Norður-Kórea er víða Ingvar Smári Birgisson skrifar 12. júlí 2024 13:01 Kim Il-Sung, hinn eilífi forseti Norður-Kóreu, stjórnaði landinu með harðri hendi til dauðadags árið 1994. Það var ekki til sá kimi samfélagsins sem laut ekki stjórn hans. Atvinnulífið hafði í heild sinni verið ríkisvætt og hafði hann alla þræði í hendi sér. Fjölmiðlar landsins, sem allir voru í eigu ríkisins, birtu aldrei neikvæðar fréttir um ríkisstjórnina eða persónulega hagi forsetans. Þá voru fréttir ýktar eða uppdiktaðar svo bersýnilega að þær þóttu hlægilegar í augum utanaðkomandi. Eitt dæmi um þetta er að norður-kóreskir fjölmiðlar fjölluðu aldrei um heilsufar forsetans með neikvæðum hætti. Á áttunda áratugnum byrjaði æxli að vaxa út úr hnakka forsetans sem stækkaði með hverju árinu og var að minnsta kosti á stærð við hafnabolta. Svo stórt var æxlið að það gat ekki dulist neinum manni sem hitti hann í eigin persónu. Í raun þurfi meiri leikni en ekki til að taka myndir af forsetanum sem huldu æxlið. Þrátt fyrir þetta birtust engar myndir af æxlinu í norður-kóreskum fjölmiðlum og má ætla að langstærstum hluta íbúa landsins hafi verið ókunnugt um veikindi forsetans. Stórmerkilegt en að mörgu leyti skiljanlegt, enda stjórnaði Kim Il-Sung öllum fjölmiðlum og þar með upplýsingaflæði til íbúanna. Keisarinn var nakinn en enginn þorði (skiljanlega) að benda á það. Hér má sjá mynd af æxlinu sem prýddi hnakka Kim Il-Sung, hins eilífa forseta Norður-Kóreu. Við getum öll skilið ritstjórana í Pyongyang á 8. og 9. áratug síðustu aldar. Þeir sem voru ekki endanlega kalkaðir af kommúnisma og persónuleikadýrkun hlutu að velta fyrir sér fáránleikanum í þessu öllu. Og sömu ritstjórar horfðu eflaust löngunaraugum til Vesturlanda þar sem fjölmiðlar starfa hvað frjálsastir. Þar gæti það varla gerst að forseti gengi kviknakinn um göturnar án þess að einhver myndi benda á það. Eða hvað? Veikindi núverandi Bandaríkjaforseta, Joe Biden, eru ekki beint ný af nálinni. Þeir sem hafa fylgst með bandarískum stjórnmálum náið hafa horft upp á forseta sem er bersýnilega veikur. Biden hefur um margra ára skeið forðast að mæta á fundi með almenningi þar sem hann gæti þurft að svara óundirbúnum spurningum. Sömuleiðis fer hann helst í viðtöl hjá fjölmiðlum sem gefa honum einfaldar spurningar fyrirfram og nær allar ræður sem hann flytur eru lesnar af skjá. En þrátt fyrir að aðstoðarmenn forsetans búi svo hnútana að sem minnstar líkur séu á feilspori má finna fjöldan allan af myndskeiðum þar sem hann ruglast í ríminu, misskilur aðstæður hrapallega eða ráfar um sviðið eins og hann viti ekki hvort hann sé að koma eða fara. Veikindin sem slík eru ekkert rannsóknarefni. Biden er gamall og eflaust að glíma við þau vandamál sem ellin hefur í för með sér. Hið verðuga rannsóknarefni er áhugaleysi fjölmiðla á veikindum forsetans, sömu fjölmiðla og hafa altént látið höggin dynja á forverum Bidens ef framkoma þeirra og fas var eitthvað annað en fullkomið. Ólíkt Norður-Kóreu var enginn sem gaf fyrirskipanir um að það ætti ekki að fjalla um veikindi forsetans heldur kom ritskoðunin að innan og var afleiðing aðstæðna en ekki fyrirskipana. Óttinn við að Trump settist aftur á valdastól varð sannleiksástinni yfirsterkari. Sumir fjölmiðlar véku vissulega að veikindum forsetans en heilt yfir var það ekki gert nema með yfirborðskenndum hætti. Frekar var reynt að stappa stálinu í stuðningsmenn hans um að hann væri í raun beittari en nokkru sinni fyrr. Í kappræðunum um daginn fór svo lokið endanlega af pottinum og hafa fjölmiðlar, einn af öðrum, farið að fjalla um það sem var augljóst allan tímann. Á undarlegan hátt hefur meðvirkni fjölmiðla, sem átti að varða veg Bidens að endurkjöri, líklega aukið líkurnar á því að Trump vinni annan kosningasigur. Við eigum eftir að sjá hvernig þetta allt endar en eitt er ljóst. Fjölmiðlar hafa beðið mikla álitshnekki í þessum forsetakosningum og þarf vart að spyrja hví traust almennings gagnvart þeim fer minnkandi. Höfundur er lögmaður. