Það þarf samfélag til að ala upp barn Ástþór Ólafsson skrifar 25. nóvember 2024 10:42 Tilvísunin „Það þarf samfélag til að ala upp barn“ hefur verið notuð mikið til að leggja áherslur á að foreldrar eða stór fjölskylda nægir ekki til að ala upp barn heldur þarf heilt samfélag. Vegna þess að fjölskyldan eða stór fjölskyldan getur ekki sinnt skóla, íþróttum, tómstundum og vinum. Þessi tilvísun kemur frá afrísku spakmæli „It takes a village to raise a child“ enda er menning þeirra þekkt fyrir að standa þétt saman og hjálpa hvort öðru þegar þarfir annarra bera undir. Orðið „Ubuntu” felur í sér heimspeki sem á sér rætur í Afríku og þýðir manngæska. Bak við þessa manngæsku er gildið - innri tengsl skapa samfélag. Samfélög sem lifa eftir þessari heimspeki syngja – Ubuntu, Ubuntu, Ubuntu. Boston Celtics NBA körfuboltaliðið Boston Celtics varð meistari tímabilið 2007-2008 undir þjálfaranum Doc Rivers. Í heimildamyndinni „The Playbook“ sem hægt er að horfa inn á Netflix kemur hann inn á hugmyndina sem stóð fyrir velgengni Celtics sem var einmitt „Ubuntu“. Hann talar um að eftir heimsókn hans til Afríku þá hafi hann orðið vitni af þessu þar sem hópur af fólki stóð saman og söng – Ubuntu, Ubuntu, Ubuntu. Eftir að hann kynnti sér hvað lá á bak við fór hann með þessa hugmynd til leikmanna sinna í Celtics. Til að byrja með var þetta furðulegt og fyndið en eftir að Rivers útskýrði heimspekina á bak við orðið þá féllst liðið á að syngja þetta sem endaði að vera inn á æfingu, inn í klefa hvort sem það voru sigurleikir eða ekki. En þetta varð hluti af sigurgöngu Celtics sem endaði með meistaratitli á þessu tímabili. Njarðvík Þegar ég og móðir mín fluttum til Njarðvíkur þá bjuggum við áður fyrr í Ólafsvík og Keflavík. Við höfðum engin tengsl við Njarðvík en þegar ég byrjaði í skóla, eignaðist vini og æfði körfubolta þá fóru tengingar að myndast. Ég ásamt öðrum krökkum höfðum sömu tenginguna að hafa komið frá öðrum landshluta en byrjað að setjast að í Njarðvík. Þarna erum við að koma með alls konar fjölbreytileika þar sem verkefnin eru misþung en þrátt fyrir tekur Njarðvík á móti okkur með hlýjum hug og sterku hjarta. Á þessum árum sem ég er í grunnskóla er meistaraflokkur Njarðvíkur að raða inn titlunum og sigurhefð að eiga sér stað í sögulegu samhengi. Þarna eru Njarðvískt samfélag að syngja Ubuntu, Ubuntu, Ubuntu án þess að sá söngur sé að hljóma um en þarna eru innri tengsl að skapa samfélag sem verður til þess að við krakkarnir sameinumst þeim sem hafa búið þarna og eiga sterkar rætur til samfélagsins. Þetta skilar okkur út í lífið vitandi að innri tengsl er forsenda samfélags. Háaleitisskóli á Ásbrú Ég er grunnskólakennari í Háaleitisskóla á Ásbrú þar sem fjölbreytnin varðandi lönd og menningu á sér stað. Þarna er fólk að setjast að til að búa til innri tengsl til að skapa samfélag. Þegar ég geng um gangana og inn í kennslustofuna sé ég glitta í okkur krakkana sem hafa komið víða að en við höfðum ekki þessa veraldlegu tengingu. Við starfsfólk í skólanum reynum eftir fremsta megni að syngja Ubuntu, Ubuntu, Ubuntu til að þeim líði vel, séu velkomin, læri og þroskist. En tek það fram það er enginn að syngja þetta heldur gerir andrúmsloftið það sjálft. Þarna er ég að reyna að gefa til baka það sem ég lærði og varð þátttakandi að þegar ég ólst upp í Njarðvík. Lítið til samfélagsins Orðræðan í samfélaginu hefur verið að stigmagnast að fólk sem sest hér að frá öðrum löndum megi koma sér í burtu enda sé ekkert pláss fyrir þau þar sem innviðir kerfanna séu að belgjast út og springa. Þarna á ég mjög auðvelt að hugsa til þeirra tíma þegar ég og aðrir krakkar vorum að setjast að í Njarðvík. Hefði Njarðvík átt að segja okkur að hypja okkur í burtu enda sé þetta eingöngu fyrir Njarðvíkinga? Ég sem grunnskólakennari í Háaleitisskóla á Ásbrú á ég að segja nemendum sem hafa enga tengingu við Ásbrú að hypja sér í burtu? Í staðinn fyrir