Verkalýðshreyfingin á næsta leik í Evrópuumræðunni Dagbjört Hákonardóttir skrifar 1. maí 2025 10:31 Í dag 1. maí fögnum við alþjóðlegum baráttudegi verkafólks. Dagurinn á sér kæran sess í hugum okkar jafnaðarmanna og munum við Samfylkingarfólk koma saman um land allt í tilefni dagsins sem fyrr. Baráttan tekur á sig breyttar myndir nú þegar flokkurinn heldur um taumana í ríkisstjórnarsamstarfi og verkefni okkar er að mæta kröfum vinnandi fólks um bætt kjör og koma áherslum okkar í framkvæmd. Frá niðurstöðum kosninga hefur stjórnmálaumræðan hins vegar tekið stakkaskiptum í kjölfar vendinga á alþjóðlega sviðinu. Umræða um öryggis- og varnarmál hefur aldrei verið ofar á baugi og af góðri ástæðu – öryggi okkar og barátta fyrir því að geta frjálst um höfuð strokið í lýðræðisþjóðfélagi þar sem félagslegt réttlæti er í forgrunni, er og verður grundvallarbaráttumál jafnaðarflokka um allan heim. Evrópusambandsaðild Íslands væri kjaramál Þess vegna er eðlilegt að öryggis og varnarmál og umræða um stöðu Íslands í alþjóðasamfélaginu sé dregin fram í samhengi við fyrirhugaða þjóðaratkvæðagreiðslu um hugsanlega aðild Íslands að Evrópusambandinu sem ráðgert er að fari fram ekki síðar en árið 2027. Hugsanleg aðild Íslands að Evrópusambandinu snýst hins vegar öðru fremur um fjölmarga aðra hagsmunaþætti sem eiga sér skírskotun í baráttu verkalýðshreyfinga og hagsmunasamtaka sem ættu að láta sig málefnið varða með afdráttarlausari hætti. Það er því mjög viðeigandi á baráttudegi verkalýðshreyfingarinnar að minnast á mikilvægi þess að umræðan um hugsanlega upptöku aðildarviðræðna Íslands við Evrópusambandið fari fram á vettvangi verkalýðshreyfingarinnar og hún láti málefnið sig varða með afgerandi hætti. Kristrún Frostadóttir, forsætisráðherra og formaður Samfylkingarinnar hefur talað einart fyrir mikilvægi þess að ef við viljum ná árangri í umræðunni þurfa stjórnmálaflokkar liðsstyrk í henni frá hagsmunasamtökum og ekki síst verkalýðshreyfingunni. Fordæmi frá Svíþjóð og Noregi eru vitnisburður um að skýr aðkoma launafólks að umræðunni er til þess fallin að auka skilning almennings á því sem er undir og hvernig aðildin gæti orðið til hagsbóta fyrir íslenskt samfélag, eða öfugt. Verkalýðshreyfingin áfram á breiðum grunni Við vitum að umræðuefnið getur valdið skautun og félagar hreyfinganna eru ekki á einu máli um hvort aðildarviðræður geti leitt af sér betra samfélag hér á landi í heimi sem ört tekur breytingum. Tollaálögur Bandaríkjastjórnar á heimsvísu eru því síður til þess fallnar að skýra myndina í alþjóðaviðskiptum og hvort breytingar yrðu á sambandi okkar við Bandaríkin. Verkalýðshreyfingin á þrátt fyrir það ekki að láta sitt eftir liggja. Áttum okkur á því að með fullri aðild að sambandinu skapast skýr vettvangur til raunverulegrar hagsmunagæslu með íslenskum kjörnum fulltrúum á Evrópuþinginu, í framkvæmdastjórn Evrópusambandsins, í Ráðherraráðinu eða á vettvangi Evrópudómstólsins. Norræna vinnumarkaðsmódelið þarf á málsvörum að halda á evrópskum vettvangi. Málefni innri markaðarins alls varða launafólk í landinu svo um munar. Þá eigum við eftir að byrja að ræða áskoranir og óvissuþætti sem varða samningsstöðu landsins í þeim málaflokkum sem falla utan EES-samningsins, þ.e. gjaldmiðilsmál, tollamál, landbúnaðarmál og ekki síst