Framsókn setur heimilin í fyrsta sæti Sigurður Ingi Jóhannsson skrifar 8. nóvember 2024 17:01 Kæri lesandi. Þann 30. nóvember göngum við að kjörborðinu og veljum okkur fólk til að vera í forystu fyrir íslenskt samfélag næstu fjögur ár. Í þessum kosningum leggjum við í Framsókn þann árangur sem flokkurinn hefur náð í dóm kjósenda og leggjum fram stefnu okkar og framtíðarsýn fyrir íslenskt samfélag. Í þessari grein fjalla ég um hugmyndir okkar um heimilin. Hagsmunir heimilanna Frá því ég tók við stjórnartaumunum í fjármála- og efnahagsráðuneytinu hef ég lagt mikla áherslu á að horft verði á efnahagsmálin út frá hagsmunum heimilanna. Þar eru húsnæðismálin í aðalhlutverki. Á síðustu árum hefur Framsókn byggt upp húsnæðiskerfi að norrænni fyrirmynd þar sem áhersla er lögð á að það séu grundvallarréttindi allra að hafa öruggt þak yfir höfuðið. Sterkari rammi utan um leigumarkaðinn með skýrari réttindum leigjanda er eitt af því sem náðst hefur fram á síðustu árum. Það markaði tímamót þegar Framsókn setti fram fyrstu húsnæðisstefnu sem var samþykkt á þingi síðasta vor og felur í sér umbætur sem ég hef tekið eftir að hafa meira að segja ratað inn í loforðalista annarra flokka. En eins og sagt var í minni sveit: Það er ekki eftir það sem búið er. Árangur í baráttunni við verðbólgu Þegar ég settist í stól fjármála- og efnahagsráðherra var það þrennt sem ég lagði megináherslu á. Í algjörum forgangi var að sigrast á verðbólgu með ábyrgum ríkisfjármálum og erum við strax farin að sjá árangurinn af stefnu ríkisstjórnarinnar með lækkun stýrivaxta. Ég lagði einnig mikla áherslu á að leita leiða til að lækka vaxtakostnað ríkisins. Þessi fyrstu tvö áherslumál skipta allan almenning miklu máli en hið þriðja er þó ekki síður mikilvægt: Að skapa grundvöll fyrir óverðtryggð húsnæðislán með lágum föstum vöxtum til lengri tíma. Evran ekki möguleg án inngöngu í ESB Það hefur ekki farið fram hjá neinum síðustu áratugina að þegar verðbólga vex og vextir hækka verulega þá hefst hávær umræða um upptöku nýs gjaldmiðils. Það er auðvitað eðlilegt að fólk vilji leita leiða til að auðvelda sér mánaðamótin. Og því er ekki að neita að þeir vextir sem við búum við í dag eru ekki ásættanlegir. Það verður þó að hafa í huga í umræðum um verðbólgu og vexti að upptaka evru er hvorki ákjósanleg og það sem augljósara er, ekki möguleg nema með inngöngu í Evrópusambandið og öllu því sem það ferðalag felur í sér. Svarið við hárri verðbólgu er leiðinlegt því svarið er einfaldlega ábyrgari hagstjórn. Óverðtryggð íbúðalán á föstum vöxtum til langs tíma Fyrir nokkru setti ég af stað vinnu sem miðar að því að skapa grundvöll fyrir því að íslensk heimili geti tekið óverðtryggð húsnæðislán til lengri tíma á föstum hagstæðum vöxtum. Þessi vinna er nú á fyrsta stigi en þó ljóst að til eru leiðir sem gera þetta mögulegt. Við erum nefnilega ekki ein í heiminum og getum lært af nágrannaþjóðum þegar að þessum mikilvæga málaflokki kemur. Stóra myndin er sú að bankar geta fjármagnað húsnæðislán á óverðtryggðum vöxtum til lengri tíma en þeir bjóða upp á í dag. Með breyttum reglum og þróaðri fjármálamarkaði er hægt að auðvelda bönkum að bjóða upp á slík lán. Stjórnvöld geta bætt regluverkið og liðkað fyrir á fjármálamarkaði til að tryggja hvoru tveggja, líkt og gert er í nágrannalöndum okkar. Slíkt fyrirkomulag er þekkt