Innlendir framleiðendur stundi samkeppnishindranir Berghildur Erla Bernharðsdóttir skrifar 10. desember 2024 21:11 Ólafur Stephensen framkvæmdastjóri Félags atvinnurekenda segir að innlendir búvöruframleiðendur bjóði hátt í tollkvóta með landbúnaðarvörur til að hindra samkeppni við sjálfan sig. Vísir Innlendir framleiðendur stunda samkeppnishindranir með landbúnaðarvörur að mati Félags atvinnurekenda. Framleiðendur bjóði hæst í tollkvóta á búvörum til að halda uppi verði á eigin vörum. Dótturfélög sjái oftast um viðskiptin. Framkvæmdastjóri segir brýnt að stjórnvöld skerist í leikinn Matvælaráðuneytið tilkynnti í gær um úthlutun á tollfrjálsum landbúnaðarvörum en slík úthlutun fer fram nokkrum sinnum yfir árið. Í nær öllum tilvikum var umfram eftirspurn og því úthlutað með útboði. Tollkvótar eru s.s. heimildir til að flytja inn takmarkað magn af búvörum án tolla. Innlendir landbúnaðarframleiðendur fengu nú ríflega níutíu prósent af tollfrjálsu svínakjöti frá ESB sem er aðeins meira en síðustu ár. Innlendir framleiðendur fá nú ríflega 90 prósent af tollfrjálsu svínakjöti samkvæmt síðasta útboði samkvæmt samantekt Félags atvinnurekenda.Vísir/grafík Hlutdeild þeirra í nautakjöti er tæpur þriðjungur. Fjórir innlendir framleiðendur fengu samtals fjörutíu prósent af öllu tollfrjálsu kjöti í síðasta útboði. Fyrirtæki bjóða í tollkvótana og tilhneiging hefur verið að verðið á þeim leiti upp á við. Gjald vegna tollfrjálsu varanna hefur haft tilhneigingu til að leita upp á við samkvæmt samantekt Félags atvinnurekenda.Vísir/grafík Enginn ávinningur Ólafur Stephensen framkvæmdastjóri Félags atvinnurekenda telur að innlendir framleiðendur séu með þessu að stunda samkeppnishindranir. „Tollkvótar voru upphaflega ætlaðir til að lækka verð og efla samkeppni. Það hvernig þeim er úthlutað eða með uppboði þýðir að innlendum framleiðendum er í lófa lagið að bjóða hátt í kvótana til að ýta upp verðinu á innflutningnum. Þar með hindra þeir samkeppni við sjálfan sig. Það finnst okkur ekki í lagi. Þá fá neytendur engan ávinning af tollfrelsinu sem var meiningin í upphafi. Það er þróun sem stjórnmálamenn geta ekki látið viðgangast,“ segir Ólafur. Hann segir hægt að koma í veg fyrir þessa þróun með því að hafa ókeypis úthlutun á tollfrjálsum vörum. „Þar með væri þetta vandamál úr sögunni að innlendir framleiðendur spili á kerfið til að hindra samkeppni við sjálfan sig,“ segir hann. Tengd félög kaupi kvóta Ólafur segir að innlendur framleiðendurnir, fyrir utan Sláturfélag Suðurlands, bjóði í tollfrjálsu vörurnar gegnum tengd félög. „Afurðastöðvarnar virðast vera eitthvað feimnar við eigin innflutning. Ali og Matfugl gera það í gegnum systurfélag. Sama gerir Stjörnugrís. Aðalfundur Kaupfélags Skagfirðing samþykkti í fyrra að félagið og dótturfélag þess hætti að flytja inn búvörur. Esja Gæðafæði dótturfélag Kaupfélags Skagfirðinga hætti þá að bjóða í tollkvóta. Í staðinn dúkkaði upp félagið Háihólmi sem er að bæta drjúgan við sig í tollkvóta. Eigandi þess er innkaupastjóri Esju,“ segir Ólafur. Samkvæmt samantekt Félags atvinnurekenda fengu innlendir framleiðendur tæplega 40 prósent af öllu tollfrjálsu kjöti í síðasta útboði. Flestir í gegnum tengd félög.Vísir/grafík Fréttastofa hafði samband við Esju sem er í eigu Kaupfélags Skagfirðinga í dag til að spyrjast fyrir um hvort eigandi Háahólma væri starfandi þar og fékk það staðfest. Aðspurður um hvort hann hafi skýringar á þessari tilhneigingu hjá flestum innlendum framleiðendum svarar Ólafur: „Þú verður bara að tala við stjórnendur þessara fyrirtækja. Þú verður bara að hringja í kaupfélagsstjórann á Sauðárkróki og heyra hvað hann hefur að segja um málið.