þá syng ég Ubuntu, Ubuntu, Ubuntu enda bergmálar það aftur um tímana mína í Njarðvík ómeðvitað í tengslum við Afríska menningu. Núna eru kosningar framundan og flokkar hafa það sem sitt stefnumál að kippa þurfi útlendingamálum í liðinn. Hér sé allt að troðfyllast af erlendur fólki og Íslensk menning sé undir sem þurfi að laga. En málið að það sem þarf að laga er Ubuntu-ið sem virðist ekki ná sinni undirmeðvitund í sálarkima fólks. Það er skrýtið vegna þess að það er ábyggilega fullt af fólki sem hefur sest að í öðru sveitarfélagi, verið velkomið, skapað sér innri tengsl og fundið fyrir sterkum forsendum fyrir samfélagi. Ég hugsa oft hef ég hefði ekki fundið fyrir mínu Ubuntu-i þá hefði ég aldrei flutt það áfram til að skapa annað Ubuntu. Ef við sem þjóð ætlum að losna okkur við Ubuntu-ið þá hægt og bítandi verður þjóðfélagið sundurtætt og allir að reyna að leita af sínu Ubuntu-i. Það verður ekkert samfélag ef innri tengsl er ekki forsendan en því meira sem við ætlum að vera fjarlægð og einangruð þá minnka líkurnar að við getum sungið Ubuntu, Ubuntu, Ubuntu. Celtics hefði aldrei orðið meistarar tímabilið 2007-2008, Njarðvík hefði aldrei orðið eins sigursælt ef það hefði ekki verið fyrir Ubuntu-ið sem það söng ómeðvitað um samfélagið og nemendur í Háaleitisskóla á Ásbrú myndu aldrei líða vel, vera velkomin, læra og þroskast ef það væri ekki fyrir Ubuntu-ið. Hvernig samfélag viljum við skapa? Eins og segir í spakmælinu „Það þarf samfélag til að ala upp barn“ Ég var einu sinni það barn sem þurfti samfélag til og fékk að vera hluti af því og lærði að samtakamáttur og samstaða eru lykilþættir til að svo geti átt sér stað. Ég ætla að halda áfram að syngja Ubuntu, Ubuntu, Ubuntu. Ég mæli með að þið setjist niður, hugsið um ykkar Ubuntu vegna þess að ef þið finnið það, látið það bergmála í tómarúmi því annars heldur ekki hljóðbylgjan áfram. Höfundur er grunnskólakennari og seigluráðgjafi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ástþór Ólafsson Mest lesið Foreldrar þurfa bara að vera duglegri Björg Magnúsdóttir Skoðun Magga Stína! Helga Völundardóttir Skoðun Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir Skoðun 752 dánir vegna geðheilsuvanda – enginn vegna fjölþáttaógnar Grímur Atlason Skoðun Dýrkeypt eftirlitsleysi Lilja Björk Guðmundsdóttir Skoðun Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson Skoðun Minntist ekkert á Evrópusambandið Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun 7 milljarða húsnæðisstuðningur afnuminn… en hvað kemur í staðinn? Vilhjálmur Hilmarsson Skoðun Svindl eða sjálfsvernd? Sigurður Árni Reynisson Skoðun Þetta er námið sem lifir áfram Bryngeir Valdimarsson Skoðun Skoðun Skoðun Transumræðan og ruglið um fjölda kynja Einar Steingrímsson skrifar Skoðun Leikskólar eru ekki munaður Íris Eva Gísladóttir skrifar Skoðun Vísindarannsóknir og þróun – til umhugsunar í tiltekt Þorgerður J. Einarsdóttir skrifar Skoðun 752 dánir vegna geðheilsuvanda – enginn vegna fjölþáttaógnar Grímur Atlason skrifar Skoðun Foreldrar þurfa bara að vera duglegri Björg Magnúsdóttir skrifar Skoðun Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson skrifar Skoðun Dýrkeypt eftirlitsleysi Lilja Björk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Svindl eða sjálfsvernd? Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Magga Stína! Helga Völundardóttir skrifar Skoðun Mannauðurinn á vinnustaðnum þarf góða innivist til að dafna Ásta Logadóttir skrifar Skoðun Þetta er námið sem lifir áfram Bryngeir Valdimarsson skrifar Skoðun Árborg - spennandi kostur fyrir öll Guðný Björk Pálmadóttir skrifar Skoðun Tökum á glæpahópum af meiri þunga Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Minntist ekkert á Evrópusambandið Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hugsum stórt í skipulags- og samgöngumálum Hilmar Ingimundarson skrifar Skoðun Eitt eilífðar