Aukaþingmaður leikur enn lausum hala Heimir Már Pétursson skrifar 4. nóvember 2024 11:38 Næst þegar Alþingi kemur saman eftir kosningar eru allar líkur á að í röðum alþingismanna verði þingmaður sem ekki hefði átt að ná kjöri, miðað við heildarfylgi flokkanna. Vísir/Vilhelm Prófessor í stjórnmálafræði segir hneyksli að enn einu sinni hafi Alþingi trassað að gera augljósar breytingar á kosningalögum til að tryggja að flokkar fái þingmenn í samræmi við atkvæðafjölda. Starfandi forsætisráðherra segir ekki hægt að gera þessar breytingar svo skömmu fyrir kosningar. Ólafur Þ. Harðarson prófessor emeritus í stjórnmálafræði hefur ítrekað bent á allt frá alþingiskosningunum 2013 að gera þurfi breytingar á kosningalögum vegna þess að fjölgun stjórnmálaflokka virki þannig að einn flokkur hafi fengið einum þingmanni fleiri en atkvæðamagn hans segði til um. Þetta hafi gerst í fernum síðustu kosningum. Framsóknarflokkurinn hafi fengið aukamanninn 2013, 2017 og 2021 en Sjálfstæðisflokkurinn fengið aukaþingmann í kosningunum 2016. Ólafur Þ. Harðarson prófessor emeratus hefur ítrekað bent á allt frá árinu 2013, að leiðrétta þurfi skekkju í kosningalögum.Stöð 2/Einar „Og þessi aukamaður varð til þess þá að Sjálfstæðisflokkurinn gat myndað ríkisstjórn með Viðreisn og Bjartri framtíð. Sá meirihluti hafði nákvæmlega 32 þingmenn á bakvið sig. Þannig að það var í skjóli aukamannsins sem Sjálfstæðisflokkurinn átti aldrei að fá sem þeir gátu myndað þessa ríkisstjórn,“ segir Ólafur. Alþingi hafi algerlega trassað að gera nauðsynlegar breytingar á kosningalögunum í ellefu ár. Það væri hins vegar óheppilegt að rjúka í þessar breytingar nú þegar örfáar vikur væru til kosninga og búið að birta framboðslista. Það er nokkurn veginn það sem Bjarni Benediktsson starfandi forsætisráðherra sagði að loknum ríkisstjórnarfundi á föstudag. Þetta hafi þó verið rætt á milli flokkanna. Bjarni Benediktsson starfandi forsætisráðherra.Vísir/Vilhelm „Sú breyting hefur ekki verið samþykkt ennþá. Ég tel að það verði ólíklega afgreitt núna. Enda er oft mælt mjög gegn því að verið sé að gera breytingar svona skömmu fyrir kosningar,“ sagði Bjarni að loknum síðasta ríkisstjórnarfundi. Þótt stjórnarskrá hafi einmitt verið breytt á sínum tíma til að auðvelda þinginu að gera breytingar sem þessar. Samkæmt nýlegum könnunum gæti aukaþingmaðurinn fallið í skaut Samfylkingarinnar, Miðflokksins eða Viðreisnar í næstu kosningum, að sögn Ólafs. Í breytingum árið 1999 var jöfnunarþingmönnum fækkað úr 13 í 9 og það talið duga til að tryggja jöfnuð milli flokka. Síðan þá hefur flokkum í framboði hins vegar fjölgað mikið. Ólafur telur einfaldast að fjölga þeim aftur í 13 til að tryggja að flokkar fái fjölda þingmanna í samræmi við fylgi. Hann segir Viðreisn hafa lagt frumvarp í þessa átt en þar hafi einnig verið gert ráð fyrir jöfnun atkvæða á milli kjördæma. Þingið hafi hins vegar ekki sýnt þessu nokkurn áhuga. „Þannig að það má segja að þingið sé ekki að framkvæma þá skyldu sína að laga kosningalögin í samræmi við skýr markmið stjórnarskrárinnar,“ segir Ólafur Þ. Harðarson. Alþingi Alþingiskosningar 2024 Ríkisstjórn Bjarna Benediktssonar Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur (2017-2024) Tengdar fréttir Vill fjölga jöfnunarþingsætum sem Katrín segir til skoðunar Ólafur Þ. Harðarson, prófessor í stjórnmálafræði við Háskóla Íslands, birti í morgun Facebook-færslu þar sem hann gagnrýnir að Alþingi ætli ekki að leiðrétta kosningalög og fjölga þar með jöfnunarþingsætum fyrir næstu Alþingiskosningar. Katrín Jakobsdóttir, forsætisráðherra, segir að taka þurfi málið til skoðunar. 