“ Samkeppnismál Verslun Landbúnaður Verðlag Mest lesið Sólon lokað vegna gjaldþrots Viðskipti innlent „Rán um hábjartan dag“ kom ekki á óvart Viðskipti innlent Hætta við að reka OpenAI í hagnaðarskyni Viðskipti erlent AGS: Spenna í milliríkjaviðskiptum og bandarískir tollar gætu haft áhrif á Íslandi Viðskipti innlent Slær bjartari tón þegar kemur að verðbólgunni Viðskipti innlent Ráðin hagfræðingur SVÞ Viðskipti innlent Sveinn verður viðskiptastjóri hjá Styrkás Viðskipti innlent Fríhöfnin fær nýtt nafn og verður lokað um tíma í vikunni Viðskipti innlent Farþegum fjölgaði um 24 prósent í apríl Viðskipti innlent Reyndist ekki rétt: „Reykvíkingar munu aldrei koma“ Atvinnulíf Fleiri fréttir Berjaya vill halda áfram að leigja Nordica og Natura Farþegum fjölgaði um 24 prósent í apríl Sólon lokað vegna gjaldþrots Slær bjartari tón þegar kemur að verðbólgunni AGS: Spenna í milliríkjaviðskiptum og bandarískir tollar gætu haft áhrif á Íslandi Sveinn verður viðskiptastjóri hjá Styrkás Ráðin hagfræðingur SVÞ Fríhöfnin fær nýtt nafn og verður lokað um tíma í vikunni Tollar Trump á kvikmyndir „mjög sérstakt útspil“ Ráðinn framkvæmdastjóri mannauðs hjá Benchmark Genetics Þórdís til dómsmálaráðuneytisins „Rán um hábjartan dag“ kom ekki á óvart Hjálmtýr viðskiptastjóri fyrirtækjasviðs ELKO Landsbankinn geri úrbætur vegna lánveitinga til lítilla og meðalstórra fyrirtækja Óttast ekki komu Starbucks til Íslands Selja Íslandsbanka á næstu vikum þó það sé „mikil óvissa“ Hömlulaus einokun á Keflavíkurflugvelli „Í markaðshagkerfi þurfa menn bara að synda“ Kaupfélagið hagnaðist um 3,3 milljarða Syndis kaupir Ísskóga Segja afkomuna ásættanlega þrátt fyrir tap „Þetta er ömurleg staða“ Landsbankinn hagnaðist um 7,9 milljarða á fyrsta ársfjórðungi Hætta við að selja hlutina í Olíudreifingu Tap á Vinnslustöðinni og fjárfestingar settar á ís Rannsaka meint samkeppnisbrot Landsvirkjunar Staðfesta frávísun vegna stefnu Samskipa í samráðsmáli Play tapaði þremur og hálfum milljarði á fyrsta ársfjórðungi Staðfesta að gjöf í formi bankakorts er skattskyld Þau vilja stýra ÁTVR Sjá meira
Matvælaráðuneytið tilkynnti í gær um úthlutun á tollfrjálsum landbúnaðarvörum en slík úthlutun fer fram nokkrum sinnum yfir árið. Í nær öllum tilvikum var umfram eftirspurn og því úthlutað með útboði. Tollkvótar eru s.s. heimildir til að flytja inn takmarkað magn af búvörum án tolla. Innlendir landbúnaðarframleiðendur fengu nú ríflega níutíu prósent af tollfrjálsu svínakjöti frá ESB sem er aðeins meira en síðustu ár. Innlendir framleiðendur fá nú ríflega 90 prósent af tollfrjálsu svínakjöti samkvæmt síðasta útboði samkvæmt samantekt Félags atvinnurekenda.Vísir/grafík Hlutdeild þeirra í nautakjöti er tæpur þriðjungur. Fjórir innlendir framleiðendur fengu samtals fjörutíu prósent af öllu tollfrjálsu kjöti í síðasta útboði. Fyrirtæki bjóða í tollkvótana og tilhneiging hefur verið að verðið á þeim leiti upp á við. Gjald vegna tollfrjálsu varanna hefur haft tilhneigingu til að leita upp á við samkvæmt samantekt Félags atvinnurekenda.Vísir/grafík Enginn ávinningur Ólafur Stephensen framkvæmdastjóri Félags atvinnurekenda telur að innlendir framleiðendur séu með þessu að stunda samkeppnishindranir. „Tollkvótar voru upphaflega ætlaðir til að lækka verð og efla samkeppni. Það hvernig þeim er úthlutað eða með uppboði þýðir að innlendum framleiðendum er í lófa lagið að bjóða hátt í kvótana til að ýta upp verðinu á innflutningnum. Þar með hindra þeir samkeppni við sjálfan sig. Það finnst okkur ekki í lagi. Þá fá neytendur engan ávinning af tollfrelsinu sem var meiningin í upphafi. Það er þróun sem stjórnmálamenn geta ekki látið viðgangast,“ segir Ólafur. Hann segir hægt að koma í veg fyrir þessa þróun með því að hafa ókeypis úthlutun