smáblóm Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Betri mönnun er lykillinn Skúli Helgason,Sabine Leskopf skrifar Skoðun Borgarhönnunarstefna, sú fyrsta sinnar tegundar í Reykjavík Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Hversu oft á að fresta framtíðinni? Erna Magnúsdóttir,Stefán Þórarinn Sigurðsson skrifar Skoðun Getur Ísland staðið fremst í heilsutækni? Arna Harðardóttir skrifar Skoðun Slæm innivist skerðir afköst og hækkar kostnað Ingibjörg Magnúsdóttir skrifar Skoðun Sólheimar í Grímsnesi – að gefnu tilefni Páll Sævar Garðarsson,Sigurður Örn Guðbjörnsson skrifar Skoðun Framtíð Íslands: Frá áli til gervigreindar – Tækifæri fimmtu iðnbyltingarinnar Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Eiga foreldrar í háskólanámi raunverulega jafnan aðgang að námi? Hrund Steinsdóttir skrifar Skoðun Fjármál framhaldsskóla Róbert Ferdinandsson skrifar Skoðun Mikilvægi lágþröskulda þjónustu fyrir geðheilbrigði ungs fólks Eva Rós Ólafsdóttir skrifar Skoðun Varhugaverð sjónarmið eða raunsæ leið? Eggert Sigurbergsson skrifar Skoðun Dýrin skilin eftir í náttúruvá Linda Karen Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Skapandi leiðir í skóla- og frístundastarfi Kolbrún Þ. Pálsdóttir skrifar Sjá meira
Tilvísunin „Það þarf samfélag til að ala upp barn“ hefur verið notuð mikið til að leggja áherslur á að foreldrar eða stór fjölskylda nægir ekki til að ala upp barn heldur þarf heilt samfélag. Vegna þess að fjölskyldan eða stór fjölskyldan getur ekki sinnt skóla, íþróttum, tómstundum og vinum. Þessi tilvísun kemur frá afrísku spakmæli „It takes a village to raise a child“ enda er menning þeirra þekkt fyrir að standa þétt saman og hjálpa hvort öðru þegar þarfir annarra bera undir. Orðið „Ubuntu” felur í sér heimspeki sem á sér rætur í Afríku og þýðir manngæska. Bak við þessa manngæsku er gildið - innri tengsl skapa samfélag. Samfélög sem lifa eftir þessari heimspeki syngja – Ubuntu, Ubuntu, Ubuntu. Boston Celtics NBA körfuboltaliðið Boston Celtics varð meistari tímabilið 2007-2008 undir þjálfaranum Doc Rivers. Í heimildamyndinni „The Playbook“ sem hægt er að horfa inn á Netflix kemur hann inn á hugmyndina sem stóð fyrir velgengni Celtics sem var einmitt „Ubuntu“. Hann talar um að eftir heimsókn hans til Afríku þá hafi hann orðið vitni af þessu þar sem hópur af fólki stóð saman og söng – Ubuntu, Ubuntu, Ubuntu. Eftir að hann kynnti sér hvað lá á bak við fór hann með þessa hugmynd til leikmanna sinna í Celtics. Til að byrja með var þetta furðulegt og fyndið en eftir að Rivers útskýrði heimspekina á bak við orðið þá féllst liðið á að syngja þetta sem endaði að vera inn á æfingu, inn í klefa hvort sem það voru sigurleikir eða ekki. En þetta varð hluti af sigurgöngu Celtics sem endaði með meistaratitli á þessu tímabili. Njarðvík Þegar ég og móðir mín fluttum til Njarðvíkur þá bjuggum við áður fyrr í Ólafsvík og Keflavík. Við höfðum engin tengsl við Njarðvík en þegar ég byrjaði í skóla, eignaðist vini og æfði körfubolta þá fóru tengingar að myndast. Ég ásamt öðrum krökkum höfðum sömu tenginguna að hafa komið frá öðrum landshluta en byrjað að setjast að í Njarðvík. Þarna erum við að koma með alls konar fjölbreytileika þar sem verkefnin eru misþung en þrátt fyrir tekur Njarðvík á móti okkur með hlýjum hug og sterku hjarta. Á þessum árum sem ég er í grunnskóla er meistaraflokkur Njarðvíkur að raða inn titlunum og sigurhefð að eiga sér stað í sögulegu samhengi. Þarna eru Njarðvískt samfélag að syngja Ubuntu, Ubuntu, Ubuntu án þess að sá söngur sé að hljóma um en þarna eru innri tengsl að skapa samfélag sem verður til þess að við krakkarnir sameinumst þeim sem hafa búið þarna og eiga sterkar rætur til samfélagsins. Þetta skilar okkur út í lífið vitandi að innri tengsl er forsenda samfélags. Háaleitisskóli á Ásbrú Ég er grunnskólakennari í Háaleitisskóla á Ásbrú þar sem fjölbreytnin varðandi lönd og menningu á sér