RÚV og siðferði Páll Steingrímsson skrifar 14. desember 2023 09:30 Ég hef nú forðast það að fylgjast með nokkru því sem birtist á RÚV og þeir sem þekkja mig vita vel hvers vegna það er, en þegar að ég las ummæli sem Bjarni Benediktsson utanríkisráðherra viðhafði um þessa stofnun þá ákvað ég að brjóta odd af þessu áhugaleysi mínu og skoða tilefni orða hans. Verð ég að segja að vinnubrögð stofnunarinnar komu mér ekki á óvart. Ég hef persónulega reynslu af vinnubrögðum núverandi og fyrrverandi starfsmanna Ríkisútvarpsins og þeir sem hafa lesið fésbókarvegg minn vita hver hún er. Því miður er sá siðferðisbrestur og mögulega saknæma framferði sem þar birtist ekki einsdæmi þó ég gjarnan vildi. Skemmst er að rifja upp húsvitjunina í Grindavík nýverið, gluggagæinn (drónann) á ónefndum sveitabæ á Suðurlandi og svo lengi mætti telja. Svo djúp er holan þar sem siðferðisþröskuldurinn er hjá flestum að stjórnarmaður Ríkisútvarpsins sá sig knúinn í lok september að minna útvarpsstjóra (og fyrrum lögreglustjórann) og hans fólk á að virða lög og reglur. Aftur að ástæðu þessa pistils, en eftir lestur orða Bjarna Benediktssonar skoðaði ég umfjöllun Kveiksþáttarins. Í kjölfarið sendi ég starfsmanni Kveiks sem átti aðkomu að þessum þætti og spurði einnar spurningar: „Góðan daginn Arnar. Hvaðan komu þessar upplýsingar? „Samkvæmt upplýsingum Kveiks þurfa fyrirtæki sem fá lán í erlendum bönkum jafnframt að leggja tekjurnar inn í þann banka.““ Ég veit að þessi fullyrðing er röng því þau fyrirtæki sem hafa til dæmis verið að láta byggja fyrir sig skip sem er nánast eingöngu gert erlendis fá oft boð um lán án þess að sú kvöð fylgi að hafa nokkurn bankareikning hjá viðkomandi lánastofnun, hvað þá skyldu til að leggja tekjur sínar inn á reikning hjá viðkomandi lánastofnun. Heilum fimm dögum síðar hefur mér ekki enn borist svar. Það er svo sem engin nýlunda en var það oft og iðulega viðbrögð þess hóps blaðamanna sem hafa nú stöðu sakbornings þegar ég bað þá um að standa skil á fullyrðingum sínum. Þeir sem þekkja til rekstrar, sem takmörkuð þekking virðist vera á innan veggja Ríkisútvarpsins, vita að enginn með starfsemi á Íslandi getur flúið krónuna. Laun og annar innlendur kostnaður, sem yfirleitt er meðal stærstu útgjaldaliða hvers fyrirtækis, er í krónum. Þó eru mörg þessara fyrirtækja einnig með kostnað í erlendum myntum. Hins vegar er bróðurpartur tekna útflutningsfyrirtækja eðli málsins samkvæmt í erlendum gjaldmiðlum. Tilgangurinn með að gera upp í erlendri mynt er að draga úr áhættu fyrirtækisins þegar kemur að tekjum þess, sem er undirstaða tilvist þeirra. Þetta er eitthvað sem virðist skipta Ríkisútvarpið litlu máli enda bjargar ríkið stofnuninni með einu pennastriki og hækkar útvarpsgjaldið ef á þarf að halda. Aldrei þarf að sýna aðhald í rekstrinum sjálfum. Hann bólgnar út eins og brauð í ofni á kostnað skattgreiðenda. Já, við skattgreiðendur borgum nefnilega launin þeirra, annan kostnað og tapið. Forvera núverandi útvarpstjóra tókst að reka stofnunina með hagnaði og jók eiginfjárhlutfallið jafnt og þétt allan sinn skipunartíma. Uppsafnað tap núverandi útvarpsstjóra nemur á fjórða hundrað milljónir króna og eiginfjárhlutfallið rétt um 20% – þrátt fyrir bæði auglýsingatekjur og síhækkandi útvarpsgjald. Hvað þáttinn að öðru leyti varðar þá er hann sama marki brenndur og flest annað það sem ég hef kynnst frá þessari ríkisstofnun: dylgjur og áróður á kostnað skattgreiðenda. Alltaf skal reynt að tortryggja sjávarútvegsfyrirtækin, sbr. orðalag Kveiks: „Samkvæmt upplýsingum Kveiks þurfa fyrirtæki sem fá lán í erlendum bönkum jafnframt að leggja tekjurnar inn í þann banka. Hvort tekjurnar skila sér svo allar til Íslands er óvíst og upplýsingar um það liggja ekki á lausu. Þannig er ekkert víst að til að mynda allur ágóðinn af fiskútflutningi skili sér inn í íslenska hagkerfið.