á tollfrjálsum vörum. „Þar með væri þetta vandamál úr sögunni að innlendir framleiðendur spili á kerfið til að hindra samkeppni við sjálfan sig,“ segir hann. Tengd félög kaupi kvóta Ólafur segir að innlendur framleiðendurnir, fyrir utan Sláturfélag Suðurlands, bjóði í tollfrjálsu vörurnar gegnum tengd félög. „Afurðastöðvarnar virðast vera eitthvað feimnar við eigin innflutning. Ali og Matfugl gera það í gegnum systurfélag. Sama gerir Stjörnugrís. Aðalfundur Kaupfélags Skagfirðing samþykkti í fyrra að félagið og dótturfélag þess hætti að flytja inn búvörur. Esja Gæðafæði dótturfélag Kaupfélags Skagfirðinga hætti þá að bjóða í tollkvóta. Í staðinn dúkkaði upp félagið Háihólmi sem er að bæta drjúgan við sig í tollkvóta. Eigandi þess er innkaupastjóri Esju,“ segir Ólafur. Samkvæmt samantekt Félags atvinnurekenda fengu innlendir framleiðendur tæplega 40 prósent af öllu tollfrjálsu kjöti í síðasta útboði. Flestir í gegnum tengd félög.Vísir/grafík Fréttastofa hafði samband við Esju sem er í eigu Kaupfélags Skagfirðinga í dag til að spyrjast fyrir um hvort eigandi Háahólma væri starfandi þar og fékk það staðfest. Aðspurður um hvort hann hafi skýringar á þessari tilhneigingu hjá flestum innlendum framleiðendum svarar Ólafur: „Þú verður bara að tala við stjórnendur þessara fyrirtækja. Þú verður bara að hringja í kaupfélagsstjórann á Sauðárkróki og heyra hvað hann hefur að segja um málið.“
Samkeppnismál Verslun Landbúnaður Verðlag Mest lesið Sólon lokað vegna gjaldþrots Viðskipti innlent „Rán um hábjartan dag“ kom ekki á óvart Viðskipti innlent Hætta við að reka OpenAI í hagnaðarskyni Viðskipti erlent AGS: Spenna í milliríkjaviðskiptum og bandarískir tollar gætu haft áhrif á Íslandi Viðskipti innlent Slær bjartari tón þegar kemur að verðbólgunni Viðskipti innlent Ráðin hagfræðingur SVÞ Viðskipti innlent Sveinn verður viðskiptastjóri hjá Styrkás Viðskipti innlent Fríhöfnin fær nýtt nafn og verður lokað um tíma í vikunni Viðskipti innlent Farþegum fjölgaði um 24 prósent í apríl Viðskipti innlent Reyndist ekki rétt: „Reykvíkingar munu aldrei koma“ Atvinnulíf Fleiri fréttir Berjaya vill halda áfram að leigja Nordica og Natura Farþegum fjölgaði um 24 prósent í apríl Sólon lokað vegna gjaldþrots Slær bjartari tón þegar kemur að verðbólgunni AGS: Spenna í milliríkjaviðskiptum og bandarískir tollar gætu haft áhrif á Íslandi Sveinn verður viðskiptastjóri hjá Styrkás Ráðin hagfræðingur SVÞ Fríhöfnin fær nýtt nafn og verður lokað um tíma í vikunni Tollar Trump á kvikmyndir „mjög sérstakt útspil“ Ráðinn framkvæmdastjóri mannauðs hjá Benchmark Genetics Þórdís til dómsmálaráðuneytisins „Rán um hábjartan dag“ kom ekki á óvart Hjálmtýr viðskiptastjóri fyrirtækjasviðs ELKO Landsbankinn geri úrbætur vegna lánveitinga til lítilla og meðalstórra fyrirtækja Óttast ekki komu Starbucks til Íslands Selja Íslandsbanka á næstu vikum þó það sé „mikil óvissa“ Hömlulaus einokun á Keflavíkurflugvelli „Í markaðshagkerfi þurfa menn bara að synda“ Kaupfélagið hagnaðist um 3,3 milljarða Syndis kaupir Ísskóga Segja afkomuna ásættanlega þrátt fyrir tap „Þetta er ömurleg staða“ Landsbankinn hagnaðist um 7,9 milljarða á fyrsta ársfjórðungi Hætta við að selja hlutina í Olíudreifingu Tap á Vinnslustöðinni og fjárfestingar settar á ís Rannsaka meint samkeppnisbrot Landsvirkjunar Staðfesta frávísun vegna stefnu Samskipa í samráðsmáli Play tapaði þremur og hálfum milljarði á fyrsta ársfjórðungi Staðfesta að gjöf í formi bankakorts er skattskyld Þau vilja stýra ÁTVR Sjá meira
AGS: Spenna í milliríkjaviðskiptum og bandarískir tollar gætu haft áhrif á Íslandi Viðskipti innlent
AGS: Spenna í milliríkjaviðskiptum og bandarískir tollar gætu haft áhrif á Íslandi Viðskipti innlent