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Fjölmiðlar Mest lesið Lummuleg áform heilbrigðisráðherra Ragnar Sigurður Kristjánsson Skoðun Lýðskrum Skattfylkingarinnar Magnea Gná Jóhannsdóttir Skoðun Rölt að botninum Smári McCarthy Skoðun Hver á að fá súrefnisgrímuna fyrst? Davíð Bergmann. Skoðun Málþóf spillingar og græðgi á Alþingi Jón Frímann Jónsson Skoðun Krabbamein – reddast þetta? Halla Þorvaldsdóttir Skoðun Valdið yfir sjávarútvegsmálunum Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Strandveiðar í gíslingu – Alþingi sveltir sjávarbyggðir Árni Björn Kristbjörnsson Skoðun Að fortíð skal hyggja þegar framtíð skal byggja Einar G. Harðarson Skoðun Elsku Íslendingar, styðjum saman Grindavík Dagmar Valsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Strandveiðar í gíslingu – Alþingi sveltir sjávarbyggðir Árni Björn Kristbjörnsson skrifar Skoðun Rölt að botninum Smári McCarthy skrifar Skoðun Að fortíð skal hyggja þegar framtíð skal byggja Einar G. Harðarson skrifar Skoðun Málþóf spillingar og græðgi á Alþingi Jón Frímann Jónsson skrifar Skoðun Lýðskrum Skattfylkingarinnar Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Krabbamein – reddast þetta? Halla Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Valdið yfir sjávarútvegsmálunum Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Lummuleg áform heilbrigðisráðherra Ragnar Sigurður Kristjánsson skrifar Skoðun Hver á að fá súrefnisgrímuna fyrst? Davíð Bergmann. skrifar Skoðun Baráttan um kjör eldra fólks Jónína Björk Óskarsdóttir skrifar Skoðun Menntamál íslenskra grunnskólabarna hafa verið til umfjöllunar – sem er vel. Miklu verra er tilefnið Karen Rúnarsdóttir skrifar Skoðun Elsku Íslendingar, styðjum saman Grindavík Dagmar Valsdóttir skrifar Skoðun Svigrúm Eydísar á fölskum grunni Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Betri vegur til Þorlákshafnar er samkeppnismál Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Óvirðing við lýðræðislegar hefðir, gegn stjórnarskrá, trúnaðarbrot gagnvart kjósendum Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Lík brennd í Grafarvogi Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Er handahlaup valdeflandi? Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Á jaðrinum með Jesú Daníel Ágúst Gautason skrifar Skoðun Þeir sem verja stórútgerðina – og heimsvaldastefnuna Karl Héðinn Kristjánsson skrifar Skoðun Gervigreindin beisluð Hanna Kristín Skaftadóttir,Helga Sigrún Harðardóttir skrifar Skoðun Kúnstin að vera ósammála sjálfum sér Heiða Ingimarsdóttir skrifar Skoðun Óboðlegt ástand á Landspítala – okkar sjónarhorn Hildur Jónsdóttir,Einar Freyr Ingason,Þórir Bergsson skrifar Skoðun Geislameðferð sem lífsbjörg Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Þetta eru ekki eðlileg vinnubrögð Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Stöðvum helvíti á jörðu Birna Þórarinsdóttir,Bjarni Gíslason,Gísli Rafn Ólafsson,Sigríður Schram,Stella Samúelsdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Hversu mikið er nóg? Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Til þeirra sem fagna Sigurður Gísli Bond Snorrason skrifar Skoðun Að semja er ekki veikleiki – það er forsenda lýðræðis Elliði Vignisson skrifar Skoðun Tekist á um hvort lýðræðið á Íslandi sé virkt eða hvort hefðaréttur sé á völdum Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Sumar og sól – en ekki alltaf sátt í sálinni Ellen Calmon skrifar Sjá meira