og ætti ekkert að vera því til fyrirstöðu að tryggja hér á landi. Það er hagsmunamál heimilanna að festa vaxtakjör til lengri tíma þannig að húsnæðislántakendum sé ekki refsað afurvirkt þegar vextir hækka. Fyrirsjáanleiki við fjármögnun húsnæðis skiptir heimilin máli. Ódýrari matarkarfa Matarinnkaup eru stór hluti af heimilsbókhaldinu og hefur fólk fundið fyrir hækkunum á henni síðustu misserin. Virðisaukaskattur á matvæli er nú 11%. Við í Framsókn viljum lækka matarreikning heimilanna og lækka virðisaukaskatt á matvælum. Lækkun mun einnig hafa jákvæð áhrif á matvælaframleiðslu í landinu. Mikilvægt er að ná fullum tökum á verðbólgunni áður en kemur að lækkun. Framsókn horfir til þess að lækkunin komi fram um mitt kjörtímabil. Réttlátari húsnæðismarkaður Sá fyrirsjáanleiki sem fylgir óverðtryggðum lánum á föstum vöxtum til langs tíma er mikilvægur þegar kemur að húsnæðismarkaðnum. Til að skapa réttlátari húsnæðismarkað viljum við í Framsókn byggja á því norræna húsnæðismódeli sem flokkurinn hefur fært í lög á síðustu árum. Við viljum auka fjármagn til hlutdeildarlána til að ungt fólk og tekju- og efnaminna geti eignast húsnæði með þátttöku ríkisins. Hlutdeildarlánin virka þannig að ríkið að gefnum ákveðnum skilyrðum eignast 20% í íbúðinni og þurfa einstaklingar þá einungis að reiða fram 5% af húsnæðisverði til að eignast þak yfir höfuðið. Við höfum á síðustu árum horft fram á framboðsvanda á húsnæðismarkaði. Allt að þriðjungur nýbygginga síðustu misserin hefur verið reistur fyrir tilstuðlan hins opinbera í gegnum hlutdeildarlánakerfið og almenna íbúðakerfið. Við viljum í samstarfi við sveitarfélög auka framboð, ekki ólíkt því sem er í bígerð í Reykjanesbæ þar sem ríkisland er nýtt til að byggja 800 íbúðir. Þá viljum við stuðla að uppbyggingu hagkvæmar íbúða með sérstökum skattalegum hvötum til húsbyggjenda líkt og lagt er til í nýrri skýrslu Gylfa Zoega og Sigurðar Jóhannessonar um stöðu efnahagsmála. Við í Framsókn munum á næstu dögum og vikum kynna betur áherslur okkar og sýn fyrir framtíðina. Hægt er að kynna sér stefnu okkar á xb.is Sigurður Ingi Jóhannsson, formaður Framsóknar og fjármála- og efnahagsráðherra. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Sigurður Ingi Jóhannsson Framsóknarflokkurinn Alþingi Skoðun: Alþingiskosningar 2024 Mest lesið Á hvaða ári er Inga Sæland stödd? Snorri Másson Skoðun 76 dagar Erlingur Sigvaldason Skoðun Draugagangur í Alaska Hannes Pétursson Skoðun Háskólaþorpið Bifröst og fólkið sem gleymdist Margrét Jónsdóttir Njarðvík Skoðun Húsnæðisbæturnar sem hurfu Ragnar Sigurður Kristjánsson Skoðun Sporin þín Valtýr Soffía Sigurðardóttir Skoðun Hoppað í drullipolli við hliðina á Snorra Mássyni. Um allskonar fólk, líka í Miðflokknum Ægir Lúðvíksson Skoðun Loftslagsverkfræði: Verkefni sem borgar sig ekki að láta bíða Snjólaug Árnadóttir,Páll Gunnarsson Skoðun Ákall til KKÍ og íslensku íþróttahreyfingarinnar Ragnhildur Hólmgeirsdóttir,Oddný Björg Rafnsdóttir,Svanhildur Anja Ástþórsdóttir,Guðjón Magnússon,Margrét Rut Eddudóttir Skoðun Hunsuðu menntamálin – en ætla nú að bjarga þeim Sigurður Kári Harðarson Skoðun Skoðun Skoðun Von í Vonarskarði Þuríður Helga Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Þjóð gegn þjóðarmorði Finnbjörn A. Hermannsson,Guðrún Margrét Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Hvað er eiginlega málið með þessa þéttingu?? Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Mikilvægi aðgengis og algildrar hönnunar að byggingum í dag og til framtíðar Þuríður harpa Sigurðardóttir skrifar Skoðun Eitt próf á ári – er það snemmtæk íhlutun? Íris E. Gísladóttir skrifar Skoðun Þegar öllu er á botninn hvolft Ingólfur Sverrisson skrifar Skoðun Kynbundin áhrif barneigna á atvinnuþátttöku og tekjur Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun Viltu finna milljarð? - Frá gráu svæði í gagnsæi Gunnar Pétur Haraldsson skrifar Skoðun Ný sókn í menntamálum – tækifæri eða hliðarskref? Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Á hvaða ári er Inga Sæland stödd? Snorri Másson skrifar Skoðun Eru börn innviðir? Hjördís Eva Þórðardóttir skrifar Skoðun Háskólaþorpið Bifröst og fólkið sem gleymdist Margrét Jónsdóttir Njarðvík skrifar Skoðun Körfubolti á tímum þjóðarmorðs Bjarni Þór Sigurbjörnsson skrifar Skoðun Draugagangur í Alaska Hannes Pétursson skrifar Skoðun Loftslagsverkfræði: Verkefni sem borgar sig ekki að láta bíða Snjólaug Árnadóttir,Páll Gunnarsson skrifar Skoðun Hoppað í drullipolli við hliðina á Snorra Mássyni. Um allskonar fólk, líka í Miðflokknum Ægir Lúðvíksson skrifar Skoðun 76 dagar Erlingur Sigvaldason skrifar Skoðun Í minningu körfuboltahetja Snæbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Er kominn tími til að láta endurmeta brunabótamatið á þínu húsnæði? Heiðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Húsnæðisbæturnar sem hurfu Ragnar Sigurður Kristjánsson skrifar Skoðun Ákall til KKÍ og íslensku íþróttahreyfingarinnar Ragnhildur Hólmgeirsdóttir,Oddný Björg Rafnsdóttir,Svanhildur Anja Ástþórsdóttir,Guðjón Magnússon,Margrét Rut Eddudóttir skrifar Skoðun Hjartans mál í kennslu Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Hunsuðu menntamálin – en ætla nú að bjarga þeim Sigurður Kári Harðarson skrifar Skoðun Sporin þín Valtýr Soffía Sigurðardóttir skrifar Skoðun Að saga rótina undan trénu og halda að stofninn vaxi hraðar: hugleiðing um tillögur Viðskiptaráðs Birgir Orri Ásgrímsson skrifar Skoðun Mikilvægi aðgengis og algildrar hönnunar að byggingum í dag og til framtíðar Þuríður Harpa Sigurðardóttir skrifar Skoðun Sjallar og lyklaborðið Sigfús Ómar Höskuldsson skrifar Skoðun Fimm af tíu veitingastöðum hættu með hvalkjöt Valgerður Árnadóttir,Stefán Yngvi Pétursson,Rósa Líf Darradóttir,Anahita S. Babaei skrifar Skoðun „Stóra fallega frumvarpið“ hans Trump Gunnar Alexander Ólafsson skrifar Skoðun Verndun vatns og stjórn vatnamála Ólafur Arnar Jónsson,Sigurður Guðjónsson skrifar Sjá meira
Kæri lesandi. Þann 30. nóvember göngum við að kjörborðinu og veljum okkur fólk til að vera í forystu fyrir íslenskt samfélag næstu fjögur ár. Í þessum kosningum leggjum við í Framsókn þann árangur sem flokkurinn hefur náð í dóm kjósenda og leggjum fram stefnu okkar og framtíðarsýn fyrir íslenskt samfélag. Í þessari grein fjalla ég um hugmyndir okkar um heimilin. Hagsmunir heimilanna Frá því ég tók við stjórnartaumunum í fjármála- og efnahagsráðuneytinu hef ég lagt mikla áherslu á að horft verði á efnahagsmálin út frá hagsmunum heimilanna. Þar eru húsnæðismálin í aðalhlutverki. Á síðustu árum hefur Framsókn byggt upp húsnæðiskerfi að norrænni fyrirmynd þar sem áhersla er lögð á að það séu grundvallarréttindi allra að hafa