“ Svo maður noti orðalag ungdómsins: Kommon! Þetta er hvorki fjölmiðlun né fagmennska. Þetta eru dylgjur og áróður. Ef þessi stofnun ætlar að ná virðingu sinni aftur – og Stefán Eiríksson að láta minnast síns fyrir eitthvað annað en hvert stórslysið á fætur öðru þá verða menn að girða sig í brók, axla ábyrgð og hætta að stinga hausnum í sandinn. Þetta er ekki hægt. Höfundur er skipstjóri hjá Samherja. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ríkisútvarpið Páll Steingrímsson Mest lesið Hörmulegur atburður í flugstöð Leifs Eiríkssonar Jón Pétursson Skoðun Púslið sem passar ekki Ingibjörg Isaksen Skoðun Ríkisstofnun forherðist við gagnrýni Björn Ólafsson Skoðun Kemur þín háskólagráða úr kornflakes pakka? Davíð Már Sigurðsson Skoðun Nei, það verður ekki að vera Ísrael, það er Ísrael Einar Ólafsson Skoðun Íslenski fáninn fyrir samstöðu ekki mismunun Ása Berglind Hjálmarsdóttir Skoðun Kvótaverð, veiðigjald, fjárfesting og arðsemi í sjávarútvegi Ásgeir Daníelsson Skoðun Þér er boðið með, kæri félagi Trausti Breiðfjörð Magnússon Skoðun Eru smáþjóðir stikkfríar? Snæbjörn Guðmundsson Skoðun Getur Seljaskóli núna orðið símalaus skóli, Jóhanna? Kristín Jónsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Það að þrá börn eða ekki Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Tímanna tákn? Hólmgeir Baldursson skrifar Skoðun Hörmulegur atburður í flugstöð Leifs Eiríkssonar Jón Pétursson skrifar Skoðun Kvótaverð, veiðigjald, fjárfesting og arðsemi í sjávarútvegi Ásgeir Daníelsson skrifar Skoðun Getur Seljaskóli núna orðið símalaus skóli, Jóhanna? Kristín Jónsdóttir skrifar Skoðun Gagnsæi og traust á raforkumarkaði Einar S Einarsson skrifar Skoðun Ef þetta er rétt – hvað er þá rangt? Anna Berg Samúelsdóttir skrifar Skoðun Hvað er þetta MG? Júlíana Magnúsdóttir skrifar Skoðun Sjúkraþyrlu sem allra fyrst, kerfi sem veitir lífsbjörg Gunnar Svanur Einarsson skrifar Skoðun Ríkisstofnun forherðist við gagnrýni Björn Ólafsson skrifar Skoðun Bylting, bóla, bölvun - bull? Brynjólfur Þorvarðsson skrifar Skoðun Eru smáþjóðir stikkfríar? Snæbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Ákall Valdimar Júlíusson skrifar Skoðun Á að leyfa eða halda áfram að banna? Sigurður G. Guðjónsson skrifar Skoðun Íslenski fáninn fyrir samstöðu ekki mismunun Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Jafnlaunabarnið og baðvatnið Helga Sigrún Harðardóttir skrifar Skoðun Þér er boðið með, kæri félagi Trausti Breiðfjörð Magnússon skrifar Skoðun Púslið sem passar ekki Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Nei, það verður ekki að vera Ísrael, það er Ísrael Einar Ólafsson skrifar Skoðun Kemur þín háskólagráða úr kornflakes pakka? Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Hinn óseðjandi Eiríkur Ólafsson skrifar Skoðun Þéttari byggð: Hver nýtur ábatans — og hver borgar brúsann? Daði Freyr Ólafsson skrifar Skoðun Það ætti ekki vera í boði að útskifa fólk úr viðtalstímum hjá geðlæknum Atli Már Haraldsson Zebitz skrifar Skoðun Ef þið þurfið að segja upphátt að þið séuð ekki rasistar... Nichole Leigh Mosty skrifar Skoðun Hugleiðingar og skoðanaskipti um rasisma og útlendingahatur Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun 56.000 krónur í vasa Kópavogsbúa Ásdís Kristjánsdóttir skrifar Skoðun NordAN: Vegið að norrænni forvarnarstefnu Siv Friðleifsdóttir skrifar Skoðun Af hverju byggjum við innan gróinna hverfa? Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Gigt, vinnumarkaðurinn, fjölgun hlutastarfa og viðeigandi aðlögun Hrönn Stefánsdóttir skrifar Skoðun Er stríðsglæpamaður í rútunni? Ragnhildur Hólmgeirsdóttir, Hrönn Guðmundsdóttir skrifar Sjá meira