Kim Il-Sung, hinn eilífi forseti Norður-Kóreu, stjórnaði landinu með harðri hendi til dauðadags árið 1994. Það var ekki til sá kimi samfélagsins sem laut ekki stjórn hans. Atvinnulífið hafði í heild sinni verið ríkisvætt og hafði hann alla þræði í hendi sér. Fjölmiðlar landsins, sem allir voru í eigu ríkisins, birtu aldrei neikvæðar fréttir um ríkisstjórnina eða persónulega hagi forsetans. Þá voru fréttir ýktar eða uppdiktaðar svo bersýnilega að þær þóttu hlægilegar í augum utanaðkomandi. Eitt dæmi um þetta er að norður-kóreskir fjölmiðlar fjölluðu aldrei um heilsufar forsetans með neikvæðum hætti. Á áttunda áratugnum byrjaði æxli að vaxa út úr hnakka forsetans sem stækkaði með hverju árinu og var að minnsta kosti á stærð við hafnabolta. Svo stórt var æxlið að það gat ekki dulist neinum manni sem hitti hann í eigin persónu. Í raun þurfi meiri leikni en ekki til að taka myndir af forsetanum sem huldu æxlið. Þrátt fyrir þetta birtust engar myndir af æxlinu í norður-kóreskum fjölmiðlum og má ætla að langstærstum hluta íbúa landsins hafi verið ókunnugt um veikindi forsetans. Stórmerkilegt en að mörgu leyti skiljanlegt, enda stjórnaði Kim Il-Sung öllum fjölmiðlum og þar með upplýsingaflæði til íbúanna. Keisarinn var nakinn en enginn þorði (skiljanlega) að benda á það. Hér má sjá mynd af æxlinu sem prýddi hnakka Kim Il-Sung, hins eilífa forseta Norður-Kóreu. Við getum öll skilið ritstjórana í Pyongyang á 8. og 9. áratug síðustu aldar. Þeir sem voru ekki endanlega kalkaðir af kommúnisma og persónuleikadýrkun hlutu að velta fyrir sér fáránleikanum í þessu öllu. Og sömu ritstjórar horfðu eflaust löngunaraugum til Vesturlanda þar sem fjölmiðlar starfa hvað frjálsastir. Þar gæti það varla gerst að forseti gengi kviknakinn um göturnar án þess að einhver myndi benda á það. Eða hvað? Veikindi núverandi Bandaríkjaforseta, Joe Biden, eru ekki beint ný af nálinni. Þeir sem hafa fylgst með bandarískum stjórnmálum náið hafa horft upp á forseta sem er bersýnilega veikur. Biden hefur um margra ára skeið forðast að mæta á fundi með almenningi þar sem hann gæti þurft að svara óundirbúnum spurningum. Sömuleiðis fer hann helst í viðtöl hjá fjölmiðlum sem gefa honum einfaldar spurningar fyrirfram og nær allar ræður sem hann flytur eru lesnar af skjá. En þrátt fyrir að aðstoðarmenn forsetans búi svo hnútana að sem minnstar líkur séu á feilspori má finna fjöldan allan af myndskeiðum þar sem hann ruglast í ríminu, misskilur aðstæður hrapallega eða ráfar um sviðið eins og hann viti ekki hvort hann sé að koma eða fara. Veikindin sem slík eru ekkert rannsóknarefni. Biden er gamall og eflaust að glíma við þau vandamál sem ellin hefur í för með sér. Hið verðuga rannsóknarefni er áhugaleysi fjölmiðla á veikindum forsetans, sömu fjölmiðla og hafa altént látið höggin dynja á forverum Bidens ef framkoma þeirra og fas var eitthvað annað en fullkomið. Ólíkt Norður-Kóreu var enginn sem gaf fyrirskipanir um að það ætti ekki að fjalla um veikindi forsetans heldur kom ritskoðunin að innan og var afleiðing aðstæðna en ekki fyrirskipana. Óttinn við að Trump settist aftur á valdastól varð sannleiksástinni yfirsterkari. Sumir fjölmiðlar véku vissulega að veikindum forsetans en heilt yfir var það ekki gert nema með yfirborðskenndum hætti. Frekar var reynt að stappa stálinu í stuðningsmenn hans um að hann væri í raun beittari en nokkru sinni fyrr. Í kappræðunum um daginn fór svo lokið endanlega af pottinum og hafa fjölmiðlar, einn af öðrum, farið að fjalla um það sem var augljóst allan tímann. Á undarlegan hátt hefur meðvirkni fjölmiðla, sem átti að varða veg Bidens að endurkjöri, líklega aukið líkurnar á því að Trump vinni annan kosningasigur. Við eigum eftir að sjá hvernig þetta allt endar en eitt er ljóst. Fjölmiðlar hafa beðið mikla álitshnekki í þessum forsetakosningum og þarf vart að spyrja hví traust almennings gagnvart þeim fer minnkandi. Höfundur er lögmaður.
Skoðun Menntamál íslenskra grunnskólabarna hafa verið til umfjöllunar – sem er vel. Miklu verra er tilefnið Karen Rúnarsdóttir skrifar
Skoðun Óvirðing við lýðræðislegar hefðir, gegn stjórnarskrá, trúnaðarbrot gagnvart kjósendum Arnar Þór Jónsson skrifar
Skoðun Óboðlegt ástand á Landspítala – okkar sjónarhorn Hildur Jónsdóttir,Einar Freyr Ingason,Þórir Bergsson skrifar
Skoðun Stöðvum helvíti á jörðu Birna Þórarinsdóttir,Bjarni Gíslason,Gísli Rafn Ólafsson,Sigríður Schram,Stella Samúelsdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar
Skoðun Tekist á um hvort lýðræðið á Íslandi sé virkt eða hvort hefðaréttur sé á völdum Þórður Snær Júlíusson skrifar