klárað bóklegu vinnuna fyrir hádegi og varið eftirmiðdeginum í skapandi verkefni sem undirbúa það fyrir raunverulegt líf? Þetta hljómar kannski eins og fjarlæg framtíð, en er nú þegar raunveruleikinn í bandaríska skólanum Alpha, sem notar gervigreind til að gjörbylta menntun. Niðurstöðurnar tala sínu máli: nemendur Alpha læra tvöfalt hraðar en jafnaldrar þeirra og raðast meðal efstu 1-2% á landsvísu á stöðluðum prófum. En það sem er jafnvel mikilvægara: nemendur segjast elska skólann sinn. Alpha-líkanið býður upp á ögrandi hugmyndir sem hægt er að aðlaga að íslensku skólakerfi sem er nú þegar sveigjanlegt og opið fyrir nýsköpun. Skólinn sem kennir sig sjálfur Módel Alpha byggir á tveimur megin stoðum: Gervigreindarstýrður bóknámsmorgunn: Nemendur verja morgninum með heyrnartól, þar sem þau vinna sjálfstætt í námsefni í stærðfræði, lestri og raungreinum. Gervigreindin aðlagar námsefnið að hraða hvers og eins. Kennarinn er ekki lengur hefðbundinn fyrirlesari heldur leiðbeinandi (e. Guide) sem hvetur áfram og veitir einstaklingsbundinn stuðning. Verkefnadrifinn nýsköpunareftirmiðdagur: Eftir hádegi breytist skólinn í skapandi smiðju þar sem nemendur læra í gegnum raunveruleg verkefni. Þau hafa meðal annars rekið eigin matarvagna, hannað tölvuleiki og lært um fjárfestingar. Hér læra nemendur færni sem engin bók getur kennt: frumkvæði, samvinnu, lausnaleit og seiglu. Hvernig gæti þetta virkað á Íslandi? Aðlögunarhæfar námslotur og nýsköpun eru ekki lúxus heldur nauðsyn til að undirbúa nemendur fyrir framtíðina. Hér eru nokkrar leiðir til að innleiða þessar hugmyndir: Aðlagaðar námslotur: Ímyndið ykkur að nemendur í Reykjavík eða á Akureyri noti stærðfræðiforrit sem lagar sig að þörfum hvers nemanda. Þetta myndi ekki aðeins flýta fyrir námi þeirra heldur einnig skapa svigrúm fyrir kennarann til að sinna þeim nemendum sem þurfa sérstakan stuðning. Nýsköpunar-eftirmiðdagar: Fimmtudagseftirmiðdagar gætu orðið vettvangur þverfaglegra nýsköpunarverkefna þar sem nemendur vinna í hópum að raunhæfum áskorunum. Gervigreind gæti hjálpað til við rannsóknir og frumgerðahönnun sem styrkir skapandi hugsun og lausnaleit. Kennarinn sem leiðbeinandi: Kennarar þyrftu að fá markvissa þjálfun í því að stýra námi og nýta sér upplýsingar úr gervigreindarkerfum. Þetta myndi efla þá í hlutverki leiðbeinanda sem styður frekar en stjórnar námi nemenda. Jafnrétti og framtíð fyrir alla Alpha-skólinn sannar að það er hægt að kenna grunnfögin skilvirkar og skapa pláss fyrir þá færni sem undirbýr nemendur fyrir framtíðina: sköpun, gagnrýna hugsun og frumkvæði. Ef sveitarfélög og skólastjórnendur grípa þetta tækifæri núna gætu íslenskir almenningsskólar orðið fyrirmynd í alþjóðlegu samhengi, þar sem öll börn, óháð bakgrunni eða efnahag, fá aðgang að fyrsta flokks menntun. Það er ekki spurning um hvort framtíðin kemur til Íslands, heldur hvernig og fyrir hvern. Sveitarfélög sem taka frumkvæðið núna geta skapað framtíð þar sem gervigreind er öflugt verkfæri jafnaðar og nýsköpunar fyrir alla, ekki forréttindi fárra. Nú er tækifærið. Hvaða sveitarfélag ætlar að vera fyrst til að taka á móti framtíðinni af yfirvegun í stað þess að þurfa að gera það í flýti síðar? Frekari upplýsingar er hægt að finna á 2hourlearning.com . Til upplýsinga tengist höfundur hvorki skólanum né kennsluaðferðinni að nokkru leiti. Í næstu grein mun ég skrifa um innleiðingu gervigreindar í íslenska skóla. Höfundur er ráðgjafi í nýsköpun og gervigreind.
Greiðsla með Vísakorti tryggir ekki endurgreiðslu – forfallatryggingar gagnslausar þegar mest á reynir Erna Guðmundsdóttir Skoðun
Aukin tækifæri verslunarfólks til framtíðar Anna Bragadóttir, Gunnur Líf Gunnarsdóttir og Svava Þorsteinsdóttir Skoðun
Í minningu sonar – og allra þeirra sem aldrei komu heim Kristín Dýrfjörð,Friðrik Þór Guðmundsson Skoðun
Skoðun Greiðsla með Vísakorti tryggir ekki endurgreiðslu – forfallatryggingar gagnslausar þegar mest á reynir Erna Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun Í minningu sonar – og allra þeirra sem aldrei komu heim Kristín Dýrfjörð,Friðrik Þór Guðmundsson skrifar
Skoðun Truman-ríkið: Tilraunir raunheimsins að komast í gegnum gervihvelfinguna Svala Magnea Ásdísardóttir skrifar
Greiðsla með Vísakorti tryggir ekki endurgreiðslu – forfallatryggingar gagnslausar þegar mest á reynir Erna Guðmundsdóttir Skoðun
Aukin tækifæri verslunarfólks til framtíðar Anna Bragadóttir, Gunnur Líf Gunnarsdóttir og Svava Þorsteinsdóttir Skoðun
Í minningu sonar – og allra þeirra sem aldrei komu heim Kristín Dýrfjörð,Friðrik Þór Guðmundsson Skoðun