4. maí 2021 12:30 Bjarni vill minni kjördæmi út um landið Bjarni Benediktsson, fjármála- og efnahagsráðherra segir tíma til kominn að gerð verði grundvallarendurskoðun á kosningalöggjöfinni og kjördæmaskipan landsins. Hann segir óheppilegt að jöfnunarþingsæti kallist ekki á við fjölda flokka á þingi. 11. maí 2021 14:42 Segir óboðlegt að fresta jöfnun þingsæta sem samstaða ríki um Prófessor í stjórnmálafræði segir óboðlegt að fresta ráðstöfunum til að jafna þingsæti á milli flokka fram yfir kosningar. Forseti Alþingis segir svigrúm til þess að fjölga jöfnunarsætum en að málið sé bæði pólitískt og viðkvæmt. 10. maí 2021 11:28 „Kannski eru þjóðþing ekki rétti aðilinn til að setja kosningalög“ Frá Alþingiskosningum 2013 hefur það verið þannig að jöfnunarþingsæti hafa sett fylgi flokka úr jafnvægi við fjölda Alþingismanna sem hver flokkur fær á þingi og hefur þá einn flokkur fengið einum manni um of inn á þing miðað við fylgi á landsvísu. 5. ágúst 2021 08:28 Mest lesið Titringur í hreppnum vegna lögheimilisflutninga Innlent Stöðugleiki norðlægrar hringrásar skammgóður vermir fyrir Ísland Innlent Sigmundur seinn: „Er þingmaðurinn í salnum?“ Innlent Halla tekur sér frí og vill að karlmenn axli ábyrgð Innlent Gagnrýna lítinn fyrirvara á skipulagi kvennafrídagsins Innlent Kröfur kvennaárs komnar í innheimtu og gjalddaginn fallinn Innlent Engin lausn og ákveðin sjálfsblekking að banna börnum að nota tölvuleiki Innlent Annað safn rænt í Frakklandi um helgina Erlent Guðmundur til ráðherra og framkvæmdastjóri HK tekur við Innlent Embættismenn sitji að hámarki í fjórtán ár og aðstoðarmenn hætti fyrir kosningar Innlent Fleiri fréttir Gagnrýna lítinn fyrirvara á skipulagi kvennafrídagsins „Við finnum fyrir mikilli spennu frá heimsbyggðinni“ Verktakar hafi greinilega nóg því þeir kjósi frekar að bíða en lækka Pallborðið: Stungið höfðinu í sandinn í tuttugu ár Guðmundur til ráðherra og framkvæmdastjóri HK tekur við Sjaldan eins erfitt að kaupa fasteign og konur undirbúa verkfall Titringur í hreppnum vegna lögheimilisflutninga Sigmundur seinn: „Er þingmaðurinn í salnum?“ Halla tekur sér frí og vill að karlmenn axli ábyrgð Embættismenn sitji að hámarki í fjórtán ár og aðstoðarmenn hætti fyrir kosningar Engin lausn og ákveðin sjálfsblekking að banna börnum að nota tölvuleiki Stöðugleiki norðlægrar hringrásar skammgóður vermir fyrir Ísland Kröfur kvennaárs komnar í innheimtu og gjalddaginn fallinn Segir tilvalin íbúðasvæði opnast með Sundabraut Niðurrif hafið á gamla Morgunblaðshúsinu Næstum öllum sagt upp hjá dótturfélagi Play „Ég skoðanakúgaði sjálfa mig í þágu friðar og þæginda félagslega“ Burðardýr fengu þungan dóm fyrir kókaínsmygl Skora á ráðherra og segir skjaldborg slegið um vændiskaupendur Fresta fundi til tíu í fyrramálið Stórskemmtilegur innhringjandi og óhefðbundin útför Viðgerð muni taka einhverja mánuði „Afar ólíklegt“ að Nadine taki slaginn í borginni fyrir Miðflokkinn Grunuð um íkveikju í Nettó, Nytjamarkaðnum og eigin húsi Segir borgina refsa foreldrum til að mæta rekstrarvanda Aflýsa verkfalli öðru sinni Umferðarslys á Fagradal og veginum lokað Segir sorglega illa hafa verið haldið á hagsmunum flugsins Umferðarteppa í Ártúnsbrekku vegna aftanákeyrslu Bein útsending: Verndum vatnið Sjá meira