öruggt þak yfir höfuðið. Sterkari rammi utan um leigumarkaðinn með skýrari réttindum leigjanda er eitt af því sem náðst hefur fram á síðustu árum. Það markaði tímamót þegar Framsókn setti fram fyrstu húsnæðisstefnu sem var samþykkt á þingi síðasta vor og felur í sér umbætur sem ég hef tekið eftir að hafa meira að segja ratað inn í loforðalista annarra flokka. En eins og sagt var í minni sveit: Það er ekki eftir það sem búið er. Árangur í baráttunni við verðbólgu Þegar ég settist í stól fjármála- og efnahagsráðherra var það þrennt sem ég lagði megináherslu á. Í algjörum forgangi var að sigrast á verðbólgu með ábyrgum ríkisfjármálum og erum við strax farin að sjá árangurinn af stefnu ríkisstjórnarinnar með lækkun stýrivaxta. Ég lagði einnig mikla áherslu á að leita leiða til að lækka vaxtakostnað ríkisins. Þessi fyrstu tvö áherslumál skipta allan almenning miklu máli en hið þriðja er þó ekki síður mikilvægt: Að skapa grundvöll fyrir óverðtryggð húsnæðislán með lágum föstum vöxtum til lengri tíma. Evran ekki möguleg án inngöngu í ESB Það hefur ekki farið fram hjá neinum síðustu áratugina að þegar verðbólga vex og vextir hækka verulega þá hefst hávær umræða um upptöku nýs gjaldmiðils. Það er auðvitað eðlilegt að fólk vilji leita leiða til að auðvelda sér mánaðamótin. Og því er ekki að neita að þeir vextir sem við búum við í dag eru ekki ásættanlegir. Það verður þó að hafa í huga í umræðum um verðbólgu og vexti að upptaka evru er hvorki ákjósanleg og það sem augljósara er, ekki möguleg nema með inngöngu í Evrópusambandið og öllu því sem það ferðalag felur í sér. Svarið við hárri verðbólgu er leiðinlegt því svarið er einfaldlega ábyrgari hagstjórn. Óverðtryggð íbúðalán á föstum vöxtum til langs tíma Fyrir nokkru setti ég af stað vinnu sem miðar að því að skapa grundvöll fyrir því að íslensk heimili geti tekið óverðtryggð húsnæðislán til lengri tíma á föstum hagstæðum vöxtum. Þessi vinna er nú á fyrsta stigi en þó ljóst að til eru leiðir sem gera þetta mögulegt. Við erum nefnilega ekki ein í heiminum og getum lært af nágrannaþjóðum þegar að þessum mikilvæga málaflokki kemur. Stóra myndin er sú að bankar geta fjármagnað húsnæðislán á óverðtryggðum vöxtum til lengri tíma en þeir bjóða upp á í dag. Með breyttum reglum og þróaðri fjármálamarkaði er hægt að auðvelda bönkum að bjóða upp á slík lán. Stjórnvöld geta bætt regluverkið og liðkað fyrir á fjármálamarkaði til að tryggja hvoru tveggja, líkt og gert er í nágrannalöndum okkar. Slíkt fyrirkomulag er þekkt og ætti ekkert að vera því til fyrirstöðu að tryggja hér á landi. Það er hagsmunamál heimilanna að festa vaxtakjör til lengri tíma þannig að húsnæðislántakendum sé ekki refsað afurvirkt þegar vextir hækka. Fyrirsjáanleiki við fjármögnun húsnæðis skiptir heimilin máli. Ódýrari matarkarfa Matarinnkaup eru stór hluti af heimilsbókhaldinu og hefur fólk fundið fyrir hækkunum á henni síðustu misserin. Virðisaukaskattur á matvæli er nú 11%. Við í Framsókn viljum lækka matarreikning heimilanna og lækka virðisaukaskatt á matvælum. Lækkun mun einnig hafa jákvæð áhrif á matvælaframleiðslu í landinu. Mikilvægt er að ná fullum tökum á verðbólgunni áður en kemur að lækkun. Framsókn horfir til þess að lækkunin komi fram um mitt kjörtímabil. Réttlátari húsnæðismarkaður Sá fyrirsjáanleiki sem fylgir óverðtryggðum lánum á föstum