Ég hef nú forðast það að fylgjast með nokkru því sem birtist á RÚV og þeir sem þekkja mig vita vel hvers vegna það er, en þegar að ég las ummæli sem Bjarni Benediktsson utanríkisráðherra viðhafði um þessa stofnun þá ákvað ég að brjóta odd af þessu áhugaleysi mínu og skoða tilefni orða hans. Verð ég að segja að vinnubrögð stofnunarinnar komu mér ekki á óvart. Ég hef persónulega reynslu af vinnubrögðum núverandi og fyrrverandi starfsmanna Ríkisútvarpsins og þeir sem hafa lesið fésbókarvegg minn vita hver hún er. Því miður er sá siðferðisbrestur og mögulega saknæma framferði sem þar birtist ekki einsdæmi þó ég gjarnan vildi. Skemmst er að rifja upp húsvitjunina í Grindavík nýverið, gluggagæinn (drónann) á ónefndum sveitabæ á Suðurlandi og svo lengi mætti telja. Svo djúp er holan þar sem siðferðisþröskuldurinn er hjá flestum að stjórnarmaður Ríkisútvarpsins sá sig knúinn í lok september að minna útvarpsstjóra (og fyrrum lögreglustjórann) og hans fólk á að virða lög og reglur. Aftur að ástæðu þessa pistils, en eftir lestur orða Bjarna Benediktssonar skoðaði ég umfjöllun Kveiksþáttarins. Í kjölfarið sendi ég starfsmanni Kveiks sem átti aðkomu að þessum þætti og spurði einnar spurningar: „Góðan daginn Arnar. Hvaðan komu þessar upplýsingar? „Samkvæmt upplýsingum Kveiks þurfa fyrirtæki sem fá lán í erlendum bönkum jafnframt að leggja tekjurnar inn í þann banka.““ Ég veit að þessi fullyrðing er röng því þau fyrirtæki sem hafa til dæmis verið að láta byggja fyrir sig skip sem er nánast eingöngu gert erlendis fá oft boð um lán án þess að sú kvöð fylgi að hafa nokkurn bankareikning hjá viðkomandi lánastofnun, hvað þá skyldu til að leggja tekjur sínar inn á reikning hjá viðkomandi lánastofnun. Heilum fimm dögum síðar hefur mér ekki enn borist svar. Það er svo sem engin nýlunda en var það oft og iðulega viðbrögð þess hóps blaðamanna sem hafa nú stöðu sakbornings þegar ég bað þá um að standa skil á fullyrðingum sínum. Þeir sem þekkja til rekstrar, sem takmörkuð þekking virðist vera á innan veggja Ríkisútvarpsins, vita að enginn með starfsemi á Íslandi getur flúið krónuna. Laun og annar innlendur kostnaður, sem yfirleitt er meðal stærstu útgjaldaliða hvers fyrirtækis, er í krónum. Þó eru mörg þessara fyrirtækja einnig með kostnað í erlendum myntum. Hins vegar er bróðurpartur tekna útflutningsfyrirtækja eðli málsins samkvæmt í erlendum gjaldmiðlum. Tilgangurinn með að gera upp í erlendri mynt er að draga úr áhættu fyrirtækisins þegar kemur að tekjum þess, sem er undirstaða tilvist þeirra. Þetta er eitthvað sem virðist skipta Ríkisútvarpið litlu máli enda bjargar ríkið stofnuninni með einu pennastriki og hækkar útvarpsgjaldið ef á þarf að halda. Aldrei þarf að sýna aðhald í rekstrinum sjálfum. Hann bólgnar út eins og brauð í ofni á kostnað skattgreiðenda. Já, við skattgreiðendur borgum nefnilega launin þeirra, annan kostnað og tapið. Forvera núverandi útvarpstjóra tókst að reka stofnunina með hagnaði og jók eiginfjárhlutfallið jafnt og þétt allan sinn skipunartíma. Uppsafnað tap núverandi útvarpsstjóra nemur á fjórða hundrað milljónir króna og eiginfjárhlutfallið rétt um 20% – þrátt fyrir bæði auglýsingatekjur og síhækkandi útvarpsgjald. Hvað þáttinn að öðru leyti varðar þá er hann sama marki brenndur og flest annað það sem ég hef kynnst frá þessari ríkisstofnun: dylgjur og áróður á kostnað skattgreiðenda. Alltaf skal reynt að tortryggja sjávarútvegsfyrirtækin, sbr. orðalag Kveiks: „Samkvæmt upplýsingum Kveiks þurfa fyrirtæki sem fá lán í erlendum bönkum jafnframt að leggja tekjurnar inn í þann banka. Hvort tekjurnar skila sér svo allar til Íslands er óvíst og upplýsingar um það liggja ekki á lausu. Þannig er ekkert víst að til að mynda allur ágóðinn af fiskútflutningi skili sér inn í íslenska hagkerfið.“ Svo maður noti orðalag ungdómsins: Kommon! Þetta er hvorki fjölmiðlun né fagmennska. Þetta eru dylgjur og áróður. Ef þessi stofnun ætlar að ná virðingu sinni aftur – og Stefán Eiríksson að láta minnast síns fyrir eitthvað annað en hvert stórslysið á fætur öðru þá verða menn að girða sig í brók, axla ábyrgð og hætta að stinga hausnum í sandinn. Þetta er ekki hægt. Höfundur er skipstjóri hjá Samherja.
Skoðun Það ætti ekki vera í boði að útskifa fólk úr viðtalstímum hjá geðlæknum Atli Már Haraldsson Zebitz skrifar
Skoðun Gigt, vinnumarkaðurinn, fjölgun hlutastarfa og viðeigandi aðlögun Hrönn Stefánsdóttir skrifar