sjávarútvegsmál. Þessir kaflar voru ekki opnaðir í umsóknarferlinu á sínum tíma. Það skiptir líka máli að huga að umræðunni í Noregi og gefa því gaum hver örlög EES-samningsins yrðu ef Norðmenn líta í átt að fullri aðild með hugsanlegri upptöku aðildarviðræðna að loknum þingkosningum sem fara þar fram síðar á árinu. Verkó – við verðum að heyra frá ykkur Stjórnarsáttmáli ríkisstjórnar Kristrúnar Frostadóttur er skýr. Það verður af þjóðaratkvæðagreiðslunni um hvort aðildarviðræðum við Evrópusambandið skuli fram haldið áður en kjörtímabilið er úti. Tíminn líður hratt og við megum ekki láta slá okkur út af laginu. Hugsanleg Evrópusambandsaðild Íslands er risavaxið kjaramál en er að sjálfsögðu engin töfralausn á þeim efnahagslegu áskorunum sem steðja að íslenskum vinnumarkaði. Það verður í senn umræðunni og íslenskum kjósendum í hag ef leiðtogar íslenskrar kjarabaráttu hefjast handa svo fljótt sem verða má. Línan er svo sannarlega opin. Ég biðla því til verkalýðshreyfingarinnar um að gefa sig að því hvernig Ísland getur best gert ítrustu kröfur fyrir hagsmuni íslensks launafólks. Kæru félagar - boltinn er ykkar! Höfundur er þingmaður Samfylkingarinnar. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Dagbjört Hákonardóttir Vinnumarkaður Stéttarfélög Evrópusambandið Mest lesið „Eruð þið sammála lausagöngu katta?“ Sighvatur Björgvinsson Skoðun Hvernig meðhöndlum við vanda sem ekki má tala um? Skaðaminnkandi nálgun í fangelsum Margrét Dís Yeoman Skoðun Tökum samtalið Gunnþór Ingvason Skoðun Hverjir borga leikskólann í Kópavogi? Örn Arnarson Skoðun „Skömmin þín“ Jokka G. Birnudóttir Skoðun Þegar illfygli leiðir stórmennskubrjálæðing Ole Anton Bieltvedt Skoðun Réttlæti fyrir þjóðina, framfarir fyrir landsbyggðina Guðmundur Ari Sigurjónson Skoðun Tölvupóstar fjórðu iðnbyltingarinnar Sigurjón Njarðarson Skoðun Á flandri í klandri Jens Garðar Helgason Skoðun Stuðningur við nýsköpun í menntun: Leið að betra mati Bogi Ragnarsson Skoðun Skoðun Skoðun Björgun hvala og orðræðan sem máli skiptir Valgerður Árnadóttir,Stefán Yngvi Pétursson,Rósa Líf Darradóttir,Anahita S. Babaei skrifar Skoðun Ferðaleiðsögn í skjóli ábyrgðar – tími til kominn að endurhugsa nálgunina Guðmundur Björnsson skrifar Skoðun Á flandri í klandri Jens Garðar Helgason skrifar Skoðun Átak til að stytta biðlista barna eftir sérfræðiaðstoð Helga Þórðardóttir skrifar Skoðun Hverjir borga leikskólann í Kópavogi? Örn Arnarson skrifar Skoðun Tölvupóstar fjórðu iðnbyltingarinnar Sigurjón Njarðarson skrifar Skoðun „Skömmin þín“ Jokka G. Birnudóttir skrifar Skoðun Tökum samtalið Gunnþór Ingvason skrifar Skoðun „Eruð þið sammála lausagöngu katta?“ Sighvatur Björgvinsson skrifar Skoðun Réttlæti fyrir þjóðina, framfarir fyrir landsbyggðina Guðmundur Ari Sigurjónson skrifar Skoðun Hvernig meðhöndlum við vanda sem ekki má tala um? Skaðaminnkandi nálgun í fangelsum Margrét Dís Yeoman skrifar Skoðun Stuðningur við nýsköpun í menntun: Leið að betra mati Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Þegar illfygli leiðir stórmennskubrjálæðing Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Afruglari Þórður Björn Sigurðsson skrifar Skoðun Þjóðkirkja á réttri leið Þórður Guðmundsson skrifar Skoðun Staðreyndir um einfaldara regluverk Guðlaugur Þór Þórðarson skrifar