vöxtum til langs tíma er mikilvægur þegar kemur að húsnæðismarkaðnum. Til að skapa réttlátari húsnæðismarkað viljum við í Framsókn byggja á því norræna húsnæðismódeli sem flokkurinn hefur fært í lög á síðustu árum. Við viljum auka fjármagn til hlutdeildarlána til að ungt fólk og tekju- og efnaminna geti eignast húsnæði með þátttöku ríkisins. Hlutdeildarlánin virka þannig að ríkið að gefnum ákveðnum skilyrðum eignast 20% í íbúðinni og þurfa einstaklingar þá einungis að reiða fram 5% af húsnæðisverði til að eignast þak yfir höfuðið. Við höfum á síðustu árum horft fram á framboðsvanda á húsnæðismarkaði. Allt að þriðjungur nýbygginga síðustu misserin hefur verið reistur fyrir tilstuðlan hins opinbera í gegnum hlutdeildarlánakerfið og almenna íbúðakerfið. Við viljum í samstarfi við sveitarfélög auka framboð, ekki ólíkt því sem er í bígerð í Reykjanesbæ þar sem ríkisland er nýtt til að byggja 800 íbúðir. Þá viljum við stuðla að uppbyggingu hagkvæmar íbúða með sérstökum skattalegum hvötum til húsbyggjenda líkt og lagt er til í nýrri skýrslu Gylfa Zoega og Sigurðar Jóhannessonar um stöðu efnahagsmála. Við í Framsókn munum á næstu dögum og vikum kynna betur áherslur okkar og sýn fyrir framtíðina. Hægt er að kynna sér stefnu okkar á xb.is Sigurður Ingi Jóhannsson, formaður Framsóknar og fjármála- og efnahagsráðherra.
Hoppað í drullipolli við hliðina á Snorra Mássyni. Um allskonar fólk, líka í Miðflokknum Ægir Lúðvíksson Skoðun
Loftslagsverkfræði: Verkefni sem borgar sig ekki að láta bíða Snjólaug Árnadóttir,Páll Gunnarsson Skoðun
Ákall til KKÍ og íslensku íþróttahreyfingarinnar Ragnhildur Hólmgeirsdóttir,Oddný Björg Rafnsdóttir,Svanhildur Anja Ástþórsdóttir,Guðjón Magnússon,Margrét Rut Eddudóttir Skoðun
Skoðun Mikilvægi aðgengis og algildrar hönnunar að byggingum í dag og til framtíðar Þuríður harpa Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Kynbundin áhrif barneigna á atvinnuþátttöku og tekjur Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar
Skoðun Loftslagsverkfræði: Verkefni sem borgar sig ekki að láta bíða Snjólaug Árnadóttir,Páll Gunnarsson skrifar
Skoðun Hoppað í drullipolli við hliðina á Snorra Mássyni. Um allskonar fólk, líka í Miðflokknum Ægir Lúðvíksson skrifar
Skoðun Er kominn tími til að láta endurmeta brunabótamatið á þínu húsnæði? Heiðrún Jónsdóttir skrifar
Skoðun Ákall til KKÍ og íslensku íþróttahreyfingarinnar Ragnhildur Hólmgeirsdóttir,Oddný Björg Rafnsdóttir,Svanhildur Anja Ástþórsdóttir,Guðjón Magnússon,Margrét Rut Eddudóttir skrifar
Skoðun Að saga rótina undan trénu og halda að stofninn vaxi hraðar: hugleiðing um tillögur Viðskiptaráðs Birgir Orri Ásgrímsson skrifar
Skoðun Mikilvægi aðgengis og algildrar hönnunar að byggingum í dag og til framtíðar Þuríður Harpa Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Fimm af tíu veitingastöðum hættu með hvalkjöt Valgerður Árnadóttir,Stefán Yngvi Pétursson,Rósa Líf Darradóttir,Anahita S. Babaei skrifar
Hoppað í drullipolli við hliðina á Snorra Mássyni. Um allskonar fólk, líka í Miðflokknum Ægir Lúðvíksson Skoðun
Loftslagsverkfræði: Verkefni sem borgar sig ekki að láta bíða Snjólaug Árnadóttir,Páll Gunnarsson Skoðun
Ákall til KKÍ og íslensku íþróttahreyfingarinnar Ragnhildur Hólmgeirsdóttir,Oddný Björg Rafnsdóttir,Svanhildur Anja Ástþórsdóttir,Guðjón Magnússon,Margrét Rut Eddudóttir Skoðun