stað. Þarna er fólk að setjast að til að búa til innri tengsl til að skapa samfélag. Þegar ég geng um gangana og inn í kennslustofuna sé ég glitta í okkur krakkana sem hafa komið víða að en við höfðum ekki þessa veraldlegu tengingu. Við starfsfólk í skólanum reynum eftir fremsta megni að syngja Ubuntu, Ubuntu, Ubuntu til að þeim líði vel, séu velkomin, læri og þroskist. En tek það fram það er enginn að syngja þetta heldur gerir andrúmsloftið það sjálft. Þarna er ég að reyna að gefa til baka það sem ég lærði og varð þátttakandi að þegar ég ólst upp í Njarðvík. Lítið til samfélagsins Orðræðan í samfélaginu hefur verið að stigmagnast að fólk sem sest hér að frá öðrum löndum megi koma sér í burtu enda sé ekkert pláss fyrir þau þar sem innviðir kerfanna séu að belgjast út og springa. Þarna á ég mjög auðvelt að hugsa til þeirra tíma þegar ég og aðrir krakkar vorum að setjast að í Njarðvík. Hefði Njarðvík átt að segja okkur að hypja okkur í burtu enda sé þetta eingöngu fyrir Njarðvíkinga? Ég sem grunnskólakennari í Háaleitisskóla á Ásbrú á ég að segja nemendum sem hafa enga tengingu við Ásbrú að hypja sér í burtu? Í staðinn fyrir þá syng ég Ubuntu, Ubuntu, Ubuntu enda bergmálar það aftur um tímana mína í Njarðvík ómeðvitað í tengslum við Afríska menningu. Núna eru kosningar framundan og flokkar hafa það sem sitt stefnumál að kippa þurfi útlendingamálum í liðinn. Hér sé allt að troðfyllast af erlendur fólki og Íslensk menning sé undir sem þurfi að laga. En málið að það sem þarf að laga er Ubuntu-ið sem virðist ekki ná sinni undirmeðvitund í sálarkima fólks. Það er skrýtið vegna þess að það er ábyggilega fullt af fólki sem hefur sest að í öðru sveitarfélagi, verið velkomið, skapað sér innri tengsl og fundið fyrir sterkum forsendum fyrir samfélagi. Ég hugsa oft hef ég hefði ekki fundið fyrir mínu Ubuntu-i þá hefði ég aldrei flutt það áfram til að skapa annað Ubuntu. Ef við sem þjóð ætlum að losna okkur við Ubuntu-ið þá hægt og bítandi verður þjóðfélagið sundurtætt og allir að reyna að leita af sínu Ubuntu-i. Það verður ekkert samfélag ef innri tengsl er ekki forsendan en því meira sem við ætlum að vera fjarlægð og einangruð þá minnka líkurnar að við getum sungið Ubuntu, Ubuntu, Ubuntu. Celtics hefði aldrei orðið meistarar tímabilið 2007-2008, Njarðvík hefði aldrei orðið eins sigursælt ef það hefði ekki verið fyrir Ubuntu-ið sem það söng ómeðvitað um samfélagið og nemendur í Háaleitisskóla á Ásbrú myndu aldrei líða vel, vera velkomin, læra og þroskast ef það væri ekki fyrir Ubuntu-ið. Hvernig samfélag viljum við skapa? Eins og segir í spakmælinu „Það þarf samfélag til að ala upp barn“ Ég var einu sinni það barn sem þurfti samfélag til og fékk að vera hluti af því og lærði að samtakamáttur og samstaða eru lykilþættir til að svo geti átt sér stað. Ég ætla að halda áfram að syngja Ubuntu, Ubuntu, Ubuntu. Ég mæli með að þið setjist niður, hugsið um ykkar Ubuntu vegna þess að ef þið finnið það, látið það bergmála í tómarúmi því annars heldur ekki hljóðbylgjan áfram. Höfundur er grunnskólakennari og seigluráðgjafi.
Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir Skoðun
Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson Skoðun
Skoðun Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson skrifar
Skoðun Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar
Skoðun Borgarhönnunarstefna, sú fyrsta sinnar tegundar í Reykjavík Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar
Skoðun Sólheimar í Grímsnesi – að gefnu tilefni Páll Sævar Garðarsson,Sigurður Örn Guðbjörnsson skrifar
Skoðun Framtíð Íslands: Frá áli til gervigreindar – Tækifæri fimmtu iðnbyltingarinnar Sigvaldi Einarsson skrifar
Skoðun Eiga foreldrar í háskólanámi raunverulega jafnan aðgang að námi? Hrund Steinsdóttir skrifar
Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir Skoðun
Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson Skoðun