Skoðun Við þurfum hagkvæmu virkjunarkostina Gunnar Guðni Tómasson skrifar Skoðun Falin tækifæri til náms Heiða Ingimarsdóttir skrifar Skoðun Gervigreind í námi: 5 lykilskref fyrir öryggi nemenda Björgmundur Guðmundsson skrifar Skoðun Grein til stuðnings Söngskóla Sigurðar Demetz Sveinn Dúa Hjörleifsson,Eyrún Unnarsdóttir,Elmar GIlbertsson,Álfheiður Guðmundsdóttir,Kristján Jóhannesson skrifar Skoðun „Jákvæð viðbrögð“ um veiðigjaldið? Heimir Örn Árnason skrifar Skoðun Skattgreiðendur látnir borga brúsann Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Nokkur orð um Kúbudeiluna og viðskiptabannið Gylfi Páll Hersir skrifar Skoðun Ráðherrar með reiknivél og leyndarhyggju Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Gróf misbeiting illa fengins valds Örn Sigurðsson skrifar Skoðun Að sækja gullið (okkar) grein 2 Þröstur Friðfinnsson skrifar Skoðun Það verða aðrir þjóðhátíðardagar fyrir okkur en dagar Palestínumanna eru taldir Davíð Aron Routley skrifar Skoðun Pólítískt hugrekki Unnur Hrefna Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Vísir að lægri orkureikningi Einar Vilmarsson skrifar Skoðun Frábær fundur, frábært framtak, vanvirk stjórnsýsla, meðvirk stjórnvöld Ögmundur Jónasson skrifar Sjá meira
Í dag 1. maí fögnum við alþjóðlegum baráttudegi verkafólks. Dagurinn á sér kæran sess í hugum okkar jafnaðarmanna og munum við Samfylkingarfólk koma saman um land allt í tilefni dagsins sem fyrr. Baráttan tekur á sig breyttar myndir nú þegar flokkurinn heldur um taumana í ríkisstjórnarsamstarfi og verkefni okkar er að mæta kröfum vinnandi fólks um bætt kjör og koma áherslum okkar í framkvæmd. Frá niðurstöðum kosninga hefur stjórnmálaumræðan hins vegar tekið stakkaskiptum í kjölfar vendinga á alþjóðlega sviðinu. Umræða um öryggis- og varnarmál hefur aldrei verið ofar á baugi og af góðri ástæðu – öryggi okkar og barátta fyrir því að geta frjálst um höfuð strokið í lýðræðisþjóðfélagi þar sem félagslegt réttlæti er í forgrunni, er og verður grundvallarbaráttumál jafnaðarflokka um allan heim. Evrópusambandsaðild Íslands væri kjaramál Þess vegna er eðlilegt að öryggis og varnarmál og umræða um stöðu Íslands í alþjóðasamfélaginu sé dregin fram í samhengi við fyrirhugaða þjóðaratkvæðagreiðslu um hugsanlega aðild Íslands að Evrópusambandinu sem ráðgert er að fari fram ekki síðar en árið 2027. Hugsanleg aðild Íslands að Evrópusambandinu snýst hins vegar öðru fremur um fjölmarga aðra hagsmunaþætti sem eiga sér skírskotun í baráttu verkalýðshreyfinga og hagsmunasamtaka sem ættu að láta sig málefnið varða með afdráttarlausari hætti. Það er því mjög viðeigandi á baráttudegi verkalýðshreyfingarinnar að minnast á mikilvægi þess að umræðan um hugsanlega upptöku aðildarviðræðna Íslands við Evrópusambandið fari fram á vettvangi verkalýðshreyfingarinnar og hún láti málefnið sig varða með afgerandi hætti. Kristrún Frostadóttir, forsætisráðherra og formaður Samfylkingarinnar hefur talað einart fyrir mikilvægi þess að ef við viljum ná árangri í umræðunni þurfa stjórnmálaflokkar liðsstyrk í henni frá hagsmunasamtökum og ekki síst verkalýðshreyfingunni. Fordæmi frá Svíþjóð og Noregi eru vitnisburður um að skýr aðkoma launafólks að umræðunni er til þess fallin að auka skilning almennings á því sem er undir og hvernig aðildin gæti