Ólafur Þ. Harðarson prófessor emeritus í stjórnmálafræði hefur ítrekað bent á allt frá alþingiskosningunum 2013 að gera þurfi breytingar á kosningalögum vegna þess að fjölgun stjórnmálaflokka virki þannig að einn flokkur hafi fengið einum þingmanni fleiri en atkvæðamagn hans segði til um. Þetta hafi gerst í fernum síðustu kosningum. Framsóknarflokkurinn hafi fengið aukamanninn 2013, 2017 og 2021 en Sjálfstæðisflokkurinn fengið aukaþingmann í kosningunum 2016. Ólafur Þ. Harðarson prófessor emeratus hefur ítrekað bent á allt frá árinu 2013, að leiðrétta þurfi skekkju í kosningalögum.Stöð 2/Einar „Og þessi aukamaður varð til þess þá að Sjálfstæðisflokkurinn gat myndað ríkisstjórn með Viðreisn og Bjartri framtíð. Sá meirihluti hafði nákvæmlega 32 þingmenn á bakvið sig. Þannig að það var í skjóli aukamannsins sem Sjálfstæðisflokkurinn átti aldrei að fá sem þeir gátu myndað þessa ríkisstjórn,“ segir Ólafur. Alþingi hafi algerlega trassað að gera nauðsynlegar breytingar á kosningalögunum í ellefu ár. Það væri hins vegar óheppilegt að rjúka í þessar breytingar nú þegar örfáar vikur væru til kosninga og búið að birta framboðslista. Það er nokkurn veginn það sem Bjarni Benediktsson starfandi forsætisráðherra sagði að loknum ríkisstjórnarfundi á föstudag. Þetta hafi þó verið rætt á milli flokkanna. Bjarni Benediktsson starfandi forsætisráðherra.Vísir/Vilhelm „Sú breyting hefur ekki verið samþykkt ennþá. Ég tel að það verði ólíklega afgreitt núna. Enda er oft mælt mjög gegn því að verið sé að gera breytingar svona skömmu fyrir kosningar,“ sagði Bjarni að loknum síðasta ríkisstjórnarfundi. Þótt stjórnarskrá hafi einmitt verið breytt á sínum tíma til að auðvelda þinginu að gera breytingar sem þessar. Samkæmt nýlegum könnunum gæti aukaþingmaðurinn fallið í skaut Samfylkingarinnar, Miðflokksins eða Viðreisnar í næstu kosningum, að sögn Ólafs. Í breytingum árið 1999 var jöfnunarþingmönnum fækkað úr 13 í 9 og það talið duga til að tryggja jöfnuð milli flokka. Síðan þá hefur flokkum í framboði hins vegar fjölgað mikið. Ólafur telur einfaldast að fjölga þeim aftur í 13 til að tryggja að flokkar fái fjölda þingmanna í samræmi við fylgi. Hann segir Viðreisn hafa lagt frumvarp í þessa átt en þar hafi einnig verið gert ráð fyrir jöfnun atkvæða á milli kjördæma. Þingið hafi hins vegar ekki sýnt þessu nokkurn áhuga. „Þannig að það má segja að þingið sé ekki að framkvæma þá skyldu sína að laga kosningalögin í samræmi við skýr markmið stjórnarskrárinnar,“ segir Ólafur Þ. Harðarson.
Alþingi Alþingiskosningar 2024 Ríkisstjórn Bjarna Benediktssonar Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur (2017-2024) Tengdar fréttir Vill fjölga jöfnunarþingsætum sem Katrín segir til skoðunar Ólafur Þ. Harðarson, prófessor í stjórnmálafræði við Háskóla Íslands, birti í morgun Facebook-færslu þar sem hann gagnrýnir að Alþingi ætli ekki að leiðrétta kosningalög og fjölga þar með jöfnunarþingsætum fyrir næstu Alþingiskosningar. Katrín Jakobsdóttir, forsætisráðherra, segir að taka þurfi málið til skoðunar. 4. maí 2021 12:30 Bjarni vill minni kjördæmi út um landið Bjarni Benediktsson, fjármála- og efnahagsráðherra segir tíma til kominn að gerð verði grundvallarendurskoðun á kosningalöggjöfinni og kjördæmaskipan landsins. Hann segir óheppilegt að jöfnunarþingsæti kallist ekki á við fjölda flokka á þingi. 11. maí 2021 14:42 Segir óboðlegt að fresta jöfnun þingsæta sem samstaða ríki um Prófessor í stjórnmálafræði segir óboðlegt að fresta ráðstöfunum til að jafna þingsæti á milli flokka fram yfir kosningar. Forseti Alþingis segir svigrúm til þess að fjölga jöfnunarsætum en að málið sé bæði pólitískt og viðkvæmt. 10. maí 2021 11:28 „Kannski eru þjóðþing ekki rétti aðilinn til að setja kosningalög“ Frá Alþingiskosningum 2013 hefur það verið þannig að jöfnunarþingsæti hafa sett fylgi flokka úr jafnvægi við fjölda Alþingismanna sem hver flokkur fær á þingi og hefur þá einn flokkur fengið einum manni um of inn á þing miðað við fylgi á landsvísu. 