orðið til hagsbóta fyrir íslenskt samfélag, eða öfugt. Verkalýðshreyfingin áfram á breiðum grunni Við vitum að umræðuefnið getur valdið skautun og félagar hreyfinganna eru ekki á einu máli um hvort aðildarviðræður geti leitt af sér betra samfélag hér á landi í heimi sem ört tekur breytingum. Tollaálögur Bandaríkjastjórnar á heimsvísu eru því síður til þess fallnar að skýra myndina í alþjóðaviðskiptum og hvort breytingar yrðu á sambandi okkar við Bandaríkin. Verkalýðshreyfingin á þrátt fyrir það ekki að láta sitt eftir liggja. Áttum okkur á því að með fullri aðild að sambandinu skapast skýr vettvangur til raunverulegrar hagsmunagæslu með íslenskum kjörnum fulltrúum á Evrópuþinginu, í framkvæmdastjórn Evrópusambandsins, í Ráðherraráðinu eða á vettvangi Evrópudómstólsins. Norræna vinnumarkaðsmódelið þarf á málsvörum að halda á evrópskum vettvangi. Málefni innri markaðarins alls varða launafólk í landinu svo um munar. Þá eigum við eftir að byrja að ræða áskoranir og óvissuþætti sem varða samningsstöðu landsins í þeim málaflokkum sem falla utan EES-samningsins, þ.e. gjaldmiðilsmál, tollamál, landbúnaðarmál og ekki síst sjávarútvegsmál. Þessir kaflar voru ekki opnaðir í umsóknarferlinu á sínum tíma. Það skiptir líka máli að huga að umræðunni í Noregi og gefa því gaum hver örlög EES-samningsins yrðu ef Norðmenn líta í átt að fullri aðild með hugsanlegri upptöku aðildarviðræðna að loknum þingkosningum sem fara þar fram síðar á árinu. Verkó – við verðum að heyra frá ykkur Stjórnarsáttmáli ríkisstjórnar Kristrúnar Frostadóttur er skýr. Það verður af þjóðaratkvæðagreiðslunni um hvort aðildarviðræðum við Evrópusambandið skuli fram haldið áður en kjörtímabilið er úti. Tíminn líður hratt og við megum ekki láta slá okkur út af laginu. Hugsanleg Evrópusambandsaðild Íslands er risavaxið kjaramál en er að sjálfsögðu engin töfralausn á þeim efnahagslegu áskorunum sem steðja að íslenskum vinnumarkaði. Það verður í senn umræðunni og íslenskum kjósendum í hag ef leiðtogar íslenskrar kjarabaráttu hefjast handa svo fljótt sem verða má. Línan er svo sannarlega opin. Ég biðla því til verkalýðshreyfingarinnar um að gefa sig að því hvernig Ísland getur best gert ítrustu kröfur fyrir hagsmuni íslensks launafólks. Kæru félagar - boltinn er ykkar! Höfundur er þingmaður Samfylkingarinnar.
Hvernig meðhöndlum við vanda sem ekki má tala um? Skaðaminnkandi nálgun í fangelsum Margrét Dís Yeoman Skoðun
Skoðun Björgun hvala og orðræðan sem máli skiptir Valgerður Árnadóttir,Stefán Yngvi Pétursson,Rósa Líf Darradóttir,Anahita S. Babaei skrifar
Skoðun Ferðaleiðsögn í skjóli ábyrgðar – tími til kominn að endurhugsa nálgunina Guðmundur Björnsson skrifar
Skoðun Hvernig meðhöndlum við vanda sem ekki má tala um? Skaðaminnkandi nálgun í fangelsum Margrét Dís Yeoman skrifar
Skoðun Grein til stuðnings Söngskóla Sigurðar Demetz Sveinn Dúa Hjörleifsson,Eyrún Unnarsdóttir,Elmar GIlbertsson,Álfheiður Guðmundsdóttir,Kristján Jóhannesson skrifar
Skoðun Það verða aðrir þjóðhátíðardagar fyrir okkur en dagar Palestínumanna eru taldir Davíð Aron Routley skrifar
Skoðun Frábær fundur, frábært framtak, vanvirk stjórnsýsla, meðvirk stjórnvöld Ögmundur Jónasson skrifar
Hvernig meðhöndlum við vanda sem ekki má tala um? Skaðaminnkandi nálgun í fangelsum Margrét Dís Yeoman Skoðun