5. ágúst 2021 08:28 Mest lesið Titringur í hreppnum vegna lögheimilisflutninga Innlent Stöðugleiki norðlægrar hringrásar skammgóður vermir fyrir Ísland Innlent Sigmundur seinn: „Er þingmaðurinn í salnum?“ Innlent Halla tekur sér frí og vill að karlmenn axli ábyrgð Innlent Gagnrýna lítinn fyrirvara á skipulagi kvennafrídagsins Innlent Kröfur kvennaárs komnar í innheimtu og gjalddaginn fallinn Innlent Engin lausn og ákveðin sjálfsblekking að banna börnum að nota tölvuleiki Innlent Annað safn rænt í Frakklandi um helgina Erlent Guðmundur til ráðherra og framkvæmdastjóri HK tekur við Innlent Embættismenn sitji að hámarki í fjórtán ár og aðstoðarmenn hætti fyrir kosningar Innlent Fleiri fréttir Gagnrýna lítinn fyrirvara á skipulagi kvennafrídagsins „Við finnum fyrir mikilli spennu frá heimsbyggðinni“ Verktakar hafi greinilega nóg því þeir kjósi frekar að bíða en lækka Pallborðið: Stungið höfðinu í sandinn í tuttugu ár Guðmundur til ráðherra og framkvæmdastjóri HK tekur við Sjaldan eins erfitt að kaupa fasteign og konur undirbúa verkfall Titringur í hreppnum vegna lögheimilisflutninga Sigmundur seinn: „Er þingmaðurinn í salnum?“ Halla tekur sér frí og vill að karlmenn axli ábyrgð Embættismenn sitji að hámarki í fjórtán ár og aðstoðarmenn hætti fyrir kosningar Engin lausn og ákveðin sjálfsblekking að banna börnum að nota tölvuleiki Stöðugleiki norðlægrar hringrásar skammgóður vermir fyrir Ísland Kröfur kvennaárs komnar í innheimtu og gjalddaginn fallinn Segir tilvalin íbúðasvæði opnast með Sundabraut Niðurrif hafið á gamla Morgunblaðshúsinu Næstum öllum sagt upp hjá dótturfélagi Play „Ég skoðanakúgaði sjálfa mig í þágu friðar og þæginda félagslega“ Burðardýr fengu þungan dóm fyrir kókaínsmygl Skora á ráðherra og segir skjaldborg slegið um vændiskaupendur Fresta fundi til tíu í fyrramálið Stórskemmtilegur innhringjandi og óhefðbundin útför Viðgerð muni taka einhverja mánuði „Afar ólíklegt“ að Nadine taki slaginn í borginni fyrir Miðflokkinn Grunuð um íkveikju í Nettó, Nytjamarkaðnum og eigin húsi Segir borgina refsa foreldrum til að mæta rekstrarvanda Aflýsa verkfalli öðru sinni Umferðarslys á Fagradal og veginum lokað Segir sorglega illa hafa verið haldið á hagsmunum flugsins Umferðarteppa í Ártúnsbrekku vegna aftanákeyrslu Bein útsending: Verndum vatnið Sjá meira
Vill fjölga jöfnunarþingsætum sem Katrín segir til skoðunar Ólafur Þ. Harðarson, prófessor í stjórnmálafræði við Háskóla Íslands, birti í morgun Facebook-færslu þar sem hann gagnrýnir að Alþingi ætli ekki að leiðrétta kosningalög og fjölga þar með jöfnunarþingsætum fyrir næstu Alþingiskosningar. Katrín Jakobsdóttir, forsætisráðherra, segir að taka þurfi málið til skoðunar. 4. maí 2021 12:30
Bjarni vill minni kjördæmi út um landið Bjarni Benediktsson, fjármála- og efnahagsráðherra segir tíma til kominn að gerð verði grundvallarendurskoðun á kosningalöggjöfinni og kjördæmaskipan landsins. Hann segir óheppilegt að jöfnunarþingsæti kallist ekki á við fjölda flokka á þingi. 11. maí 2021 14:42
Segir óboðlegt að fresta jöfnun þingsæta sem samstaða ríki um Prófessor í stjórnmálafræði segir óboðlegt að fresta ráðstöfunum til að jafna þingsæti á milli flokka fram yfir kosningar. Forseti Alþingis segir svigrúm til þess að fjölga jöfnunarsætum en að málið sé bæði pólitískt og viðkvæmt. 10. maí 2021 11:28
„Kannski eru þjóðþing ekki rétti aðilinn til að setja kosningalög“ Frá Alþingiskosningum 2013 hefur það verið þannig að jöfnunarþingsæti hafa sett fylgi flokka úr jafnvægi við fjölda Alþingismanna sem hver flokkur fær á þingi og hefur þá einn flokkur fengið einum manni um of inn á þing miðað við fylgi á landsvísu. 5. ágúst 2021 08:28